OPINIE - Wetenschappelijke conclusies worden maar al te vaak tandeloos gemaakt door ‘stakeholders’ erover te laten debatteren.
Wetenschappelijk onderzoek moet betrouwbaar zijn. Alleen al daarom is het belangrijk dat er een algemeen aanvaarde methodiek wordt gehanteerd. Die komt er in kort bestek op neer dat hypothesen worden getoetst en dat daaruit conclusies worden getrokken. De resultaten van het onderzoek moeten eenduidig, herhaalbaar en verifieerbaar zijn, en worden gecontroleerd door andere wetenschappers.
Zo hoort het.
Maar dit is 2014 en kennelijk voldoen de oude regels niet meer. Nadat vorige week de WHO, op dezelfde dag dat het Voedingscentrum te keer ging tegen superfoods, een bericht de wereld in had gestuurd waarin werd aanbevolen de suikerinname te halveren, druppelen er nu berichten de media in die suggereren dat de suikersoep niet zo heet moet worden gegeten als ze wordt opgediend.
En waarom niet? Waren de wetenschappelijke gegevens niet eenduidig, niet herhaalbaar of niet verifieerbaar? Waren ze niet gecontroleerd door andere wetenschappers? Nee, niets van dat alles. Maar er was meer debat nodig. Debat met stakeholders – belanghebbenden in het Nederlands.
Kennelijk werkt het tegenwoordig zo. De WHO maakt zich zorgen over overmatige suikerconsumptie, en Coca-Cola maakt zich zorgen over de gevolgen van de zorgen die de WHO zich maakt. Want stel je voor dat mensen straks niet eens meer één blikje cola per dag kunnen drinken. Dat zou behoorlijk slecht zijn voor de gezondheid van Coca-Cola, nietwaar?
En dus moet er een debat komen om te zien welke zorgen zwaarder moeten wegen. En tot dat debat plaats heeft gevonden, kan het advies geen beleid worden. Dat mag pas als de wetenschappers die werken voor Coca-Cola en andere suikerpushers hun zegje hebben kunnen doen, met wetenschappelijke argumenten waarom het allemaal wel meevalt.
Als er iets nodig is voor gedegen wetenschappelijke conclusies, is het wetenschappelijke vrijheid. Je zou zo zeggen dat die behoorlijk onder spanning staan in het geval van wetenschappers die in dienst zijn bij bedrijven waarvoor bepaalde conclusies levensbedreigend kunnen zijn.
Die situatie lijkt me niet gezond. Werk aan de winkel voor de WHO?
Reacties (7)
Uhm… Ik snap het punt dat je probeert te maken, maar er mankeert nogal wat aan. Ten eerste is dit één voorbeeld, maar ook het enige voorbeeld dat je aandraagt (of überhaupt gedocumenteerd lijkt te hebben). En één bron is geen bron. (Overigens heb ik wel voorbeelden gevonden waarbij de WHO ook om stakeholders vraagt, daarover later meer.)
Daarnaast gaat het in deze kwestie niet om de wetenschappelijke validiteit van het onderzoek. Het lijkt me dat het oorspronkelijke advies zou blijven staan, ook al zou het geen beleid worden.
Dan blijft de vraag natuurlijk: waarom zou de WHO om stakeholders vragen? Zodat Coca-Cola een voet tussen de deur kan zetten? Dat klinkt een beetje tendentieus, en het is ook verdacht.
Uit 2006 haal ik een onderzoek (over alcoholinname), met daarbij onderbouwingen voor het aantrekken van stakeholders:
Vervang ‘alcohol’ door ‘sugar’ en je hebt een antwoord, al is het maar ietsjes rooskleuriger. Coca Cola kan dus wel een voet tussen de deur zetten. Maar ze kan niet echt als belanghebbende aan komen zetten met ‘er is geen suikerprobleem’ zonder onderbouwing. En die onderbouwing moet dan ook valide zijn en wetenschappelijke grond hebben. De groeiende aanwezigheid van obesitas kan misschien nog weggezet worden als ‘lifestyle’-probleem, maar kennelijk gaat dat minder op voor diabetes.
Bij de Eetschrijver komt het nieuws blijkbaar wat later aan. Vanaf het moment dat de WHO in een draft guideline publiceerde dat de aanbevolen suikerinname gehalveerd dient te worden, hebben ze ook direct een consultantie gelanceerd, waar ook de Eetschrijver zelf op mag reageren.
Overigens is er geen sprake van een debat, zoals de eetschrijver het noemt, maar het is een consultatie:
Wetenschap is een individuele staat van bewustzijn. Je verkeert in de wetenschap of niet. Materialistische wetenschappers, afgescheiden van de realiteit, verkeren niet in wetenschap maar slechts in de speculatieve gokpaleizen van hun geest.
@3: Jezus, welk pilletje heb jij geslikt?
Het gebruik van suiker per persoon in Nederland is in de afgelopen 40 jaar niet gestegen noch gedaald.
@4: teveel suiker?
Wat zorgelijker is dan Coca-Cola zijn al die zgn ‘gezonde’ drankjes van Hero en andere Unilever consorten. Ontbijtdrink met slechts verdikker en fructose siroop, milk&fruit waar vooral toegevoegde suiker in zit en vitaminedrankjes waar nog minder vitamines inzitten dan een hap groente. Hetzelfde met de tussendoortjes, allemaal vol suiker terwijl er gepretendeerd wordt dat het vol zit van fruit en vezels. Beschamend.