ANALYSE - Simon Rozendaal betoogt in Elsevier (sorry, betaalmuur) dat zonnepanelen voor particulieren alleen aantrekkelijk zijn omdat de gebruikers eigenlijk subsidie ontvangen. Hij meet daarin niet alleen met twee maten, hij propageert daar ook nog een verruiming van het belastingstelsel mee.
In het artikel legt Rozendaal uit dat de prijs van normale elektriciteit voor 80% bestaat uit heffingen. En dat voor grootafnemers die heffingen lager uitvallen. Om dan vervolgens dit punt te maken:
Stroom uit zonnecellen wordt daarmee niet belast. Dat is natuurlijk een vorm van subsidie. Daarom klopt het ook niet wat aanhangers van zonnepanelen beweren, dat zonnecellen het al geruime tijd zonder subsidie kunnen redden.
Daarmee gaat hij lijnrecht in tegen de heersende opvatting ter rechterzijde van het politieke spectrum dat kortingen op heffingen geen subsidie voor grote bedrijven zijn (je geeft ze immers geen geld) en een noodzakelijkheid in verband met het concurrerend houden van de industrie.
Eigenlijk zegt hij dus dat de grote industrie van Nederland bestaat uit subsidieverslaafden die niet zelfstandig kunnen opereren.
Maar los van dit meten met twee maten, zaagt hij met die uitspraak aan een van de poten van het belastingstelsel. Wat iemand als particulier thuis doet of produceert voor eigen gebruik valt niet onder de belastingen.
Immers als u kookt hoeft u geen belasting te betalen alsof u een kok was die werd ingehuurd. En als u regenwater opvangt om de tuin te sproeien, hoeft u daar ook geen waterschapsheffingen en dergelijke over af te dragen. En als u zelf een tafeltje maakt van wat stukjes hout, hoeft u ook geen btw te betalen.
Het is dus onzin om te stellen dat het niet betalen van heffingen op zelf geproduceerde energie eigenlijk subsidie is.
Sterker nog, je kan je afvragen of heffingen op schoon geproduceerde energie überhaupt gewenst zijn. Uiteraard heeft de Staat altijd geld nodig. Maar de meeste vormen van belasting hebben oorspronkelijk een specifiek doel. Motorrijtuigbelasting is voor het onderhoud van wegen. Afvalstoffenheffing is voor het verwerken van afval. En energiebelasting kan je gebruiken om maatregelen te nemen tegen alle schadelijke gevolgen van vuile energieproductie, zoals behandelen zieken die last hebben van de fijnstof en het verhogen van de dijken voor de klimaatverandering veroorzaakt door de CO2-productie.
Kortom, Simon Rozendaal slaat de plank volledig mis en plaatst een zeer toe te juichen ontwikkeling in een kwaad daglicht.
Reacties (63)
Ik schilder wel eens een deur of kozijn in mijn huis als dat nodig is. Krijg ik nu problemen met de schildersvakbond?..
En de fossiele industrie wordt wél gesubsidieerd.
Rozendaal heeft overigens maar één agenda. Klimaatverandering ontkennen en, nu dat steeds lastiger wordt, de methodes waarmee klimaatverandering bestreden kan worden. Je vraagt je bijna af door wie hij betaald wordt.
https://sargasso.nl/rozendaal_kluunt_mis/
Elsevier die voor belastingverhoging is. Het moet niet gekker worden.
Er is nog iets te zeggen voor belasting op de verkoop van zonneenergie of op het gebruik maken van het energienet (omdat je geen eigen opslag hebt bv.), maar die zou sowieso lager moeten zijn dan de gebruikelijke (totale effectieve) energiebelasting omdat het om veel minder vervuilende of CO2-producerende energie gaat. Rozendaal wringt zich hier wel in heel rare bochten voor een schrijver van de Elsevier.
Het doel van de energiebelasting is het verbruik van elektriciteit verminderen door het minder aantrekkelijk maken om elektriciteit te verbruiken. Er wordt dus geen energiebelasting geheven op de geproduceerde zonne-energie maar op het verbruik ervan. Het is wel belangrijk dit onderscheid te blijven zien.
Dit is namelijk ook de redenering die straks wordt gebruikt om de salderingsregeling bij de evaluatie over 4 jaar sterk in te krimpen.
@5
Er is geen goede reden om het verbruik van groene stroom te beperken.
Wie fietst krijgt dus ook subsidie. Want je had even goed de auto kunnen nemen en dan had je brandstofaccijns moeten betalen.
