Filibuster forever!

Het zogenaamde filibusteren komt voort uit een fraaie, eeuwenoude traditie. Handelsschepen werden aangevallen om eruit te nemen wat erin zat. Piraterij dus. Een filibuster vaart op buit en niets anders. Hij eigent zich toe wat niet eigen is. Dat kan van alles zijn: goud, brandewijn, de dochter van de kapitein, een mooi stuk land. Zo werd de vrijbuiterij een avontuurlijk en ook lucratief bedrijf. Logisch dat het mettertijd geïnstitutionaliseerd werd door tal van landen wereldwijd.

Maar zoals Sinterklaas pas groot werd toen Amerikanen ermee aan de haal gingen, zo is dat eigenlijk ook het geval met filibustering. Daar is men de naam filibuster in de 19e-eeuw gaan gebruiken voor personen die gebieden veroveren, of een poging waagden daartoe. Een van de bekendste is William Walker. Wikipedia meldt het volgende over deze navolgenswaardige figuur uit de Amerikaanse geschiedenis: ‘Walker heeft in 1853 de Mexicaanse staten Neder-Californië en Sonora weten te veroveren en er een kortstondige republiek gesticht. Hij werd echter snel verslagen door het Mexicaanse leger en vluchtte terug naar de Verenigde Staten. Hij werd aangeklaagd wegens illegale oorlogvoering, maar werd vrijgesproken. In 1855 wist hij Nicaragua te veroveren, en benoemde zichzelf tot president. Twee jaar later werd hij echter afgezet door het Amerikaanse leger. Hij stierf in 1860 tijdens een poging Honduras te veroveren.’

Hoe is deze schitterende traditie in het vuile spel dat politiek heet, beland? Welnu, zoals politici zich te allen tijde inspannen om aan hun kiezers het goede voorbeeld te geven, zo kreeg op een dag in 1957 de Amerikaanse senator James Strom Thurmond de geest om de Civil Rights Act, u weet wel: die rare wet die een einde moest maken aan het geïnstitutionaliseerde racisme aldaar (en daarin nog slaagde ook), te filibusteren. Maar liefst 24 uur en 18 minuten aaneen sprak hij vanaf het spreekgestoelte, om te verhinderen dat de zwarte medemens kreeg wat de blanke ook had: stemrecht. Het is nog altijd de langste filibuster ooit. Dat het evenwel in zijn bedoeling faalde, is de eerbare Thurmond natuurlijk niet aan te rekenen. Noch heeft het ook maar iets te maken met het kind dat hij als 22-jarige verwekte bij ene Carrie Butler, een destijds 16-jarig zwart dienstmeisje dat voor zijn ouders werkte.

Een licht voor alle filibusters, die Thurmond. Het is aan hem te danken dat het filibusteren een Republikeinse rage is geworden. Waarom nog gloedvolle betogen houden om je tegenstander te overtuigen als je ook gewoon urenlang uit een telefoonboek kunt voorlezen?

In een tijd waarin tijd geld is, is ook tijd een vorm van buit. Neem je tijd, kaap die shit!

Slechts een kwestie van tijd eer de rage zou overwaaien naar Europa. Al het goede komt uiteindelijk uit Amerika.

En het waaide niet over naar zomaar een land, maar naar België. Niet naar zomaar een politieke partij in België, maar naar het Vlaams Blok. In 2003 om precies te zijn. Gefilibusterd werd niets minder dan de stemming over een wetsvoorstel dat migranten gemeentelijk stemrecht zou verlenen. Vlaams Blok kent zijn klassieken. Om dit wetsvoorstel, dat, laten we wel wezen, de angst voor vreemdelingen op ongehoorde wijze miskende, te dwarsbomen, stelde het Vlaams Blok urenlang vragen over de economische situatie in Thailand.

Er zijn er die het filibusteren ruimer opvatten. Terecht. We kunnen dan, bij voorbeeld, stellen dat de gehele koloniale periode, over het algemeen gekend als een van de meest verheven fasen uit de Europese geschiedenis, ook een periode van filibustering is. Per slot van rekening wordt iets toegeëigend wat niet eigen is. Het verheugt mij daarom zeer u te kunnen mededelen dat ook míjn vaderland, Marokko, tot het illustere rijtje van historische filibusters hoort. In november 1975 organiseerde de toenmalige koning Hassan II de Groene Mars naar de Westelijke Sahara. Tweederde van de voormalig Spaanse kolonie werd geannexeerd door 350.000 Marokkanen. Dit wordt in Marokko nog altijd als een nationale feestdag gevierd op 6 november.

Dan mag Israël ook niet onbenoemd blijven. We weten allemaal waarom. Verschillende internationale organisaties, waaronder de VN Veiligheidsraad, bestempelen de nederzettingen als illegaal en dat maakt het hele nederzettingenbeleid van Israël tot een aaneenschakeling van even geslaagde als memorabele filibusters. Om maar te zwijgen van China, dat sinds 1950 het toch maar achtergebleven achterland Tibet filibustert. En Rusland, dat nog altijd Tjetjenië onder de duim heeft. Er zijn er vast nog wel meer en ik hoop dat de ongenoemde filibusters het mij niet euvel duiden dat ik ze vergeet te noemen.

Sinds deze week hoeven wij hier in Nederland niet meer lijdzaam toe te zien hoe alleen anderen filibusteren. Eindelijk hebben zich namen van eigen bodem aangediend om het kleine Nederland te laten schitteren in de grote vaart der filibusters. Onder de bezielende leiding van Renske Leijten en Willie Dille hebben de SP respectievelijk PVV de eeuwenlange traditie ingezet om de verhoging van het eigen risico in de zorg te frustreren. Ze lazen voor uit een boek over de zorg en uit e-mails van ongeruste kiezers. Toegegeven, lang niet zo historisch als het dwarsbomen van stemrecht voor minderheden, maar je moet ergens beginnen. Het trok in ieder geval zoveel bekijks dat we voorlopig niet snel iemand zullen horen klagen over hoe saai politiek is, of dat politici er niet alles aan doen om te laten zien hoe volwassen democratie is.

Even tussen ons gezegd en gezwegen: als ik sommige bronnen uit het Haagse mag geloven, kunnen we nog heel wat meer verwachten. Het is niet ondenkbaar dat Geert Wilders, met zijn patriottische liefde voor Michiel de Ruyter, in de nabije toekomst overgaat tot het filibusteren van het Verenigd Koninkrijk.

Beeld: Wikipedia