Een dikke maand was journaliste Lise Witteman bezig met het uitdiepen van een echtscheidingsvete tussen de partner van Mariko Peters en diens ex, waarbij ze en passant ook nog stuitte op een nogal marginale onzuiverheid in een subsidieprocedure. Anderhalve dag voor het blad naar de drukker zou gaan besloot Witteman ook nog even GroenLinks om commentaar te vragen.
Iedereen die wat van journalistieke planning weet, ziet onmiddellijk de luizenstreek die hier geleverd wordt. Anderhalve dag voor een weekblad naar de drukker gaat, is de eindredactie goeddeels voltooid en liggen teksten plus foto’s bij de vormgeving. Als onderwerp van een kritisch artikel kun je dan nog een paar regels krijgen om te ontkennen, maar het leeuwendeel van het verhaal staat vast. De boodschap wordt niet meer veranderd. Ook al heb je bergen feitenmateriaal om jouw versie te staven, daar is geen ruimte meer voor.
Kortom, HP was vastbesloten om een vernietigend verhaal over Peters te publiceren en wilde niet het risico lopen dat die nog met materiaal zou komen dat een maand research onderuit schoffelde. Dus werd tot het allerlaatste moment gewacht met een plichtmatig wederhoortje. Voor deze manier van werken bestaat in de journalistiek een term: je moet een goed verhaal niet doodchecken.
Logisch dat Witteman een boze GroenLinks woordvoerder aan de lijn kreeg. Ze had zelfs de eer een boze Jolande Sap zelf aan de lijn te krijgen. En die zou haar geïntimideerd hebben. Aggut. Sap ontkent nu druk uitgeoefend te hebben, maar ik mag toch hopen dat ze wel degelijk het volledige register heeft opengetrokken tegen Witteman om de belangen van haar partij te verdedigen.
Journalisten zijn een politieke machtsfactor. Dat weten ze en daar maken ze gebruik van. Journalisten dealen met politici en andersom. Wederzijds druk uitoefenen om een primeur te scoren of je eigen boodschap zo gunstig mogelijk in de krant te krijgen, hoort daarbij. Kortom, Lise Witteman, if you can’t stand the heat, stay away from the fire.
Reacties (51)
Je snapt trouwens niet goed dat HP/De Tijd het artikel niet al eerder terugstuurde omdat een degelijke reactie, en dus het wederhoor, van GL ontbrak. Of valt dat gedrag van de redactie van HP/De Tijd ook onder ‘je verhaal niet kapotchecken’?
Wat een onzin… In hedendaagse snelle media ga je niet jouw onderwerp de kans geven om bewijsmateriaal te faken, of alvast een tegenaktie te beginnen. Dat er een maand onderzoek is geweest betekent niet dat het verhaal een maand op de plank lag. Waarschijnlijk was het verhaal net af toen aan GL de vragen werden gesteld. Bovendien is 18 uur ruim genoeg.
Haha. Kostelijk. Vooral als ze tegen het einde van haar klaagzang het NRC ineens verwijt een feitje niet goed te checken, terwijl ze klaagt over de kritiek, dat zij haar verhaal niet goed heeft gecheckt.
Gelukkig kan ze bij de Story of de Privé zo aan de slag.
@Martijn – Dat is precies wat ik zeg. Als HP een ‘fair and balanced’ stuk had willen maken, had ze makkelijk een week eerder contact op kunnen nemen met Mariko. Daarvoor hoefde het verhaal nog niet rond te zijn.
Maar het was helemaal niet de bedoeling om ‘fair and balanced’ te zijn, want dat verkoopt niet. Soit, hoort bij het spel. Maar als je er zelf met gestrekt been in gaat, moet je niet zeuren dat je een schop terug krijgt. Dat is matennaaien en daar heb ik een hekel aan.
PS. om haar carrière te redden, kan ze beter over HP/de Tijd klagen, dat het HP was, die het artikel nu gepubliceerd wilde hebben en niet even kon wachten tot er een fatsoenlijk wederhoor antwoord was, zeker als al gebleken is, dat de aangeklaagden in het artikel zeggen, dat het artikel vol met onjuistheden zit. Misschien had ze dus beter rekening moeten houden met de politieke hoek, waar HP in zit, voordat ze daar zo argeloos mee in zee is gegaan.