In elk geval mogen we hypotheekrenteaftrek nu zonder problemen villasubsidie noemen. Dat is dan weer een lichtpuntje.
@6, dat is er wel, het grootschalig installeren van zonne-panelen zorgt voor een grote belasting op de distributienetwerken die moeten aangepast worden, hierdoor zullen in de toekomst de vastrecht en aansluitkosten ook sterk stijgen. Energieverbruik (ook groen stroom) zorgt altijd indirect voor milieuvervuiling. Niet verbruiken is altijd beter dan wel.
@5:
Volgens mij heb je het probleem niet goed begrepen. Het gebruik van elektriciteit is geen probleem, het gaat om de vervuiling bij de productie van elektriciteit. Pas op dat je jezelf geen rad voor ogen draait.
@8: Ho stop, onzuivere redenering in dit geval. Die aanpassing van het netwerk hoeft er alleen te komen als al die zonnepanelen energie op het net gooien. Daar zeg ik niets over. Daar mag je wat mij betreft iets tegenover zetten.
Dit gaat slechts over de energie die iemand voor zichzelf produceert en verbruikt.
@8: En verder kan je de belasting voor het maken van de zonnepanelen zelf bij de aanschaf leggen. Dus ook daar niet bij het produceren van energie.
(voor je het weet wil je ademhalen gaan belasten, daar komt CO2 bij vrij)
@9, het gaat niet om mij, het gaat om de doelredenering waarom de energiebelasting is ingevoerd destijds, die snap jij blijkbaar niet.
De overheid wil dat je zuiniger en efficiënter omgaat met energie. De energiebelasting geeft een financiële stimulans voor energiebesparing.
@7: En wee je gebeente als je een dynamo op je fiets hebt!
@lommers
Pedro en Steeph hebben eigenlijk alles al gezegd, ik sluit me bij hen aan.
@12: je beschrijft maar de helft van het doel Lommers. Het doel was het energieverbruik te verminderen om op die manier de vervuiling bij de productie van elektriciteit te verminderen…
@Lommers: Je verwart doel en middel.
@9, pedro
Da’s natuurlijk niet helemaal waar.
Allereerst zorgt het gebruik van energie ook direct voor opwarming van de aarde, vandaag de dag in de orde van enkele tientallen procenten van het totaal aan antropogene opwarming, maar dat aandeel zal natuurlijk afnemen naarmate opwarming door CO2 sterker wordt…
Daarnaast komen zonnepanelen in de plaats van vegetatie. Veelal leggen we ze op ons dak, dan maakt dat niet zo uit (en werken ze afhankelijk van het daktype zelfs albedoverhogend en hebben dus een “afkoelend effect”). Maar op je dak had ook vegetatie kunnen staan – dat stond er vroeger toen je huis er niet stond immers ook. Stilaan zullen de daken vol raken en zal grond waar voorheen CO2-etende en O2-producerende vegetatie stond ook in gebruik worden genomen, daarmee direct bijdragend aan het broeikaseffect.
Daarom is het verbruik van elektriciteit in feite wel een probleem; ook al heb je je dak vol met zonnepanelen liggen en gebruik je minder dan je produceert – je kunt er ook voor kiezen die elektriciteit niet te gebruiken en te verkopen aan iemand die er anders kolen voor had verbrand of een bos had omgehakt om zijn zonnepanelen te planten.
Zonneenergie is misschien “duurzaam”, maar “duurzaam” is natuurlijk een farce omdat het niet kijkt naar de effecten op grote schaal; als de hele planeet vol staat met zonnepanelen zullen er nog maar vrij weinigen dat “duurzaam” vinden.
Los daarvan zou je kunnen zeggen dat je als westers mens “nogal wat in te halen hebt”; er is ergens minstens zo’n 2000 vierkante meter natuur omgehakt om je eten te maken en je huis op te zetten. Dat is jaarlijks al gauw zo’n 7 ton niet-geabsorbeerde CO2 die je op je conto kunt schrijven. Met die paar zonnepanelen op een gemiddeld dak doe je het misschien wat minder slecht dan de buren zonder zonnepanelen, maar ze compenseren je voetafdruk maar nauwelijks; ze halen immers geen grammetje CO2 uit de atmosfeer, in tegenstelling dot de vegetatie die je met je manier van leven hebt “verdrongen”. Je eigen elektriciteit produceren scheelt misschien zo’n 2 ton CO2 per jaar maar is daarom nog lang geen vrijbrief om het ook maar meteen op te maken; er is nog veel meer voor nodig om niet alsnog een “morele” schuld op te bouwen bij moedertje natuur.
