President Obama heeft een fundamenteel andere diplomatieke aanpak geïntroduceerd, dan zijn voorganger Bush bij voorkeur toepaste: soft power in plaats van hard power. De wereld wordt door Obama genuanceerder, subtieler en met meer empathie benaderd; ook de ‘As van het Kwaad’ – Bush zijn ultieme self-fulfilling Prophecy – is in de herkansing. Obama tracht Amerika’s populariteit te herstellen en op deze wijze een aantal notoire internationale en nationale lastposten de wind uit de zeilen te nemen. Onderdeel van deze strategie is ook zijn bezoek deze week, aan een aantal landen in het Midden-Oosten. Verwacht wordt dat Obama morgen, tijdens een toespraak in Cairo, wederom een demonstratie zal geven van zijn bruggenbouwer capaciteiten.
Er is echter een toenemende scepsis en ongeduld te bespeuren over deze softe aanpak van Obama, zowel in de Verenigde Staten als daarbuiten. In de Verenigde Staten is Dick Cheney, vice-president onder Bush, hiervan de meest uitgesproken vertolker. Dat is geen verrassing: de meest foute en omstreden initiatieven van Bush (waaronder marteling) zijn in belangrijke mate aan de geest van deze man ontsproten.
De scepsis van internationale commentatoren is genuanceerder en vooral ingegeven door de vaststelling dat een aantal kwesties – die potentieel de (wereld)vrede bedreigen – nog steeds niet is opgelost. De belangrijkste kwesties zijn: de nucleaire ambities van Iran (Iran gaat enthousiast door met haar omstreden verrijkkingsprogramma, reden voor Israël een pre-emptieve te overwegen), Israël en de Palestijnen (een tweestatenoplossing is onbespreekbaar voor Israël), het wapengekletter van Noord-Korea (blijft zich gedragen als een kat in het nauw) en de voortdurende en nog steeds escalerende opstand van de Taliban in Afghanistan en Pakistan (waardoor onder andere het nucleair bewapende Pakistan verder dreigt te desintegreren).
Gideon Rachman stelt vandaag in zijn column in de Financial Times, dat het de komende maanden steeds duidelijker zal worden dat soft power beperkingen heeft.
Tja, Obama is ook al vijf maanden bezig. Hoe ongeduldig kan en mag je zijn als het over deze uitermate complexe en risicovolle kwesties gaat, die bovendien niet los van alkaar staan?
Obama volgt de juiste aanpak: alle ‘softe’ oplossingen moeten worden beproefd, het escalatiegevaar in het Midden-Oosten is namelijk veel te groot, om te snel en te makkelijk weer hard power te introduceren.
Een extra complicerende factor voor Obama is dat – aan die indruk kan ik mij niet onttrekken – ook selectief ‘misbruik’ wordt gemaakt van dit escalatiegevaar. Israël speculeert bijvoorbeeld met enige regelmaat publiekelijk over een pre-emptieve aanval op Iran’s nucleaire faciliteiten. Een actie met ongetwijfeld desastreuze gevolgen en dat niet alleen voor het vredesinitiatief van Obama. Deze Israëlische speculaties leveren Netanyahu een zekere onderhandelingspositie op ten opzichte van de VS, onder andere als het gaat over de weigering van Netanyahu om voor de oplossing van het Palestijnse vraagstuk een tweestatenoplossing te accepteren. Ver gezocht? Ik hoop het.
Om Iran te ‘verleiden’ wederom volwaardig te participeren in het internationale systeem, heeft het Amerikaanse State Department, haar ambassades recentelijk geïnformeerd dat ook vertegenwoordigers van de regering van Iran mogen worden uitgenodigd voor de viering van Independence Day op 4 juli. Een dag waarop traditioneel de hot dog in grote aantallen wordt verorberd. Geen middel mag onbeproefd blijven.
Hot dogs voor Iran
Foto:
Reacties (26)
Cheney is een depressief oud mannetje die niet eens meer kan jagen zonder een van zijn vriendjes om te leggen. Soft power is beter dan hard power, maar het houdt ergens op. Waar precies?
Dat kon dus korter en wat minder voorzichtig, maar leuke stelling.
Toch snap ik het niet. Waarom zou ‘soft power’ werken? ‘Hard power’ snap ik: USA: “Je doet wat ik zeg, of anders schiet ik alles aan gort.” / Iran: “Okay”. Maar ‘soft power’? Wat is dan het voordeel voor Iran? Cui bono?
De truuk is om het gras voor de voeten van dit soort extremisten weg te maaien.
