COLUMN - Het is niet meer tegen te houden. Wij worden allen vleesverlaters. Op dit moment zijn er pakweg een miljoen vegetariërs en zo’n honderdduizend veganisten. Dat lijkt niet veel, maar het gaat hier om een verdubbeling in luttele jaren tijd. En die onstuimige groei zal waarschijnlijk alleen maar doorzetten. Nog tien, twintig jaar, en vlees eten heeft hetzelfde imago als roken anno 2018. De grote vraag is natuurlijk wat hiervan de gevolgen zullen zijn. Gunstig voor dieren, dat is duidelijk. Maar voor de mens? Al die tofoe, bonen en pompoen, gaan we daar geestelijk op vooruit? (Afgezien van het feit dat we zouden kunnen genieten van het gevoel dat we goed bezig zijn.)
De klassieke voedingsleer zegt van niet. Voeding, dat draait om suikers, vetten en eiwitten, en een handjevol zeldzamer bestanddelen. Zolang je daar genoeg van binnenkrijgt, is er niks aan de hand. Ongeacht waar het vandaan komt. Dat is de klassieke opvatting. En u raadt het al: die klopt niet. We zijn namelijk niet de enigen die genieten van onze spijsvertering. Onze darmen zitten vol bacteriën die enthousiast met ons mee-eten. Maar (en nu komt het): wélke bacteriën dat zijn, hangt af van de samenstelling van ons voedsel. En daar komt bij: die bacteriën communiceren met ons brein. Langs neurologisch én chemische weg. Met andere woorden: uw darmen praten met uw brein, en als uw voedselpatroon verandert, verandert het gesprek. Dus nogmaals: zijn vegetariërs en veganisten wijzer – of juist niet?
Echt onderzoek hiernaar ontbreekt. Maar er is wel onderzoek dat ergens op lijkt. Margaret Morris van de Universiteit van New South Wales testte niet zo lang geleden het effect van fast food op de mentale gesteldheid van ratten. Fast food (inmiddels in rap tempo on the way out) is rijk aan dierlijke eiwitten en vetten. Margaret vergeleek fast food etende ratten met een aantal dieren dat een veel gezonder dieet kreeg. Na twee weken op zoetigheid en friet kregen de ratten een leeropdracht, met een examen de volgende dag. (De details laat ik even achterwege.) Het resultaat laat zich raden (ik bedoel, anders was er nooit een publicatie van gekomen en hadden we er nooit van gehoord): de fast food ratten hadden geheugenproblemen. Ze raakten mentaal in de versukkeling. En tegelijkertijd zag Morris dat hun darmflora óók in de versukkeling raakte. Hangt dat samen? Nu komt het: na een extra drankje probiotica (dit onderzoek werd door de industrie gesponsord) ging het een stukje beter met de ratten. Met andere woorden, fast food is slecht nieuws voor je darmflora en dat is slecht nieuws voor je geheugen. Maar een goed gesprek is tweerichtingsverkeer. Dat geldt ook voor het gesprek over eten tussen het brein en de darmen.
We weten inmiddels (darmflora is een hot topic) dat chronische stress schadelijk is voor de darmflora. Dat is aangetoond bij ratten en ook (zo’n beetje) bij menselijke proefpersonen. Met andere woorden: de darmbacteriën beïnvloeden wellicht ons brein, maar het gebeurt ook andersom. En daarna neemt dat gesprek weer een nieuwe wending. Neuroloog Jiah Pearson-Leary uit Pennsylvania slaagde er onlangs in om stressgevoeligheid te transplanteren. U raadt het al: hij nam poep van ratten die erg veel last hebben van stress en voerde die poep (Jiah: ‘ze vinden het lekker, geloof ik’) aan ratten die van nature heerlijk ontspannen waren. Van nature? De poepeters waren binnen de kortste keren net zo stressgevoelig als de poepers. De darmbacteriën zetten het brein op scherp.
Het zijn maar ratten, natuurlijk. Menig prachtig ratten-resultaat valt bij de overstap van rat naar mens genadeloos door de mand. Een humane fast food darmflora heeft misschien hele andere effecten (op ons brein) dan we bij ratten zien. En wie weet schieten we met al die heerlijke tofoe en pompoen mentaal helemaal niks op. Maar eten zonder schuldgevoel zou dus wel eens een gunstig effect kunnen hebben op onze darmflora die weer op zijn beurt, als tegenprestatie, een positief effect op het brein heeft. Wie weet krijgen we wel een beter geheugen. Dat zou handig zijn, want wie tegenwoordig een tafeltje wil reserveren in een restaurant, wordt geacht van iedereen die aanschuift te weten wie vegetariër is of veganist, flexitariër of vleesverlater, lactovegetarier, pescetariër, of gewoon macrobioot. En dan fanatiek of misschien wat meer ontspannen. Gelukkig of gespannen. Het is allemaal een kwestie van darmflora.
