Het Iron Dome: een schild tegen consequenties

In De Groene Amsterdammer schreef Margalith Kleijwegt een mooi stuk over hoe het is je als Jood in de diaspora te verhouden tot het geweld van de staat Israël en hoe die staat zich mede in jouw naam misdraagt. En het antisemitisme dat daarnaast nog immer aanwezig is.

Ik kon me in veel vinden, tot ik halverwege op een zin stuitte die me bleef steken. Kleijwegt noemt het recente PvdA-GL-congres waar werd opgeroepen tot een wapenembargo tegen Israël, inclusief het stoppen van de export van onderdelen voor het Iron Dome-systeem. Daarover schrijft ze dat met “het Iron Dome, een raketafweersysteem, […] onschuldige burgers worden beschermd”, met de ondertoon: hoe kun je daar nou tegen zijn?

Een terechte vraag, als je het systeem uitsluitend bekijkt als een soort raketvangend humanitair schild. En inderdaad, het Iron Dome redt levens. Israëlische levens om precies te zijn. Maar die constatering, hoe feitelijk ook, is slechts de helft van het verhaal.

Want dat Iron Dome beschermt niet alleen burgers. Het beschermt ook de mogelijkheid om een oorlog te voeren zonder echte politieke kosten. Geen slachtoffers aan eigen kant betekent geen straatprotesten, geen druk op de regering, geen verontwaardiging die verder reikt dan een boze tweet van een Europese minister die al met één been in het bedrijfsleven staat. Het Iron Dome haalt niet alleen raketten uit de lucht, het haalt ook urgentie en reflectie uit het Israëlische debat. En leidt daarmee uiteindelijk tot méér doden, niet in Israël, maar bij de ander.

Het systeem verandert de oorlog namelijk van existentieel naar beheersbaar. En zodra oorlog beheersbaar is, wordt het beleid. Dat is de werkelijke functie van het Iron Dome in de handen van een agressor. Niet vrede brengen, maar oorlog reguleren, zodat die zo lang mogelijk kan doorgaan, in ieder geval zolang de schade maar eenzijdig blijft.

Wat wordt onderschept is dus niet alleen een raket of granaat die een dak had kunnen raken, maar ook een politieke consequentie die een regering had kunnen treffen. En laat dat nu net de droom zijn van elke staat die zijn militaire macht wil behouden zonder dat de bevolking zich ermee bemoeit en het zelfs blijft steunen.

En dan Nederland. Ooit een trots gidsland, tegenwoordig stamelend aan de zijlijn met de mensenrechten in de ene hand en exportvergunningen in de andere. We leveren geen wapens, natuurlijk niet, we leveren onderdelen. Sensoren. Chips. Metaal. Dingen waar je, zogenaamd, geen bom van kunt maken. Maar het zijn wél precies de componenten die het Iron Dome draaiende houden. Zodat Israël kan blijven doen wat het doet, zonder dat het te veel terugkrijgt en het ongemakkelijk wordt. Het is de moreel acceptabele vorm van meedoen: op een nette afstand, zonder bloed.

Het Iron Dome mag dan technisch gezien een schild zijn, maar voor een genocidale bezetter wordt het al snel een vergunning om door te blijven slaan, zonder zelf geraakt te worden.

En in die zin was de oproep op het PvdA-GL-congres geen roekeloze aanval op de veiligheid van onschuldige burgers, maar een poging om de comfortabele hypocrisie van het Nederlandse en Europese beleid bloot te leggen: dat het Iron Dome-systeem niet onschuldig is maar een wapen, dat wordt gebruikt de status quo te behouden, geleverd door onszelf.