Dilan Yesilgöz, VVD-raadslid te Amsterdam, maakt zich druk dat Okay Pala, voorzitter van Hizb ut Tahrir Nederland, werd uitgenodigd om aan te schuiven bij Pauw, het praatprogramma van de VARA.
Naar aanleiding van dat optreden krabbelde Yesilgöz een aaneenrijging bijeen van halve waarheden, guilt-by-association, insinuaties en stromannen, die er kortweg op neerkomt dat Hizb ut Tahrir zo’n griezelige organisatie is, dat je die geen mediapodium zou moeten geven. Daarmee maak je een foute club maar salonfähig, aldus de Amsterdamse politica.
Maar wanneer de minister van justitie aangeeft te zullen nagaan of een organisatie verboden kan worden, lijkt het me journalistiek nu juist wel zo zuiver de organisatie in kwestie ook de kans te bieden zelf uit te doeken te doen waar ze nu eigenlijk wel en niet voor staat. Dat heet in vaktermen: hoor en wederhoor.
Hizb ut Tahrir
En wat blijkt dan? Hizb ut Tahrir Nederland is niet geïnteresseerd in het invoeren van de sjaria in Nederland; ze pleit ook niet voor het met bruut geweld omver werpen van de rechtsstaat, zoals Yesilgöz beweert.
Dus hoe beperkt Hizb ut Tahrir precies de vrijheid van Dilan Yesilgöz of haar joodse, christelijke of homoseksuele vrienden? Daar blijft haar stuk het antwoord op schuldig. Yesilgöz suggereert wel van alles, maar wordt op dit punt nergens concreet.
Hizb ut Tahrir houdt er een utopisch ideaal op na over het heroprichten van het kalifaat in moslimlanden naar orthodoxe en islamistische snit. Ze gaat daarbij uit van een volkswil, die echter eerst gekweekt moet worden. Als de islamitische volksmassa’s het licht zien, dan komt het kalifaat weer terug, met alle islamitische wetgeving van dien; al moet er bijgezegd worden dat Hizb ut Tahrir ISIS en de Islamitische Staat ook weer niets vindt.
Geloof in het bestel
Die utopie kun je eng, griezelig en verwerpelijk vinden, en dat is het ook, maar zolang Hizb ut Tahrir er niet voor pleit om met geweld de Nederlandse rechtsstaat omver te werpen, lijkt me dat niet veel griezeliger dan de Nederlandse VolksUnie van Constant Kusters of andere neonazistische groeperingen, of de stichting Vrienden van Noord-Korea, of een marxistisch-leninistische studentenbeweging.
Dergelijke organisaties verbieden we evenmin. Dat is ook niet nodig, zolang ze niet met geweld hun overtuiging uitdragen en opleggen aan anderen: de open samenleving beschikt over meer dan genoeg middelen om dit soort clubjes in de marge te houden.
De Nederlandse rechtsstaat heeft tal van radicale linkse actie- en terreurgroepjes (Rode Jeugd, RARA), stalinistische partijen en maoïstische verenigingen overleefd. De meeste communisten, maoïsten en linkse activisten zijn vroeger of later keurig in het bestel opgenomen. Er is zelfs nog een zaal in het parlementsgebouw vernoemd naar de eermalig stalinist Marcus Bakker.
Tolerantieparadox
Karl Popper muntte in een voetnoot van zijn De Open Samenleving en haar Vijanden de Paradox van de Tolerantie:
Een open, vrije, tolerante samenleving kan niet onbeperkt tolerant zijn, want dan zouden intolerante bewegingen (hetzij fascistisch, hetzij communistisch van aard) daar misbruik van maken om die open samenleving te vervangen voor deze of gene tirannie. De open samenleving moet dus in principe het recht claimen om intolerante bewegingen te onderdrukken.
Maar het is niet altijd noodzakelijk dat te doen; dat wordt het pas als dergelijke bewegingen hun overtuigingen met geweld uitdragen of hun aanhangers oproepen dat te doen. Men herinnert zich in dit verband de knokploegen, die fascistische en communistische bewegingen vergezelden.
Hizb ut Tahrir heeft geen knokploegen, roept haar aanhangers niet op om andersdenkenden te liquideren of te bedreigen, en de AIVD houdt de beweging in de gaten zoals ze in het verleden een vinger aan de pols hield bij tal van radicale bewegingen. Was er aanleiding om in te grijpen in het opereren van Hizb ut Tahrir, dan zouden er wel invallen plaatsvinden.
