Indiase flexmens getroffen door kredietcrisis

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Twee jaar geleden initieerden Sargasso en VPRO’s Tegenlicht een korte maar vlammende polemiek tussen Jan Marijnissen en Mei Li Vos, aanleiding was een documentaire over de ‘flexmens’. In deze documentaire was te zien hoe door de voortschrijdende globalisering allerlei dienstverlenende banen zich verplaatsten van Europa naar Azië. Er werd ingezoomd op de legioenen Indiase IT-ers die inmiddels het werk deden van hun collega’s in Europa alleen dan een stuk goedkoper (clipje). Maar ook administratief werk en telemarketing werd toen al perfect uitgevoerd door Aakesh en Kimaya in Bangalore i.p.v. Anton en Kim in Beverwijk. En dankzij het internet analyseerde Tungeshwar röntgenfoto’s uit het AMC sneller, beter en goedkoper dan Teun.

Het leek erop dat Westerlingen er maar aan moesten wennen dat ze op de arbeidsmarkt forse concurrentie ondervonden van collega’s uit Azië, maar toen kwam de kredietcrisis…

Inmiddels is Aakesh al ontslagen en Kimaya en Tungeshwar vrezen voor hun baan. UNITES, een Indiase vakbond meldt dat vorig jaar al minstens 10.000 werknemers zijn ontslagen en dat er in de eerste helft van dit jaar waarschijnlijk nog eens 50.000 extra ontslagen zullen volgen. Dit ontslag gaat door het ontbreken van sociale bescherming een stukje ruwer dan we in het Westen gewend zijn. Sommige werknemers van buitenlandse bedrijven in Bangalore moesten de voorbije maanden vaststellen dat ze ontslagen waren doordat de magnetische kaarten waarmee ze de deur van hun kantoorgebouw konden openen, niet meer werkten. Anderen kregen twee uur de tijd om hun werkplaats te verlaten, zegt Karthik Shekhar, algemeen secretaris van UNITES (bron: IPS). Als de Westerse economieën door de kredietcrisis verder in een protectionische stuip schieten staan straks duizenden Indiërs voor een gesloten (kantoor)deur.

Nu in Europa en de Verenigde Staten de financiële sector overeind wordt gehouden door de overheid zullen de nieuwe aandeelhouders van banken en verzekeringsinstellingen eisen dat er meer werk in eigen land blijft. Ook van de toekomstige Amerikaanse president Obama wordt verwacht dat hij internationale uitbesteding van arbeid moeilijker zal maken om zo de banen in eigen land te beschermen. Hoe het in zal gaan in Nederland kunnen we wellicht afleiden uit een citaat van Wouter Bos: onze nationale kampioen kredietcrisismanager. In 2006, toen hij nog oppositieleider was, typeerde hij de Indiase overheid als volgt: “zo corrupt als de neten”, klare taal van deze verse nationale bankdirecteur niet waar? Maar laten dit citaat wel een beetje stilhouden want India heeft omgekeerd ook een vinger in de pap op de Nederlandse arbeidsmarkt…

Reacties (19)

#1 MS

Goed zo! God weet hoe vaak ik kundige tech-support heb zien veranderen in een Indiaas belhuis, en wie daar ervaring mee heeft weet waar ik het over heb.

  • Volgende discussie
#2 arieT @ A Clear Blue Sky

@MS, ja ik heb er ervaring mee, en nee, ik weet niet waar je het over hebt. Wij maken veel gebruik van de capaciteit van onze Indiase collega’s, en dat gaat in het algemeen erg goed. Onlangs hebben we nog een stuk ondersteuning daar ondergebracht, en dat gaat zelfs erg goed.

