We kunnen maar beter stoppen met olieboring op diepzee, stelt gastauteur Hans Verbeek. De praktijk is te complex geworden en levert te weinig op.
Joseph Tainter en Tadeusz Patzek hebben zich verdiept in de ramp met de Deepwater Horizon in de Golf van Mexico in april 2010. Samen schreven ze daar een boek over: Drilling Down: The Gulf Oil Debacle and Our Energy Dilemma. Tainter en Patzek plaatsen de ramp in een breder perspectief van de almaar moeilijker wordende energiewinning. Dankzij goedkope fossiele energie hebben wij een complexe samenleving opgebouwd, waarin we niet zuinig hoeven te zijn met grondstoffen. De complexe samenleving heeft de neiging verder te groeien en steeds complexer te worden. Er is steeds meer energie nodig.
Tegelijkertijd daalt het rendement van energiewinningsprojecten (EROEI: energy return on energy investment). Honderd jaar geleden leverde een kleine investering van energie (boren naar aardolie) vaak een honderdvoudig rendement op. Nu de makkelijk winbare energiebronnen uitgeput raken, dalen de rendementen. Oliewinning uit teerzand heeft naar schatting een rendement van 1:4.
Deze beide ontwikkelingen leiden tot riskante projecten zoals de winning van aardolie in de diepzee. De benodigde technologie is dermate complex, dat er maar weinig mensen het gehele proces overzien. Bovendien bevat de machinerie zoveel onderdelen dat die inherent onveilig is geworden. Ieder onderdeel heeft een zeer kleine faalkans. Maar als je miljoenen onderdelen hebt, zal er toch vaak iets misgaan. Voor een uitgebreide bespreking van dit boek verwijs ik naar Our finite world, het weblog van Gail Tverberg.
Oliemaatschappijen hebben nog nauwelijks ervaring met oliewinning in de diepzee. Op theoildrum.com analyseert Jean Laherrère de olieproduktie van een paar olievelden in de Golf van Mexico. Het olieveld South Thunder Horse produceert sinds 2008.Begin 2009 piekte de olieproduktie met ruim 5 miljoen vaten per maand. Daarna nam de produktie snel af.
In 2006 werd de totaal winbare hoeveelheid olie in South Thunder Horse geschat op 640 miljoen vaten. Jean Laherrère schat dat de totale produktie waarschijnlijk zal uitkomen rond 150 miljoen vaten.
En dat is een stuk lager dan de schatting.
In zijn uitgebreide artikel behandelt Laherrère ook het North Thunder Horse-olieveld en de olievelden Mars en Ursa. De exploitatie van Mars en Ursa begon al in 1995, maar ook deze velden lijken al over hun piekproduktie heen.
Het zorgwekkende is dat men begonnen is aan de makkelijkste projecten. Ursa, Mars en Thunder Horse zijn relatief makkelijk toegankelijke olievelden met een hoge opbrengst. Als deze zijn uitgeput, zal men naar dieper water opschuiven en nog ingewikkelder (en dus kwetsbaarder) boorplatforms moeten bouwen.
De winning van olie in de diepzee is ontzettend duur en levert tijdelijk een beperkte hoeveelheid aardolie op. Uiteindelijk (over 10 of 20 jaar) zullen we het ook zonder de diepzee-olie moeten redden. We kunnen ons een hoop moeite besparen en een aantal vermijdbare milieurampen voorkomen door nu te stoppen met oliewinning op zee.
Reacties (19)
Zo nodig is die diepzeeolie ook niet,. Eerst ontdooien Groenland en de Noordpool nog. Daar zit genoeg olie voor weer tien jaar ongeremd SUV-plezier.
En na die 10 jaar?
Wellicht heeft de gastredacteur gelijk, maar anderzijds kunnen we stellen dat er, uitgaande van de ROE, er nog steeds een positief rendement op zit.
Als we bijvoorbeeld windmolens nemen, waar momenteel een uiterst negatief ROE op zit, dan verstomt de kritiek. Dat begrijp ik niet.
Persoonlijk zou ik dan direct zeggen, dan maar liever diepzeeboringen!