Het kan ook zijn, dat ze heel bewust met HP in zee is gegaan, natuurlijk, precies wetend wat de politieke voorkeur van HP is en bereid daar haar steentje aan bij te dragen. Dat zou wel gemakkelijker verklaren, waarom ze haar eigen verhaal niet goed heeft gecheckt, want als de bevindingen overeen stemmen met wat je toch al dacht, is de neiging om je verhaal te controleren een stuk minder. Dan zijn mensen eerder geneigd niet goed onderbouwde verhalen te geloven.
Het kan ook nog zo zijn, dat ze gewoon naïef is, maar dan moet ze echt een ander beroep zoeken.
“dat de aangeklaagden in het artikel zeggen”
Over het artikel….
Wat een verschikkelijke onzin dit. In anderhalve dag kun je gemakkelijk je verhaal wijzigen. Daarnaast moet je als politici geen druk uitoefenen op journalisten. Of wilt Sap in de toekomst geen onafhankelijke pers meer?
Als pers mag je wel druk uitoefenen op politici, al is het met onzinbeschuldigingen, maar als politicus niet als je foutief wordt beschuldigd?
@7 Doe niet zo naief. Het onderling onder druk zetten is schering en inslag tussen journalisten en politici. Onafhankelijke journalistiek wordt gewaarborgd door journalisten met een rechte rug, niet door terughoudendheid van politici.
@7:
Als je het materiaal hebt om te wijzigen wel. Als je een maand onderzoek en heel veel documenten hebt, dat anderen moeten inzien en daar op moeten reageren, terwijl die anderen ook nog een gewone baan en een eigen leven hebben, is anderhalve dag vrij kort. De vraag is, waarom dat artikel niet een weekje uit kon worden gesteld? Dan geef je de tegenpartij een week de ruimte om te reageren en voorkom je dit soort kritiek.
In een ideale wereld zijn journalisten allemaal volledig objectief, vertellen kranten geen leugens, werken ambtenaren allemaal keihard en oefenen politici geen druk uit op mensen om hun eigen politieke doelen te bereiken.
Ik denk dat Sap en vele anderen een onafhankelijke pers graag zouden verwelkomen, en dat ze daar in ieder geval tot in de toekomst op zullen moeten wachten, als dat ooit al gerealiseerd kan worden. Tot op dat moment zullen we het moeten doen met het huidige systeem, waarin, de een wat eer en de ander wat minder, een groot deel van de pers streeft naar onafhankelijkheid en objectiviteit, en een ander deel zichzelf als onafhankelijk en objectief verkoopt, maar in werkelijkheid heeft gekozen voor een bepaalde politieke lijn (wat dat betreft was ons zuilenstelsel nog niet zo gek, omdat we toen beter wisten, waar de media voor stonden).
Ze schrijft dat de krant maandagmiddag naar de drukker ging. Ze schrijft ook dat ze 1,5 dag voordat de krant naar de drukker ging de woordvoerder van GroenLinks belde.
1,5 dag, beginnend op zondagmorgen? In vakantietijd? En dan nog via de woordvoerder van de partij? Voor een artikel over een overduidelijke vechtscheiding waarover ze reeds weken van te voren materiaal van slechts één partij had ontvangen?
Ze heeft alle mogelijke moeite gedaan om enerzijds geen inhoudelijk wederhoor te kunnen krijgen maar anderzijds nèt genoeg om de indruk te kunnen wekken dat er om wederhoor is gevraagd.
En dan jeremiëren dat de VN-redacteur het niet nodig vindt om haar daar *uitgebreid* over te spreken voor zijn artikel?
Weet je wie ook graag journalisten intimideert?
HIER
en
HIER
Belachelijk dat Saps optreden goedgepraat wordt. Journalisten moeten gewoon hun werk kunnen doen, zonder gedreigd te worden. En dat door de fractieleider van GL…
Mijn stem krijgen ze nooit meer.