Reacties (12)
Reactie verwijderd wegens volstrekte irrelevantie
Reactie verwijderd.
“Gunstig voor dieren, dat is duidelijk.”
Ik denk dat het desastreus op genocidaal niveau zal zijn voor de kippen- en varkenspopulaties.
@3: Gelet op al die stalbranden zal het dat deel van de veestapel -excusez le mot- worst wezen.
Momenteel zitten we in NL opgezadeld met een bioindustrie die het vlees exporteert en ons met de stront laat zitten.
@3: Die populaties zijn toch al gedoemd kort te leven.
Het is maar de vraag of een grote populatie hetzelfde is als “gunstig”.
Als het gaat om evolutionair succes, is genetische verscheidenheid ook belangrijk, en die neemt in de bio-industrie eerder af dan toe.
En we weten niet of dieren gelukkig worden van evolutionair succes.
Dat kan niet. Roken heeft een directe fysieke impact op mensen in de omgeving EN het is een zichtbare handeling. Dat maakt het tot een overlastfactor. Dat gaf de doorslag in de negatieve houding t.o.v. roken, en niet bijvoorbeeld de accijns of antireclame op de verpakking.
Dat alles geldt niet voor vlees eten. Hooguit ergeren mensen zich aan de barbecue in de zomer.
En hoezo is minder vlees eten gunstig voor dieren? Als voedseldieren niet worden gegeten worden ze niet meer geteeld en zullen ze niet meer bestaan. Is niet bestaan gunstig voor een organisme?
De rest van Hulspas’ verhaal is weer nepwetenschap, zoals gewoonlijk. “Echt onderzoek hiernaar ontbreekt.” Duh. Dat weerhoudt hem niet om te doen alsof ratten net mensen zijn. Ik ben benieuwd wanneer zijn ratten veganist worden.
@6: Ik erger me niet aan de barbecue. Ik erger me aan het onvermogen van het grillige bevolkingsdeel ermee om te kunnen gaan. Al zijn sommige barbecues die in Duitsland niet verkocht mogen worden en daarom hier bij de bouwmarkten worden gedumpt zo brak dat het wel in rook móet opgaan.
Nu ik het zo bekijk… Ja, ik erger me ook aan de barbecue!
@5: Het is maar de vraag of een grote populatie hetzelfde is als “gunstig”
Dat wordt er toch vrijwel altijd onder verstaan. Als populaties extreem instorten wordt dat bij mijn weten altijd als ongunstig voor de dieren van die soort gezien. Dus als iedereen vegetariër wordt en de populaties van kippen, kalkoenen, varkens etc. met meer dan 99,9% afnemen (en dat gaat de biodiversiteit zeker ook niet helpen), mag dat objectief als zeer ongunstig voor deze dieren worden bestempeld.
@6: Dom gelul. Voedseldieren worden echt niet blij van een kort leven onder erbarmelijke omstandigheden. Alsof je een kind in een concentratiekamp laat opgroeien, dood op hun zesde en dan gaat lopen filosoferen over populaties.
De overlap tussen vleeseters en rokers is dat ze graag wegkijken over de effecten van hun verslaving ( zei de roker )
@9: Ach het gebeurt wel vaker dat nicotineverslaafden hun verslaving met andere zaken proberen te vergelijken, om er beter op te staan.
@6: sinds wanneer worden dieren geteeld?
En met de opmerking dat vlees eten over een aantal decennia net zo bekeken zal worden als roken nu, denk ik dat hij meer doelt op de zienswijze hoe wij zo met dieren om hebben kunnen gaan. Op een industriële wijze levende wezens als niks meer dan dingen behandelen voor ons dagelijks stukje goedkoop fabrieksvlees. Om je de ogen uit je kop voor te schamen. Net dus zoals je nu kijkt naar rokers: hoe heb je in hemelsnaam ooit jezelf zo systematisch kunnen vergiftigen…
En die overlast gaat wel ietsjes verder dan wat stankoverlast van het karkasbranden van de buren gezien de enorme milieuimpact van al dat gefok waar letterlijk de hele wereld last van heeft.
Vegetarisme en veganisme vind je vooral bij hoger opgeleiden. En die aten sowiso al weinig fast food. Dus dat fast food on the way out is, lijkt me erg voorbarig.
Zo nu en dan fast food eten is niet slecht voor je. Maar als je ratten _alleen maar_ fast food voorzet, ja, dan is dat reteslecht. Nogal wiedes. Maar ik denk dat er weinig mensen zijn die alleen maar fast food eten.