Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag een stuk van Sikbock, frequent reaguurder alhier.
De kerstdagen komen er weer aan. Gezellig.. Nou heb ik geen zin om over kalkoen, familiebezoek of de arme kindertjes in Afrika te praten maar om toch een beetje in de kerstsfeer te blijven, wijd ik een paar woorden aan de drie wijzen. Naar mijn mening wordt de linkse lente binnenkort ten grave gedragen. In het kader van de Zeitgeist wil ik daarom een paar woorden wijden aan Geert, André en JP.
Kennis?
Hoewel ze verschillen, vertonen Geert, André en JP ook overeenkomsten. Deze drie heren moeten allen niets hebben van de Verlichting. Ik bedoel dan niet het licht van de NUON of de verlichting in het kerststalletje, maar dat ze niets moeten hebben van de rare gedachten van Wouter, Jan, Femke en Mark. Deze socialistische c.q. liberale types zijn namelijk erg optimistisch en vertrouwen nogal éénzijdig op de verstandelijke vermogens van de mens. Ze denken dat alle problemen opgelost kunnen worden door de wetenschap zegmaar.
Geheel ten onrechte volgens de drie heren. Als de mens zich éénzijdig laat leiden door de wetenschap wordt er met een hoop kwalijke en nutteloze uitvindingen meer kwaad dan goeds gedaan. Neem bijvoorbeeld het machinegeweer en de atoombom. Zeg nou zelf, wie is daar nu beter van geworden?
Wijsheid
De drie heren hechten daarom naast de wetenschap veel belang aan de klassieke deugd van de prudentia (de verstandigheid) en de ars vivendi (de levenskunst). Deze kennis wordt door socialistische en liberale types zwaar veronachtzaamd. Waar onze socialistische en liberale vrienden vooral vertrouwen op het “goede” in de mens en zich richten op de “maakbaarheid” van de samenleving, zijn de drie wijzen een andere mening toegedaan. Zij vinden dat de mens van nature geneigd is tot het “kwade” en gericht moet zijn op “de aard der dingen”. Met het eerste bedoelen ze dat de meeste mensen – van nature – wilszwak en onnozel zijn en daardoor regelmatig ten prooi vallen aan hoogmoed, hebzucht, wellust, toorn, afgunst etc, met alle gevolgen van dien. Met het tweede bedoelen ze dat de “geschiedenis” niet “toevallig” tot stand komt en daarmee een bron is van inzicht en wijsheid. We kunnen dus leren van onze geschiedenis vinden ze. Daardoor begrijpen we dat onze geschiedenis ons “bij elkaar houdt” en dat onze Joods Christelijke en Humanistische traditie een belangrijke leidraad is.
Kortom
Als verstandigheid, traditie en discipline verdwijnen, wordt het een zooitje. U kunt dat dagelijks in de krant lezen. Van “verhuftering” tot “uitdrogende oudjes in verzorgingstehuizen” tot “islamisering” en de “foute” basisopstelling van Sparta. Alleen door zelfdiscipline, sociale controle en – in laatste instantie- wettelijk ingrijpen kan er een harmonieuze samenleving ontstaan.
Geert, André en JP: de drie wijzen uit het oosten volgen hun ster op weg naar de kerstdagen. Wat zouden ze verder voor geschenken meebrengen? Wouter krijgt het nog zwaar in de formatie….Toch?
Reacties (42)
Als ik nu vorige week een economisch wetenschapper in Het oog op morgen hoor verklaren: dat het uitstekend is dat de noordpoolkap wegsmelt, want worden de scheepvaartroutes korter en kunnen de mineralen die onder de Noordpool zitten goedkoper worden weggehaald. Nou, dan mag van mij verstandigheid en discipline wel weer eens aangehaald worden. Ik vind dit wetenschap van het niveau Mengele (ja, ja, Godwin).
