Tekst: Craig Morris; Vertaling: Krispijn Beek;
Een Duits project dat eind vorig maand opgeleverd werd in de buurt van de Deens grens laat zien dat coöperatieve duurzame energie projecten utiliteitsschaal aan kunnen nemen.
Een paar weken geleden werd een windenergiepark van 82,3 MW bestaande uit 24 windturbines opgeleverd. Het project is een initiatief van 360 Duitse burgers. Het project bevat zelfs een transformator station, die het burgerinitiatief volledig op eigen kracht heeft gefinancierd (rapport in het Duits).
Het totale project heeft een prijskaartje van 127 miljoen Euro, een bedrag dat het coöperatieve windpark ‘een van de grootste in de regio’ maakt, aldus het Duitse rapport. De burgers legden 25,4 miljoen Euro aan eigen vermogen in om de totale financiering mogelijk te maken, wat betekent dat het project met ongeveer 20% eigen vermogen gefinancierd is. Het totale financieringsbedrag is een factor 5 hoger.
Het gemiddelde aandeel komt zodoende op ongeveer 70.000 Euro per burger. Dat bedrag klinkt hoog en zou een bevestiging kunnen zijn dat (om een Duitse uitdrukking te gebruiken) de vrouw van de tandarts investeert in de Energiewende, terwijl de armen er voor betalen – behalve dan dat de investeerders in plattelandsgemeenschappen plaats vinden. Eerdere investeringen in windenergie hebben deze gemeenschappen de financiële armslag gegeven om hun projecten op te schalen naar utiliteitsschaal. Deze burgers hebben simpelweg besloten te investeren in iets dat goed is voor hen, hun gemeenschap en hun land in plaats van een nieuwe Mercedes te kopen.
Het persbericht wijst er op dat omliggende gemeenschappen zullen profiteren via belastinginkomsten en pacht.
Misschien nog wel het allerbelangrijkste is dat dit windpark toont dat gemeenschapsprojecten veel groter kunnen zijn dan de Europese Commissie denkt. Brussel roept op tot een transitie naar veilingen, met een uitzonderings voor gemeenschapsprojecten. Deze zullen volgens de Commissie klein zijn, daarom kunnen alleen projecten met maximaal zes windturbines uitgezonderd worden van het veilingmechanisme. Dit specifieke windpark in Noord-Duitsland is vier keer zo groot. Als het in vier losse projecten geknipt had moeten worden is het maar de vraag of de investering in het transformatiestation zo makkelijk zou zijn geweest.
(Craig Morris / @PPchef)
Dit artikel is oorspronkelijk door Craig Morris gepubliceerd op Renewables International en met toestemming van de auteur vertaald door Krispijn Beek.
Craig Morris is Amerikaan van geboorte en woont sinds 1992 in Duitsland. In 2006 schreef hij het boek ‘Energy Switch’ en hij schrijft regelmatig over de Duitse energietransitie. Hij is editor van Renewables International, hoofdauteur van EnergyTransition.de en directeur van Petite Planète en is te vinden op Twitter als PPChef.
Reacties (13)
@0: “Deze burgers besloten te investeren in iets dat goed is voor hen, hun gemeenschap en hun land in plaats van een nieuwe Mercedes te kopen.”
– Ze worden er niet rijken van … , zoals je hier bij zonnepanellen uitvoerig wordt voorgerekend hoeveel je verdient of uitspaart. Met die besparing kun je dan een vlucht maken naar een ver oord.
“profitieren in Zukunft erheblich von Einnahmen aus Gewerbesteuer, Einkommenssteuer und Pachtzahlungen”
Belastingbijdrage voor hun mogelijk toekomstige Mercedes.
@1 wat probeer je nou te zeggen Roland?
Wat is “utiliteitsschaal”?
Zou het niet nog veel groter kunnen?:
Wat zou er gebeuren al een er een “grote petitie” in de 2e Kamer wordt aangeboden en aangenomen, waarin de regering wordt opgedragen een Coöperatieve energiemaatschappij op te richten met alle Nederlanders als lid (lidmaatschap wordt betaald uit de energierekening)
En vervolgens doen we het zelfde met.
Telefonie/internet, vervoer, banken enzovoort.
Wordt het toch nog leuk in, behalve voor overtollige regelbaasjes, hun management en de aandeelhouders ;-)
Het kan en moet veel groter, maar zonder de huidige cooperaties
Ook dit artikel en windpark project laat zien wat er fout is aan “cooperaties”. Ze denken als investeerders.
