COLUMN - Mijn vorige column, over de gevolgen van een Facebook-verslaving, riep tot mijn verbazing veel reacties los. In verreweg de meeste gevallen kon men zich vinden in de conclusie (Facebook maakt ongelukkig) maar gaf men met een kwinkslag ook direct te kennen rustig door te gaan met Facebook. De kenmerkende reactie van de verslaafde. Enkelen verdedigden deze abjecte redenering nog met een relativerende opmerking in de trant van ‘wetenschap is ook maar een mening’.
En dat klopt natuurlijk. Wetenschappers denken daar ongetwijfeld anders over, maar ondanks vele eeuwen van wetenschappelijke doorbraken en opmerkelijke inzichten hebben wetenschappelijke resultaten in het dagelijks leven nog steeds de status van meningen. Het leven is nu eenmaal te leuk om door de wetenschap te laten verzieken.
Het aardige is dat deze volstrekt logische houding juist voor veel wetenschappers niet te bevatten is. Een mooi voorbeeld daarvan was te vinden de touwtje-uit-de-deur-preek van Jan Terlouw in DWDD. Jan had heel wat op zijn lever die avond, onder andere onze lakse houding jegens klimaatverandering. Waarom, zo vroeg hij zich hardop af (en hij keek er écht gepijnigd bij) doen we toch niks tegen het broeikaseffect? We weten hoe het probleem opgelost moet worden – laten we dan direct aan de slag gaan! Wat de ex-natuurkundige Terlouw vergeet is dat wetenschap op dat niveau behandeld wordt als een mening. Een die volstrekt niet opweegt tegen het genot van lang douchen, shoppen, vliegreizen, airconditioning en ga zo maar door.
Dezelfde wanhopige kreten stijgen dus al jaren op wanneer het gaat om de digitalisering van de wereld. De smartphone en Facebook hebben een einde gemaakt aan onze privacy. Facebook verzamelt systematisch enorme hoeveelheden persoonlijke gegevens om deze door te kunnen verkopen aan bedrijven. Het kan ons geen moer schelen. ‘Ik heb niks te verbergen!’ is het triomfantelijke antwoord op alle bezorgdheid.
In het boek Digiziek (uitgeverij AtlasContact) geeft de Duitse neuroloog Manfred Spitzer een keurig overzicht van de brede stroom wetenschappelijke artikelen waarin wordt aangetoond dat bijna voortdurend online zijn een aanlag is op de geestelijke en fysieke gezondheid. De jeugd wordt dommer, trager, dikker en ongelukkiger. Jongeren die vaak online zijn hebben moeite om zich te concentreren; zijn minder empathisch, hebben last van stress, komen beweging en slaap te kort, en hun IQ daalt een punt of tien, met alle gevolgen voor hun opleiding. Het is allemaal wetenschappelijk bewezen. Spitzer weet uiteraard ook wel dat deze ontwikkeling niet te stuiten is, en hoopt dat zijn lezers tot inkeer komen. Dat het voortdurend staren naar je smartphone straks net zo afschuwelijk wordt gevonden als roken in een openbare ruimte. Enigszins moedeloos roept hij ons op om het eens te proberen, een weekje offline. Echt! Je knapt ervan op! De lezer zal het onmiddellijk beamen maar zal dit licht aangename voordeel uiteraard afwegen tegen het afschuwelijke nadeel een paar dagen niet bereikbaar te zijn. De keuze is dan snel gemaakt.
Hoe moet hij ons dan overtuigen? Aan het slot probeert Spitzer het met een apocalyptische draai. De grootmachten, zo voorspelt hij, gaan aan domheid ten onder:
Wanneer we de wereldkaart van internetverslaving bekijken […] rijst het vermoeden dat noch Azië, noch Amerika er goed voorstaat. De beide economische supermachten, de VS en China, konden in de loop van de komende decennia wel eens een culturele implosie meemaken, zoals zoveel culturen voor hen hebben beleefd. Wanneer wij in Europa in staat blijken tot bezinning […] hebben we een relatief goede kans in de wereldwijde race van deze eeuw.
Een ‘culturele implosie’ veroorzaakt door internetverslaving. Heel erg natuurlijk. Maar gelukkig is dat maar een mening.
Reacties (51)
Het is opvallend hoe weinig de klimaatverandering als probleem wordt beschouwd. Zoals een artikel in Scientias.nl laat zien is nog geen 2 procent van de Nederlanders die er wakker van ligt.
https://www.scientias.nl/klimaatverandering-is-geen-groot-maatschappelijk-probleem/
Terwijl de wetenschappers toch echt zeker weten dat het plaats vindt en dat het niet in ons voordeel is. Maar men ligt er niet wakker van en gelooft er blijkbaar niet veel van. En dat terwijl er toch echt wel veel aandacht besteedt wordt in de media aan dit probleem. Daar ligt het niet aan. Waar dan wel aan?
Ik had me altijd al afgevraagd of het wel waar was, dat de mensheid dommer wordt door het internet. Gezien alle troep op het World Wide Web zou je zeggen dat deze stelling alle schijn vóór heeft. Als tegengeluid hoor vaak dat het internet niet dom maakt, maar in plaats daarvan een platform geeft met een breder publiek, dat het eenzelfde soort oordeel is als ‘stripboeken zijn slecht voor het taalgebruik’ en ‘van computerspelletjes wordt met agressiever’. Ik ben dus wel heel benieuwd naar die lijst van publicaties van Spitzer.