Buma
We kunnen best een discussie voeren over de verwerpelijkheid van de gepolitiseerde islam en de eventuele bedreiging van dergelijke bewegingen voor de rechtsstaat, zoals Yesilgöz wil; maar doe dat dan om te beginnen wel op basis van een juiste voorstelling van zaken ipv hysterische opklopperij.
Een partij als het CDA – met werkelijke politieke invloed – die aan de rechtsstaat knaagt met allerlei ad hoc-voorstellen om meningsuitingen en groepen te verbieden, lijkt me bovendien een veel acutere bedreiging voor de rechtsstaat.
Willekeur ligt hier op de loer: intolerante neonazistische, extreemlinkse en reformatorische groeperingen en bewegingen worden ongemoeid gelaten, terwijl intolerante fundamentalistische bewegingen moeten worden verboden. Niet omdat ze daadwerkelijk geweld prediken of de rechtsstaat omver willen werpen, maar op basis van onbehagen over hun ‘gedachtegoed’.
Toch hoor ik Yesilgöz niet bepleiten dat Van Haersma-Buma geen podium in Pauw zou moeten worden geboden om stemming te maken voor zijn onbesuisde, antiliberale wetsvoorstellen. Integendeel: ze slaat vrolijk haar partijtje mee op de trom van de angst voor de politieke islam.
Het zal wel een kwestie van prioriteiten zijn.
Reacties (13)
Import van Turkse liberale waarden?
Even kijken hoe Erdogan dat soort dingen doet.
/stoker
Het is simpel, alle tweederangs politici vallen op het moment over elkaar heen om graantje mee te pikken in deze vulgaire mediahype. Nog even volhouden, het is bijna oktober en dan gaat het weer alleen over Zwarte Piet.
En laten we wel wezen zo’n Okay Pala mag bij Pauw opdraven als ‘circus act’. De dommige reactie van Yesilgöz is daar ook weer onderdeel van.
@0: Principieel gezien ben ik het met je eens (goh..!). Ik ben er ook voorstander van dat de woordvoerders van Hizb ut Tahrir openlijk kritisch worden bevraagd. Sterker nog: zelfs de woordvoerder van IS zou ik wel bij Pauw willen zien.
Maar ik vraag me in gemoede af of jij niet zou mopperen als Constant Kusters van de NVU op tv ‘een podium zou krijgen’. Graag je visie hier op.
En dat “intolerante neonazistische, extreemlinkse en reformatorische groeperingen en bewegingen ongemoeid worden gelaten”, is kul. Ik noem alleen al de kraakbeweging die indertijd op zeer onrechtstatelijke wijze werd geïnfiltreerd door de (voorlopers van) de AIVD.
T.a.v. reformatorische groeperingen ligt het misschien anders, maar ik ken geen enkele groep uit die hoek (in NL, niet in de VS) die geassocieerd wordt met mogelijke dreiging.
@Sjors: Als ik Prediker zijn stuk lees, concludeer ik dat hij ook geen probleem zou hebben met de NVU op tv. Je introduceert een vermeende dubbele standaard die er niet is.
@3: Sjors,
Volgens mij bedoelt Prediker met “ongemoeid” dat niet overwogen wordt, extreemlinkse of -rechtse bewegingen te verbieden.
Ik denk wel dat de AIVD in deze bewegingen probeert te infiltreren.
Overigens – wat maken we ons eigenlijk druk om het omverwerpen van de rechtstaat door min of meer exotische buitenstaanders? We hebben toch wel overtuigend bewezen dat we dat heel goed zelf kunnen?
We zouden ons wellicht beter eens af kunnen vragen of we de VVD en hun leden, als ondubbelzinnig de allereffectiefste rechtstaatafbreker hier ten lade, wel steeds een podium moeten geven.
Tja, bruinhemden begonnen ook met een enthousiaste omarming van de Duitse nationaliteit. De NSB was eerst ook een partij die voor de lagere klasse wilde opkomen.
Dat zijn stuk voor stuk Godwins maar laten we nu niet doen alsof bovengenoemde partij een onschuldig feestje van de democratie is. Zoals we de onderdrukkende tucht van de kerk uit dit land gekregen hebben zou ik ook blij zijn als we fundamentalisme tot in de eeuwigheid buiten de poorten van Istanbul mogen houden.
@5
Niet helemaal waar. In 2007 was er kamerbrede steun voor een verbod op Blood & Honour. Dat was alleen niet haalbaar en dat zal ook gelden voor HUT.
De media zou alleen HUT niet moeten omschrijven als moslimorganisatie, zoals de laatste dagen is gebeurt (o.a. Joop.nl), maar als islamistisch.