@17:
Huh? Zonnepanelen zijn slecht voor het milieu want je kunt ook bomen op je dak planten?
Als je even had gegoogled op het totaal aan areaal dat aan zonnepanelen nodig is om de hele wereld te voorzien van energie, was je wellicht hierop uitgekomen: http://landartgenerator.org/blagi/archives/127
Een oppervlakte ter grootte van Spanje…. Er lijkt me dus geen sprake van verdringing van natuurlijke vegetatie door zonnepanelen.
@17:
Natuurlijk zijn er wel wat misten en maren, maar als je iemand duidelijk probeert te maken, dat het belangrijkste doel van het verminderen van het elektriciteitsverbruik het verminderen van de vervuiling is, omdat die persoon denkt dat het verminderen van dat verbruik een doel op zich is, is het volgens mij beter de discussie niet te vervuilen met dergelijke nuanceringen.
Verder is het niet helemaal waar, maar natuurlijk wel voor verreweg het grootste deel. dat geef je zelf ook al aan: “dat aandeel zal natuurlijk afnemen naarmate opwarming door CO2 sterker wordt”. Dat betekent dat de vervuiling toch echt een veel groter issue is.
Het zou wel mooi geweest zijn, als Lommers ons hier was komen vertellen, dat dat was wat hij eigenlijk bedoelde, maar helaas, hij deed er alleen nog maar een schepje boven op.
@17
Bedoel je niet enkele tienden van een procent?
@17 Je gooit een paar dingen op een hoop.
Als je je dak voorziet van vegetatie en daar stroom mee opwekt (zie Universiteit van Wageningen) dan geldt je opmerking over albedo niet meer. Ik noem dit laag 3.
Je kunt daarbij zonnepanelen gebruiken die transparant zijn (95% panelen bestaan al) Dan is er dus geen reflectie en de laag 3 krijgt voldoende licht om te groeien. Dit is laag 1.
Tussen deze twee lagen van elektrische opwekking kan men een extra laag installeren welke thermische energie opvangt (laag 2). Die thermische energie kan men ‘s-zomers opslaan en ‘s-winters gebruiken. De zonnecollectoren kunnen zodanig geïnstalleerd worden dat laag 3 nog voldoende zon krijgt.
De opslag kan met zeoliet of silica-gel. De eerste verwarmingssystemen hiervoor zijn al op de markt, weliswaar alleen nog met een dag nacht opslag (puffer ipv speicher) maar dat is een kwestie van tijd.
Gefeliciteerd Steeph, je hebt de discussie gewonnen. En nu doorpakken met die zonnepanelenbelasting.
@18 tigger Er is _nu_ al sprake van velden vol zonnepanelen die vroeger toch echt bos waren. En, ja, als je je dak vol gras zet, absorbeert het CO2. Vroeger stond er ook vegetatie; dat ontbrekende stukje natuur is onderdeel van je voetafdruk. Dat we nu buitengewoon inefficient gebruik maken van die “ingepikte” oppervlakte, wil nog niet zeggen dat iets minder efficient gebruik daarvan het ineens beter maakt; dat is simpelweg niet zo.
Verder is een gebied ter grootte van Spanje volgens mij rijkelijk optimistisch, maargoed dat kan aan mij liggen. En dan nog, Spanje is _GROOT_. Waar wou je dat vandaan halen? We hebben al meer dan de helft van het beschikbare land gecultiveerd. Als je meer nodig hebt, zul je iets om moeten hakken. Of je zonnepanelen in een woestijn zetten. Alleen heeft een woestijn een behoorlijk hoog albedo dat je significant zou verlagen door nou net daar zonnepanelen neer te zetten; dat gebied van Spanje zou het equivalent van een paar tienden Watt/m2 aan extra global warming betekenen. Een stuk minder dan wat al die extra CO2 voor elkaar krijgt, maar voldoende om van een probleem te spreken. Zet zonnepanelen dus liever in in een woestijn.
@19 Check.
@20 Hans Custers
Nee. Althans, deze bron denkt van niet: http://wattsupwiththat.com/2013/01/27/waste-heat-a-bigger-climate-effect-than-once-thought/
@21 Minik Ik bedoelde de vegetatie niet stroom mee op te wekken, maar gewoon om C op te slaan in de bodem van je dak.