Opvallend is wel dat Spitzer zelf co-auteur van publicaties waarin het internet als therapeutisch, c.q. hulpmiddel voor een gezonder leven wordt geëvalueerd.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=spitzer+m+internet
Wat op PubMed browsend, kom ik bij een publicatie waarin men zelfs vuur met vuur bestrijdt:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27911347
P.S. Spitzer is geen neuroloog, maar psychiater.
Als ik het niet dacht! Je wordt behoorlijk simpel van al die PVV en Geenstijl tokkies en would be-filosofen de laatste tijd bij Sargasso.;) Ohhh, Wilders, Baudet (PVV als ‘avant garde,’ oikofobie en nog veel meer nonsens) en je moet het allemaal weerleggen …
@1: de meeste mensen in mijn omgeving erkennen het bestaan van klimaatverandering volmondig. Ze handelen er alleen niet naar, want ze maken nog evenveel vliegreizen. Doorvragen levert een houding op van “ik denk er liever niet over na” en “men is zo knap, ze vinden er wel wat op”. Het grote probleem van klimaatverandering is dat het buiten de bevattingshorizon van mensen ligt. Een extreem goede planner houdt rekening met gebeurtenissen die wellicht over twintig jaar plaats vinden, en mist daarmee dus nog steeds de grootste impact van klimaatverandering. Maar voor het gros van de bevolking is denken waar ze volgende zomer naar op vakantie gaan al een extreem lange termijn. Twee weken is zo ongeveer de horizon die een mens kan bevatten.
Een ander probleem is wat ik noem de vertrutting van het milieuhandelingsperspectief. Mensen zijn bezig met het scheiden van theezakjes, het indraaien van spaarlampjes, en douchen misschien een minuut korter. Allemaal peanuts. Mensen hebben doorgaans geen flauw benul wat er echt toe doet qua milieu. Ze beseffen niet dat je van een reisje Gran Canaria met het hele gezin zo een jaar of 7 je huis warm kan stoken, qua CO2. Op CO2-gebied is men vooral penny-wise en pound-foolish.
Komt nog bij dat je dan wel een rationele boodschap de wereld in kunt sturen van “consumeer minder, want we krijgen grote ellende”, maar tegelijkertijd wordt de gemiddelde westerse mens honderden keren per dag door de reclamewereld bestookt met boodschappen die het tegendeel toeschreeuwen: “consumeer meer, daar wordt je gelukkig van”. Tegen zo veel reclamegeweld kan geen rationele tegengestelde boodschap op, logischerwijze.
En dan nog is die boodschap “consumeer minder” in wezen volstrekt fout – iets wat de milieubeweging ook te verwijten valt, ze heeft jarenlang de foute boodschap de wereld ingestuurd. De consumptie volgt slechts. Het probleem is niet overconsumptie, het probleem is overproductie.
Een individuele mening is een complexe informatiesom, die voor iedereen anders is.
Wetenschap probeert op zijn best de werkelijkheid van een fysieke grootheid te achterhalen met uitsluiting van storende parameters. Sommatie van die wetenschappelijke resultaten geeft meerdimensionale modellen.
De meerdimensionale modellen worden al gauw te ingewikkeld en als die dan tegenover al die individuele meningen worden geplaatst, die een som van niet wetenschappelijke observaties zijn, soms gemengd met wat wetenschappelijke toevoegingen, die niet in staat zijn de fysieke grootheden te onderscheiden, dan ontstaat al gauw de kakofonie die we dan maar mening noemen.
/snapt ook niet helemaal meer wat er staat in deze korte mening
@5 – Je hebt daar een enorm punt, ook al weet je zelf niet meer wat je schreef.
Een veelgemaakte fout is dat veel wetenschappelijke voorspellingen met betrekking tot een groep mensen teveel gebruikt wordt voor individuen. “Van roken ga je eerder dood—Jamaar, Churchill werd 90 en die rookte elke dag sigaren.” Op grond van individuele bevindingen worden veel wetenschappelijke uitspraken onterecht in de wind geslagen.
Een andere veelgemaakte fout is dat velen denken dat alle wetenschap draait om complexe theorieën en modellen. Sommige modellen zijn inderdaad verdraaid complex. Sommigen zijn ook niet zo goed. Maar sommige simpele modellen zijn ook niet zo goed, net zoals zowel simpele als complexe modellen erg goed kunnen zijn.(Lourens Baas Becking zei ooit: “Alles is overal.”) Heel veel ‘wetenschappelijke missers’ worden toegeschreven aan deze foute modellen. Dit is een goedkope en moeilijk te verifiëren beschuldiging, omdat ze voor de leek zo moeilijk aan te vechten is.
Die kakafonie is waarschijnlijk een resultante van het verkeerd interpreteren van wetenschappelijke taal door lieden die niet in het vakgebied zitten, door fraude en/of fouten in de wetenschappelijke opzet/uitvoering en vooral door opzettelijke misinformatieverstrekking—als onderzoeksresultaten niet kloppen met iemands wereldbeeld, of een bedreiging voor financieel gewin vormen.
Ik vermoed dat vooral die laatste de belangrijkste factor vormt bij de vorming van meningen.