Sickbok heeft een heldere analyse neergezet die respect verdiend. Een maakbare samenleving is iets uit de vorige eeuw en de zienswijze is nog sterk aanwezig.
Armoedebestrijding globaal zal de nieuwe zienswijze worden. Dat een kleine minderheid met iets minder genoegen zal moeten nemen zodat een meerderheid iets meer krijgt en daardoor de kwaliteit van leven toe zal nemen. Utopie?
De club van Boedapest en de club van Rome vinden van niet. Hun motto is verander de wereld begin bij jezelf.
“…dat de “geschiedenis” niet “toevallig” tot stand komt”
en
“We kunnen dus leren van onze geschiedenis vinden ze. Daardoor begrijpen we dat onze geschiedenis ons “bij elkaar houdt” en dat onze Joods Christelijke en Humanistische traditie een belangrijke leidraad is.”
1) Karl Marx: It is not “history” which uses men as a means of achieving — as if it were an individual person — its own ends. History is nothing but the activity of men in pursuit of their ends.
2) Winston Churchill: History with its flickering lamp stumbles along the trail of the past, trying to reconstruct its scenes, to revive its echoes, and kindle with pale gleams the passion of former days.
3) Henry Ford: History is more or less bunk. It’s tradition. We don’t want tradition. We want to live in the present and the only history that is worth a tinker’s damn is the history we make today.
4) George Wilhelm Hegel: What experience and history teach is this — that people and governments never have learned anything from history, or acted on principles.
En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Geschiedenis die niet “toevallig” tot stand komt en daarmee een bron is van inzicht en wijsheid is wordt geschreven door overwinnaars. Het is de vraag of dat de juiste geschiedenis is of – indien die geschiedenis op herhaling wordt gewenst – dat die geschiedenis recht doet aan ieder die is gesneuveld op het veld van eer om te voldoen aan de wensen van hen die er beter van werden.
Regeren naar geschiedenis is bullshit.
(leuk stukje overigens Sikbock)
Faciliteren vs. reguleren.
@ Biepbiep: Als ik wil kan ik daar 10 kwootjes van Grote mannen tegenover zetten die het tegendeel beweren
De mens is de afgelopen 1000 en jaren niet wezenlijk veranderd.. als je de mens centraal stelt kun je vanuit dat oogpunt wel degelijk lessen uit de geschiedenis trekken..
Kijk om je heen en zie wat er gebeurt..
@Sikbock
Centraal is jou zin: “niet “toevallig” tot stand komt en daarmee een bron is van inzicht en wijsheid”.
Hoezo niet toevallig? Wie legt welke wijsheid in de geschiedenis?
Geschiedenis is geschreven door winnaars en is geen les om te herhalen. En dan ga ik maar niet in op wat nu eigenlijk die Joods Christelijke en Humanistische traditie is (of eigenlijk niet is) .
Overmatig refereren aan geschiedenis verhindert de toekomst te zien. Te weinig refereren aan geschiedenis verhindert de fouten uit het verleden te zien. Het is moeilijk zoveel te refereren dat je net die paar goede dingen waar iedereen wat aan heeft eruit kunt halen. Regeren op basis van geschiedenis en Joods Christelijke en Humanistische traditie zal eerder conflicten oproepen dan dempen.
Natuurlijk heb je gelijk dat er voldoende quotes te vinden zijn om iedereen zijn gelijk te geven. Laten we er maar verder geen quote discussie van maken. Was bedoeld als illustratie, niet meer.
@ Biep biep: ik begrijp wel wat je bedoelt: je zegt: Over welke geschiedenis heb je het? en wie schrijft die?
Ik heb een iets andere benadering: uit de “geschiedenis” kun je een “mensbeeld” distilleren dat vadaag de dag bruikbaar is.. de menselijke maat zegmaar
“socialistische c.q. liberale types” moet zijn
“socialistische resp. liberale types” hoop ik.
