Eind vorig jaar heeft GroenLinks Gelderland vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten over ontgassen binnen de provincie Gelderland. De vragen zijn al weer een tijdje beantwoord, tijd dus om er wat dieper in te duiken.
Globaal wilde GroenLinks Gelderland weten of het provinciebestuur het eens was dat er geen verschil is tussen emissies van stoffen als benzeen en MTBE via landbronnen en vanuit de binnenvaart, en of de provincie overwoog om een provinciaal ontgasverbod in te stellen naar voorbeeld van de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant.
Wat betreft de huidige verschillen in behandeling tussen landbronnen en mobiele emissiebronnen heeft GroenLinks Gelderland gelijk gekregen. Volgens de provincie Gelderland is er milieuhiegyenisch geen verschil tussen emissies vanuit landbronnen en vanuit mobiele bronnen, zoals de binnenvaart. Idealiter zouden dus ook dezelfde emissie-eisen aan beide soorten emissies opgelegd moeten worden.
De provincie Gelderland is echter niet van plan om een provinciaal verbod op ontgassen aan de buitenlucht in te stellen. In de beantwoording geeft de provincie aan dat ze via het Interprovinciaal overleg (IPO) samen met de andere provincies heeft gepleit voor een wettelijk vastgelegd landelijk ontgasverbod. Naar mening van de provincie werkt de staatssecretaris daar ook aan per juni 2015. Roel Vincken, persvoorlichter bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu, geeft echter aan dat het ministerie hier niet van op de hoogte is en dat het ministerie ook niet werkt aan een nationaal verbod vooruitlopend op internationale regelgeving.
Green Deal poging 2
Wel heeft staatssecretaris Mansveld brieven van verschillende grote verladers van benzeen ontvangen waarin zij aangeven vrijwillig te stoppen met ontgassen aan de buitenlucht van 100% benzeenladingen in Nederland. Ook is het ministerie van I&M in gesprek met verladers en de binnenvaartsector om te komen tot een Green Deal voor het stoppen met ontgassen aan de buitenlucht van benzeenhoudende ladingen (>10% benzeen). Deze Green Deal zou per 1 januari 2016 in moeten gaan, de datum waarop de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland hun provinciaal ontgasverbod willen uitbreiden naar deze productgroep..
IPO werkt echter niet mee aan een Green Deal, omdat de provincies van mening zijn dat ontgassen zich niet leent voor een vrijwillige aanpak. De provincies vinden dat ontgassen via een landelijk verbod op ontgassen aan de buitenlucht geregeld moet worden, met uitzondering van de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland waar al een provinciaal verbod op ontgassen van 100% benzeen is ingesteld en waar benzeenhoudende ladingen (>10%) vanaf 1 januari 2016 zouden moeten volgen.
Hoe kansrijk een Green Deal aanpak is blijft onduidelijk, aangezien er oorspronkelijk in september 2014 al een Green Deal had moeten zijn voor benzeen. Die werd begin januari 2015 definitief achterhaald door de werkelijkheid van het ontgasverbod in de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland.
Verladers benzeen over op dedicated transport
Volgens Roel Vincken, persvoorlichter bij het ministerie van I&M, hebben de grote verladers van benzeen per brief aan de staatssecretaris van I&M laten weten dat schepen die zij inhuren per 1 januari jongstleden niet meer aan de buitenlucht ontgassen. Volgens Erwin Thijssen, beleidsmedewerker bij Koninklijke Schuttevaer, wordt dit vooral bereikt door te kiezen voor dedicated transport van benzeen. Ook zou er verandering zichtbaar zijn in de inkoopvoorwaarden van de verladers, waardoor schepen die dedicated benzeen varen niet meer gasvrij aan de terminal hoeven te komen (zie eerdere berichtgeving op Sargasso). Dat zou betekenen dat ontgassen aan de buitenlucht voor het innemen van een nieuwe lading niet meer nodig is. Dat zou ook kunnen verklaren ook waarom aanbieders van alternatieve ontgasmethodes, zoals Mariflex in Vlaardingen, geen toename zien van het aantal binnenvaarttankschepen dat gasvrij gemaakt wil worden.
Een andere verklaring is dat er in de praktijk weinig veranderd is en dat binnenvaarttankschepen nog steeds aan de buitenlucht ontgassen om zo gasvrij aan de terminal te komen, zoals de website Schiedams Nieuws eerder dit jaar berichtte en waarvan de bron naar mijn mening betrouwbaar is. Op mijn vragen aan DCMR naar aanleiding van deze berichtgeving wordt door zowel DCMR als Port of Rotterdam slechts zeer globaal beantwoord. DCMR heeft daarbij geen antwoord gegeven op de vraag of het We-Nose netwerk onderscheidt kan maken tussen ontgassen van 100% benzeen en benzeenhoudende mengsel, en waar het omslagpunt ligt. DCMR heeft eveneens geen antwoord gegeven op de vraag of bij de benzeen meetpunten een daling van de concentratie of het aantal pieken is waar te nemen. Terwijl de binnenvaart volgens de provinciale verordening van Zuid-Holland goed is voor 50 ton benzeen op jaarbasis. Voor de Rotterdamse haven waren er bij DCMR eind februari geen vergunningaanvragen voor installaties voor ontgassen aan de wal bekend.
Marktontwikkelingen rond ontgastechnologie
Ondertussen zit de markt niet stil en hebben NofaMarsac en Hobeon samen met Vaporsol een nieuw ontgassingscertificaat ontwikkeld. Het ontgassingscertificaat is bedoeld om producenten en afnemers de zekerheid te bieden dat de ontgassing voldoet aan de eisen van de handhavende instanties. Begin maart heeft het samenwerkingsverband van NofaMarsac (de gasdokters), Hobeon (een certificerende instantie) en Vaporsol (de producent van de Vaitec vapor recovery unit) een test uitgevoerd in de Antwerpse haven. Bij deze test werd een schip geladen met circa 2.700 ton benzine (UN 1203) in ongeveer acht uur tijd ontgast tot beneden 10 procent LEL (LEL = lower explosion limit. 10 procent LEL is de maximale uitstoot die is toegestaan in de nieuwe regelgeving). De pilot werd succesvol afgesloten met de uitgifte van het allereerste ontgassingscertificaat.
Wat wel bijzonder is is dat deze test plaatsvond met een stof die al niet ontgast mag worden aan de buitenlucht. Wat dan weer de vraag oproept hoe het huidige verbod op ontgassen van benzine nageleefd wordt. Bijvoorbeeld in Amsterdam, de grootste benzinehaven ter wereld.
Update met betrekking tot vragen aan het ministerie van I&M
De vragen aan het Ministerie van Infrastructuur & Milieu, die Sargasso op 14 november 2014 heeft gesteld, zijn nog steeds niet beantwoord. Ondanks herhaaldelijke toezeggingen van persvoorlichter Roel Vincken dat deze op korte termijn beantwoord zouden worden.
Sargasso schrijft al langer over ontgassen door de binnenvaart.
Beeld: Pieter van Marion (cc)