@Arjan Fernhout: Geenstijl wordt vaak bekritiseerd, maar ze doen wel degelijk aan factchecking: http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2017/01/in_rotterdam_roepen_ze_nooit_kankerhoer.html
@7: Controleert GS ook feiten die er wèl toe doen? Of worden die alleen maar verdraaid danwel selectief aangehaald?
@6: -edit- Bedankt voor de uitleg, ik begrijp nu wat ik bedoelde :))
@7
Prachtig voorbeeld van GS-propaganda die in een minuutje of wat door te prikken is. De uitspraak “In Rotterdam roepen ze nooit kankerhoer” is namelijk helemaal niet gedaan door die columniste. Ze zegt alleen dat zij door de hangjongeren in haar wijk niet op die manier is uitgescholden.
Voor het kritiekloze GS-volkje is het een fact-check, voor het denkende deel van de bevolking een typisch voorbeeld van de manier waarop GS probeert zijn lezers te misleiden.
@7: zie @8 gg
edit: zie ook @10 gg
@Hans Custers: de columniste doet iets te triomfantelijk over haar eigen ervaringen om dat te laten liggen. En de bedenker van de krantenkop maakt het nog erger, die veralgemeniseerd het als het ware.
Maar je hebt eigenlijk wel gelijk. Had ik iets meer onderzoek gedaan dan had ik de link niet geplaatst.
Ik heb wel twee alternatieve filmpjes:
https://www.youtube.com/watch?v=CvovV1WCXaI
https://www.youtube.com/watch?v=LYgeafBJYiU
Je bedoelt: als iemand iets zegt dat jou niet bevalt, of op een toon die jou niet aanstaat, dan mag er best een beetje gelogen worden. Volgens de GS-achtigen. Verbaast me niks. Goedkope excuses zijn altijd onderdeel van dit soort propaganda. De aandacht van eerdere missers afleiden door gewoon weer over iets heel anders te beginnen ook.
Zonder stropoppen er “red herrings” blijft er maar bar weinig over van de retoriek, zo blijkt maar weer.
Edit:
Heb reactie laten vervallen daar de door mij geplaatste links niet behoorlijk werkte
@13 Hoe is dit draadje verbogen naar een discussie over Facebook- social mediaverslaving en hoe het internetgebruik mensen dommer maakt (wat ironisch is, aangezien je gemakkelijker toegang hebt tot meer informatie; maar ook meer desinformatie) naar een discussie over GeenStijl en een lofzang van Harriet Duurvoort over Rotterdam?
Even terugscrollen naar #3 en je ziet waar het misloopt. Trap er nou niet in, mensen…
Wat is dat toch dat de elite en jullie alsmaar suggereren dat de wetenschappers ons de eeuwige waarheden geven? Hebben jullie nooit wetenschapsfilosofie gehad? Of uberhaupt iets van wetenschapsgeschiedenis? Weten jullie niet dat bv. Kant dacht dat Newton de wetten van het universum had gevonden, maar dat later Einstein die wetten van Newton toch op overtuigende gronden verwierp (het positivisme gelooft dat de wetten van Einstein slechts nauwkeuriger zijn – Newtons wetten als grensgeval – maar bv. Kuhn laat m.i. overtuigend zien dat Einstein echt een andere theorie levert)? Zelfs Euclides’ vijfde postulaat moest eraan geloven…
Uiteraard is er een verschil tussen theorie en feit: theorieën zijn zeker geen eeuwige waarheden maar hooguit voorlopige waarheden die het gemiddeld nog geen 50 jaar uithouden zonder te worden verworpen. Feiten lijken dan harder maar ook dat is relatief: feiten zijn theoriegeladen dus krijgen pas betekenis door een theorie! En zelfs begrippen/concepten en dus de hele taal waarmee we spreken zijn theoriegeladen! Zo leerde bv. Einstein de equivalentie tussen trage massa en zware massa, tussen massa en energie, etc: ‘massa’ bij Einstein heeft een andere betekenis gekregen dan het bij Newton had. Zoals ik al eerder zei: wetenschappers werken in een bepaald paradigma dat eruit bestaat dat zij werken met een bepaald idioom waarbij woorden een bepaalde betekenis hebben en feiten op een bepaalde manier worden geïnterpreteerd.
Het is echt veel te simpel gedacht dat wat de wetenschappers ontdekken de ‘waarheid’ is. Sowieso is ‘waarheid’ een metafyisch begrip dat niet in de wetenschap thuishoort: liever spreekt men van zekere kennis maar dat ‘zekere’ kan men ook weglaten. Het gaat in de wetenschap om kennis. Maar zelfs als er zoiets zouden bestaan als blote feiten (quod non), dan levert dat nog geen kennis: eerst de theorie c.q. paradigma geeft het kader waarin feiten betekenisvol worden geïnterpreteerd. Wat het volk betwijfelt bij de wetenschappers die ook politiek activistisch zijn c.q. politieke activisten die zich beroepen op wetenschap zijn niet zozeer de op zichzelf nietszeggende feiten maar het paradigma waarin die feiten een betekenis krijgen, zeker als dat paradigma een bepaalde politieke ideologie blijkt te zijn (het marxisme achtte zichzelf ook een superwetenschap die alle wetenschappelijke kennis haar juiste betekenis geeft).
