Een gebaar is geen woord

COLUMN - Juristen leven in een heel andere wereld dan ik. Een heleboel discussies die deze lieden voeren gaan natuurlijk over taal – de interpretatie van dit of dat woord, van deze of gene zinsnede –, maar het soort argumenten dat ze daarbij gebruiken lijkt in geen velden of wegen op wat ik zelfs maar herken als een bijdrage aan een discussie.

Een artikel in NRC Handelsblad (achter betaalmuur) van vorige week staat vol instructief materiaal. Een Arnhemse rechter had op één dag zes zaken over ‘discriminatie’ op het programma gezet.

Ik moet toegeven dat het verslag ook niet altijd even duidelijk is:

Hoewel de vechtpartij begon omdat de jongens „faggot” en „flikker” riepen naar een homostel dat bij de groep studenten hoorde, worden zij niet vervolgd voor discriminatie. Hadden zij iets over álle homo’s gezegd, was discriminatie waarschijnlijk wel ten laste gelegd, zegt de officier achteraf. Toch neemt de rechter de aard van de uitingen wel mee. Homohaat is „treurig”, vindt hij.

Discriminatie

Ja, wat is het nou, denk je. Ook de officier vond homohaat vast “treurig”, maar zijn punt was nu juist dat het roepen van faggot en flikker niet iets zei over ‘álle homo’s’. Dat lijkt mij iets dat je gemakkelijk zou kunnen weerspreken: het feit dat woorden die homoseksuele man betekenen in een bepaalde situatie als scheldwoord gebruikt worden, betekent dat degene die die woorden (op dat moment) gebruikt duidelijk minder waardering heeft voor aanhangers van de gelijkgeslachtelijke liefde. In die zin is een homo uitschelden voor homo een uiting van homohaat.

Maar het is niet helemaal duidelijk of de rechter dus vindt dat de officier ongelijk heeft; hij of zij neemt ‘de aard van de uitingen’ immers alleen maar ‘mee’ (de studenten waren ook nog in elkaar geslagen, dat was natuurlijk pas het echt ernstige feit, maar voor discriminatie werden ze kennelijk niet apart bestraft).

Hitlergroet

Vreemder is nog het geval van de jongen die ‘white power’ had geroepen op straat en werd vrijgesproken:

Hij had de woorden waarschijnlijk ergens een keer opgevangen, maar geen idee van de oorsprong en de werkelijke betekenis ervan. Bovendien kan de Hitlergroet juridisch niet gezien worden als een uiting van discriminatie. Het betreft namelijk geen woord of afbeelding, maar een gebaar, aldus de rechter.

Hier blijkt dus kennelijk etymologische kennis (‘de oorsprong’ alsmede ‘de werkelijke betekenis’ van een scheldwoord) belastend te zijn bij aantijgingen van discriminatie. Maar vooral leren we dat een ‘gebaar’ geen ‘woord’ is. Een taalkundige probeert zich in zo’n geval onmiddellijk voor te stellen wat dit impliceert voor gebarentalen (die over het algemeen wel als menselijke talen worden gezien) en wat een gebaar als de Hitlergroet (op zijn minst een teken met een cultureel bepaalde betekenis) dan precies zou doen onderscheiden van een woord.

Maar in de wereld van de rechtszaal is het kennelijk niet nodig om een antwoord te geven op dergelijke vragen.

Verscheen eerder op Neder-L.

Reacties (31)

#1 zmoooc

(…) betekent dat degene die die woorden (op dat moment) gebruikt duidelijk minder waardering heeft voor aanhangers van de gelijkgeslachtelijke liefde (…)

Dat is jouw interpretatie. De praktijk wijst uit dat mensen daar helemaal niet over nadenken. Hetzelfde geldt voor schelden met ziektes. Alleen aangezien het hier blijkbaar gericht tegen homo’s werd gezegd is dit een hele andere situatie.

  • Volgende discussie
#2 McLovin

Maar lopen met een afbeelding van een Hitler met uitgestrekte arm is dan wel strafbaar ofzo? Maar inderdaad, juristen leven in een heel andere wereld dan ik

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Dirk Zeeman

In de redenering van de rechter is elke denigrerende aanduiding die tegen een enkel individu geuit wordt, dus een gewone belediging en nooit discriminatie. Erg vreemd.
‘Nikker’ kan dan dus ook.
‘Kutmarokkaan’ of ’teringhomo’ zou ook geen probleem hoeven zijn.