En enig idee wat het albedo van niet-reflecterende zonnepanelen is …? Juist.
@23
Ah, het blogje van Roy Spencer dat ik zo gauw niet kon vinden. Die berekening gaat alleen over de ongeveer 3% van het aardoppervlak waar ongeveer 20% van alle energie wordt gebruikt: de VS.
Nou dan zal ik je snel uit je droom helpen, dat is dus niet waar, als jij op een stukje land wat koolzaad gaat verbouwen en die koolzaad vervolgens omzet in brandstof voor in je auto dan ben je gewoon strafbaar voor het ontduiken van accijns.
@10: Bij salderen mag je “iets tegenover zetten”, hoeveel?
Vermits dit een fors deel van de opbrengst kan zijn (afhankelijk van het aantal panelen), kan dit de kosten berekening aanzienlijk veranderen
@24
Ik schreef over transparante zonnepanelen. Die doen niets af of voegen niets toe aan het aardse albedo.
@26 Nee hoor. Accijns gaat over de verkoop van dergelijke goederen, niet over de productie. Om die reden zou het zelf maken van brandstof even illegaal zijn als het persen van je eigen sap. Over sap en vrucht zit namelijk ook accijns. Het maken van dat accijnsgoed is wat dat betreft niet anders dan het maken van een ander accijnsgoed (aangenomen dat koolzaadolie een accijnsgoed zou zijn).
Er staan weliswaar wel een aantal aanzienlijke regels over het vervaardigen van accijnsgoederen in de accijnswet, maar ik word er niet veel wijzer van. Maar dat gaat alsnog niet over het ontduiken van accijns, maar om het zonder vergunning vervaardigen van (bepaalde) accijnsgoederen. Ja: het word je moeilijk gemaakt accijnsgoederen te maken, ook voor eigen gebruik. Maar het ontduiken van accijns komt pas ter sprake als je iets verkoopt.
Verder zal het me nog interesseren wie nou in de tank van je auto gaat kijken. Voorheen deed alleen de douane dat nog wel eens (lagere accijns op rode diesel!), en probeer die maar eens tegen te komen in Lutjegeest.
Het vervaardigen van accijns goederen voor eigen gebruik wordt nog steeds gezien als accijns ontduiking, en de douane controleert er wel degelijk streng op.
Als jij bio-diesel maakt en die zelf verbruikt dan ben je verplicht om de verbruikte hoeveelheden op te geven aan de overheid en daar accijns over af te dragen.
http://auto-en-vervoer.infonu.nl/auto/77243-biodiesel-verbod-op-schone-brandstof.html
@18: Als we ieder mens op deze planeet 1 vierkante meter geven, dan kunnen we ze allemaal kwijt in Brabant en Limburg. Daarmee vergeleken vind ik het volplempen van heel Spanje om in onze electriciteit te voorzien best een aanslag op onze omgeving.
@23: Ben je nu gewoon aan het trollen? Ik heb je er een maand geleden al op gewezen dat als je die link van jezelf een beetje gelezen had, je had kunnen concluderen dat het directe effect van energiegebruik niet in de tientallen procenten van het totaal aan antropogene opwarming loopt. En nu kom je doodleuk opnieuw met diezelfde link?
@30: Verstook het dan ook niet met je auto, maar in je kachel, dan mag het ineens wel zonder accijns of belasting.
Een argument dat ik hierboven nog niet heb gelezen is dat het massale gebruik van zonnepanelen op eigen woning kostenverhogend werkt voor de landelijke energieproductie. De zon schijnt namelijk slechts een deel van de dag, zodat voor de rest van de dag 100% van de energie door bijvoorbeeld kolencentrales moet worden opgewekt. Als de zon echter volop schijnt, staan die centrales stil en kósten de exploitant dan alleen maar geld.
Om deze reden krijg je korting op het stroomtarief als je je verbruik verschuift van de dag (wanneer het totale verbruik hoog is) naar de nacht (wanneer het totale verbruik juist laag is). Iets dergelijks kun je op den duur krijgen door het aanbod van zonnestroom: stroom verbruiken als de zon niet schijnt wordt dan duurder, niet alleen omdat je daarvoor moet betalen terwijl de stroom van het dak ‘gratis’ is, maar ook omdat de betróuwbare leveranciers extra geld zullen willen zien voor hun gederfde inkomsten overdag.
Die ontwikkeling kan trouwens worden toegejuicht, want dat zal een prikkel zijn om energie-opslagsystemen te bouwen, een noodzakelijke component van alternatieve energie die tot nu toe onderbelicht is gebleven.