O ja, over Facebook. Onder meer Plato was fel tegen het schrift, mede omdat het schrift het geheugen van de mens zou vernietigen. En Plato heeft (zoals altijd :)) gelijk: het schrift (als ons uitwendig geheugen) heeft ons geheugen zo goed als vernietigd want overbodig gemaakt. Elke technologie maakt een bepaalde menselijke vaardigheid overbodig. Internetten zal ons bepaalde vaardigheden afleren. Maar het is een typisch conservatieve angst dat we alleen maar zaken kwijtraken en niets winnen: het schrift heeft ons toch ook veel opgeleverd? Zo ook zal internet ons veel opleveren, mogelijk meer dan we erdoor verliezen.
@0 Marcel Hulspas: “Mijn vorige column, over de gevolgen van een Facebook-verslaving, riep tot mijn verbazing veel reacties los.”
Ik herinner me je vorige (ook zeer prettige) column nog en was juist verbaasd over het lage aantal reacties voor zo een belangrijk onderwerp (namelijk vier). Heb ik ergens iets gemist?
@17 Ik wil op dit punt twee theoretici in gedachten roepen.
Marshall McLuhan, die erop wees dat verschillende typen media niet enkel een vehikel zijn voor informatie, maar naar hun aard zelf ons gedrag en onze verhouding tot de werkelijkheid veranderen, en dat een schrijfcultuur een andere is dan een beeldcultuur.
En Jean Baudrillard die er begin jaren tachtig al op heeft gewezen dat onze beleving van de werkelijkheid steeds meer bepaald wordt door wat we op televisie of via het internet hebben gezien – films, nieuws, youtubeclipjes, memes.
Social media versnelt en vermenigvuldigt dat proces nog eens. Als het niet op het internet wordt gedeeld, bestaat het niet. Mensen vormen zich een beeld van hun stad of hun land (en de wereld) op grond van Facebook, youtube, memes in een zichzelf bevestigende filterbubbel, en hoe meer ze zich online bevinden, hoe meer ze het het contact verliezen met wat er werkelijk gaande is in hun wijk, sociale clubs, welzijnswerk, lokale activiteiten.
Nu kun je tegenwerpen: ja, maar dat wat in de 19e eeuw niet anders, want toen had je ook kranten met sensatieverhalen, Penny Dreadfuls, romans over het leven in allerlei sociale kringen. Je kunt echter niet ontkennen dat social media veel alomtegenwoordiger is en dat het medium veel vluchtiger is, noch dat beelden minder verbeelding vergen (een beeld zegt meer dan duizend woorden omdat we zijn geëvolueerd als een visueel-georiënteerde soort – beelden gaan er dus in als koek, ze passeren het kritische denken).
@0: leuk stukkie :-) wat je niet volledig begrijpt of niet van pas komt is maar een mening. Er is overigens aan de andere kant een grote groep mensen die het ook niet begrijpt, maar die net doen van wel omdat het wel van pas komt. Of je als wetenschapper vanuit die laatste groep blij moet zijn met de titel “wetenschap” is dan de volgende vraag.
Maar goed, wat vandaag kennis is wordt morgen wellicht weer achterhaald. Blijkt de aarde toch plat te zijn.
@16: Wat is dat toch dat de elite en jullie alsmaar suggereren dat de wetenschappers ons de eeuwige waarheden geven?
Dat suggereert niemand dat die waarheden eeuwig zijn. Leuk dat je weer jezelf als omgevallen boekenkast etaleert. Maar ondanks dat wetenschap voortschrijdt, vertrouw ik liever meer op deze wetenschap die geen eeuwig geldende waarheden in zich heeft dan op onderbuik meningen gebaseerd op N=1 anecdotes aan de borreltafel.
@16: Je zult het ook niet zeggen in twee zinnen als het met tien kan hè. ?
@16: Wie is toch die elite waar je het over hebt? Het kunnen in ieder geval geen politici zijn, want die slaan massaal de meeste wetenschappelijke adviezen in de wind, of shoppen op zijn best heel erg selectief wat hen in hun mening bevestigt.
@16: “Wat is dat toch dat de elite en jullie alsmaar suggereren dat de wetenschappers ons de eeuwige waarheden geven? ”
Wat is dat toch dat de regressieven en jij alsmaar progressieve standpunten verdraaien …
@16
Wáár in dit hele blog wordt beweerd dat wetenschappers de eeuwige waarheid geven? Doe eens een citaat toevoegen waaruit dat blijkt.
Ik wil niet elitair overkomen, maar ik vermoed dat de meesten hier wel bekend zijn met het logisch empirisme, Popper, Latour en Kuhn. Nogmaals, wáár staat dat hier op Sargasso, dat van die eeuwige waarheden?
De enigen die ik tot nu toe betrapt heb op het spuien van eeuwige waarheden zijn lieden die de Bijbel letterlijk nemen. http://www.herbert-armstrong.org/Plain%20Truth%201950s/Plain%20Truth%201952%20(Vol%20XVII%20No%2002)%20Aug.pdf
Is er werkelijk een wetenschapper die bij benadering juiste voorspellingen heeft gedaan, op basis van solide data, over het wel en wee van een cultuur? Dat geloof ik niet, als is het alleen maar omdat zoiets niet meetbaar is. Pessimisme in door columnisten (of hun anderszins tot weing in staat zijnde dochters), sure, maar echte wetenschap? Me grote witte behind.
