El Salvador leunt naar links

Nog een van die landen die u weinig interesseren, maar waar we hier hardnekking over blijven schrijven omdat we democratie belangrijk vinden, ook als het ver weg is: El Salvador. Zondag zijn er parlementsverkiezingen, over twee maanden gevolgd door presidentsverkiezingen. De laatste zijn belangrijker, omdat de president zowel staatshoofd als regeringsleider is. Voor het eerst sinds de bloedige burgeroorlog van 1980-1992 lijken de voormalige linkse guerillas van het FMLN te gaan winnen.

De huidige president Antonio Saca is, net als de laatste twee presidenten, lid van Arena, de rechtse partij uit de tijd van de burgeroorlog. Ideologisch is hij goede maatjes met George Bush. Het heeft goede economische banden met de VS opgeleverd en Salvadoraanse troepen in Irak. De bevolking blijft echter zuchten onder armoede en torenhoge criminaliteit van het gewelddadige soort.

Om de ontevredenheid over de huidige prestaties van Arena te kunnen uitbuiten, heeft het FMLN zich een gematigder gezicht aangemeten. Mauricio Funes is een televisiepresentator zonder bloed aan zijn handen, die erin moet slagen niet alleen de armen maar ook een deel van de middenklasse aan zich te binden. Linkse actiegroepen klagen over een mediacampagne die stelt dat Amerika wraak zouden nemen voor een linkse president door Salvadoranen in de VS niet meer toe te staan geld naar huis te sturen.

Waar economie het belangrijkste onderwerp voor de armen zal zijn, staat het milieu hoog op de agenda van de middenklasse in de hoofdstad San Salvador. In december zette het Canadese mijnbouwbedrijf Pacific Rim een conflict met de regering op scherp door te dreigen met een rechtszaak, omdat het steeds maar geen toestemming krijgt om een mijn te openen waar het al miljoenen in geïnvesteerd heeft. Milieu-activisten beweren dat het cyanide dat in deze open mijn gebruikt wordt in de omgeving terecht zal komen, onder meer in de rivier de Lempa, die San Salvador van water voorziet. Pacific Rim vindt die bewering onzin. Ook andere mijnbouwbedrijven verkennen hun opties in het land.

Funes heeft zich tegen een wet uitgesproken die de mijnbouwbedrijven vrij baan zou geven. Arena, dat met Rodrigo Avila ook een gematigde kandidaat naar voren heeft geschoven, is voorstander van een nieuwe mijnbouwwet met die strekking. Maar ondanks opiniepeilingen die een brede steun voor de mijnbouw zouden aantonen, ook onder FMLN-aanhangers, durfde Arena de wet er niet voorafgaand aan de verkiezingen door te drukken. Dat zal niet zonder reden zijn (videootje, eveneens in het spaans, maar plaatjes zeggen ook iets).