Windmolens hebben een EROEI van ongeveer 18:1, volgens het grafiekje in dit artikel
http://en.wikipedia.org/wiki/Energy_returned_on_energy_invested
Dat wil zeggen dat iedere eenheid energie geinvesteerd in windmolens zich 18-voudig terugbetaalt. Dat is natuurlijk genomen zijn over de hele levensduur van de windmolen, en is dus niet helemaal vergelijkbaar met olie (waarvan de energie direct na winning en raffinage beschikbaar is).
Als dat zo zou zijn, dan begrijp ik niet dat op de website van http://www.windenergie.nl/99/onderwerpen/financien/kosten-en-baten wordt geschreven dat windenergie nu onrendabel is!
Dat is omdat ROI (Return on Investment) iets anders is dan EROEI (Energy Returned on Energy Invested), al hebben ze natuurlijk wel iets met elkaar te maken. Het ene weegt geld geinvesteerd tegen geld verdiend af, het andere kijkt naar energie.
Windmolens leveren, gemiddeld, uitgesmeerd over hun levensduur minder op dan de kosten van de rente en afschrijving. Dat komt doordat windmolens hun rendement over een lange termijn leveren (olie is meteen beschikbare energie), maar ook doordat fossiele energie (ook) gesubsidieerd word, zoals hier in een ander draadje te lezen valt. Daarnaast is een kostenbaten-analyse van een windmolen afhankelijk van de toekomstige energiemarkt. ik kan je op een briefje geven dat de KWh prijs geen 0,07 euro zal zijn over 10 jaar.
Als je de afschrijving niet kunt opnemen, waarom zou je dan nog iets doen? Op de keper beschouwd is een investering ook een levering van prestatie of energie!
@ harry
De verwachte opbrengst van een windmolen is op dit moment lager dan de (ongesubsidieerde) financieele opbrengst. Stijgt de energieprijs (wat nogal waarschijnlijk is), dan stijgt de verwachte opbrengst.
ik snap niet wat je met “afschrijving” precies bedoelt. mijn punt was dat EROEI en ROI twee compleet verschillende dingen zijn
Helaas.. de hoeveelheden olie die de media vaak melden worden overschat. Cairns heeft onlangs nog dry hole geslagen. Diepzee is hard op weg een steeds groter aandeel in de oliemarkt te veroveren. De snelle piek van diepzee gaat een fors gat slaan…. tijd om af te kicken
In het Noordpoolgebied is wel 30% van de totale wereldvoorraad te winnen. Wel 30% Zoveel? ja zoveel, helemaal niets dus, slechts genoeg om het nog een jaar of 10 uit te zingen en dan ben ik waarschijnlijk nog optimistisch. Oliewinning is allang een dood spoor en oliemaatschappijen weten dat natuurlijk ook en dus wordt er al massaal overgeschakeld naar kolen en gas en op technieken om van deze grondstoffen weer olie te maken. Gas en Gas to liquid technieken aangevuld met biobrandstof zal de nieuwe hoofdlijn worden voor de komende, wie het weet mag het zeggen, 40 tot 100 jaar. Dan is dat ook op. En dus zijn er aanvullende energiebronnen nodig in de toekomst. Wind? Zon? Kernenergie? Waarschijnlijk zijn allen hard nodig. Maar ergens zijn hier ook grenzen aan. Wat wij nodig hebben is een doorbraak in een nieuwe technologie en als deze er niet komt dan wordt leren omgaan met minder een stevige uitdaging.
@herman: Er staat geen relevante doorbraak op til. Er is geen energiebron waarvan je zoveel, zo compact, met je mee kunt nemen, als olie.
Je zou zoveel mogelijk kunnen elektrificeren, zodat Olie overblijft voor transport. Nederland weigerde te investeren in zon, wind en kernenergie; stopte de bouw van kolencentrales, maar zette 130 rijden door. Eerder werd Indonesië aangespoord om meer te boren, alsof dat nog zin heeft. De bakermat van Shell raakt op. Indonesië is een netto importeur van olie.
Ik zou olie liever bewaren voor hoogwaardig gebruik, bijvoorbeeld in kunststoffen, in plaats van voor ordinaire verbranding. Overigens valt er weinig te winnen met wat je voorstelt. Verreweg de meeste olie die verbrand wordt, wordt verbrand voor transport (slechts 4% van alle olie wordt gebruikt als stookolie).