@19: Jezus. Twee hippies, waarvan eentje behept met totale ouwemannengrumpiness, en een enorme dijk van een [citation needed] in de eennalaatste paragraaf.
Het idee dat wetenschap de “”Waarheid”” nastreeft kan alleen voortkomen uit het brein van iemand die geen weet heeft van de wereld van de wetenschap. Wetenschap heeft meer weg van een gereedschapskist. Soms gebruik je Newton omdat dit een prima stukje gereedschap is en soms heb je Einstein nodig. Soms is de Aarde gewoon plat. Voor een standaard huis hoef je niet te weten dat de Aarde rond is. Maar als je brug bouwt met een overspanning van een paar honderd meter kun je toch echt beter geen gebruik maken van een model dat een platte Aarde verondersteld. Met deze gereedschapskist metafoor kom je een stuk verder als je probeert uit te leggen dat klimaatverandering niet pas op het eind van deze eeuw heel vervelende gevolgen zal hebben. De gevolgen doen zich nu al voor.
Het is vandaag 20 jaar geleden dat we voor het laatst een 11 Stedentocht hadden om maar iets te noemen. Of dit ooit nog een keer plaatsvind weet ik niet. Ook de wetenschap heeft geen kristallen bol die dat vertellen kan.
@22:
Ach, men moet maar denken, dat een ezel zich nu eenmaal zelf graag hoort balken.
;-)
Iedereen valt over me heen omdat niemand zou beweren dat de wetenschap eeuwige waarheden levert, maar waarom mag niemand dan twijfelen aan de huidige stand van zaken van de wetenschap en is iedereen die dat wel doet een grote idioot? Waarom moet het volk zwijgen als de wetenschapper spreekt? Jullie zien niet hoe regressief en antidemocratisch jullie opvatting is.
Galilei wordt vaak gezien als de vader van de moderne wetenschap. Maar zijn revolutie was niets meer of minder dan een revolutie tegen de boekenwijsheden c.q. de middeleeuwse scholastiek met haar beroep op het autoriteitsargument. Galilei’s revolutie was: weg met alle geleerdheid en boeken, je moet gewoon kijken/experimenteren en je gezonde verstand gebruiken! Zoals Luther het geloof democratiseerde (iedereen een eigen Bijbel zodat iedereen z’n eigen priester kon worden), zo democratiseerden Galilei en andere grondleggers van de moderne wetenschap de wetenschap. Nu zullen jullie zeggen: maar in die tijd was de wetenschap nog zo weinig ontwikkeld dat leken haar makkelijk konden beoefenen; briljante geesten konden zelfs belangrijke bijdragen leveren aan tal van wetenschappelijke disciplines. Nu is de wetenschap veel te complex en gespecialiseerd geworden voor de leek en dient die dus te zwijgen. Maar waarom was die wetenschap zo weinig ontwikkeld, ondanks meer dan 1500 jaar wetenschap op jullie manier: elitair, gebaseerd op autoriteit? En nogmaals, de leek kan geen oordeel vellen over het handwerk van de wetenschapper, maar wel over het paradigma waarbinnen de wetenschapper werkt. Het volk betwijfelt niet de feiten, maar wel de interpretatie en zeker ook de selectie van die feiten door een politiek activistische wetenschapper als Leo Lucassen…
Arduenn maakt hierboven een goede vergelijking met religie. Het probleem is dat voor jullie en de bestuurdersklasse wetenschap een religie c.q. de enige overgebleven politieke ideologie is geworden met de wetenschapper als onaantastbare autoriteit, hetgeen ‘sciëntisme’ kan worden genoemd (een klassieke linkse ziekte nu bv. ook Marx uiterst sciëntistisch was). Politiek gaat over waarden, wetenschap gaat over feiten en als je wetenschap tot basis van politiek maakt dan is er niet alleen een paradox (wetenschap kan niets zeggen over de waarde van haar kennis voor politieke doeleinden) maar je schaft ook in één klap de democratie af als je vindt dat het volk moet zwijgen in wetenschappelijke zaken (op grond waarvan ook in de Sovjet-Unie iedereen de mond werd gesnoerd). Ik denk dat we beter nog eens goed nadenken alvorens we Galilei’s revolutie weggooien en naar de middeleeuwen terugkeren.
@30
Dat mag. Sterker nog: dat moet. het is de grootste hobby van wetenschappers zelf: twijfelen aan je eigen (en anderen). Maar er is een verschil tussen twijfelen om logische redenen, waarbij redelijke alternatieven aangedragen worden en twijfelen om financiëel gewin (omdat de Heartland Institute je een vette cheque heeft doen toekomen), voor de lulz—voor meer Likes op Facebook, of extra waardering en verbale schouderklopjes van mede-reaguurders bij Geenstijl ter versteviging van de groepscohesie, of omdat je vijanden het tegenovergestelde beweren, of een combinatie van voorgenoemden.
@30
Moet jij eens kijken hoe hard een wetenschapper kan vallen als ‘ie (m/v) een uitglijder maakt—zij het met opzet, door overhaast naar de pers te rennen, of simpelweg onder de voet gelopen wordt door nieuwe ontwikkelingen.