Terwijl ze zouden moeten handelen als organiseerders van het consumenten product “stukje nieuwbouw windpark” Of “stukje zonneweide”
Kortom, dat grote groepen stroomverbruikers, huishoudens en MKB bedrijven, ieder voor zich een stukje windpark kopen. Kopen van hun waardeloze spaargeld. En vervolgens hun eigen stroom opwekken, tegen kostprijs. Dan is er geen subsidie nodig.
De focus moet zijn op eigendom van duurzame opwek middelen bij stroomvebruikers.
Net zoals iedereen een eigen fiets of eigen auto heeft. Dat reist goedkopoer dan steeds een taxichauffeur moeten zoeken.
Ook heeft elk huis een eigen keuken en badkamer, dan hoef je niet telkens naar een restaurant of badhuis.
Zo hoort elke stroomverbruiker een eigen stukje windpark of zonneweide te bezitten, en zijn eigen stroom opwekken, omdat windmolens en zonnepanelen automatisch werken.
@Henk Daalder Pak de Wind: “De focus moet zijn op eigendom van duurzame opwek middelen bij stroomverbruikers.”
Waarom moet dat? Ik bezit toch ook geen stukjes grond waar mijn voedsel van mij als consument verbouwd wordt.
Het lijkt mij hopeloos inefficiënt zo een gedeeld eigendomschap.
Hoewel, sommige initiatieven zijn best sympathiek. http://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/dorp-profiteert-van-opbrengsten-windmolen
In Nederland hadden we ooit coöperaties die miljarden waard waren. Woningcoöperaties. Op de een of andere manier hebben we dat allemaal verkwanseld en zijn het nu mislukte cruiseschipexploitanten. Eenzelfde lot staat iedere middelgrote coöperatie te wachten naarmate het ledenverloop zijn tol begint te eisen en de idealistische initiatiefnemers langzaam maar zeker verdwijnen.
Nee zmoooc, het gaat fout als woning corporaties winst moeten maken en gaan speculeren.
En ze moesten winst maken, omdat de rijksoverheid kun reserves afpakte.
@altjohan,
Het Friese dorp Reduzum heeft een dorpsmolen, die ook door de inwoners is betaald.
Lijkt sterk op wat ik voorstel, ook in mijn aanpak, kopen de inwoners de windmolens, maar ze verbruiken ook direct hun eigen stroom
Dat direct eigenaarschap van windmolens het beste werkt, komt door door de tegenwerking van duurzaam, door de rijksoverheid.
Eigenaarschap, is het moeilijkst om te benadelen, voor de rijksoverheid, rijksRoverheid.
Maar ook is het kopen van een stukje windpark, simpeler en geeft het meer zekerheid voor consumenten, dan vage vormen van investeren, of obligaties verkopen.
En mensen zijn gemakkelijker trots op hun eigen stukje windpark, dan andermans windpark, waar de goed verdienende exploitant, een paar omwonenden een fooi geeft, omdat dat moet van de gedragscode.
Direct eigenaarschap werkt juist razend simpel en effectief.
De financiering, is simpel, ieder huishouden betaalt zijn eigen stukje windpark. Ze hebben een paar jaar om bijv 2500 EUR te sparen. Zo veel kost het een huishouden.
De netbeheerder trekt de stroom uit het eigen stukje windpark af van het verbruik volgens de kWh meter in de woning.
Alleen het restverbruik betaal je aan het energiebedrijf.
Omdat je eigen stroom zo goedkoop is, kunnen consumenten dezelfde energiebelasting betalen, en zonder subsidie, nog steeds goedkoper uit zijn, dan bij een commercieel energiebedrijf.
De windcentrale laat zien hoe simpel het is, het is net zo simpel als bij een energiebedirjf.
Maar je hebt er een app bij die laat zien hoeveel stroom je zelf opwekt.
Dat geeft trotse eigenaren en draagvlak, bij nieuwe windparken.
In Drenhe maken de inwoners weinig kans om zelf eigenaar te worden, omdat geen van de initiatiefnemers dat wil, zelf betrokken cooperaties gedragen zich als investeerders, ipv als organiseerders van eigenaren.
@3: utiliteitsschaal: zie het als schaalniveau waarop enkel traditionele energiebedrijven en projectontwikkelaars kunnen opereren. Een windturbine van 1,5 miljoen is te financieren met een lokale energiecoöperatie, een kolencentrale van 500 MW a een half miljard Euro is op die manier niet haalbaar.
