Groene oplossing voor de Eurocrisis (en ook nog leuk)

In plaats van Zuid-Europese landen te bestraffen, moeten we onszelf belonen. En dat is goed voor het milieu en onze gezondheid ook. Sargasso-reaguurder Jan BL presenteert zijn originele visie op de eurocrisis.

Denk aan het bekende gezegde “credo quia absurdum” en onthoudt een leuk ezelsbruggetje: “de debiteur is degene die moet betalen, en de crediteur is hij die gelooft dat hij zijn geld terug krijgt.” Het is allemaal weliswaar Latijn en niet Grieks, maar het is wel actueel en het slaat niet alleen op Griekenland maar op heel Zuid Europa. We nemen eerst Griekenland maar eens onder de loep.

Wat is er aan de hand? De Grieken hebben geld geleend, van particulieren, beleggingsfondsen en banken overal in Europa, veelal in de vorm van obligaties, met de belofte die leningen op het afgesproken moment weer af te lossen. Dergelijke leningen hebben vaak een looptijd van vier tot tien jaar, soms korter of langer. Het geleende geld is uitgegeven: aan salarissen, pensioenen, nutteloze projecten, drank en feesten, bordjes die kapot werden gegooid, mobieltjes, het is omgezet in winsten voor bedrijven en het is bij rijke particulieren terechtgekomen (de Griekse 1 %) die het naar het buitenland hebben zoekgemaakt.

Het verhaal gaat dat er in Griekenland niemand belasting betaalt, dus de overheid heeft nauwelijks inkomen en kan geen geld uitgeven zonder het in te lenen. De door de crediteuren verwachtte aflossingen van oudere leningen hangen als een hele grote donkere wolk boven Griekenland, en de rente die de Grieken ondertussen moeten betalen is ook tot onbetaalbare hoogten gestegen. Ze kunnen echt geen leningen aflossen zonder daarvoor eerst weer geld in te lenen.

En de crediteuren, die de bui al zien hangen, willen alleen nog geld aan Griekenland uitlenen als daar een hoge rente tegenover staat: dat heet risicopremie. In mei 2011 steeg die rente tot 16 %. De risicopremie is een vergoeding voor het gevaar dat de crediteur loopt zijn geld niet op tijd of zelfs helemaal niet meer terug te krijgen. En nu, een paar maanden later is duidelijk dat de markt toch nog veel te optimistisch is geweest en dat het eerder ingeschatte risico zich gaat realiseren: er wordt over gesproken dat Griekenland nog maar 60, 40 of misschien zelfs maar 25 % van het geleende geld zal kunnen terugbetalen. Nu wil natuurlijk bijna niemand nog geld aan Griekenland lenen. Wie gelooft nog dat het op 50 % zal uitkomen?

Hoe is het eigenlijk zo gekomen? Ik citeer Europa-nu.nl: ,,Net na het aantreden van de nieuwe Griekse regering in oktober 2009 onthulde de toenmalige nieuwe minister van Financiën, Giorgos Papaconstantinou, dat zijn voorgangers stelselmatig valse, veel te rooskleurige cijfers over het Griekse begrotingstekort hadden gepresenteerd. Terwijl de voorgaande regering Karamanlis nog mooi weer had gespeeld, gaf de nieuw aangetreden socialistische PASOK-regering openheid van zaken: het begrotingstekort van Griekenland zou in 2009 12,7 procent hebben bedragen, in plaats van 3,7 procent, zoals tot dan toe werd aangenomen. Eerdere Griekse regeringen konden jaren lang deze cijfers vervalsen omdat het statistische bureau van de EU, Eurostat, niet ter plekke mocht controleren. Cijfers die Eurostat in november 2010 publiceerde lieten zien dat het begrotingstekort in 2009 zelfs nog hoger was dan 12,7 procent, namelijk 15,4 procent. In 2010 bedroeg de staatsschuld zo’n 145 procent.” Er is kennelijk sprake geweest van creatief boekhouden in Griekenland, of van regelrechte fraude, of van allebei.