Zelfs Nobelprijswinnaars zijn niet onaantastbaar. Er zijn er zelfs bij die zichzelf voor gek zetten als ‘klimaat-ontkenner’ (in alle gevallen niet hun vakgebied). Mijn ‘favorieten’ zijn Walter Gilbert en Kary Mullis, die zichzelf onsterfelijk belachelijk maakten door openlijk te beweren dan HIV niet de veroorzaker van AIDS is (in afwezigheid van geldige argumenten).
@30: Je mag alles betwijfelen. Wie zegt dat dat niet mag? Het is erg vermoeiend om steeds aan te horen dat “jullie” of “links” of wat dan ook van alles verkondigt wat zelfs niet in de buurt komt van de mening van de columnist of reageerders. Als je wilt weten wat iemand ergens van vindt dan kun je dat lezen uit diens reacties en/of zelf vragen.
Het uiterste van alles betwijfelen is natuurlijk ontkennen dat kennis bestaat. Dat lijkt me geen goede zaak.
@30: een hoop geklets weer.
Iedereen mag daar aan twijfelen. Maar dan wel graag op basis van argumenten en falsificeerbare feiten. Zo kun je keihard blijven roepen dat er geen klimaatverandering is, maar de meetreeksen laten toch echt anders zien. Net zoals iedereen die nu keihard roept dat de maan een stinkende gatenkaas is in plaats van een hemellichaam niet serieus genomen wordt.
En je wordt nog een grotere idioot gevonden als je meent dat je zonder voorstudie en in 7 seconden het werk van honderden wetenschappers die er hun levenswerk van hebben gemaakt naar het rijk der fabelen kunt verwijzen.
Niemand hoeft te zwijgen. Ga alleen niet in tegen dingen die al lang en breed bewezen zijn. Ik wordt ook niet serieus genomen als ik bij hoog en laag blijf roepen dat de aarde plat is en dat de zon het centrum van het heelal is.
Maar niemand is uitgesloten van de discussie over de consequenties van die kennis die we hebben.
Man man, hier begin je echt wartaal uit te slaan. Als dat zo is, waarom is klimaatverandering dan een totaal ondergeschoven kind in het beleid, en waarom gaat het publieke debat er dan totaal NIET over? Ik zie alleen maar dat de politieke ideologie en de bestuurdersklasse krampachtig vasthoud aan een vrije-marktideologie (die bepaald niet gebaseerd is op harde wetenschap), en alles wat daarbij niet in de kraam te pas komt ofwel keihard ontkent (bij klimaatverandering: Trump, Wilders), of domweg negeert (Baudet, Rutte, Buma), of op z’n best halfslachtige lippendienst bewijst (Samson, Pechtold, etc).
Ik weet niet of je het opgevallen is, maar Nederland bungelt tegenwoordig echt zowat onderaan alle lijstjes van milieuprestaties, als je dat vergelijkt met andere ontwikkelde landen.
Ook op andere gebieden speelt dit. Al sinds jaar en dag voelen visserijbiologen zich niet serieus genomen door de politici, omdat elke keer visserijbelangen prevaleren boven de door hen aangedragen keiharde wetenschappelijke resultaten. Zelfs als die wetenschappelijke resultaten voorspellen dat je bij geringere visserijdruk HOGERE vangstopbrengsten zult halen, simpelweg omdat de vis nu al gevangen wordt voor die zich fatsoenlijk voort heeft kunnen planten. Er wordt gewoon niet geluisterd naar die wetenschappers.
Overigens is het grappige dat als je economenvakbladen leest, je daar ook regelmatig de hartekreet ziet dat politici irrationeel zijn, en dat ze eens wat meer naar de wetenschap moeten luisteren.
@30
Onzin. Inderdaad gaat politiek over waarden, en wetenschap over feiten. Maar de denkfout die jij maakt is dat je kennelijk meent dat je politieke besluiten kunt maken over die waarden, zonder dat je daarbij de feiten hoeft te kennen.
Als ik als politicus ga besluiten dat de huursubsidie afgeschaft moet worden omdat die op grote schaal misbruikt wordt, dan neem ik een besluit op basis van waarden (“misbruik moet tegengegaan worden”). Maar ik kan dat besluit niet nemen zonder dat ik me vooraf op de hoogte stel van de FEITEN (“in hoeverre wordt er echt misbruik gemaakt van die subsidie? Wat zijn de getallen?”).
Ik snap niet waar je nou naar toe wilt met je hele epistels, maar ik zie niet in hoe jij denkt zinnig beleid (gebaseerd op waarden) te kunnen voeren zonder dat je je eerst verdiept in onderliggende feiten.
Zojuist stuit ik op dit NRC-artikel van vandaag dat mooi aansluit op wat ik schrijf:
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/01/04/wetenschapscommunicatie-6021798-a1539687
Wetenschap is maar een mening geworden, omdat iedereen selectief shopt uit alle gegevens en bronnen. Wat ik echt niet begrijp is dat jullie niet zien dat jullie hetzelfde doen als wat jullie rechts verwijten. Ja, je mag wel wetenschappers bekritiseren, zeggen jullie, maar merken jullie zelf niet dat jullie uitsluitend wetenschappers bekritiseren die rechtse conclusies trekken en nooit en te nimmer wetenschappers die linkse conclusies trekken? Sterker nog, elke wetenschapper die iets zegt wat in het rechtse straatje i.p.v. jullie linkse straatje past, wordt qua persoon en qua werk aangevallen: zie bv. Machteld Zee. Vandaag is er weer veel heibel op de sociale media vanwege een interview met wetenschapper Koopmans die weer uitlegt dat er nogal veel moslims antirechtsstatelijke opvattingen hebben (veel meer dan bv. christenen): dat is geen leuke boodschap voor linkse mensen die immers als religieus dogma hanteren dat alle mensen gelijk zijn, dus jullie zullen hem ook wel een nepwetenschapper en ketter vinden die moet worden gekielhaald. Maar als een echte nepwetenschapper linkse nepconclusies trekt zoals Stapel deed (‘vleeseters zijn agressiever’ etc), dan weet ik zeker dat niemand hier piept. Alle wetenschap die wel in jullie politieke straatje past, wordt juichend onthaald als het harde bewijs van jullie linkse standpunten.