Issue is vaak een zeer precieze kennisoverdracht en procedurebeschrijving. Omdat wij gewend zijn dat veel in hoofden is opgeslagen, is dat soms erg lastig. Maar dat geldt niet alleen voor het verplaatsen van werk van Europa naar India, maar ook voor het verplaatsen van werk van een collega die binnekort met pensioen gaat, naar iemand die net is aangenomen… Wat ik veel zie is dat dat soort problemen worden verweten aan het gebrek aan kwaliteit van de Indiers, wat ik niet altijd terecht vind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 arieT @ A Clear Blue Sky

Oh, en BTW, ik vind het artikel an sich wat eenzijdig. Ja, mensen van hun ontslag laten weten door ze de toegang tot hun werkplek te ontzeggen, is te cru voor woorden. Aan de andere kant, gezien de voorspoed waarin veel Indiase bedrijven toch nog opereren, vraag ik me af hoeveel nieuwe banen er staan tegenover de 60.000 ontslagen. Daarbij, 60.000 op een arbeidsmarkt ter grootte van India is niet heel veel.
En wat ik ook mis is de andere kant van het verhaal. In India is het wat gebruikelijker om te job-hoppen en zo je jaarlijkse salarisverhoging elke maand te realiseren, door continue van werkgever te hoppen. Dat geeft ook nogal een onrustig beeld van de arbeidsmarkt en het tekent de verhoudingen daar, die pertinent anders zijn dan bij ons. Lastig te vergelijken.
Overigens, wel een interessant verhaal. Ben zelf niet heel goed in het vinden van cijfers, maar hopelijk iemand anders wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Huubke

@arieT, voor een deel heb je gelijk, maar je houdt geen rekening met complexere, “tacit” knowledge. Kennis die mensen niet 1-2-3 onder woorden kunnen brengen en bedrijfs, zo niet, cultuurspecifiek is.

In zo’n situaties is het juist nodig dat mensen langdurig samenwerken om de kennis over te brengen. Wat in een land als India maar lastig gaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 arieT @ A Clear Blue Sky

Ja, Huubke, daar heb je ergens een punt. Maar als procesoptimalisatiespecialist hou ik niet zo heel erg van kennis die niet 1-2-3 onder woorden te brengen is. Dan klopt er iets niet aan je processen, als je het heel zwart-wit stelt. En wat uitbesteding daarvan betreft naar iemand anders, bijvoorbeeld in India, maar het kan ook Polen zijn, moet je dan rekening houden met een langere kennisoverdrachtstijd. Vind ik. Wat wij veel doen is een aantal Indiers hierheen halen voor een tijdje in een soort train the trainer principe. Verder moet ik zeggen dat met conference calls, netmeetings en andere moderne technologie die samenwerking met India in het algemeen erg goed verloopt. Je moet dan wel eerst wat beren van de weg afschieten, natuurlijk, maar dat is allemaal oplosbaar. Roepen dat het niet werkt, komt ook door een slechte uitvoering van de overdracht. Dat is een beetje het punt dat ik wil maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

Ach, wel een mooi voorbeeld van wat er mis is met Indiaas flexwerk. Heel leuk en aardig zo lang het goed gaat, maar de werknemers in India kunnen totaal geen bescherming verwachten als het mis gaat. Ik durf te wedden dat daar bv. ook geldt: ziek = ontslag.

En wie profiteert ervan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 richard

60.000 ontslagen? Dat is veel!

Als je dit vertaalt van India (1.1 miljard) naar Nederland (16 miljoen), dan komt dat op 873 (afgerond naar boven) ontslagen voor Nederlandse begrippen.

Ongeveer datgene wat er bij de HEMA uit gaat.

Maar het is wel erg hoor! Heel erg allemaal, voor de mensen, van de kapitalisme. Was ome joop hier nog maar, die zou er wel raad mee weten!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Marti

@Bismarck [6]: wat weer één van de redenen is om het werk daar heen te verplaatsen. Naar maar waar: hoe beter de omstandigheden voor de werknemers daar worden, des te minder ludiek wordt het voor bedrijven om daar mensen in te huren.

