Hoe Annabel giftig uitviel tegen een Kristallnachtherdenking

ACHTERGROND - De berichtgeving over de Kristallnachtherdenking van dit jaar door Annabel Nanninga c.s. staat bol van de onwaarheden.

Een karweitje dat een tijdje is blijven liggen omdat ik andere dingen te doen had – een vervelend corvée ook, maar wel één dat nog moest worden gedaan – is reageren op de berichtgeving op rechtse internetsites over de Kristallnachtherdenking van 9 november. Die was dit jaar nogal verbazend. Het was ook eigenlijk helemaal geen berichtgeving. Dat woord slik ik in, het was eigenlijk meer een vorm van ‘framing’ of gewoonweg smaad.

Ik weet niet of u dat verschijnsel kent dat mensen iets beschrijven wat u zelf hebt bijgewoond en dat u het dan niet herkent. Als journalist ben ik er een paar keer getuige van geweest, en ik vermoed dat andere journalisten het ook wel eens hebben meegemaakt. Je bent ergens geweest, hebt erover geschreven, en vervolgens lees je in een concurrerende krant een verslag van een collega die er ook bij moet zijn geweest, maar het geeft je de sensatie alsof je eigenlijk een heel andere gebeurtenis hebt meegemaakt dan die meneer van die andere krant.

Zo’n ervaring had ik dit jaar ook na de Kristallnachtherdenking waarvan ik zelf een van de organisatoren was geweest.
Ik was er, kondigde de sprekers aan en het verliep allemaal zoals het hoort: waardig en volgens velen ook indrukwekkend. (Wie nieuwsgierig is raad ik aan naar deze site te gaan, daar staan de speeches en is het ook allemaal te zien op video).

Maar vervolgens las ik een dag later op de nieuwe prachtsite voor rechts en ultra-rechts in Nederland, ‘Jalta’, dat ik een herdenking had bijgewoond die bol stond van ‘giftige Israëlhaat’. Verrassend wel hoor, zoiets. Niemand van de mij bekende aanwezigen had namelijk die avond iets hatelijks opgemerkt, laat staan iets giftigs. En Israël was zelfs niet één keer genoemd.

Hoe komt zoiets dan toch in de wereld, zul je vragen. Wel, de auteur van het stukje was de nieuwe adjunct-hoofdredacteur van Jalta, Annabel Nanninga. In een video waarin ze wat opschepperig uitlegde waarom ze van de eveneens rechtse site GeenStijl was overgelopen, zegt ze dat ‘andere journalistiek’ haar te politiek correct was, met name die over moslims en de islam, dat journalism is what other people don’t want you to publish. Dat ze daar op GeenStijl al over scheef, maar dat ze dat bij Jalta nóg meer gaat doen. Dat ze haar dossiers en haar netwerken kent en dat ze bij Jalta meer de diepte in zal gaan. Blijkbaar krijg je dan als resultaat van deze aanpak zo’n stukje als dit:

Kort na het begin van De Haans speech [De Haan was de eerste spreker, AbuP.] ontvouwden enkele aanwezigen onder aanvoering van blogger Keesje Maduraatje de Israëlische vlag. Dit tot ongenoegen van de aanwezigen, die morden dat ze ergens anders moesten gaan staan met die vlaggen, en dat dit een ‘politiek statement’ was dat hier niet thuishoorde.

De ironie van het willen verbieden van politieke statements op een militant linkse bijeenkomst ontging de omstanders kennelijk, en ook het verbieden van een vlag op de openbare weg geeft op zo’n dag een wat vieze smaak in de mond. “Mijn hele familie is in de oorlog vermoord” schreeuwde een mevrouw, die dat kennelijk een prima argument vond om resoluut “weg met die dingen!” te eisen. De vlagdragers trokken zich er niets van aan en De Haan vervolgde zijn betoog.

Los van de vraag of die dingen daar echt zo zijn gezegd of geschreeuwd (ik, en ook anderen, hebben ze niet gehoord, hoogstens een geïrriteerde opmerking van iemand die vond dat die vlaggendragers zich al wat te opdringerig tegen het publiek aanschurkten), blijkt hier dat mevrouw Nanninga die zegt haar dossiers te kennen, hier toch even niet in de hoogte is van de geschiedenis. Waarschijnlijk een blanco pagina in één van haar dossiers.

Anders had Nanninga geweten dat deze Kristallnachtherdenking al een paar keer bezoek heeft gehad van ene Ben Kok, een malloot die zich ‘joods-christelijke pastor’ noemt. Hij en zijn volgelingen hulden zich daarbij steevast in de Israëlische vlag met de bedoeling de herdenking in de war te sturen. Iets wat nog werd onderstreept doordat ze ook uitbarstten in het zingen van het Israëlische volkslied, HaTikva.

Nanninga wist dat blijkbaar niet. En als ze echt op zoek was geweest naar ‘verdieping’ had ze natuurlijk gewoon een vraag moeten stellen. Aan mij, iemand anders van de organisatie, of de politie. Dan had ze te horen gekregen dat Kok en zijn vrienden van de politie een waarschuwing hadden gekregen om op een afstand te blijven (waar ze zich niet aan hielden) en dat hen verboden was te gaan zingen, in welk geval ze zouden worden afgevoerd.