Zo is het toch? En vind je het dan gek dat rechtse mensen precies hetzelfde gaan doen en dus alle wetenschap in twijfel gaan trekken die niet in het rechtse straatje passen? Ik onderschrijf dan ook de conclusie van Kahan volgens het artikel:
Zo zouden we al een stap verder komen in het politieke debat en de gemeenschappelijke zoektocht naar de waarheid als jullie bv. zouden erkennen dat jullie blind alle klimaatalarmistische conclusies van de wetenschap omarmen omdat die ontzettend maar dan ook ontzettend goed in jullie links-politieke straatje passen (waardoor rechtse mensen wantrouwend worden want de linksmensch zal menen dat als de klimaatverandering niet bestaat hij alsnog zou moeten worden uitgevonden)…
@36: Je hebt natuurlijk ergens een punt. Ik zie dat b.v. bij een groot deel van de milieubeweging: zwaar afgeven op mensen die de keiharde wetenschap van klimaatverandering ontkennen, en hen afschilderen als sukkels die nog steeds roepen dat de aarde plat is. En ondertussen zelf het nut van gentech ontkennen, en keihard dat debat ingaan op basis van volstrekte non-argumentatie en reeds lang achterhaalde (non-)feiten.
Ik probeer mij daar verre van te houden, hoewel de verleiding van menselijke zwakheden daarin natuurlijk voor iedereen groot is. Je daar bewust van zijn is al een belangrijke voorsprong.
Ik vind het b.v. een grof schandaal dat zowat de ganse Tweede Kamer het Gentech/kuikenvoorstel van Dijksma verworpen heeft op basis van irrationaliteit, want dat was een heel zinnig en goed plan (http://resource.wur.nl/nl/show/Geen-gentechkip-om-eieren-te-selecteren.htm).
Toch gaat je betoog veel te kort door de bocht. In de eerste plaats omdat je zo blijft hangen in die links/rechts-entiteiten. Wat is nou “linkse” en “rechtse” wetenschap; ik kan daar niks mee. Je hebt het trouwens steeds over “jullie linksen” hier, maar zijn de meningen typische links hier? Ik moet nog maar zien of de meerderheid van de mensen hier b.v. tegen gentech of kernenergie is. Je denkt in van die karikaturen, en daar heb ik moeite mee.
En in de tweede plaats omdat je wetenschap en wetenschap hebt. Bepaalde wetenschap is harder dan andere wetenschap. Sociologie is wat dat aangaat veel moeilijker dan klimatologie, en economie wordt nog weer lastiger, vooral omdat ideologie daar vaak onlosmakelijk bij om de hoek komt kijken.
Ook maakt je betoog geen onderscheid tussen grote onomstreden theorieen en kleine feitjes. Dat vleeseters agressiever zouden zijn is natuurlijk geen groot onomstreden wetenschappelijk verhaal; het is een klein “feitje” waar zo een weerlegging op kan volgen met een volgend onderzoek, en dat betekent dan niet dat de hele wetenschap op z’n grondvesten staat te schudden. Dat ligt toch echt anders bij klimaatverandering.
Ook je verhaal over “moslimmeningen” valt onder dat klein bier. Ik wil best aannemen dat er bepaalde meningen onder bepaalde moslimspopulaties “bon ton” zijn terwijl wij die hier doorgaans niet onderschrijven. Dat is echter geen keiharde “rocket science” die aardverschuivingen in het wetenschappelijk bestel veroorzaken.
@37: Kijk, nu komen we ergens. :)
Ik heb eigenlijk niet zo veel tegen te werpen op je reactie, dus ik denk dat we het aardig eens zijn…!
Jij weet zeker dat niemand hier piept? Doe eerst eens even wat research voordat je ongefundeerde conclusies in de monden van auteurs, lezers en reageerders bij Sargasso legt (in dit geval: dat ze niet piepen).
https://sargasso.nl/?s=diederik+stapel&submit=Zoek
Zo’n beetje twee op de drie zinnen die je hier nou wekenlang in een eindeloze woordenstroom loopt te typen is op deze manier op eenvoudige wijze te weerleggen. Maar vanwege het volume zou dat zo tijdrovend en zo vruchteloos zijn. Ik word vooral een beetje ontzettend moe van al dat constante, met generalisaties gelardeerde “jullie links ons rechts”-gezwatel. Ik begin hier nu zo onderhand naar een ‘verberg’-functie voor getrol en oeverloos gezets te verlangen, of naar zo’n Karma-systeem zoals hij http://slashdot.org
@36: Conclusies zijn helemaal niet links of rechts. Galileo dacht niet “Ha, nu kan ik lekker de Rechtse Paus dwarszitten met mijn nieuwe theorie.”
