ANALYSE - Na de val van een kabinet is het altijd even afwachten welke partij de Zwarte Piet krijgt toegespeeld. Dat diverse partijen daarbij aan framing doen is logisch. Het moet of de schuld van anderen zijn terwijl jij zelf echt naar een oplossing zocht om door te kunnen, of het moet zijn omdat jij je rug recht hield op een principieel standpunt en de anderen geen compromis wilde sluiten.
Vervolgens is het aan de pers om er chocolade van te maken, door de framing heen te prikken en goed uit te leggen hoe de vork aan de steel zit. Maar dat was even buiten Nieuwsuur gerekend.
In onderstaand fragment van Nieuwsuur laat Mariëlle Tweebeeke oud-minister en VVD’er Henk Kamp aan het woord over de val van Rutte IV. Bekijk het vooral zelf ook even.
Oud-VVD-minister, coryfee Henk Kamp, reageert op de val van het kabinet. Is het wel verantwoord in het licht van het landsbelang? En er woedt ook nog een oorlog. #Nieuwsuur pic.twitter.com/FXvPZux8UQ
— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) July 7, 2023
Na de vraag van Tweebeeke over wie we het kunnen “verwijten” dat het kabinet is gevallen, begint Kamp over 400.000 migranten (“een stad zo groot als Utrecht”) die naar Nederland zijn gekomen. Volgens hem een onhoudbare situatie, we “moeten de immigratie onder controle krijgen” en “een belangrijk deel is asielmigratie” die “uit de hand is gelopen”, aldus Kamp. We schrijven even mee…
Aangever
Tweebeeke geeft de voorzet, Rutte heeft tenslotte eerder gezegd dat hij niet “zomaar” een kabinet laat vallen. En dus mag Kamp nog even uitleggen dat onze voormalig minister-president er al jaren alles aan doet om oplossingen te vinden voor problemen, maar dat het “uit de hand gelopen asielbeleid” zo belangrijk is, dat dit, ondanks de oorlog en allerlei langlopende crisissen, toch wel echt een reden is om met dit kabinet niet meer door te gaan.
Het wordt nog erger: er komt een vraag of er met diverse partijen waarmee Rutte eerder kabinetten heeft gehad, van PVV tot PvdA, überhaupt wel “het ideale VVD asielbeleid gevoerd kan worden”, of dat dan wel een reële wens is. Tweebeeke trekt vervolgens de conclusie dat er “na verkiezingen een volledig rechts kabinet moet komen zodat je deze wensen kan uitvoeren”. Kamp geeft als antwoord dat hij het moeilijk te begrijpen vindt dat PvdA en D66 “nog steeds niet doorhebben dat het echt noodzakelijk is om nu te doen wat nodig is, na een jaar waarin 400.000 immigranten erbij gekomen zijn, een jaar waarin de IND het niet aankon, het COA het niet aankon … en dat alleen zogenaamde rechtse partijen dat zien en dat D66 en PvdA niet bereid zijn om te doen wat nodig is.” Volgens Kamp is het afwachten of de kiezers laten zien of dat ze dit probleem echt willen oplossen en dat de VVD daar een programma voor heeft, de enige partij die dit uit de hand gelopen asielbeleid kan oplossen. Tweebeeke: “duidelijk”.
Hoeveel?
Wat gaat hierboven nou allemaal mis? Factchecker Marieke Kuypers liet het op Twitter al zien: eigenlijk bijna alles.
Nieuwsuur laat Henk Kamp sensationaliseren. Hij noemt 400.000 immigranten, maar:
– er waren 401.351 immigranten in 2022.
– trek de mensen eraf die weer uit NL vertrokken en je houdt nog 227.882 over
– asielzoekers zijn maar een klein deel daarvan, in 2022 waren dat er 46.460 https://t.co/boeAojux8i— Marieke Kuypers (@KuypersMarieke) July 8, 2023
Allereerst de claim van 400.000 immigranten: die klopt. Ware het niet dat er natuurlijk ook emigranten zijn, het migratiesaldo is ruim 227.000. Nog steeds behoorlijk wat, maar de bevolkingsgroei is toch ineens bijna gehalveerd.
Ten tweede, terwijl Henk Kamp in het fragment bij Nieuwsuur onweersproken die 400.000 immigranten mag koppelen aan chaos bij het IND en COA, gaat het in werkelijkheid maar om 46.460 asielzoekers (nareizigers meegeteld) die via deze twee instanties lopen.
Eind 2022 stonden er zo’n 86.000 gevluchte Oekraïners geregistreerd, volgens de VVD was het onvermijdelijk dat “we” die opvangen, want “wij zijn de regio”, al ging het niet van harte.
De rest van de immigranten bestaat uit arbeiders van binnen Europa (vrije vestiging) of buiten Europa (expats), gezinshereniging bij arbeidsmigranten of mensen met partners vanuit het buitenland, en studenten die hierheen komen voor het volgen van een studie. Het mag duidelijk zijn dat lang niet alle getelde immigranten een eigen woning nodig hebben, om maar wat te noemen.