Verbieden is in. Terug naar de jaren ’50!
Terugkeer van het kalifaat? Het oorspronkelijke kalifaat was van volstrekt ander kaliber dan al die fundamentalistisch islamistische natte dromen van Hizb ut Tahrir en consorten.
@3 Indien er een politieke partij is die de regering verzoekt alle juridische middelen uit de kast te trekken om de NVU te verbieden, en/of de regering aangeeft daar serieus werk van te zullen maken, heeft ook Kusters mijns inziens recht op een nationaal podium om te vertellen waar zijn partij wel en niet voor staat en waarom dat geen reden zou moeten zijn voor een verbod.
Overigens is Kusters de afgelopen jaren meerdere malen bij de publieke omroep op de kijkbuis verschenen (Sofie op 3; Nova College Tour). Heb jij mij nooit over horen klagen.
Tja, dat wordt gewoon benoemd in mijn stukje.
“Ongemoeid” slaat dan ook op de drang om sommige radicale bewegingen te verbieden, en anderen vrijheid van meningsuiting toe te kennen.
Radicale dierenrechtenactivisten gaan in Nederland bijvoorbeeld vaker over tot gewelddadige acties dan salafistische organisaties, maar toch hoor ik geen politicus pleiten voor het verbieden van het dierenbevrijdingsfront.
Dat bedoel ik met willekeur: een partij als het CDA wil Hizb ut Tahrir verbieden op grond van het gedachtegoed (oeh, politieke islam: griezelig); men gaat “haatimams” de toegang tot Nederland ontzeggen omdat hun boodschap hatelijk is; maar bewegingen die werkelijk geweld plegen (tegen nertsenfokkers of de politie bijvoorbeeld) horen kennelijk bij het Nederlandse landschap.
Geen pleit voor een verbod op het dieren bevrijdingsfront?
Ik meen toch echt anders gehoord te hebben,
onderstaande link geeft ook zoiets aan.
Het is uiteindelijk niet gelukt, dat verbieden en veroordelen.
http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2003/mei/31/verboden-organisatie-7641120
Maar Hizb Ut Tahrir is een heel onfrisse club,
een internationaal vehikel die je ook zo moet bezien, niet alleen naar de Nederlandse afdeling staren,
er liggen nogal wat aanklachten op tafel in buitenlanden.
@12 – Lezen blijkt voor allerlei typetjes heel erg moeilijk.
In dat NRC-stukje maakt een oud-docent Staatsrecht (UU) duidelijk waarom het zo moeilijk is om allerlei vage clubjes te verbieden: ze zijn geen rechtspersoon.
Vervolgens schrijft deze dr. Eskes dat het zo jammer is dat regering en parlement nimmer zijn voorstellen hebben overgenomen om het verbieden van organisaties zonder rechtspersoonlijkheid mogelijk te maken. Anders zou het verbieden van Al Qaeda veel makkelijker zijn (en het verbieden van het Dierenbevrijdingsfront eveneens).
Eskes is bij mijn weten geen politicus. Er is bij mijn weten evenmin een politieke beweging gaande om “organisaties zonder rechtspersoonlijkheid” te kunnen verbieden. Je kletst dus. Uit het stuk van Eskes blijkt juist het tegendeel van wat je wilt aantonen.
Dat is een non-argument. In Duitsland is Hizb ut Tahrir bijvoorbeeld nooit veroordeeld voor de aanklachten waar ze voor is vervolgd (zoals antisemitisme).
Ze is verboden omdat de beweging vindt dat Israël niet zou moeten bestaan. Dit zou namelijk strijdig zijn met de “Gedanken der Völkerverständigung” (het idee van begrip tussen volkeren). Een bizarre grond voor een verbod, als je het mij vraagt.
In Groot-Britannië en Denemarken is de organisatie trouwens weer niet verboden; simpelweg omdat er onvoldoende grond voor is. Dat argument hoor ik verbodswellustelingen als Buma en Gert-Jan Segers dan weer niet inbrengen.
Verder moet je, als het gaat om een verbod op een bepaalde vereniging – hetgeen ingrijpt in het grondwettelijk recht op het recht tot vereniging en vergadering – natuurlijk wel degelijk primair kijken naar of de Nederlandse organisatie de wet overtreedt; niet naar of de Duitse, Britse, Franse of Amerikaanse tak de wet overtreedt.
We gaan hier de Hell’s Angels ook niet verbieden omdat ze in de Verenigde Staten functioneert als een criminele organisatie; je zult dan moeten aantonen dat ze in Nederland functioneert als een criminele organisatie.