Geband, wat jij en je regressieve vriendjes “gekielhaald” en “ketter” noemen is gewoon een inhoudelijke discussie. Dat is hoe wetenschap werkt: kritische vragen stellen bij resultaten, in de hoop dat je daar iets verder mee komt. Bij Koopmans gaat het vooral over de interpretaties van zijn onderzoek. Hij beweert dat zijn resultaten reden tot zorg en ongedefinieerde actie zijn, maar precies dezelfde resultaten vinden we onder Christenen in de VS, en Koopmans maakt niet duidelijk waarom het daar wel prima is. Bij Machteld Zee speelde iets heel anders. Zee beweert, dat er een substantiele groep Nederlanders is die hier de Sharia zou willen invoeren, maar ze is niet in staat om te vertellen wie dat zijn. De kritiek richt zich dus hier op haar feitelijke claim: zij kan niet hardmaken wat ze beweert.
Mensen waren niet kritisch op Stapel omdat daar geen reden voor was. Zijn resultaten leken afkomstig te zijn uit metingen, en de conclusies die hij uit die metingen trok waren correct. Het zou juist heel raar geweest zijn als er toen tegen Stapel zou zijn geageerd. Maar toen bleek dat hij zijn resultaten had verzonnen, en er helemaal geen metingen zijn verricht, is hij door echt iedereen afgevallen en weggezet. Ook door linkse mensen.
Waarom zou klimaatverandering in een links politiek jasje passen ? Dat lijkt me juist niet. Als er geen klimaatverandering was, dan was het veel makkelijk om een heleboel welvaart te creeeren en vervolgens te verdelen. Links zou het dus een flink stuk makkelijker hebben zonder klimaatverandering. Maar ja, Links is realistisch, en sluit zijn ogen niet voor wat je steeds duidelijker in de werkelijkheid kunt waarnemen.
@39, @40 een verdwijnknop zou mij ook welkom zijn.
Verder ben ik links en heb ik destijds genoeg over Stapel geschreven. Dus zoals altijd totale onzin Van @36
Het haalde ook de kranten. Om er maar een paar uit te halen:
http://www.gelderlander.nl/regio/nijmegen-e-o/nijmegen/roos-vonk-heeft-rekenkundige-fouten-genegeerd-1.2279174
http://www.hpdetijd.nl/2011-09-12/verzonnen-vleesonderzoek-krijgt-staartje/
https://www.nrc.nl/nieuws/2011/12/09/vonk-en-zeelenberg-ontlopen-de-discussie-12127875-a1166359
@40:
Nou, dat is natuurlijk niet helemaal waar. Gegeven gelimiteerd geld en gelimiteerde tijd kan er maar beperkt onderzoek gedaan worden, en waar dat geld en die tijd aan besteed worden, kan een politieke keuze zijn. Bovendien zijn er allerlei takken van wetenschap bij gekomen, sinds de jaren ’50, die overduidelijk een politiek signatuur hebben (vrouwenstudies etc). Tot slot zijn er genoeg onderzoekers die gewoon geld aannemen en opschrijven wat je vraagt (oliebedrijven etc).
@41:
Ja, maar dat is een ‘no true Scotsman’ argument en is dus vals.
@43 – leg eens uit, want volgens mij klopt dat niet. Het True Scotsman argument is volgens mij dat een echte schot “zoiets”(whatever that may be) nooit zou doen. Hier dus omgekeerd: ik geef een tegenvoorbeeld tegen een bewering dat links zoiets nooit zou doen, waarmee dus aangetoond wordt dat de bewering onjuist is. Niet mijn argument, maar de oorspronkelijke bewering was een True Scotsman
@44: In feite zeg je: Stapel is niet links (‘no true Scotsman’) want ik ben links en ik heb kritiek gehad op Stapel.
@43: Nee, hoezo ? Geband beweerde dat “Links” niet kritisch was op Stapel. Als er dan vervolgens Linkse mensen blijken te zijn die dat wel waren, dan is dat gewoon een empirische weerlegging.
@42: Leuk geprobeerd, maar ik had het niet over wetenschapsfinanciering. Ik het het over wetenschappelijke conclusies.
Waarom verdraai je toch elke keer subtiel het discussieonderwerp als je reageert ?
@47: Sure.
@45 Nee, Mr Ooijer reageert op een stelling van Geband van Joop dat Machteld Zee hier meteen een hoop kritiek krijgt als ze met resultaten komt die niet in het linkse paradigma passen, …
Probleem met die stelling is alleen dat Stapel en Vonk hier gekielhaald zijn, en dat vaste reaguurder Mr. Ooijer een van de eersten was die er op wees dat dit onderzoek aan alle kanten rammelde.
Volgens de zwart-witredenering van Geband van Joop kan dat helemaal niet, want echte linkseriken zouden dat natuurlijk nooit doen. Wel ironisch dus dat je juist Mr. Ooijer van een ‘no true Scotsman’-argument beticht.
Volgens “van Dale”is brexit (geen hoofdletter) het woord van het jaar.
Indien er een categorie voor de meest misbruikte woorden zou bestaan, zouden “links” en “rechts” absoluut in de top staan.
@redactie – maar die verdwijnknop, kan dat?