Een crisis kan je maken
De “asielcrisis” van dit jaar begon natuurlijk al wat eerder met het uit de lucht gegrepen getal van maar liefst 70.000 mensen die dit jaar zouden moeten arriveren, door de pers gretig gekopieerd, ook al wist niemand waar dit getal vandaan kwam. In ieder geval was deze prognose een nachtmerrie voor de VVD, ook al is asiel maar een relatief klein deel van de totale migratie. Het kabinet zette vervolgens in op het opzettelijk vertragen van nareis voor gezinsleden van erkende vluchtelingen, om ons land “onaantrekkelijk” te maken, maar werd meermaals teruggefloten door de rechter. Overigens is Nederland voor asielzoekers helemaal niet bijzonder aantrekkelijk.
In de herhaling: feiten.
– Nederland krijgt 35% minder asielverzoeken dan onze buurlanden
– De instroom is bijna de helft lager dan verwacht
– Het asielbeleid is al in lijn met onze buurlanden
– Het aantal asielverzoeken in NL zit precies op het EU-gemiddelde— Martijn van der Linden (@pmvdlinden) July 6, 2023
Er werd gesproken over andere maatregelen om asielmigratie te verminderen, waarbij D66 en ChristenUnie vasthielden aan wat juridisch mogelijk is. Deze week kwam Rutte met de expliciete voorwaarde dat minderjarige kinderen maar liefst minimaal 2 jaar moeten wachten om veilig vanuit de ellende naar hier te mogen komen. Dat gezinspartij CU daar niet mee akkoord zou gaan was al snel duidelijk en zo gingen we van een gemaakte asielcrisis naar een echte kabinetscrisis.
De gevolgen van nareis vertragen hebben we overigens eerder kunnen zien. Toen er in 2015 meer Syrische vluchtelingen naar Nederland kwamen, werd het impliciet beleid dat nareis-verzoeken traag werden afgehandeld, om “Nederland minder aantrekkelijk te maken”. Dus kwamen vrouwen en kinderen zelf maar met bootjes en lange (voet)tochten hun oudste zonen of vaders achterna. Behalve het stimuleren van het verdienmodel van smokkelaars, levert dit ook nog nieuwe asiel-procedures op en vergroot daarmee de druk op het IND. Er is geen reden om te denken dat het nu anders zou gaan.
Reclamespotje
In het kader van een kritische pers die voor ons moet duiden hoe de val van het kabinet tot stand is gekomen, is het bijzonder gênant dat Kamp op deze manier mag leeglopen zonder ook maar één kritische tegenvraag. Sterker nog, volgens de presentatrice kunnen alleen rechtse partijen dit oplossen. Dit is geen “duiding”, dit is pure VVD propaganda, een reclamespotje voor Mark Rutte, gemaakt en uitgezonden door Nieuwsuur.
In de aanloop naar komende verkiezingen mogen we hopen dat de pers wat beter haar best doet. Dat het niet weer alleen over migratie gaat, waarbij alle migratie dan ook nog eens als asiel geframed wordt. Rutte IV laat meerdere crisissen achter zich: herstelbetalingen Groningen, stikstof, woningnood, energietransitie en hoge inflatie. Er staat veel op het spel. Mag het a.u.b. ook daar over gaan?
Reacties (12)
Ja. Uitgaande van de cijfers van Kamp gaat het bij asiel en nareis om iets meer dan 10%. Daar zit dus ook niet de druk op de huisvesting. Deze zou overigens voor de arbeidsmigranten best verbeterd mogen worden. Allemaal goede vragen voor deze holle houwdegen. Inderdaad een gemiste kans dus.
Dit mag de NOS zich wel aantrekken, blijkbaar niet voor bereid. Meegaan in het populistische frame van de VVD. En dan blijft alleen dat ene getal hangen bij de meesten.
Van de pers mag je in de verkiezingscampagne verwachten dat ze heel erg op de inhoud gaan zitten om het populisme de kop in te drukken en te laten zien dat er grote veranderingen nodig gaan zijn.
Hey, goed idee! ;)
Maar je begrijpt dan wel dat je dan van de pers (nos, de bekende kranten, anp,etc.) verwacht dat ze zich niets aantrekken van het verwijt links en vooringenomen te zijn?
Dat heeft rechts ook wel mooi voor elkaar he, dat neutrale journalistiek succesvol is geframed als ‘links’.
Sinds kort moet je inloggen om überhaupt twitterberichten te kunnen lezen. Daardoor heeft het aanzienlijk minder zin om ernaar te linken.
___
Als de VVD èrgens op geilt, dan is het wel het stimuleren van nieuwe verdienmodellen.
Aangepast, je kan ze nog wel embedden, Totdat Musk zich realiseert dat hij dat vergeten is.