Het is vrij simpel : zonnepanelen voor particulieren zijn alleen aantrekkelijk omdat de gebruikers de energiebelasting terug mogen salderen. En of je dit nu subsidie noemt of niet, what’s in the name. Waar het om gaat is dat zonnepanelen bij lange na niet op eigen benen kunnen staan. Halveer de energie belasting en niemand koopt nog zonnepanelen.
@23 Ik ben altijd aan het trollen toch? Maar daar even niet; in tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen beschik ik niet over een geheugen en was ik je opmerking vergeten. I stand corrected; directe opwarming lijkt met het energieverbruik van vandaag de dag verantwoordelijk voor zo’n 10% (0.1 graad) van het totaal (ongeveer 1 graad?) aan tot vandaag de dag bereikte antropogene opwarming. Overigens is er geen enkele reden om er vanuit te gaan dat ons energiegebruik niet stug zal doorstijgen.
@29 Folkward Je mag klaarblijkelijk wel zelf bier en wijn maken. Voor de rest heb je inderdaad een vergunning nodig, maar ik neem aan dat als je van je zelfgeperste sap wijn maakt, dat er dan geen probleem is;-)
@34 Kacebee
Dat doet zich pas voor als er dusdanig veel capaciteit staat opgesteld dat die groter is dan de extra piekvraag overdag. Zelfs in Duitsland komt dat nog maar sporadisch voor. Zolang dat zich niet structureel voordoet werken zonnepanelen juist kostenverlagend op de landelijke energieproductie; ze leveren immers de meeste elektriciteit als er de meeste vraag is.
En daardoor leveren zonnepanelen voorlopig juist geen prikkel – in tegendeel. Naarmate de elektriciteitsproductie uit zonnepanelen zal groeien, zullen bestaande opslagsystemen die vooralsnog juist ’s nachts worden gevuld en overdag stroom leveren het moeilijk krijgen; hun businessmodel is gebaseerd op het verschil in vraag en prijs tussen dag en nacht en dat verschil wordt getemperd door zonnepanelen. Pas als we gigantisch veel zonnepanelen hebben, kunnen de opslagbedrijven hun businessmodel omdraaien en weer rendabel worden.
@36: “werken zonnepanelen juist kostenverlagend; ze leveren immers de meeste elektriciteit als er de meeste vraag is.”
De hoogste stroomvraag is in de winter op werkdagen, dan is de opbrengst van zonnepanelen minimaal. Met meer stroomverbruik voor verwarming en mobiliteit wordt dat nog erger!
De regelmatige (zonne)stroomdump in Duitsland (Spanje) laat dat in de praktijk zien.
@37: Maar dan is er toch ook geen probleem? In de zomer: piek overdag, maar niet voldoende om totale consumptie te vervangen. In de winter: geen noemenswaardige productie.
Er gaan pas problemen ontstaan als er overdag centrales moeten worden afgekoppeld die ’s nachts wel nodig zijn. Op dat punt zitten we nog lang niet, en in de winter nog veel langer niet.
@36, @37 Nouja, roland heeft natuurlijk wel een punt; we hebben nu centrales die er waarschijnlijk op zijn ingericht om op dagelijkse basis bij- en afgeschakeld te worden. Op de zeer lange termijn zouden we echter juist centrales nodig hebben die in de winter worden bijgeschakeld en de rest van het jaar stilstaan. Dat is een stuk lastiger kosteneffectief te krijgen dan de huidige aanpak.
@35En of je dit nu subsidie noemt of niet, what’s in the name.
Noem het subsidie, who cares. Maar zoals al eerder opgemerkt, ben dan wel consequent en noem dan alle belastingkortingen subsidie. Overigens, die heffingskorting is dan toch ook subsidie? Ik gebruik wel wat elektriciteit, maar nog zo weinig, ik betaal 0 euro energiebelasting ;).
Men zou overigens de term “energiebelasting” heel snel moeten veranderen in CO2-belasting. Evenals de accijns op benzine. Dan is het tenminste duidelijk en is de discussie ook afgelopen.
Betekent dit dat mijn groentetuintje eigenlijk ook gesubsidieert is?
@38: Geen probleem?
Zie Duitsland op winderige, zonnige (zon)dagen kunnen ze hun stroom alleen tegen dumpprijzen afzetten. Wind en zon houdt zich niet aan landgrenzen. Heel prettig die dumpprijzen voor (Nederlandse) spekulanten, dat wel.