@ TRS: nee, ik wijs op overeenkomsten
liberalen zijn nog “erger” btw die geloven ( naast de maakbaarheid van de samenleving) ook nog eens in de verstandelijke vermogens van het individu ;-)
de socialisten daarentegen scoren weer hoog op de hebzucht / afgunst-schaal
@Sikbock
Ah… de menselijke maat
Eens.
Ik zou geschiedenis en Joods Christelijke en Humanistische traditie eruit gooien en de menselijke maat propageren. Dan zijn links en rechts het vermoedelijk ook sneller eens ;) Misschien zijn we dan zelfs af van dat eindeloze links rechts gepraat en kunnen we het over echt interessante dingen gaan hebben.
Hoe kwam je hier op Sikbock ? Door het nieuwe rechtse blad ?
Zo zou Geert uit de geschiedenis geleerd kunnen hebben wat er kan gebeuren als je een bepaalde bevolkingsgroep ongenuanceerd en eenzijdig de schuld geeft van alle problemen ;)
Overigens betwijfel ik of Geert, André en JP :
1) de menselijke maat aanhangen
2) wijs zijn
3) uit het oosten komen
De conclusie slaat echt als een tang op een varken. Wat “uitdrogende oudjes in verzorgingstehuizen” en nota bene “islamisering” (als er nou een groep is die waarde hecht aan traditie en discipline…) te maken met liberale basisprincipes als het categorische imperatief en de sluier der ontwetendheid wordt niet duidelijk. Metafysisch gewauwel over of de mens van nature ‘goed’ of ‘slecht’ is, lost al helemaal geen problemen op.
Sikbock, congrats met je stukje!
…en dan:
Mag ik het eens zijn met beide visies? Imho wordt ‘de geschiedenis as we know it‘ inderdaad geschréven en is het dus per definitie een creatie, geen werkelijkheid.
Er is weliswaar een groot verschil tussen ‘feitelijke’ en ‘mythische’ geschiedenis, maar dat betreft enkel en alleen het gehanteerde gehalte, het percentage zo je wilt, aan historische ‘feiten’.
De overeenkomst tussen alle variaties van ‘feitelijke’ tot en met ‘mythische’ geschiedenis lijkt mij, dat ze allemaal, zonder uitzondering, uiteindelijk worden ingezet als onderdeel van een ideologie, of zelfs als ideologie sec: iets uit het verleden of het heden moet gerechtvaardigd worden of aangegrepen ter motivatie van ‘de massa’.
Als je dat nou, for arguments sake, even voor waar aanneemt kunnen we verder met de andere kant: de man is good vs man is bad-discussie.
Alweer ‘imho’ heb ik sterk de indruk dat mensen als groep helemaal niet zo ‘goed’ zijn. De meeste daden die we kennen uit de geschiedenis met betrekking tot groepshandelingen betreffen ‘slechte’ (it’s all in the eye of the beholder) zaken.
De mens als individu echter is voor het merendeel ‘goed’ te noemen. Individuele heldendaden, daden van naastenliefde: het komt zelden voort uit een groep en meestal vanuit de inzet van één persoon.
Uiteraard zijn in alle gevallen uitzonderingen (soms extreem, zoals Hitler als extreem voorbeeld van een niet-goed individu), daar ben ik mij van bewust: dit is dan ook geen boek maar een forumposting, ik moet een beetje kort-door-de-bocht zijn hier.
Het probleem waar Sikbock de vinger op legt gaat, zoals ik het lees, precies over dit groep- vs individu-conflict. De groep in zijn geheel, in het geval van het artikeltje ‘de natie’, dient aangestuurd danwel -met dank aan mescaline- gefaliciteerd te worden. Het probleem echter is dat de mensen die we daarvoor kiezen ook deel uitmaken van ‘een groep’, daar zelfs prat op gaan. Het zijn geen ‘goede individuen’.
Mijn punt: dit is geen pleidooi voor ‘de sterke leider’ of zo, verre van dat (maar dat is een ander verhaal dat niet in een posting past qua omvang).