Inmiddels kun je ook afzonderlijke tweets weer lezen zonder ingelogd te zijn, maar reacties, en dus ook draadjes, zie je dan weer niet.
Het kwalijke is wel dat de asielopvangcrisis het gevolg is van bewust beleid. Beleid van de VVD wel te verstaan.
De overheid slankt na iedere vluchtelingengolf de opvangcapaciteit weer af, zogenaamd om te beknibbelen, maar vooral ook om Nederland zo onaantrekkelijk mogelijk te maken voor asielmigranten ofzo.
Als er dan vervolgens een onvermijdelijke opvangcrisis volgt, werpt de VVD zich op als het fatsoenlijk rechtse alternatief voor zowel radicaal nationalistische populisten als de PVV als voor het linkse spook: ‘Stem op ons! Stem op het gezonde verstand!’
Terwijl de VVD het opvangprobleem zelf steeds creëert, waardoor er naar radicale maatregelen moet worden gegrepen, wat weer koren op de molen is van rechtspopulisten.
Esther Ouwehand waste daar eerder deze dag fractievoorzitter Sophie Hermans nog de oren over, dat de migratiecrisis het gevolg is van bewuste keuzes van de VVD, keuzes die vooral ook een electoraal belang dienen. Hermans speelde vervolgens verontwaardiging, maar overtuigen doet het niet.
Dus van het migratiesaldo van 173.500 waren er 133.500 met een vluchtelingenachtergrond en 40.000 overig saldo emi- / immigranten. Lijkt mij aanzienlijk.
Waar komen deze cijfers vandaan?
Door verkeerd te lezen mijnerzijds. Het migratiesaldo is 227.000 en het overig saldo derhalve 93.500. De 133.500 zijn de asielzoekers en de Oekraïense asielzoekers samen. Die klopt wel.
Allebei de groepen hebben min of meer gelijke impact op onderwijs, opvangcapaciteit, huizenmarkt, zorg e.d..
Die Oekraïense vluchtelingen lijken me een kortetermijnprobleem. Het valt te verwachten dat de situatie in Oekraïne binnen nu en drie jaar stabiliseert.
Het Russische leger is namelijk zo rot als een mispel, Poetins positie wankelt, zoals Prigozjin heeft laten zien is er zelfs kans op een staatsgreep. Het lijkt me dus sterk dat het Russische leger in staat zal zijn een offensief te voeren. Dikke kans dat het zich komend jaar en het jaar daarop steeds verder terug zal moeten trekken.
Hoe dan ook, op zeker moment zal er een patstelling ontstaan, omdat het te kostbaar wordt voor Oekraïne om te proberen alle verloren grondgebied terug te veroveren. En dat is het moment dat Oekraïeners hier hun knopen gaan tellen of ze niet gewoon terug moeten. Die gaan dan bellen met familie. Je moet wel onderdak hebben, natuurlijk.
Nu heb jij het over 133.500 vluchtelingen, maar 94.830 daarvan zijn dus gevluchte Oekraïeners. De meesten daarvan zullen terug willen naar hun land. Stel dat er 15.000 tot 20.000 blijven hangen. Daar moet je dan voorzieningen voor treffen. Maar ook dat kun je positief zien, tenslotte kampen we hier met een vergrijzingsgolf.
Zaak is vooral om de woningnood op te lossen. Daarvoor is eerst noodzakelijk dat het stikstofprobleem opgelost wordt, en vervolgens, dat de wooncorporatie een centrale rol krijgt in onze wooneconomie.
Probleem is alleen dat Nederlanders niet verder kijken dan hun dikke ik, en dus hartstikke rechts stemmen. Caroline van der Plas van de BBB is nu zeer populair, want die spreekt de taal van de toog. Grote kans dus dat BBB bij eventuele verkiezingen flink zetels zal behalen: Van der Plas is een nieuwkomer, heeft nog niet zoveel fout kunnen doen.
Probleem is alleen dat BBB in feite een eenmanspartijtje is, dus Van der Plas heeft op korte termijn zetelvlees nodig. Dat trekt allerlei avonturiers en eigenheimers aan. Een recept voor LPF-achtige toestanden.
Als een kabinet met BBB al haalbaar is: indien de VVD de verkiezingen wint met 30+ zetels, wat voor de hand ligt, en in zee wil met BBB dan heeft ze een probleem, want zelfs met het CDA en JA21 komt ze er dan niet. Dan zou men weer voor gedoogsteun afhankelijk zijn van de PVV. Heeft men al eens geprobeerd. Zodra een compromis electoraal heikel wordt, trekt Wilders de stekker uit het kabinet.
Samenvattend: doordat Nederland maar rechts blijft stemmen (sterker nog: steeds rechtser stemt) komt de boel volledig op slot te zitten, hetgeen de ontevredenheid enkel bestendigt, hetgeen zich paradoxaal genoeg vertaalt in… nog meer rechtse stemmen.