Ik geloof niet dat we hier te maken hebben met een eigenaardigheid van het recht, maar vooral met een verstandelijk minder begaafde rechter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bismarck

Bij gebaren moet je hoe dan ook voorzichtig zijn lijkt me. Wat een Hitlergroet lijkt, kan ook een andere (eventueel totaal onschuldige) groet zijn, of zelfs helemaal geen groet (hoe hoog?), maar ook woorden kunnen voor meerderlij uitleg vatbaar zijn. Bewijs dan maar eens dat het gesprokene een dusdanig discriminerende bedoeling had dat het strafbaar is (ook hetero’s worden vaker homo, flikker, of mietje genoemd).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 j61

Even zien of je onder dit topic wel gewoon je mening kunt geven zonder te worden weggezet als …

@3:
Juist omdat niet ieder geval/overtreding/misdrijf exact hetzelfde is, moet het onder de rechter. Dat die vervolgens ieder geval anders beziet en vervolgens bestraft lijkt me logisch.
Maar waarom is individuele homo’s beledigen altijd wel toegestaan en alle homo’s nooit? Ik ben het met je eens.
@4:
De hitlergroet brengen is als zodanig vastgesteld blijkbaar, dus “hoe hoog” etcetera zijn we dan al voorbij.
Wat doet het er toe of het spraak, afbeelding of gebaar is?
deze rechter is duidelijk de weg kwijt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 JANC

@4: Als mensen zo genoemd worden dan noemt men ze zo als koosnaampje, nietwaar? We weten dat dat niet zo is. Dus is het toch wel beledigend bedoelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 JANC

@5: Laat ik het zo zeggen: Met de uitspraak “White Power” heb je de schijn wel tegen als je dan een Hitlergroet brengt. Maar kun je bewijzen dat dit een als zodanig bedoelde uiting was? Zal daar niet de crux zitten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Lutine

Ik vind het vreemd als iemand zich beledigt voelt als er ‘flikker’ wordt geroepen. Flikker is een plat woord voor ‘homo’. Nu ken ik geen plat woord voor ‘hetero’ , maar als iemand dat naar mij zou roepen, dan zou ik niet beledigd zijn. En als iemand mij homo/poot/flikker noemt (is wel eens gebeurd) ervaar ik dat ook niet als beledigend.
Een homo is immers gelijk aan een hetero, dus kan dat nooit beledigend zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 j61

@7:
Huh?
“Met de uitspraak “White Power” heb je de schijn wel tegen als je dan een Hitlergroet brengt. Maar kun je bewijzen dat dit een als zodanig bedoelde uiting was? Zal daar niet de crux zitten?”
Dus jij vind zelfs de combinatie niet voldoende?
Dat noem je slechts de schijn tegen?

Rechter: “Bovendien kan de Hitlergroet juridisch niet gezien worden als een uiting van discriminatie. Het betreft namelijk geen woord of afbeelding, maar een gebaar”
Dus een hitlergroet brengen mag wel maar een tekening met de hitlergroet (tattoo !) laten zien mag niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joost

@8: heteroliebol?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Henk van S tot S

@3:
Hij is vast een Poetin-fan ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@5 en @7: Wat nu de Hitlergroet genoemd wordt is natuurlijk helemaal niet door Hitler uitgevonden. Het is al millennia een manier om mensen te begroeten en leiders respect te tonen. De uitspraak “white power” is trouwens ook moeilijk eenduidig als uiting van discriminatie uitlegbaar. Het kan net zo goed bedoeld zijn als een roep om emancipatie (er zijn hele hordes blanken die menen achtergesteld te zijn en dus behoefte hebben aan hun emancipatie).

In het algemeen denk ik dat je heel voorzichtig moet zijn met het interpreteren van andermans uitingen en al helemaal om je eigen interpretatie via een rechter op te leggen aan de uiter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JANC

@9: Zie eens #12. Nee, dat is juridisch niet voldoende.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 dus

Net zoals alle blanken bleekscheten zijn, zijn alle homo’s flikker. Dat is geen discriminatie, dat is een lelijke manier van aanspreken/aanduiden. Het wordt pas vervelend als je voor flikker/bleekscheet wordt uitgemaakt als je dat niet bent. Discriminatie wordt het pas als je een homo een baan weigert omdat ie homo is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 su

@12

De uitspraak “white power” is trouwens ook moeilijk eenduidig als uiting van discriminatie uitlegbaar. Het kan net zo goed bedoeld zijn als een roep om emancipatie (er zijn hele hordes blanken die menen achtergesteld te zijn en dus behoefte hebben aan hun emancipatie).