Greenpeace Duitsland ziet dat in en werkt nu met Gasunie aan opslag. Blijkbaar willen wij graag die opslagnoodzaak ontkennen.
@zmoooc
De bijdrage aan de opwarming van de Aarde door zonnepanelen zou klein zijn (zonnepanelen doen het ook goed in de woestijn waar van nature weinig planten groeien). Vergeet ook niet dat we heel wat “gekapte bossen” compenseren door extra biomassa op sommige plekken te concentreren (landbouw en in onze eigen lichamen), dat vereist zelf weer CO2 productie als je kunstmest met fossiele energie maakt, maar de extra biomassa die wordt mogelijk gemaakt door die kunstmest compenseert dat ruim.
@roland: dumpprijzen? wat dacht je van negatieve stroomprijzen, die komen steeds meer voor.
Allemaal nieuwe innovaties komen er aan. Om om te kunnen gaan met die wisselende prijzen. Denemarken heeft hierop een voorsprong. Elektrische batterijen in maar een klein gedeelte van de oplossing denk ik. Elektroketels zijn bijvoorbeeld technisch veel makkelijker te bouwen.
@Derpjan: Woestijnzand heeft een albedo van gemiddeld 0.4. Zonnepanelen 0.19, CSP nog lager. Ten minste 21% van de zonne-energie wordt dus extra geabsorbeerd en dat over een oppervlakte van Spanje. Ik kan het lange-termijn effect van zo’n straalkacheltje niet zo goed overzien, maar het zal niet bepaald zonder implicaties zijn.
Neemt niet weg dat het nog altijd een stuk positiever zal zijn dan global warming; dat heeft een onheroeppelijk cumulatief langetermijn effect terwijl de albedoverlagende eigenschappen van zonnepanelen in een woestijn niet (veel) langer duren dan dat die dingen daar staan.
Als tijdelijke oplossing zou het helemaal zo gek nog niet zijn, op de langere termijn is het niet de meest ideale oplossing.
@44: Dump of zelf negatieve prijzen bevorderen het stroomverbruik. Dat staat haaks op duurzaam.
Zorgen die nieuwe innovaties voor een bruikbare seizoensopslag voor zonnestroom met een redelijk rendement en betaalbaar?
De huidige opslag is meestal kleinschalig voor etmaal/nacht verbruik. Veel waterkracht voorziet daar al in om nachtelijk stroomopbrengst van atoom- of kolencentrales te bufferen.
Al zijn die niet in staat om grillige stroomprijzen bij zon-windstroompieken te dempen.
@45
Spanje beslaat maar 0,33% van het landoppervlak op Aarde. De warmte die zonnepanelen extra absorberen wordt grotendeels elders weer uitgestraald richting de lucht. Ik denk dat ons ecosysteem zo’n kleine verandering wel kan compenseren via natuurlijke manieren, zo niet dan kunnen we natuurlijk wat dingen proberen (de totale oppervlakte aan woestijn of grasland manipuleren bv.)
@46
Er zijn natuurlijk nog wat trucjes te bedenken: auto’s overdag opladen op de parkeerkplaatsen van werkgevers, stroom delen tussen landen (het is niet in alle landen tegelijk donker), huishoudelijke apparaten aanpassen op veel verbruik overdag en weinig ’s nachts (bv. een koelkast die overdag constant koelt en ’s nachts bijna niets doet) en dat soort dingen.
@45: Het oppervlak zonnepanelen of zonnespiegels of … is verwaarloosbaar t.o.v het aardoppervlak, de mate van absorptie maakt die verwaarlozing dan niet anders.
@46:
Dát is inderdaad de cruciale vraag. Laten we eens zien wat de omvang van het probleem ongeveer is:
Nederland verbruikt jaarlijks zo’n 3000 PJ. Om daar een beeld bij te krijgen: voor een GJ (een miljoenste van een PetaJoule) is 30 liter benzine nodig, dus voor het landelijk jaarverbruik 30 x 3.000.000.000 = 90.000.000.000 liter of 90.000.000 kubieke meter of bijna een tiende van een kubieke kilometer.
Als we technisch in staat waren om met een redelijk rendement elektriciteit (uit windmolens en zonnecellen) om te zetten in een olie-achtig product, dan zouden we aan het tienvoudige van de Maasvlakte Olie Terminal genoeg hebben voor seizoensopslag.