Het is wèl een pleidooi voor het niet bouwen op ‘geschiedenis’, omdat (a) die slechts een instrument is van de aansturende groepen en volgens hun visie -de visie van ‘de overwinnaars’- wordt ingekleurd; en (b) omdat, zoals Sikbock aangaf, de mensen zowel als wezen als in hun wezen niet zo bijster veel veranderd zijn in de afgelopen tienduizenden jaren:als de technologie en de controlerende macht van de overheid wegvallen gaan we elkaar zó weer met knuppels te lijf, dat hebben we mooi kunnen zien bij bijvoorbeeld de Rodney King-rellen in L.A..
Maar vandaar dus dat ik het helemaal eens ben met de zin “Alleen door zelfdiscipline, sociale controle en – in laatste instantie- wettelijk ingrijpen kan er een harmonieuze samenleving ontstaan“.
En nou ga ik jullie niet meer zien tot na de Kerst, dus fijne dagen allemaal!
gefaliciteerd=gefaciliteerd
Scusi.
Toch is het interessant, als er één denker is die geloofde dat geschiedenis niet “toevallig” tot stand komt is het wel Karl Marx, met zijn geloof dat de geschiedenis wordt gedreven door de klassenstrijd en uiteindelijk onherroepelijk zal leiden tot de socialistische heilstaat. Wat dat betreft verschilt hij niet eens zoveel van religieuze denkers, alleen zien die de hand van god als motor van geschiedenis in plaats van die van bezitsverhoudingen.
Ik vind het een zware belediging voor Andre en JP dat ze over een kam geschoren worden met Geert.
@19: Ik vind dan weer dat Geert onterecht op het stapeltje religieuzen wordt gesmeten.
@20: brandstapeltje?
@sikbock: leuke exercitie. Ik zie zelf overigens met name en scheiding tussen conservatief en progressief. Waarbij naar mijn mening conservatief erg behoudzuchtig is, als is het om het behouden van dingen die er niet echt zijn. Wat mij betreft mag dan Jan ook wel in het rijtje. Als heb je dan geen drie wijzen meer. Ik vind trouwens sowieso dat SP niet per definitie uitgaat van de goedheid van de mens, dan zou men meer vertrouwen hebben in de have’s om te zorgen voor de have nots, zodat er geen beschermende maatregelen voor de have nots nodig zijn.
@14: Geert, André en JP komen alledrie uit het oosten van NL
@15: Scilnv: 1) zo moeilijk is het toch niet? Wat ik bedoel is dat het bedrijfsmatig en grootschalig opbergen van oudjes tegen onze traditie indruist. Het grootschalig opbergen van oudjes hebben we te danken aan het “progessieve maakbaarheidsideaal”. Datzelfde geldt voor islamisering.. een grote groep nederlanders plaatst zich daarmee buiten onze westerse traditie. De “progressieve” multiculgedachte verergert dat alleen maar
@16: the rule: ik geloof er niet zo in dat de individuele mens “goed” is.. zie mijn stukje
@19 en 20: ik scheer ze niet over één kam, ik wijs overeenkomsten aan
@ArieT: links is imo conservatief ten aanzien van de verzorgingsstaat.. ze verlangen terug naar de jaren 70 ..
@Sikbock
Op het gevaar af dat ik de voornamen bij de verkeerde personen plaats:
1) André Rouvoet geboren Hilversum, woont Woerden;
2) Geert Wilders geboren te Venlo, nu onbekend;
3) JP Balkenende: Geboren en woonachtig in Capelle a/d IJssel.
Waar ligt bij jou het oosten?
allemaal ten oosten van den haag :-)
OK – LOL
Het is nieuws voor mij dat JP in Capelle a/d IJssel is geboren. Hij kwam toch uit Zeeland? Worden wij vals voorgelicht door (de site van) de Tweede Kamer?
