Harm Post: ‘We sussen ons geweten met een spaarlamp’

Sargasso plaatst de serie Tien over Groen van Duurzaamnieuws.nl door op haar site.

Harm Post, directeur van Groningen Seaports, het bedrijf dat de haven in Delfzijl, de Eemshaven en de omliggende bedrijventerreinen beheert, pleit voor een ‘econologische’ bedrijfsaanpak. “Ondernemers moeten flinke winsten kunnen maken met duurzaamheid.”

1. Wat betekent duurzaamheid voor u persoonlijk?
Duurzaamheid is wat mij betreft een verantwoorde combinatie tussen economie en ecologie, oftewel ‘econologie’. Via de haven probeer ik zo’n econologische bedrijfsaanpak te stimuleren. Hoe kun je goede en soms wat zware industrie vestigen aan de rand van de Waddenzee? De bottom line: combineer economie en ecologie.

2. Waarom is duurzaamheid zo belangrijk voor u?
Omdat het wel duidelijk is dat we de planeet aan het uitwonen zijn. De footprint die wij zetten als mensen, die kunnen we niet volhouden als we doorgaan zoals we nu doen.

3. Moet u zich vaak verantwoorden voor uw gedrag hier in de haven?
Dat valt eigenlijk mee omdat we ook aantoonbaar dingen doen die compenseren dan wel ervoor zorgen dat de industrieën hier de schoonste zijn in hun soort.

Kijk, we willen allemaal wel dat het licht het doet als we op het knopje drukken. Greenpeace heeft een heel andere filosofie. Die zegt: allemaal een dikke trui aan, verwarming op 18 graden en dan kunnen er vijf centrales worden afgebroken in plaats van dat er vijf bij moeten. Dat klopt rekenkundig, maar niemand doet het. Het is ook niet realistisch, want vervolgens koopt de hele natie een led-tv als er een WK Voetbal is. We sussen ons geweten met een spaarlamp en vervolgens doen we allerlei dingen die meer stroom verbruiken.

4. Hoe houdt Groningen Seaports rekening met duurzaamheid?
We hebben twee jaar geleden een duurzaamheidscoördinator aangetrokken. Die moet ervoor zorgen dat we aan het eind van dit jaar honderd procent duurzaam inkopen volgens de richtlijnen van Agentschap NL. Van schilderij tot diner, van broodje tot papier en van inkt tot auto.

Ook zijn we vijf jaar geleden bewust lid geworden van de EcoPorts Foundation, een door de EU in het leven geroepen stichting die havenbedrijven de maat neemt ten aanzien van de mate waarin zij duurzaam opereren. Dan gaat het om vragen als: maai je gewoon al het gras af of doe je aan ecologisch bermbeheer? Wat voor hout gebruik je in de haven? Wat voor soorten verf? Ons lidmaatschap is nu één keer verlengd en we zijn bezig met de tweede.

5. Hoe zou duurzaamheid het best toegepast kunnen worden binnen grote bedrijven?
Bijvoorbeeld de manier waarop de chemie-industrie bezig is om zich te vergroenen. Ze geven rekenschap aan het feit dat ze het milieu belasten en willen daar serieus wat aan doen. Ze gebruiken groene grondstoffen, lozen geen afvalwater meer, maar – ook al is het duur – zorgen er zelfstandig voor dat er een afvalwaterzuivering komt waar ze het heen kunnen brengen. Ondanks dat ze het nog in de Eems mogen spuien, doen ze dat toch niet. Ze hebben ook een groot algenproject op stapel staan om de CO2-uitstoot die ze produceren te binden aan algen. Die algen gaan vervolgens naar de veevoerindustrie.

6. Is er een groene actie waar u heel trots op bent?
Toen de industriële ontwikkeling in de Eemshaven de afgelopen twee a drie jaar goed op gang kwam, moesten wij met stoom en kokend water een natuurcompensatieplan maken. Daar is een pakket uitgekomen van 20 miljoen euro. Van 50 hectare landbouwgrond is natuurgebied gemaakt; 20 hectare kwelders zijn opgekocht om die te laten aansluiten bij dat natuurgebied, elf garnalenvissers zijn uitgekocht in de Dollard zodat de bodem niet meer wordt vernield en we betalen een vijfjarig monitoringonderzoek naar zeehonden en bruinvissen. Dat hebben we, dat zeggen de milieuorganisaties zelf ook, in recordtijd voor elkaar weten te krijgen. Dat de omwonenden het ook steunen, daar ben ik trots op.