Toch raar dan dat er meerdere veroordelingen zijn geweest voor het tonen van de afkorting ACAB met verwijzing naar het algemeen internationaal gebruik. Het lijkt mij dat dat even goed geldt voor de neonazistische gebruik van White Power/White Pride.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 JANC

@15: Maar je weet toch dat politiemensen speciale rechten hebben? VDS van de VVD wil dit nog verder oprekken door politiemensen meer recht te geven om geweld te plegen. (beetje sarcasme, moet kunnen, toch?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Bismarck

@15: Belediging van een ambtenaar in functie en discriminatie zijn dan ook twee heel verschillende delicten. En zoals je weet gelden er toch al aparte regels voor agenten en normale stervelingen (ook in Nederland wil men die kloof graag zelfs nog wat verbreden). Maar ja, die ACAB-veroordelingen zijn ook al een gevaarlijke stap op een hellend vlak (blijkt wel in deze discussie).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 j61

Wat opvallend tolerant naar uitingen van racisme hier, wanneer ik dit vergelijk met andere topics, terwijl ik hier toch dezelfde mensen tegenkom.
Maar dat is maar een mening.
Wet en recht is nu eenmaal complex.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 JANC

@18: Er zit nu eenmaal een verschil in recht en ethiek.

Bovendien: Stropop.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 su

@18 Ga je nu in elke kommentaar je zo gedragen? Zielig figuur ben je.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Stoic

Denken staat vrij. De gedachten met gebaren of geroep/ geschreeuw kenbaar* maken mag schijnbaar niet; “dat is onfatsoenlijk”. (“doe maar gewoon, …”).
Fatsoen ~ façon (het grote maken) (~ façade, gevel van een huis) ~ fashion ~ mode: tijdsgebonden, morgen weer uit, mits telkens herhalend, op gehamerd > wordt normaal > wordt goedgevonden.
Façon, façade > (zicht op een) gevel > beeld > standbeeld > (hitlergroet) > acteur, poseur.
*op deze manier?; hij is nog jong, moet zich uitleven. Hij weet niet beter, hij aapt na, denkt niet na, niet verder, weet eigenlijk niets, niet geleerd dat er nog andere dingen in het leven zijn dan de autoriteiten te plezieren, namelijk, de autoriteiten NIET te plezieren. Slecht opgevoed? Misschien, onstabiel?, s3, s4, s5?, onnozel?, sadistisch?, erfelijk?, dronken?, het kan allemaal. Leert hij niets meer bij of af, blijft hij onvolwassen, dan houdt hij deze gedachte, zijn ongenoegen; hij zit in een neiging.
*de geduldigen (het komt er toch van) hebben andere manieren (internet, forum, propaganda, reclame, boeken, kranten, enz,) om een en ander kenbaar te maken. En dan zijn er nog de humoristen, de originelen …, maar met een lichtje te zoeken.
NB. Wat is het verschil tussen planten en dieren? Planten staan vast, dieren bewegen zich. Voor dat bewegen is een besturingsapparaat nodig; dat zit in de kleine hersenen. En in de grote hersenen? Daar zitten de verzinsels en de ingeslagen gewoontes.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Bookie

Als white power een strafbare uiting zou zijn zou dat ook voor black power moeten gelden, anders is er sprake van discriminatie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 j61

@20:
“Ga je nu in elke kommentaar je zo gedragen? Zielig figuur ben je.”
Dus ik mag ook al niet van mening zijn dat het in dit topic anders toe gaat dan elders? Wie is er dan zielig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 j61

@19:
” Er zit nu eenmaal een verschil in recht en ethiek”
Je bedoelt dat de rechtspraak in ons land ethisch onjuist is?
En die ethiek is in handen van … Pffff.
“Bovendien: Stropop.”
Zelfs nu kun je het niet laten om mij op een kinderachtige manier weg te zetten; bijzonder is dat toch.

Dan hier ook maar weer verdwijnen; immers mensen als ik kunnen in jouw visie toch beter hun bek houden, zowel hier als in real-live.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 JANC

@24: Zoek eens stropop op. Jij doet het namelijk in je reactie alweer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Pineaux

lekker haten op elkaar.

@j6i: jij mag je mening hebben en jij mag hem ook fulmineren. Maar ik kan je de schijnbare discrepantie wel uitleggen: Mensen die zich zorgen maken over rascisme, zijn meestal mensen die voor de underdog willen opkomen. Zij kijken dan naar de maatschappelijke positie die een groep mensen in de maatschappij innemen. Voor deze mensen is het niet interessant wat voor gedrag de underdog vertoont, want dat gedrag is voor een groot deel verwijtbaar aan hun positie in de maatschappij.
Het is daarom ook niet raar dat dezelfde mensen een verschil in recht en ethiek zien. Zij zien de rechterlijke macht namelijk als iemand die de underdog telkens slaat.