@oplawaai
ja, dacht ik ook.
Eventueel oosten vervangen door de kloppende windstreek. Ik lees gewoon noorden, klopt het prima vanuit mijn standpunt/plaats.
de Verlichting. Ik bedoel dan niet het licht van de NUON of de verlichting in het kerststalletje, maar dat ze niets moeten hebben van de rare gedachten van Wouter, Jan, Femke en Mark.
Alexander van D66 laten we maar weg? Als er een partij is die de Verlichting aanhangt…
@ biepbiep: Een verklaring voor het misverstand is wel te vinden. Bijvoorbeeld hier. De site van de Tweede Kamer geeft dus inderdaad valse voorlichting…
@Oplawaai
Dat haal ik niet uit jou referentie. Hij kan best in Kapelle geboren zijn (lagere school) waarna zijn ouders naar Zeeland zijn verhuisd (middelbare school) om vervolgens weer terug naar Kapelle te gaan.
Het enige dat afwijkt is de eerste letter van Kapelle waarvan ik niet weet of het gelijk is aan Capelle aan de IJssel.
Om kort te gaan. Alles is mogelijk maar de site van de tweede kamer is in elk geval niet eenduidig.
En ik denk nog steeds te weten dat hij uit Zeeland komt.
Meer bronnen?
biepbiep: hij is dus geboren in Kapelle, Zeeland en woont nu in Capelle aan den IJssel, Zuid-Holland.
Ah… Dat zou wel eens waar kunnen zijn.
En dat kan ook de bron van verwarring zijn :))
Nu nog het bewijs.
Zou JPB meelezen?
Scherp @Sikbock en node vanuit een iets andere invalshoek en ook nog eens mooi verwoord..*maakt buiging*.
Paar keer moeten lezen voordat ik het snapte Sikbock, en ben het niet helemaal met je eens. Want.. de ene Conservatief is de andere niet. Ik denk onder Nederlands rechts dezelfde richtingenstrijd plaatsvindt als in de Republikeinse Partij van Amerika: tussen Paleo- en neoconservatieven.
Paleoconservatieven zijn anti-Revolutionair a la Edmund Burke. Neoconservatieven zijn bekeerde liberalen. Ik denk dat in de Nederlandse context Wilders veel meer een neoconservatief is (iedereen moet de culturele eigenschappen en tradities van de Nederlander (zoals hij een aantal decennia geleden was) zich eigen maken) en dat Rouvoet en Balkenende paleoconservatief (de geest van gemeenschapswaarden en normen is belangrijker dan de vorm).
Anders gezegd: vraag maar eens aan Wilders, Rouvoet en Balkenende hoe zij tegenover een islamitische zuil zouden staan. Dan zie je wel de verschillen, me dunkt.
Dat heb geen van de vier ooit horen beweren. De wetenschap kan oplossingen aandragen, het voert ze niet uit. Het is dus wel een goed idee om je tot de wetenschap te richten om antwoorden te zoeken.
Hier nog een leuk stukje wetenschap: Why Teens Do Stupid Things
De Verlichting ging erom dat hetgeen autoriteiten zeggen niet zonder meer voor waar moet worden aangenomen. Dat wil ook niet zeggen dat je dan moet aannemen dat hetgeen de autoriteit zegt niet klopt. Als hetgeen de autoriteit beweert echt de waarheid is, dan zal de wetenschap tot hetzelfde antwoord komen.
Als ik een rekensom krijg, kan ik een gok doen, en dan kan ik niet vertellen waarom dit het juiste antwoord is, maar het kan zijn dat ik goed gegokt heb. Als ik veel pogingen krijg (lange geschiedenis) om te gokken wat het resultaat van die som moet zijn, dan kan ik door middel van trial and error tot het goede antwoord komen of dicht in de buurt, ook al kan ik eigenlijk niet rekenen. Ik heb gewoon geleerd dat op die vraag dat antwoord een goed genoeg resultaat geeft. Goed genoeg om geen andere waardes te proberen, het kan zijn dat er een preciezer antwoord is. Met behulp van de wetenschap kunnen we mogelijk tot een beter antwoord komen. En dan kan bijvoorbeeld blijken dat een bepaalde handeling inderdaad correct is, maar dat het daarbij offeren van een maagd geen positieve bijdrage levert aan het resultaat en dat we dat dus af kunnen schaffen.