Besides: de omstandigheden (cq voorwaarden, bescherming) worden er wellicht niet beter op door het ‘Westerse werk’, maar ook niet slechter. Wat dat betreft heb ik er geen moeite mee dat bedrijven daar van profiteren. Vind het erger dat er hier arbeidsplaatsen verdwijnen, om eerlijk te zijn :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@8: Dat laatste is waar het me om gaat: Hier verdwijnen er arbeidsplaatsen met vergezeld gaande fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden die er daar bij komen zonder die zelfde voorwaarden (en waarschijnlijk ook een lager salaris). Het nettoresultaat is niet bepaald positief voor de werknemer. Ondertussen profiteren de managers wel, want zij houden de centen over die met de achteruitgang gespaard worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 larie

60K t.o.v. een miljard……pinda’s.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 su

Al waren het maar 100.. 10.. 1.. Hier in het westen zouden we zo’n baas voor de rechter gooien, en terecht. Een honderloontje betalen en dan nog te schijterig om iemand recht in het gezicht te kijken als je hem ontslaat. Wie dit als business as usual beschouwt is ziek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 larie

Hohoho @su..business as usual is sick, mee eens. Daarintegen “hier in het westen” re-alloceren we business van hier (daar is de deur) naar “honderloontjes” regio’s om dan als de’ toestand’ dat eist ook de deur te wijzen.

Ik zie de verschillen niet zo, de “rechters” spelen geen rol, hier niet en daar niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 su

Wat wil je @larie, het zijn dezelfde bazen. Ik zeg het je, het wordt tijd voor duurzaam arbeid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 larie

ja

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 MS

Maar als procesoptimalisatiespecialist hou ik niet zo heel erg van kennis die niet 1-2-3 onder woorden te brengen is.

Ik weet alweer genoeg…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 arieT @ A Clear Blue Sky

@su: De manier waarop en het feit dat er ontslagen vallen is natuurlijk niet fraai, maar het hoort er ongelukkigerwijs natuurlijk allemaal wel een beetje bij. En als je kijkt naar bijvoorbeeld India, dan heeft al dat uitbestede (IT) werk echt ook wel veel opgebracht daar. Daarnaast, ook @Bismarck 8, moet je het ook wel in de locale verhoudingen blijven zien. Je kan nu eenmaal niet van niets naar een volledig ILO-compliant arbeidsklimaat gaan. Zoiets gaat geleidelijk. Dingen die daar nu gebeuren, worden straks gereguleerd en komen dan ook niet meer voor.

En @MS: dat is duidelijk, ik nu ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 JSK

Ik denk dat het punt van die berichtje meer is dat het ontwikkelingsmodel van India (en wellicht China) wat minder duurzaam blijkt te zijn dan we dachten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 gronk

Maar een procesoptimalisatiespecialist moet toch weten dat er iets niet goed zit in een proces wat eruit ziet als een ‘race to the bottom’. Wat ga je doen als de lonen in india stijgen? Naar china? Naar afrika?

Ander punt is dat — iets wat je ook in de VS ziet– het op den duur de bijl legt aan je eigen economie. Je source’t niet alleen het werk uit, ook de verdiensten. De mensen die eerst hier in nederland een (blijkbaar te hoog) loon kregen, kunnen dat geld nu ook niet meer (hier in nederland of europa) uitgeven. Dat geld wordt nu wel in india uitgegeven.

En op een gegeven moment is er domweg geen vraag meer naar de producten die je ge-outsourced in india laat maken, simpelweg omdat niemand daar geld meer voor heeft. Want iedereen zit in de (ook al weggesaneerde) WW. Tenslotte is de markt voor procesoptimalisatiespecialisten ook beperkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 su

@16: We zitten hier met ons mond vol van verantwoord ondernemen, met nota bene een toevoeging aan Tabaksblatt. Maar als we naar het buitenland gaan is hufterigheid troef. Natuurlijk snap ik dat het zo werkt zodat een keine groep zich kan laven in perverse rijkdom, maar vraag mij niet om het te accepteren als erbij horen. Het westen heeft als het om democratie gaat hun mond vol van hoe het moet, laten ze dat ook maar eens gaan belijden voor wat arbeidsverhoudingen betreft.

  • Vorige discussie