Geen bal op tv | Matthijs van Nieuwkerk

Ooit, ergens in de eerste tien jaar van deze barre eeuw, vond ik Matthijs van Nieuwkerk verfrissend. Hij had leuke dingen gedaan voor Het Parool, presenteerde een origineel programma over voetbal, interviewde met een enthousiasme en interesse die ik destijds niet zo vaak zag en deed als interviewer niet de hele tijd pogingen om zijn gesprekspartner onderuit te halen.

Maar na een paar jaar De Wereld Draait Door had ik het helemaal gehad met deze beroepsbewonderaar. Zijn interviewmethode is al jaren hetzelfde: hij beukt zijn gast murw met een complimenteuze intro waarin de superlatieven over elkaar heen buitelen als ratten die een brandend schip proberen te verlaten, waarna hij zijn gasten naar de bekende weg vraagt. Om nog een keer die ene anekdote te vertellen, om de essentie van het een of ander proberen bloot te leggen of om te beschrijven hoe dit of dat of zus of zo voelt. ‘Neem ons mee’, is een van zijn favoriete zinsneden. Alles in de hoop een memorabele moment te genereren. Met antwoorden die niet langer dan anderhalve zin mogen duren. Toen hij in 2009 tot interviewer van het jaar was uitgeroepen, was voor mij definitief de maat vol.

Los van zijn interviewmethode vind ik het ook niet altijd even makkelijk om naar zijn hoofd te kijken. Hij heeft iets maniakaals. Hij heeft twee luisterhoudingen. Of hij lacht je verwachtingsvol toe als een kruising tussen een overenthousiaste labrador die bijna te eten krijgt en Jack Nicholson die, gewapend met een bijl, ‘here comes Johnny’ roept. Of hij kijkt zijn gast aan met een soort zwoele interesse waarbij hij zijn lippen iets tuit en de bovenlip naar binnen zuigt. Deze gelaatsuitdrukking is nauw verwant aan de duckface die hij zich aanmeet wanneer hij wordt gefotografeerd.

Maar wat ik dan wel weer voor Matthijs van Nieuwkerk vind pleiten: zijn ijdelheid. Het zal wel komen doordat ik nu eenmaal een zwak voor het menselijk tekort heb, maar ik vind het iets aandoenlijks hebben dat Matthijs van Nieuwkerk tegelijkertijd van alles van zijn gasten verlangt waaronder het vermogen om zichzelf te kunnen relativeren, terwijl hij daar zelf totaal niet toe in staat is. Toen Carlo Boszhart en Irene Moors een keer werden uitgenodigd omdat ze zo leuk bekende Nederlanders kunnen imiteren, was hen volgens mij nadrukkelijk verboden om Matthijs van Nieuwkerk na te doen. Matthijs van Nieuwkerk had er bovendien hoogstpersoonlijk voor gezorgd dat de DWDD-redactie het uit het hoofd had gelaten om een scène te tonen waarin Carlo Boszhart Van Nieuwkerk nadeed. Hij gaf het ook toe: hij vond het vreselijk om te zien.

En toen Rutger Bregman onlangs was uitgenodigd om te praten over zijn optreden in Davos en vooral over de manier waarop hij Tucker Carlson erin had geluisd, bleef het vrij riante inkomen van Matthijs van Nieuwkerk onbesproken, voor zover ik weet. En ik neem aan dat dit de afgelopen dagen ook niet te sprake is gekomen bij De Wereld Draait Door, nu bekend is geworden dat Van Nieuwkerk via aparte constructies een paar extra tonnetjes had bijverdiend. Zo staat er een steeds groter groeiende olifant bovenop de DWDD-stamtafel die glashard genegeerd wordt door het vaste kliekje dat uiteraard als de dood is om uit de gratie te vallen bij deze dagelijkse ode aan de oppervlakkigheid.

Toen we een paar jaar geleden in een documentaire een kijkje achter de schermen kregen bij De Wereld Draait Door, schitterde enige diepgang ook al door afwezigheid. Ons was openhartigheid beloofd, maar alle oneffenheden waren vakkundig gladgestreken. Eén ding was overeind gebleven: Matthijs van Nieuwkerk bleek een nerveuse control freak wiens dagindeling van rituelen aan elkaar hing. Elke opnamedag moest volgens hetzelfde stramien verlopen. In zijn kleedkamer stond altijd hetzelfde chipje in hetzelfde bakje klaar, als hij naar beneden kwam werd elke dag op hetzelfde moment precies hetzelfde muziekje ingezet, vervolgens kuste hij de hand van Nico Dijkshoorn, deed hij zijn slangenlederen puntlaarsjes uit en draaide hij een pirouetje op zijn sokken, kwam hij hink-stap-springend de studio in en nam hij met een sprong plaats op de kruk op het podium. Dan konden de repetities beginnen.

Oftewel: die paar ton extra zijn ‘m wat mij betreft van harte gegund. Matthijs van Nieuwkerk heeft het al moeilijk genoeg. Koop er maar wat lekkers voor, Matthijs!