Als de wetenschap met een beter antwoord komt, maar de autoriteit zegt dat we het gewoon bij het oude moeten houden enkel omdat dat al die tijd voor waar is aangenomen, dan vind ik dat geen goede reden. Kijk eerst of het te testen valt en wat de risico’s daarvan zijn en op basis daarvan kan je het een kans geven om te zien wat beter werkt, bijvoorbeeld met het drugsbeleid.
Waarom doet enkel onze geschiedenis ertoe? Er zijn meerdere volken en stammen met een eigen geschiedenis waar we mogelijk ook van kunnen leren. Door ze allemaal te bestuderen en te vergelijken kunnen we zien wat ze gemeen hebben en kunnen we er zo misschien achter komen wat een groep mensen “bij elkaar houdt”, of wat in ons geval nu belangrijker is: hoe verschillende volken en stammen vreedzaam met elkaar om kunnen gaan. Zo is meen ik uit antropologisch onderzoek nou net het ‘geven van geschenken’ eruit gefilterd als datgene wat ons “bij elkaar houdt”, wat een goede band schept. Het woord ‘community’ komt van het Latijnse: ‘cum’ (together, among each other) en ‘munus’ (the gift), vandaar ‘community’ = ’to give among each other’. (Uit The Future of Money, Bernard Lietaer). Het lijkt mij een goed idee als we dit eerst weer eens een kans geven.
Daarin zit hem denk ik ook het essentiële verschil. De drie wijzen uit het oosten van ’toen’ brachten echte geschenken mee. Die drie wijzen van nu komen niet met vrijblijvende geschenken, maar met voorwaarden en verplichtingen! De linkse lente met Wouter voorop kwam daarentegen wel met een echt geschenk aan: een generaal pardon.
@ JSK: Het punt dat je maakt is natuurlijk terecht maar ik wilde binnen de 500 woorden blijven..
@ Isaac: conservatieven vinden wetenschap ook belangrijk. Maar ze vinden vooral dat de mens verstandig moet omgaan met wetenschap.
Uit onze westerse geschiedenis vloeien bijvoorbeeld onze normen en waarden voort, die ons binden als een samenleving en bijdragen aan onze identiteit..
@Sikbock
“Uit onze westerse geschiedenis vloeien bijvoorbeeld onze normen en waarden voort, die ons binden als een samenleving en bijdragen aan onze identiteit..”
En daar zit nu juist het probleem Sikbock. Welke normen en waarden bedoel je. De geschiedenis wijst ook op plundering, oorlog, overheersing, massamoord, misbruik van macht, zelfverrijking etc… Jij leest het een in de geschiedenis en iemand anders leest echt iets heel anders.
Blijkbaar wil je het argument van Isaac – mooie reactie trouwens – niet zien. Jammer, je roest vast op je eigen standpunt en doet je reactie over de menselijke maat teniet.
Gut, en dat in dan degene die mij steevast een gekleurde mening en speculaties verwijt. Right…
hehe :-)
Sickbock, je moet me toch ook nog ’s uitleggen hoe je in vredesnaam kan beweren dat Wilders niets moet hebben van de Verlichting. Wilders is toch juist één van de mensen die steeds roepen dat onze cultuur, onze manier van denken, gebaseerd is op de Verlichtingen, in tegenstelling tot de Islam. En dat moslims daarom hier niet thuishoren.
@ oplawaai: klopt.. zie ook de reactie van JSK in 35