@8 ik ben groot voorstander van burgerinitiatieven voor duurzame energie, ik ben zelf ook lokaal actief in zo’n initiatief. Alleen waarom zou je het beperken tot enkel eigen opwek voor eigen gebruik? Dat is maar een deel van de puzzel en zou bv. betekenen dat ik niet meer in duurzame energie kan investeren via een lokaal energiecollectief.
@7 het mislukken van de woningbouwcorporaties heeft veel te maken met het naar Den Haag halen van toezicht om dat vervolgens weer af te stoten zonder dat de oude toezichthouders (veelal zijnde de huurders, kerken en vakbeweging) weer een plaats kregen. Bij zorginstellingen zie je hetzelfde gebeuren. Vooralsnog heeft Den Haag weinig te zeggen over energiecoöperaties, dus ik ben wat hoopvoller gestemd.
Krispijn,
Bij windparken voor burgers, huishoudens, gaat het niet om “investeren” voor financieel rendement, maar om stroom opwekken tegen kostprijs. Huishoudens kopen een stukje windpark en krijgen dat tot hun beschikking.
Zo wekken huishoudens hun stroom op, zo goedkoop mogelijk. Direct eigendom, geen subsidie nodig, salderen, simpel.
Bij investeren geef je geld uit voor een financieel rendement, dat anderen dan weer moeten betalen, ik heb nooit begrepen waarom cooperaties dat willen, maak de mensen die jouw investerings rendement moeten ophoesten dan lid van de coöperatie.
Cooperaties de “investeren” voor financieel rendement, zijn net zulke huisjesmelkers als de commerciele wind cowboys, die alleen met andermans subsidie, opgeblazen winst maken en de bank spekken, alleen met subsidie.
Dat ondernemer gedrag is overbodig bij windmolens, omdat ze al uit zichzelf stroom opwekken.
@10: “Bij windparken gaat het niet om “investeren” voor financieel rendement”
– Waar die bewering dat rendement niet de hoofdrol, ook bij zonnepanelen, speelt op gegrond?
Een zekerheid door de rol van de overheid met de verplichte afname van zon-windstroom tegen een afgesproken prijs op kosten van de andere kleinverbruikers.
@10 je geeft helaas geen antwoord op mijn vraag: hoe ga je om met burgers die nog steeds geld willen stoppen in duurzame energie opwekking, maar die al (bijna) volledig zelfvoorzienend zijn? Waarom zouden die geen financieel rendement mogen maken? Is weliswaar niet mijn hoofddoel, maar toch mooi meegenomen.
@11 kun je met cijfers onderbouwen dat enkel kleinverbruikers betalen voor SDE+ en saldering? Dat de energiebelasting voor kleinverbruikers veel hoger is dan voor grote verbruikers wil niet zeggen dat salderen altijd ten koste gaat van kleinverbruiker. Die profiteert ook van de lagere groothandelsprijs. Met name van zonne-energie die overdag produceert, wanneer de vraag naar stroom het grootst is en de prijs dus ook.
@12: Ik bepleit dat huishoudens en MKB bedrijven alleen voor zichzelf opwekken, en daarvoor zelf een stukje windpark kopen, dat past bij de hoeveelheid stroom die ze nodig hebben.
Dat geeft namelijk de laagste maatschappelijke kosten.
De goedkoopste stroom, en de meeste trots op de eigen duurzame actie.
En een snellere bouw van de benodigde windparken.
Natuurlijk zijn er mensen die hun geld willen investeren om daarmee rendement te maken, maar dat moet dan niet in windparken van de gemeenschap, want dan betaalt de gemeenschap dat rendement, en waarvoor?
Waarom zou je anderen rendement geven op je eigen huis? Wat is daarvoor de tegenprestatie
Extra rendement, hoort een beloning voor extra risico te zijn, maar windparken die al gebouwd zijn, zijn redelijk risico arm, dus zijn dat geen goede investeringen voor rendement.
De ontwikkelfase van een windpark is wel een goede vorm van investeren, daar zit risico in.
Dus zelf een windpark bouwen en dan in stukjes verkopen, met winst, aan huishoudens en MKB bedrijven.
Maar rendement moet een beloning blijven voor risico nemen en dat goed schatten.
Daarom is de SDE voor windparken op het land belachelijk, moeten we afschaffen.
In de SDE regeling en tarieven zit een rendement van 15%.
Dat moet alleen op de ontwikkeling van windparken gegeven worden, niet op de exploitatie.