7. Wanneer besefte u dat u iets met duurzaamheid moest gaan doen?
Ik kom veel in andere delen van de wereld. Dat is bij mij wel de katalysator geweest. Wij staan hier al te juichen als we drie kolencentrales binnenhalen in de Eemshaven. In China is een tienjarenplan in uitvoering waarbij elke week één centrale wordt geopend, anders kunnen ze de binnenlandse vraag niet aan. Het gemiddelde energieverbruik van de gemiddelde Chinees en een westerling zoals jij en ik is 1 staat tot 150. We hebben dus niet het recht als westerse samenleving die het gros van de vervuiling veroorzaakt heeft, om daarover ons vingertje op te heffen. Eindelijk neemt de welvaart van die volkeren toe, dus die willen een koelkast, centrale verwarming en een auto. Alles wat wij ook hebben. Dan kun je niet zeggen: dat moet je niet doen hoor, want daar vervuil je de wereld mee. Dat is een soort modern kolonialisme.

8. Wat moet er dan gebeuren om bij iedereen het duurzame knopje om te krijgen?
Dat klinkt misschien dramatisch, maar ik denk dat er eerst wat ergere dingen moeten gebeuren. Wanneer hebben wij een vermogen geïnvesteerd in onze dijken? Na de watersnoodramp van 1953. Dan kan er opeens van alles. Dan wordt er niet langer gediscussieerd over wat het allemaal kost en waar het vandaan moet komen. Dan gebeurt het gewoon. Ik ben van de theorie ‘de wal keert het schip’. Als mensheid zijn we niet verloren. We zijn in staat om zo ontzettend snel te veranderen dat we er allemaal van staan te kijken.

9. Waar zou duurzaamheid de komende jaren het meest mee geholpen zijn?
Decentrale opwekking van energie. Dat jij en ik drie zonnepaneeltjes op ons dak hebben staan, dat we meer produceren dan we zelf nodig hebben en dat terugleveren aan het net. Dat vereist geen subsidie, alleen een gegarandeerde prijs voor het terugleveren van energie. Dan wordt het sexy en gaat een hele meute mensen meedoen.

Dat minister Van der Hoeven van Economische Zaken in haar laatste week haar voorstel terugtrekt om duurzame energieproducenten hun stroom met voorrang aan het net te laten leveren, vind ik echt schandalig. Dat is de doodsteek voor ondernemers en particulieren om te investeren in groene energieopwekking. Ondernemers moeten geld kunnen verdienen met duurzaamheid en er flinke winsten mee kunnen maken. Dan gaan de ondernemers voor elkaar krijgen wat de politiek niet lukt.

10. Wat is de eerstvolgende groene actie die we van u kunnen verwachten?
Het Eemshaven Pact, een overeenkomst tussen zes milieuorganisaties (Waddenvereniging, Stichting Wad, Natuurmonumenten, Groninger Landschap, Natuur- en Milieufederatie en Staatsbosbeheer) en Groningen Seaports, Nuon en RWE over hoe wij econologie in de havens de komende jaren vorm gaan geven. In dat pact staan dingen als een groene havenvisie, de maximale uitstoot van de centrales die groener is dan de wet voorschrijft, hoe je verantwoord kunt baggeren, et cetera. Die overeenkomst moet in de eerste helft van 2011 z’n beslag krijgen. In ruil voor dit pakket beloven de partijen verdere bezwaarprocedures te staken.

Duurzaamheid: een modewoord of blijvende term? In deze nieuwe tweewekelijkse serie vraagt Duurzaamnieuws.nl aan bekende Nederlanders hoe zij over duurzaamheid denken. Hoe hebben zij thuis en op het werk met duurzaamheid te maken en hoe gaan zij hiermee om?

Door Nicole Besselink