Om de hoeveelheid van 5 miljoen vaten per maand even in perspectief te stellen: in Nederland gebruiken we die hoeveelheid in één werkweek. We hebben dus 6 van dat soort bronnen nodig om enkel de Nederlandse economie draaiende te houden.
Overigens is Noordzeeolie ook zwaar op zijn retour. Het Brent veld gaat binnenkort dicht omdat het meer dan een vat olie gaat kosten om een vat met olie te vullen.
Het is onbegrijpelijk dat Nederland zich ongevoelig waant voor deze situatie. Nederland weigert zijn energiebronnen te hervormen. Als de huidige crises doorgaan, zitten we straks met lange winters met sneeuw, zeer dure olie, en financiële tekorten.
Waarom schrijft de auteur dit artikel voor Sargasso?
Hij kan beter zijn advies geven aan de oliemaatschappijen.
Misschien lezen de oliemaatschappijen Sargasso ook.
Na het lezen van het artikel en de reacties graag toch wat nuance toevoegen aan sommige uitspraken/feiten aangezien ik zelf aan diepzee olie projecten werk en hier toch wat onwaarheden zie langs komen.
Dat het winnen van olie op grotere waterdieptes een grotere en meer technologisch complexere inspanning vereist staat buiten kijf. Het gelijk stellen van technische complexiteit en de kans op falen gaat het niet op: een vliegtuig is technologisch meer complexer dan een auto, staat dat gelijk aan een grotere kans op falen? Zolang ervoor gezorgd wordt dat het falen van een component niet een falen van een systeem betekend (fail-safe ontwerp) hoeft grotere complexiteit niet tot hogere onveiligheid te leiden. Wel waar is dat als het mis gaat ingrijpen op grotere water dieptes veel moeilijker is dan bijvoorbeeld een lekkende oliebron op land te sluiten.
De grafieken van Thunder Horse laten ook een selectief deel van het hele verhaal zien: het veld gaat idd waarschijnlijk minder produceren dan voorheen geadverteerd, maar dit heeft niets met diep water te maken, maar met de geologische interpretatie van het veld. Zelfs bij een waterdiepte van 1/2km ligt de olie vaak nog km’s onder de zeebodem en de waterdiepte heeft alleen invloed op de benodigde productie infrastructuur. Ook heeft het sterke verval van dit veld het laatste jaar te maken met het moratorium op boren in de golf van Mexico.
Bedankt voor deze aanvulling. Mijn verhaal is een samenvatting van twee artikelen:
http://ourfiniteworld.com/2011/09/27/drilling-down-tainter-and-patzek-tell-the-energy-complexity-story/
en http://www.theoildrum.com/node/8366
De auteurs van die verhalen zijn m.i. zeer deskundig.
“Ook heeft het sterke verval van dit veld het laatste jaar te maken met het moratorium op boren in de golf van Mexico.”
De bestaande putten produceren dus minder en om de produktie op peil te houden moet men meer boren.
Winning van olie in de diepzee valt te vergelijken met het winnen van schaliegas. De EROEI (energy return on energy invested) is lager dan conventionele olie c.q. gaswinnig.
De kosten zijn veel hoger en de opbrengsten vallen tegen.
Olie uit de diepzee zal alleen betaalbaar zijn voor de rijke, geïndustrialiseerde landen. En dan alleen nog voor de rijke mensen in die landen.
Allemaal reacties die ingaan op details van het diepzeeboren, maar niemand die ingaat op de essentie van het stuk, namelijk “Is it worth the risk”.
In hoeverre heeft het zin om met een groot risico 640 miljoen vaten naar boven te pompen als de wereld olie consumptie 80 miljoen vaten per dag bedraagt.
Wellicht ligt de vraag bij de oliemaatschappijen, maar op dit moment beantwoorden zij de vraag dus volmondig met een “yes”. Ik vind het een taak van de politiek om de regelgeving dusdanig in te stellen dat deze maatschappijen dus ook de volledige verantwoordelijkheid dragen voor eventuele consequenties.
Ik vind het een taak van de politiek om de regelgeving dusdanig in te stellen dat deze maatschappijen dus ook de volledige verantwoordelijkheid dragen voor eventuele consequenties.
Graag niet alleen voor de diepzee..