Eigenlijk zouden daarom de Grieken moeten boeten (immers een ander woord voor schuldigheid afbetalen) voor hun wangedrag. En de domme Spanjaarden ook, die van het geld dat ze konden lenen allemaal huizen hebben gebouwd die niemand wil hebben. Ook zij kunnen de daarvoor gemaakte schulden niet terugbetalen. En naast dezen kunnen ook de Portugezen, en de Ieren, en de Italianen, en de Fransen, en de Belgen, en volgens Rutte, die maar hamert op het terugdringen van de staatsschuld, ook de Nederlanders hun schulden nauwelijks nog of zelfs helemaal niet meer terugbetalen.

Wie ook zouden moeten boeten zijn de banken. Zij hebben de Nederlanders opgezadeld met veel te hoge hypotheken, zij hebben de Spaanse investeerders in de val laten lopen, zij hebben er aan meegewerkt dat er een krankzinnige en bedrieglijke markt in derivaten ontstond waarin niemand meer zeker is van zijn geld, zij hebben Griekenland geholpen steeds grotere schulden aan te gaan en trucks bedacht om dat feit onder de pet te houden, en de directeuren en de sterhandelaren van de banken zijn er intussen met miljoenenbonussen tussen uit gegaan.

Tegen Rutte’s visie (“we moeten bezuinigen om de staatsschuld terug te dringen”) is overigens wel wat in te brengen. Tegenover de schuldenlanden, de debiteuren, dat zijn wij, in Europa, staan ook crediteurenlanden. Onze crediteuren zijn, zoals bekend, China en mogelijk andere “Aziatische Tijgers”. Het zijn ook de olie producerende landen (de Arabieren die de laatste tijd onze hotels, onze grootwinkelbedrijven en onze voetbalteams opkopen) en het is energie-exporteur Rusland en er horen misschien ook wel iets verder weg de in drugs handelende landen uit Zuid- en Midden Amerika bij. In het debiteuren-crediteuren-plaatje gaat het niet om staatsschuld, meneer Rutte, maar het gaat om de Europese betalingsbalans.

Nu ga ik dit probleem echt oplossen.

En dat blijkt een groene oplossing. Want de op het moment ingezette herkapitalisatie van de banken, een nog groter noodfonds, en een commissaris die de begrotingsdiscipline van de Euro-landen gaat bewaken, geven geen echt antwoord op de problemen.

Als we Griekenland, Portugal, Spanje en Italië echt willen helpen moeten we hier in Noord-Europa veel meer olijfolie gaan gebruiken en mediterraan gaan eten – dat schijnt nog gezond te zijn ook, dus dubbelgroen. We moeten ook meer in de zuidelijke zon op vakantie gaan (gezond, fijn, en het kan met de trein) en we moeten gastarbeid uit die landen meer kansen geven.

En in een groter plaatje moeten we ook de Europese betalingsbalans in de gaten houden, want we blijven vechten voor onze Euro. Daarvoor moeten we onze consumptie van olie, plastic, auto’s en elektronische spullen die we steeds maar inkopen uit Azië en Arabische en Zuid- en Midden-Amerikaanse landen terug gaan dringen. Besparen helpt onze economie niet vooruit maar in het slop, maar vergroenen en ons energiegebruik terug dringen helpt Europa wel uit de problemen. Die TV- en audio-troep die elke twee, drie jaar verouderd is, die mobieltjes en je-weet-wel-pads die twee keer per jaar weer mooier en nieuwer gekocht moeten worden, dat is waarmee we onze schulden aan het buitenland maar voeden en op laten lopen tot de bubble barst.

Schaf onze verslavingen af – drugs, tabak, auto’s, te hard rijden, vliegvakanties naar te verre landen, gigantische Argentijnse steaks, nutteloze elektronica en andere gadgets, plastic speelgoedtroep voor de kinderen: schaf het allemaal af, stop al die milieubelastende en geld vretende import en de Europee betalingsbalans komt weer op orde. Europa wordt solvabel en is gered. We hebben de Brusselse instellingen en de Euro-toppen helemaal niet meer nodig, en we kunnen een nieuwe groene vlag kiezen voor een nieuw groen Europa. De Europese belastingbetaler mag zich zichzelf heel dankbaar zijn als hij zover kan komen. Credo quia verde!