@13: Jouw stem verschuift makkelijk. Wat weet je nou van de zaak?
@14: Ik vermoed dat de stem van Theodoor al eerder definitief aan GL onthouden was.
Ik had het hele relletje een beetje langs mij heen laten gaan, maar nu zie ik dat het Lise Witteman is die het stukje geschreven heeft.
Ik heb één keer gereageerd op een artikel van haar op haar eigen website een jaar geleden. http://www.lisewitteman.nl/2010/07/27/rutte-en-wilders-dromen-van-denemarken-tevergeefs/ Het betrof een stuk over het geweldige gidsland voor wat betreft het migratiebelend van Nederland: Denemarken, gebaseerd om een stukje van het Vlaams Belang. Ik heb haar enige vragen gesteld nav het artikel. Nooit op geantwoord. Echt een verijking voor de Nederlandse journalistiek die Witteman.
In de eerste alinea’s kan ik een heel eind mee gaan. Het is inderdaad een erg korte tijd die gegeven is, en biedt inderdaad geen ruimte om wezenlijke veranderingen in het artikel aan te brengen. Is overigens geen reden om dan maar helemaal niet te reageren als Groenlinks zijnde, maar goed.
Bij de vierde alinea gaat het m.i. mis. Ja, logisch dat Groenlinks opbelt, ook logisch dat ze boos zijn? Maar “ik mag toch hopen dat ze wel degelijk het volledige register heeft opengetrokken tegen Witteman om de belangen van haar partij te verdedigen.”…? Pardon? Als het ‘volledige register’ inhoudt dat journalisten bedreigd worden met hun verdere carriere, dan hoop ik toch van harte, als iemand die Groenlinks vaak wel hoog heeft zitten, dat NIET het volledige register is opengetrokken.
Iemand op een dergelijke manier bedreigen is, naar mijn bescheiden mening, namelijk onethisch en immoreel. Alle politieke partijen zouden zich moeten onthouden van intimidatie, en ZEKER Groenlinks, die vaak de moral high ground kiezen en juist daarom voor veel kiezers een aantrekkelijke partij vormen.
@17: GL kan niet dreigen met “haar verdere carrière”, aangezien groenlinks daar niets over te zeggen heeft. Hoogstens kan zij worden geboycot van het ooit nog hebben van een interview met een GL’er, iets wat misschien ook wel logisch is na het leveren van zo’n streek.
@18 Maar dat is toch precies wat Lise Witteman beweert dat is gebeurd? Quote uit haar artikel: “Of ik wel dacht aan mijn carrière, zo als ‘beginnend journalist’.”
Ik kan niet 100% inschatten hoe reeel zo’n dreigement is… neen, groenlinks is niet haar werkgever, anderzijds kan ik me voorstellen dat een machtig politicus het een beginnend journalist wel lastig kan maken in het toch kleine “Haagse wereldje”.
Maar het boeit met niet zo of het een reeel dreigement is… als het dreigement heeft plaatsgevonden (let wel, als) dan vind ik dat heel lelijk, reeel of niet.
Voor een beginnend journaliste zouden zulke achterbakse trucs voldoende reden moeten zijn om een vervolg aan dat begin te dwarsbomen. Wat heb je aan dergelijke journalisten?
@19 Ik lees dat “dreigement”, als het al precies zo is geuit, als een waarschuwing dat een overduidelijk unfair verhaal niet zo’n lekkere binnenkomer is in de Haagse journalistiek.
Ook andere politici weten nu dat Witteman selectief informatie inwint om sensationele verhalen te kunnen schrijven. Linkse partijen zullen haar niet vertrouwen, rechtse haar gebruiken om propaganda te pluggen.
Vooralsnog is niet weerlegd dat m.b.t. vermeende kinderontvoering de juiste juridische route is gevolgd.
De schijn van belangenverstrengeling blijft overeind.
De intimidatiepraktijken door GL is bevestigd door meerdere journalisten.
Erg fraai is het allemaal niet.