Jij hebt echter in je hoofd dat ‘het nederlandse volk’ (i.a.w de blanke-noem-ze-niet-wit mensen met de nederlandse nationaliteit, of zij met een andere huidskleur die zich nederlanderwaardig gedragen) de underdog is. Dit is aantoonbaar incorrect. Er is een meerderheid aan dat soort nederlanders (minimaal 10 staat tot 1), dat is zelfs zonder de nederlanders die zich niet-nederlanderwaardig gedragen. Het échte nederlanders argument is ook onjuist (no true scotsman).

Je gevoel dat nederland zich verkwanseld, die angst die snap ik echter wel. Ik ben het er niet mee eens, maar ik snap dat je je daar zorgen over maakt. We worden overspoeld met negatieve berichtgeving over islamieten, marrokaanse nederlanders en ander ‘gespuis’. Tuig worden ze genoemd. Er is een tsunami op komst. Het is een hellend vlak, straks wonen hier meer “niet-nederlanders” dan “echte nederlanders”. Dat wordt constant geroepen.

Jouw mensen (niet-per-se-pvv’ers, rug-rechte-vvd’ers, geenstijlers en oprechte xenofoben) zijn daar bang voor. Je wil iemand die die angst wegneemt door niet laf te zijn, iemand die dapper en koen is, iemand die de angst kan wegnemen. Dat wil je zelf zijn, als kruisvaarder met een vlammend zwaard in de hand of als iemand anders dat voor jou kan doen, dan des te beter. Dat is begrijpelijk. Je bent immers bang. Je bent een product van de rubbertegelmaatschappij. Terwijl je je zelf zo verzet tegen die rubbertegelmaatschappij. Dat is de ironie.

Je bent gezagsgetrouw en moet daarom rechters eerst wegzetten als d666-ers, verraders van het echte volk en watjes. Pas dan kun je het oneens zijn met de rechterlijke macht. Je gezagsgetrouwheid komt voort uit een angst voor verandering. Het bewaren van de status quo, dat is het belangrijkste.

Om nog even op de schijnbare discrepantie terug te komen: “black power” is niet erg omdat “black” de underdog is en dus geen macht heeft om dit een maatschappij van zwarte suprematie te behalen, bovendien is dat laatste niet het doel waar “black power” naar streeft. “White power” staat echter aan de kant van de alphadog (want alle belangrijke mensen zijn wit/blank) en er is dus daadwerkelijk macht om dat te bereiken, waardoor de underdog potentieel nog meer underdog wordt.

Je bent echter niet gecensureerd (zoals op geenstijl wel gebeurt als ik een coherente tegenargumentatie heb), je bent niet gebannned, jij mag gewoon zeggen wat je wil en anderen mogen dat ook over jou.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Gladiool

Toch kunnen gestrekte armpjes en sisklankjes in stadions tot stakingen en boetes en andere sancties leiden. Hoe zit dat dan precies?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Bismarck

@27: Daar komt gewoonlijk geen rechter bij kijken, gaat om de bedrijfsregels van de bedrijven die de competitie organiseren. Vorig jaar kregen Porte en Froome ook een boete voor het aannemen van eten in de laatste 10 kilometer van de etappe, terwijl er geen wet bestaat tegen het aannemen van eten van bekenden (al dan niet in de laatste 10 km van een wedstrijd).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 AltJohan

@Pineaux: “Je gezagsgetrouwheid komt voort uit een angst voor verandering”
Breivik in Noorwegen die was niet gezagsgetrouw, je ziet wat daar van komt. Hij deed eigenrichting en schoot 80 politieke tegenstanders (of kinderen daarvan) dood. Als je als rechts die kant op gaat dan criminaliseert het zichzelf binnen de kortste keren en ben je snel uitgespeeld. Terecht ook vind ik.

” ….. straks wonen hier meer “niet-nederlanders” dan “echte nederlanders”. Dat wordt constant geroepen. …
De demografische ontwikkeling van de laatste 60 jaren is toch zichtbaar. In talloze Europese wijken zijn de oorspronkelijke Europeanen in de minderheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 JANC

@29: Het geboortecijfer onder onze ex-gastarbieders en hun nakomelingen daalt ook. Hoewel op wijkniveau je gelijk hebt, is dit op regionaal niveau al lang niet zo duidelijk, laat staan landelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Henk van S tot S

@29:
Die Breivik had trouwens een zeer hoge pet op van de door jou zo geliefde peroxide-Ariër.
Maar ja die heeft nu eenmaal een aanhang van lieden die, evenals hijzelf, compleet verknipt zijn.
;-)

  • Vorige discussie