Als je probeert met landen als iran in gesprek te komen, en de mullah’s slaan dat af, dan kinken die leuzen ‘death to america’ opeens een stuk minder overtuigend. (*)
En dan komt de aap uit de mouw: de iraanse machthebbers kunnen alleen aan de macht blijven door hun eigen volk medogenloos te onderdrukken. En ook iraniers zijn niet dom: daar komen ze op een gegeven moment tegen in opstand.
case closed: natuurlijk doen ze dat. het zijn net mensen.
want iedere iranier weet dat het politiek correct is om amerika te vervloeken maar als je een visum kunt krijgen: de hoofdprijs.
een goed plan is ook om een uitwisselingsprogramma met iraanse studenten te organiseren. studenten zijn niet dom: ze zien dan wat vrijheid betekent en before you know it kijken ze opeens heel anders naar het vrijdag middag gebed onder de bezielende leiding van een plaatselijke leeghoofdige haatbaard.
en zeker als ze na een jaar hier rondlopen op het vliegtuig naar huis zitten.
(*) het hersenloze anti-amerikanisme dat hier in nl rondwaart: daar zouden we ook eens vanaf moeten komen.
soft power, hard power, er is maar één bron die je kan vertellen of iets heeft gewerkt en dat is het geschiedenisboek, verder is er geen peil op te trekken
@Rick
Met soft power wordt bedoeld iemand overhalen iets te doen (er staat in het artikel in de FT “America’s global popularity and its ability to persuade”). Het is dus “de macht om iemand over te halen”.
Met “hard power” wordt bedoeld iemand dwingen met geweld, of dreigen met geweld. (De vraag is of je “soft power” wel “power” mag noemen als dwang geen rol speelt)
Verder: “wie heeft er voordeel bij?”
Iran heeft er zeker voordeel bij om kernenergie verder te ontwikkelen, geen bedreiging van een aanval van Israël of de US en verder in het algemeen uitbreiding van handel en andere betrekkingen.
Ook Amerika heeft voordelen bij ontspanning: olie.
Geen oorlog, geen bezetting.Een principe van de oorlogspropaganda dat je nooit mag vergeten, is dat je moet zwijgen over de echte oorlogsmotieven: je moet die wegstoppen achter humanitaire motieven.Een ander principe van oorlogspropaganda is dat je nooit mag spreken over de grote wereldomvattende strategieën en de economische doelstellingen, die de echte motieven voor de oorlog zijn.We hadden al de twee oorlogen tegen Irak, er was Afghanistan, Kosovo, Joegoslavië… altijd begon dat met medialeugens, dat weet intussen iedereen. En toch slagen ze erin de mensen telkens opnieuw bij de neus te nemen.
Iran is natuurlijk een zelfgeschapen nachtmerrie die de VS ook overdag achtervolgt. Ik voor mij acht dat kernwapenverhaal van geen belang. CIA/Pentagon doen dat trouwens ook niet.
Je ziet het wel terugkeren in de verhalen van Cheney en Israel. Overigens, het feit dat Cheney zich zo mag profileren laat wel zien dat een deel van de oude pers maar node afstand doet van het Bush-regime.
Iran wil geen ontploffend kruitvat zijn. En het let dan ook goed op om geen al te gekke dingen te doen.
De Palestijnse staat wordt nu erg waarschijnlijk speerpunt nr 1 voor Obama. Dat wordt dan ook een clash met Netanyahu.
@rick:zoals je het formulteert lijkt het alsof ‘hard power’ het enige middel is om verandering te bewerkstelligen. Maar Irak, afghanistan en zo’n beetje ieder land wat binnengevallen is door een vreemde mogendheid laten zien dat je d’r met ‘hard power’ alleen niet bent.
“CIA/Pentagon doen dat trouwens ook niet” dat doen ze wel, wordt niet voor niks een raketschild gebouwd
bij alle bagger in die regio heeft iran toch wel een hele vette vinger in de pap, vraag me af waarop jouw geen ontploffend kruidvat willen zijn is gebaseerd
Het was een leuk stukje, tot deze zin:
‘Obama volgt de juist aanpak’ – WTF ?! Hoe weet je dat dan ?
@8 Eens, daar gebruik je soft-power om een machtsbasis die je al hebt te consolideren. De soft-power is er op gericht om bepaalde bevolkingsgroepen ‘voor je karretje’ te spannen om het maar eens oneerbiedig te zeggen. Maar softpower om een land als Iran of Noord-Korea te ‘ontdooien’? Ik zie niet hoe. Suggesties?
@9 je loopt iets achter. Dat maffe raketschild in Oost-Europa haha. Net goed genoeg om ook nog eens de Russen razend te krijgen.
gebaseerd op… nou, lees je eens in anders ? je kan wel wat gebruiken.
@11: ‘wij nemen olie van jullie af waardoor jullie dollars krijgen waar je leuke dingen mee kunt doen/doen jullie een goedkope aanbieding van leuk speelgoed/leuke technologie/goedkope lening/giften / zetten een tegenstander de voet dwars, etc’.
Een van de achterliggende redenen achter het israel-palestina-conflict is dat israel het als een zero-sum-game ziet:iedere dollar of euro hulp die naar de palestijnen gaat, is niet naar israel gegaan.