@21 als het zo gezegd/bedoeld is, is het natuurlijk een ander verhaal, daar is niets onethisch aan.
Uit ervaring weet ik echter dat intimidatie en bedreigen van journalisten tot het standaardrepetoir van sommige woordvoerders/organisaties behoord; en dat het (helaas) een succesvol middel kan zijn om onwelvallige publicaties tegen te houden.
En daar hoop ik dus niet dat Groenlinks zich niet aan bezondigd. Dat binnen een uur 2 andere journalisten op twitter zich meldden dat ze hetzelfde hebben meegemaakt, maakte me wel een beetje bezorgd, al kwamen die wel uit hoek telegraaf/elsevier, dus ook een beetje gekleurd. De ellende met dit soort situaties is dat je er toch nooit echt achter komt: er is iets gezegd in een telefoongesprek, Saps woord tegen dat van Witteman en de meeste mensen geloven toch wat ze willen geloven. Om met een lekkere dooddoener te eindigen.
@23 Bij die dooddoener sluit ik me aan ;-)
Tegen intimidatie/bedreiging weer je je als journalist door consequent alle kanten van een zaak te laten zien. Dan kunnen ze je niks maken. Nogmaals, als een journalist er met gestrekt been in gaat, kun je een politicus niet kwalijk nemen dat die terug schopt.
Ik heb zelf als hoofdredacteur van een universitair weekblad harde aanvaringen gehad met het college van bestuur (niet alleen de “regering” van de universiteit, maar ook de financier van het blad) over inhoud en toon van de berichtgeving. Opheffing dreigde. Die strijd heb ik niet gewonnen door verongelijkt te monkelen dat het college mij intimideerde, maar door consequent te wijzen op het evenwicht in de artikelen en het draagvlak voor die visie binnen de universiteit.
“Quote uit haar artikel: “Of ik wel dacht aan mijn carrière, zo als ‘beginnend journalist’.””
Het enige dat Witteman hier letterlijk citeert uit de mond van Sap (en dat moeten we dan nog maar geloven ook) zijn de woorden ‘beginnend journalist’. De rest is parafrase door Witteman.
Het is dus best mogelijk dat Sap gezegd heeft “Het lijkt me niet goed voor een beginnend journalist om met zo’n sensatieartikel binnen te komen. Zoiets straalt af op je carrière”.
Dat is geen dreigement, het is een referentie aan de journalistieke ethiek en een vraag naar Wittemans besef van haar eigenbelang in deze kwestie.
Witteman zie ik er wel voor aan dat ze een dergelijke uitspraak van Sap voor de bühne interpreteert als een ‘dreigement’. Niet voor niets citeert ze Sap incompleet.
Na @25 sluit ik me ook volledig aan bij @23
@25 Scherp!
Als je het niet wint op de inhoud dan maar proberen met het proces.
De schijn van belangenverstrengeling heeft ze overduidelijk gewekt, en het verhaal van ontvoering staat ook overeind, met wat nuances hier en daar.
Dan maar proberen met korte reactietijden, politieke kleuren, ervaringen etc.
De PVV laat zien hoe je het goed doet. Zelfs voordat de affaire goed en wel naar buiten komt is de hoofdspeler al vertrokken.
Deze affaire gaat zich nog een tijd voortslepen, eerst de zaak voor de raad voor de journalistiek, met aandacht voor en na, dan de uitspraak met voor en na.
Binnenkort komt ze tegenover Rosenthal te staan. Dan heeft ze de code van Buza overtreden, een terugkeergarantie op zak en moet hem aan de tand gaan voelen over misstanden in Rusland? Wordt een mooie vertoning.
Maarten:
Oh, en dat Hero Brinkman, Eric Lucassen en Hernandez met hun voorbeeldige gedrag nog steeds deel uitmaken van de PVV.
Je ziet graag dingen die er niet zijn. Dat je nog het woord nuances gebruikt werkt op mijn lachspieren.
@maarten: Ik dacht dat het hele Marikoverhaal niet op inhoud gebaseerd was, en alleen maar op roddel en achterklap?