Annabel had dat journalistieke abc-tje voor het gemak even achterwege gelaten, zodat ze ongehinderd door kennis van zaken comfortabel met een conclusie kon komen over ‘giftige haat’. Slordig wel, deze omissie. Maar misschien was dit ook precies de bedoeling geweest. Je zou dat in ieder geval kunnen gaan veronderstellen bij het lezen van de eerste regels van haar ‘verdiepende’ stukje:

Op 9 november zijn er in Amsterdam steevast twee Kristallnachtherdenkingen. De officiële, van het Centraal Joods Overleg, is in de Portugese synagoge met een wandeling naar de Hollandsche Schouwburg na afloop. En er is de alternatieve herdenking van diverse actiegroepen, verenigd in het Platform Stop Racisme en Uitsluiting.

Onder meer de Internationale Socialisten, Een Ander Joods Geluid en het Palestina Komitee maken deel uit van dit platform, wat meteen de animositeit tussen beide herdenkings-organisaties verklaart: de herdenking van het Platform is politiek geladen, anti-Israëlisch en men kan zich afvragen in hoeverre de terreurnacht van 9 november 1938 centraal staat op hun bijeenkomst. Er lijken vooral parallellen met het heden te moeten worden gezocht, en het vermeende slachtofferschap van minderheden anno 2014 kan op meer compassie rekenen dan het lot van de Duits-joodse burgers destijds.

Het is een opsomming die een flink aantal onjuistheden bevat. In de volgorde van Nanninga:

1. Twee herdenkingen zijn er niet steevast, maar pas sinds 2011. Het Platform hield zijn herdenkingen al sinds 1992, het Centraal Joods Overleg probeerde in 2010 die herdenking te saboteren met het argument dat linkse groepen die kritisch tegenover Israël staan geen gebeurtenis als de Kristallnacht mogen herdenken, en begon in 2011 met een eigen herdenking.
2. De CJO-herdenking is dus in feite de ‘alternatieve’ herdenking, niet die van het Platform.
3. De groepen die Nanninga noemt maken inderdaad deel uit van het Platform, maar de herdenking is niet politiek geladen, Israël is nog nooit ter sprake gebracht en de terreurnacht van 9 november staat – aantoonbaar, alle sprekers en hun speeches staan op deze site – altijd centraal.
4. Het is juist dat er parallellen met het heden worden gezocht, het is onze mening dat uit het lot dat de Joden destijds ten deel viel en de omstandigheden omtrent de gebeurtenissen van destijds lessen kunnen worden getrokken voor het heden – zoals trouwens bij elke herdenking dient te gebeuren die die naam verdient.

Nanninga denkt over deze dingen allemaal anders. De manier waarop ze de feiten opdient, waarbij ze klakkeloos de onzin nabauwt die destijds al over deze herdenking is uitgestort door onder meer Esther Voet, toen nog hoofdredacteur van het NIW, nu directeur van het CIDI, of de onvermoeibare rechtse neuzelaar Carel Brendel, en de wijze waarop ze het vlaggen-‘incident’ oppimpt, wijzen daar al op. En de manier waarop ze haar stukje besluit laat er geen enkele twijfel meer over bestaan wat haar intentie was: een lekker stukkie maken om die linkse rakkers eens even goed de waarheid te vertellen:

Zolang we kennelijk nog steeds bezig zijn een tweede Kristallnacht te voorkómen, en Israëlhatende linksfietsers samen met moslims optrekken om het leed van die nacht vooral op zichzelf te betrekken, is deze alternatieve herdenking meer dan alleen potsierlijk. Het is een giftig staaltje antisemitische ontkenning van wat er toen gebeurd is en nu weer dreigt te gebeuren: welig tierende jodenhaat waar de slachtoffers zelf de schuld van krijgen.

Het is een tirade die uit de lucht komt vallen, nergens op is gebaseerd (behalve haar eigen vooringenomenheid en haar uiterst slordige ‘nieuwsgaring’) en uiteraard kwetsend is voor de deelnemers en toehoorders aan deze herdenking – van wie een niet te verwaarlozen aantal trouwens net zo Joods is als de aanhang van het CJO. Dat alles zal Nanninga overigens een zorg zijn.

Subtiliteit is net zomin een kwaliteit van deze dame als oprechte journalistieke nieuwsgierigheid, die onder meer bekend werd door haar grapjes over ‘dobbernegers’ (vluchtelingen uit Afrika die verdrinken in de Middellandse Zee) en ebola als oplossing voor de vluchtelingenstroom.

In de rechtse ‘scene’ wordt ze echter blijkbaar onvoorwaardelijk geloofd. De bevriende site De Dagelijks Standaard nam haar stukje deels over onder de kop ‘Alternatieve Kristallnachtherdenking vol van jodenhaat’ en ook The Post Online van Bert Brussen verwees naar Annabel.

Zo leer je nog eens wat over de geloofwaardigheid van rechtse sites. Maar verontrustend is het tegelijkertijd ook wel. Zoals destijds, voor de oorlog, in tal van Europese landen (echt niet alleen in Duitsland) de fascistische journalistiek geen enkele moeite meer deed om iets anders dan de eigen van te voren al vaststaande waarheid neer te pennen, zo is ook rechts Nederland hard op weg om zich het zicht op het eigen gelijk door geen enkel hinderlijk feit meer te laten ontnemen.

Wat mij betreft wellicht een goed onderwerp voor onze Kristallnachtherdenking van volgend jaar…