@10 De tijd zal dat uiteindelijk wel/niet leren. Punt is – gelet op het enorme escalatiepotentieel van het MO – alle soft power middelen beproefd moeten worden. Hard power kent (zeker) nu geen winnaars.
@11 Zoals @13 al zegt inderdaad de economie. Ondanks de crisis is de VS nog immer een grote afzetmarkt en heeft Iran van alles nodig waar ook voor een deel een embargo op ligt. Stille diplomatie om langzaam te ontdooien zou zeker daar wel eens succesvol kunnen zijn. Ze zijn ook niet achterlijk.
Overigens is bruggenbouwercapaciteiten 1 woord, foei.
PolitiFact has compiled more than 500 promises that Barack Obama made during the campaign and is tracking their progress on our Obameter.
We rate their status as No Action, In the Works or Stalled. Once we find action is completed, we rate them Promise Kept, Compromise or Promise Broken.
The report card at right provides an up-to-the-minute tally of all the promises.
http://www.politifact.com/truth-o-meter/promises/
“Er is echter een toenemende scepsis en ongeduld te bespeuren”
oh? En dat Cheney zich uit angst voor vervolging in de pers verdedigde is daarvoor het bewijs? Ik zie dat ongeduld niet in de VS eigenlijk, integendeel, de approval rating in May is omhooggeschoten naar bijna 70%.
http://www.gallup.com/poll/118306/Obama-Approval-Picks-Up-May.aspx
@11,13,15 Iran heeft een koppige eigen vete met de VS uit te vechten. Het zijn strenge Islamitische broeders in de leer, al heel anders b.v. dan de corrupte Egyptische elite.
Daarom zijn de schamele pogingen om Iran om te kopen weinig succesvol geweest. Zelfde verhaal als bij Taliban.
George Bush is dan ook al gauw overgestapt op het confrontatiemodel: Iran isoleren, weinig of geen handel met het westen toestaan. Inderdaad leidde dit zelfs tot een NATO-ban (in de praktijk, door VS en EU samen) op softpower op Iran.
Dit alles tijdens een zich gelijkmatig ontwikkelend debacle in Afghanistan en Irak.
Rusland, China en India hebben dit nogal dom gevoerde gevecht van de VS met belangstelling bekeken. Al deze landen hebben nu ook tamelijk vriendschappelijke betrekkingen met Iran.
@richard 3 Het is het westen geweest dat ook vanaf de jaren 50 Iran primair als een oliewingewest zag en er moedwillig alle pogingen tot politieke zelfbestuur aktief saboteerde, resulterend in de coup van de meedogenloze sjah. Als de sjah niet meedogenloos was, dan waren wij het wel.
Een beetje meer bescheidenheid zou niet misstaan.
@18mescaline: de Taliban en Iran zijn niet te vergelijken met elkaar. Iran is in essentie een gematigd religieuze half-democratie.
@caprio 20 half mee eens. Khomeini stond voor een strenge sharia in Iran. Aan dat ideaal wordt nog steeds goed vastgehouden. De Taliban is wel een stuk bruter en onontwikkelder. Hun verbod op onderwijs aan vrouwen spreekt voor zichzelf.
Als het niet om het grote geloofsverschil was gegaan zouden de Soenni Osama en de Shiiet Khomeini twee handen op een buik zijn geweest.
#21bis Iran/Taliban zijn een vrij eensluidend en eensgezind front tegen hun theocratie. Dat is de overeenkomst.
In Libanon, Syrie, Egypte en veel andere landen is die zogenaamde theocratie al zo corrupt als wat. Dat is toch een belangrijk verschil.
Gooi maar eens open die discussie in die landen. Je zult verbaasd staan over de argumenten over en weer.
Mijn wet:
Men schikt zich.
En men lult er een end in de ruimte aan.
@mescaline#21: onzin, noem de gemeenschappelijke belangen dan eens.
Je kunt de ene president hardball laten spelen, en de volgende laten strooien met bloemetjes; het is het eeuwige dilemma van democratie + buitenlands beleid = no accountability. Nu dat gebleken dat de inval van Grenada volkomen idioot, psychopaat en rechteloos was, waar kunnen de nabestaanden hun gram halen ?
Het grootste goed dat je eruit kunt halen, is het aanzien van een land: dat is of schizofreen (opeenvolgende presidenten doen diametraal tegenovergestelde dingen), of consistent (er wordt altijd hardball gespeeld). Waarom zou Iran/Noord Korea/Wie dan ook wel eens even gaan picknicken met Obama, als tegen de tijd dat de boel vlotjes op de rails zit, er al wel mogelijk een nieuwe bewoner is van 1600 Pennsylvania Avenue ? Politiek is traag als dikke stront, en dubbel zo traag als het gaat om interacties tussen twee landen. Ik vind het allemaal even hoopvol, hoor. Maar ik zie er weinig goeds van komen.
@caprio de overeenkomst is puur typologisch: sharia-state.
Niet alsof ze bondgenoten zijn in de betekenis van George Bush. Heel ver van dat.