En wat mij betreft had die gast mogen blijven zitten. Het is een volksvertegenwoordiger, en hij vertegenwoordigd zijn electoraat goed :-)
Dat Jolanda Sap niet helemaal spoort is me sinds haar steun voor de “politietraining” al wel duidelijk.
Maar dat de kwaliteit (of moet ik zeggen integriteit) van de journalistiek steeds verder achteruit gaat is wel erg bedroevend.
Uit het buza rapport blijkt wel dat ze het niet goed heeft gedaan. Dat heeft die journalist dus goed gezien.
En wat die overige pvv’ers betreft, daar heeft de pvv dus wat van geleerd. Groenlinks zou wat kunnen leren van de damage control van de pvv. Het lijkt er op dat ze het zelfs overnemen door de affaire te willen doodzwijgen en dan in de tegenaanval te gaan. Alleen past die stijl GL helemaal niet. Zou beter zijn om te erkennen en op te lossen.
Ik heb regelmatig op GL gestemd maar dit gaat niet goed. Bijzonder pijnlijk was de avond dat bekend werd dat GL geen actie zou ondernemen. Diezelfde avond was in kijken in de ziel van politici ene mevr. Sap die verkondigd hoe hoog de lat wel niet ligt voor politici in het algemeen en die van GL in het bijzonder.
Maarten: De beste luitjes van de PVV zitten er nog, dus weg voorbeeldfunctie, en dat zal tot in het einde worden herinnerd. PVV heeft het over fatsoen, maar heeft het zelf totaal niet in hun fractie. Daarom mogen ze niet in een kabinet, krijg je LPF-toestanden.
Iemand die zwaar bezopen achter het stuur zit en een ongeluk veroorzaakt zou bij elke partij de laan worden uitgestuurd. Dat is niet vergelijkbaar met iemand die wel eens wat doms heeft gedaan zonder dat er slachtoffers zijn gevallen of dat het veel geld heeft gekost.
Ook weet jij dan nog wel de affaire Duyvendak, dat is goed opgelost. En dat kwam zoals je weet net zoals met mevrouw Vogelaar door druk van rechtse media, die het opschudden met veel verdachtmakingen en discutabele aantijgingen tot een drama supriora.
@34
Hoe je Duyvendak en Vogelaar toch onder één paraplu weet te scharen is mij een raadsel hoor.
Duyvendak heeft zich aan zeer ernstige feiten beschuldig, met slachtoffers tot gevolg. Vogelaar is door haar eigen vice-premier de laan uit gestuurd omdat ze totaal incapabel was.
@maarten: als je dat buza-rapport gelezen hebt, dan weet je ook dat Mariko Peters weliswaar verzuimd heeft haar relatie tijdig te melden, maar dat ze haar nieuwe minnaar in haar subsidie-advies eerder benadeeld dan bevoordeeld heeft: haar advies was strenger dan dat van de anderen die om advies gevraagd waren.
@35:
Slachtoffers? Daar is volgens mij geen enkel bewijs voor. Het zou me verbazen als jij dat hier nu ineens wel zou kunnen produceren.
@37
Duyvendak zat hoog in de organisatie van RARA. Die hebben zeer veel slachtoffers gemaakt. Vraag ondermeer maar aan de medewerkers van Shell toendertijd. Ooit was er een tijd dat Duyvendak daar nog trots vooruit kwam. Gelukkig nu niet meer.
@38: (zoals ik al zei) daar heb je geen enkel bewijs voor, want het is helemaal niet waar. Ook niet, dat hij daar ooit trots voor uit kwam. Dat verhaal is door Peter Siebelt verzonnen, die dat ook nooit heeft kunnen bewijzen.
Volgens mij was de beschuldiging dat hij telefoonnummers en adressen van kernenergie-prominenten in dat bluf-blaadje had geplaatst. Die zijn vervolgens bedreigd en (iets met brandstichting of baksteen door de ruit).
Kortom: hij maakte zich schuldig aan GeenStijlpraktijken. Hadden die mensen maar niet in het telefoonboek moeten staan.