Naast omzetting in brandstof zou ik eigenlijk niet zo gauw weten wat anders die reusachtige hoeveelheid energie op een enigszins veilige manier zou kunnen bevatten.
Het produceren en opslaan van zo veel brandstof lijkt me nog een technische en logistieke uitdaging waar de Deltawerken bij verbleken. Maar als we daar niet aan beginnen, kunnen we natuurlijk altijd nog terugvallen op kernenergie en kolen. Uiteindelijk zal het daar toch wel op uitdraaien.
@45 @47
Global warming behelst een imbalans van zo’n 0.8 watt per vierkante meter. Het albedo van een woestijn ter grootte van Spanje met 21% verlagen behelst uitgespreid naar de hele wereld – er vanuit gaande dat er gemiddeld 500 watt per vierkante meter op een woestijn schijnt – zo’n 0.1 watt per vierkante meter.
Dientengevolge heb je zojuist het broeikaseffect opgelost:
Dus met slechts 8x zoveel moeite zouden we global warming hoplakee oplossen. Ik zeg: go for it!
Vanzelfsprekend is het een stuk complexer dan mijn simpele berekening, maar een woestijn ter grootte van Spanje vol zonnepanelen leggen is bepaald niet “verwaarloosbaar”.
@31: wow megavage bron zeg.
@50
De meeste warmte die geabsorbeerd wordt door zonnepanelen wordt elders weer uitgestraald (meestal ook op infraroodfrequenties, net als de woestijngrond zelf zou doen). Dus stel dat die zonnepanelen 5% van de huidige onbalans zouden opleveren (natuurlijk moet je er rekening mee houden dat bv. koeien ook bijdragen aan klimaatverandering, maar dat is een apart vraagstuk), dan is dat een monumentale prestatie die veel verder gaat dan de Kyoto afspraken en wellicht toch echt genoeg is om de natuur de onbalans te laten herstellen.
@Derpjan, #52
Volgens mij is dat niet (helemaal) het geval. Albedo zegt iets over reflectie. Bij reflectie verandert de golflengte van het licht niet. Wordt het echter eerst geabsorbeerd en daarna weer uitgestraald, dan zal dat veelal, zoals je al aangeeft, op infraroodfrequenties gebeuren en ten volste bijdragen aan het broeikaseffect.
Natuurlijk zegt albedo niets over het reflectiespectrum en is de energie ook nog eens afhankelijk van de golflengte van het licht dus in die zin is dit natuurlijk giswerk, dat snap ik ook, maar ongeveer van dezelfde orde als het “och dat maakt niet uit joh” dat m.i. op onjuiste aannames is gebaseerd.
@49: Seizoensopslag is onnodig voor een vol jaar.
– Bij zonenergie voor zo’n 4 maanden uitgaande van een geringe opbrengst tussen november en februari.
– Bij windenergie is slechts opslag nodig voor de langste windstille periode. Dat maakt windenergie aantrekkelijker dan zonenergie, tenzij je zonnestroom betrekt uit verre streken als de Sahara.
Ook biomassa kan als buffer fungeren als zal het volume nog groter zijn dan bij gas of olie.
Voor opslag kunnen de lege gas- olievelden benut worden.
Het huidige omzettingsrendement van zon-windstroom in gas/olie is zo’ 40% hooguit 50%.
Dus opslag vergt verdubbeling van zonnepanelen / windmolens. Vergelijk dat met Sahara kabelkosten + transportverlies.
@53: Punt is dat het nog steeds 8 keer zoveel aan opwarming mitigeert dan het aan opwarming oplevert. Toch meer dan 80% winst tegenover de situatie geen zonnepanelen in de woestijn.
@50: Op het totale wereld landoppervlakte is de omvang van Spanje verwaarloosbaar.
Voeg daarbij dat het verschil tussen oppervlak met of zonder panelen veel minder dan 100% warmte bijdrage is.
Dat versterkt de verwaarloosbaarheid.
@Bismarck, #55 Klopt. Maar dat is evident (onder de aanname dat zonnepanelen fossiel zouden vervangen); de vraag was of het zo’n goed idee zou zijn om ze nou uitgerekend in de woestijn te zetten, hetgeen – afgezien van sneeuwdek (en wolken) een van de best reflecterende stukjes aardoppervlak – te zetten. Laten we eerst de daken volzetten en ons asfalt (daar werken ze veelal albedoverhogend!). Maar laten we terughoudend zijn met zonnepanelen in de woestijn of op plaatsen waar juist wel wat groeit.