/sarcasme
@39
Ik vond linkse mensen leuker toen ze nog uitkwamen voor hun daden. Hoe verwerpelijk ik ze soms ook vond, die daden, daar had ik respect voor (het er voor uitkomen). Nu verlochenen ze hun jeugd en toenmalige idealen.
@41: Je kunt je beschuldigingen niet hard maken en probeert het daarom maar met andere verdachtmakingen. Slap hoor.
Die beschuldigingen zijn allang hard gemaakt. Alleen jij verkeerd nog in de ontkennende fase. Veel succes daarmee.
@43: nog meer verdachtmakingen maken je beschuldigingen niet waar. Maar goed, als jij vind, dat die beschuldigingen al lang hard gemaakt zijn, kun je vast wel de bewijzen produceren. Zo niet, dan bestaat je bijdrage hier uit holle retoriek.
@45
Op wiki staat dat hij een strafblad heeft wegens inbraak, hij bij Bluf amtebaren gegevens heeft verspreid waarvoor hij later z’n excuses maakte en in onder andere Elsevier staat het RaRa verhaal.
@45 Dat rara verhaal is noot hard gemaakt.
@45: de inbraak en de publicatie van adresgegevens in Bluf! zijn bekend. Dat hij betrokken was bij de inbraak op het ministerie van EZ is alleen bekend geworden, omdat hij dat zelf in zijn boek geschreven heeft, anders had nu nog bijna niemand geweten, dat hij daar bij betrokken was., hoewel hij al eerder wel op is gepakt bij een inbraak in een bunker van defensie. De excuses, waar je het over hebt, staan ook in zijn boek.
Dat RaRa verhaal is een sprookje van Peter Siebelt en daar is nooit enig bewijs voor geleverd. En ik constateer hier ook weer, dat je geen enkel bewijs levert. Dat kan ook niet, want hij is nooit bij RaRa betrokken geweest. Hoe vaak je het ook zonder enig bewijs te leveren herhaalt, dat maakt de bewering nog niet waar.
@47
Dezelfde opmerking bij de andere discussie geldt ook hierbij. Het is niet interessant meer. Voor wat zelfreflectie zou je wellicht het boek Bye Bye Babyboomers kunnen lezen. Laters.
@48: totaal gebrek aan inhoud. Net als het boek Bye bye babyboomers, trouwens, waarin de babyboomers ook de schuld krijgen van alle regelingen, die de generatie vóór de babyboomers voor zichzelf heeft gecreëerd. Dat zijn de ouders van de babyboomers, maar ik snap dat het voor veel mensen gemakkelijker is om de babyboomers overal de schuld van te geven. Waarom zou je aan de werkelijkheid denken? de werkelijkheid, dat toen de babyboomers op de arbeidsmarkt verschenen VUT en andere riante pensioenregelingen werden gemaakt, zodat meer mensen aan het werk konden. De werkelijkheid, dat die regelingen opgeheven worden nu de babyboomers met pensioen gaan. Het is veel gemakkelijker de babyboomers de schuld te geven, dan na te denken. Dan heb je minder last van je geweten, wanneer je op de pensioenen van de babyboomers kort. Zelfreflectie krijgen babyboomers niet door een rancuneus verhaal van egoïstische post-babyboomers te lezen.
Is het eigenlijk niet nuttiger om het over de feiten te hebben, in plaats van de procedure? Heeft GroenLinks feitenmateriaal aangedragen dat een andere kijk op de zaak geeft?
@50 Zucht … Maar vooruit. Nee, GroenLinks heeft geen feiten aangedragen. Dat heeft BuZa gedaan. Mariko heeft inderdaad een paar weken te laat haar relatie bekend gemaakt. Ze besliste niet over de subsidie voor haar partner. Wel gaf ze er een advies over aan de beslissers. Dat advies was strenger voor hem dan andere adviezen. Ze kreeg een waarschuwing dat ze zich niet meer met aanvragen van haar partner mocht bemoeien. Dat heeft ze niet meer gedaan. Wel heeft de ambassadeur haar later gevraagd een handtekening te zetten, toen hij zelf een poos weg was. Dat heeft ze gedaan.