@57
Ik heb me wel eens uit laten leggen wat de bedoeling is van zonnecellen: zonlicht opvangen en omzetten in een voor ons bruikbare vorm van energie. Dat gaat beter, naarmate zo’n zonnecel minder zonlicht weerkaatst.
De energie die zo’n zonnecel “oogst” kunnen we gebruiken voor toepassingen waar we anders fossiele brandstof voor zouden moeten verbranden. Die energie komt dus niet onmiddellijk in de atmosfeer terecht. Ik heb de indruk dat je dat niet onbelangrijke detail (ook wel “de wet van behoud van energie” genoemd) over het hoofd ziet in je beschouwingen over albedo.
Die beschouwingen zijn totaal nietszeggend als je er het rendement waarmee zonnecellen het opgevangen licht omzetten in bruikbare energie niet in meeneemt. Dat geldt ook voor plaatsing: als het rendement van een zonnecel in een woestijn veel hoger is dan ergens in Nederland op een dak, dan is dat veel belangrijker dan wat nou precies waar de albedo is. Je maakt je druk om onbeduidende details.
@58
Jawel. We gebruiken het vrijwel direct om de atmosfeer op te warmen met onze computers, lampjes, wasmachines en elektrische auto’s. Je zegt het al: wet van behoud van energie.
Het rendement doet er daarbij ook niet veel toe; het maakt moeder natuur niet uit of het niet-zo-efficiente zonnepaneel direct via straling en contact de warmte overdraagt aan de atmosfeer of dat dat via een omweg door wat koperkabels gaat.
Als het doel is zo min mogelijk zonnepanelen neer te zetten wel. Als je doel is die zonnepanelen op slimme plaatsen te zetten, ben je beter af als je eens begint met alle zwarte daken dicht bij huis.
Maargoed. Meer ga ik er niet over zeggen; blijkbaar wil het er bij velen niet in dat grootschalig gebruik van donkere oppervlakken ook zijn problemen met zich meebrengt. Dat die problemen toevallig kleiner zijn dan het gigantische probleem van global warming verandert daar weinig aan.
Dat gebeurt vooralsnog in de praktijk helemaal niet; we gebruiken alleen maar meer en meer fossiele brandstoffen en er is vooralsnog helaas geen enkele serieus te nemen reden om aan te nemen dat dat zou veranderen. Zelfs een verveelvoudiging van de olieprijs heeft vrijwel geen effect gehad. Kyoto heeft nog geen deuk veroorzaakt. Zonnepanelen en dergelijke helpen ons derhalve vooralsnog alleen maar om meer energie te gebruiken.
@zmoooc
Niet alle zonnepanelen hoeven in de woestijn: daken van gebouwen zijn sowieso in veel gevallen handiger (het is natuurlijk ook zo dat er bv. in de VS heel veel daken in de woestijn zijn).
Ik denk dat iedereen hier opereert onder de aanname dat die zonnepanelen de fossiele brandstoffen zouden vervangen (vandaar dat er werd gepraat over een oppervlakte ter grootte van Spanje). Je kunt zeggen dat dat onwaarschijnlijk is maar het is de kern van het argument.
Zou het erg zijn als we 10% van de huidige energie onbalans van de Aarde zouden overhouden? Het leidt tot een hogere evenwichtstemperatuur voor de Aarde, maar het temperatuurverschil (t.o.v. het pre-industriele tijdperk) zou klein zijn en alle bijbehorende effecten minder dan 10% zo erg als de huidige omdat heel wat “tipping points” niet gehaald zouden worden die nu wel gehaald worden.
Het is bizar, maar helaas in Spanje wel realiteit: er wordt daar inderdaad belasting geheven op zonnepanelen. Die zijn daar dan ook totaal niet meer rendabel.
http://www.express.be/sectors/nl/energy/spanje-belast-het-bezit-van-zonnepanelen/194451.htm
@59
“ Dat die problemen toevallig kleiner zijn dan het gigantische probleem van global warming verandert daar weinig aan.”
Dat heet: hoofd- en bijzaken onderscheiden. En het opvoeren van onbeduidende bijzaken alsof het serieuze problemen betreft wordt “concern trolling” genoemd.
Als er belasting komt op stroom uit je eigen zonnepanelen, is de consequentie dat er ook belasting komt op andere vormen van benutten van duurzame energie.
Zoals de warmte en licht dat door ramen binnenvalt
Boeren moeten gaan betalen voor de zonnewarmte die hun gewas droogt op het land.