dossier

Coronacrisis

Al onze berichtgeving over de crisis die het coronavirus COVID-19 in 2019 en 2020 veroorzaakt.


Corona maatregelen opgeschaald

NIEUWS - Corona maatregelen zijn opgeschaald. Iedereen met neusverkoudheid, hoestklachten, keelpijn of koorts wordt geadviseerd thuis te blijven en sociale contacten zo veel mogelijk te mijden tot ze weer beter zijn. De aangescherpte maatregelen die tot vandaag alleen golden voor Noord-Brabant worden uitgebreid naar het hele land, zo maakte zorgminister Bruins vanmiddag bekend in een persconferentie.

Op de website van de Rijksoverheid zijn de nieuwe maatregelen vermeld:

De maatregelen zijn:

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Tot tien tellen

COLUMN - ‘Hoeveel waren het er ook alweer?’ vroeg ik de goede vriend die mijn halfslachtig ziekbed was komen verlichten. ‘Zeven, toch?’

Hij schudde gedecideerd zijn hoofd: ‘Tien.’ Uit het blote hoofd somde hij er zo vier of vijf op. Die had-ie goed, maar de rest moesten we opzoeken. Toen gingen we zelf tellen.

De veepest: check, meermalen zelfs: van varkens- en vogelpest tot aan de gekkekoeienziekte. Overslaan op mensen is, gezien de grote populaties van mens en dier en hun innige nabijheid gekoppeld aan toenemende mobiliteit, steeds makkelijker. Dus nu zitten we met q-koorts en covid-19.

Water dat bloed werd hadden we nog niet gezien, maar wel tragische, eindeloos veel beelden van bomen en struiken die in een rode vuurzee vuur veranderden: dat telde ook, vonden we eensgezind. Australië dus.

Hadden we de duisternis ook meteen gehad, want het is in delen van Australië door de dikke rookwolken dagen achtereen zo donker geweest, dat het overdag op z’n best permanent schemerde, al is was het er hoogzomer.

Sprinkhanen: makkelijk. Die vreten momenteel half Oost-Afrika kaal: Kenia, Somalië, Zuid-Soedan, Oeganda, Ethiopië. Ze zijn ook in Pakistan neergestreken. China stuurt Pakistan hulptroepen: het land vaardigt honderdduizend eenden af om de insecten op te vreten. Dat zijn biologische wapens die effectiever zijn dan bestrijdingsmiddelen,’ zei onderzoeker Lu Lizhi. Eén eend kan dagelijks circa 200 sprinkhanen op, maakt 20 miljoen sprinkhanen per dag.  Beat that, Monsanto.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

De verkeerde zorgen

COLUMN - Hoe besmettelijk dat nieuwe coronavirus is, vragen we ons af. Moeten we hier in Nederland mondkapjes gaan dagen? Kunnen we nog wel veilig naar godweetwaar reizen? Maar dat zijn voor Nederland de verkeerde vragen – ze spitsen zich toe op het individuele risico besmet te raken. (Mondkapjes dragen heeft echt alleen zin in gebieden waar het virus rondwaart. Ze nu kopen, zorgt vooral dat mensen die ze nodig hebben, ze niet meer kunnen bemachtigen.)

Maar een pandemie gaat niet over individuen. Wie alleen is kan niet besmet raken, noch een ander besmetten. Een pandemie gaat per definitie over groepen mensen en hun onderlinge verkeer. Over collectieven en subsets, over hun onderlinge verhouding, over hun conditie voordat het virus uitbrak, over alledaagse toegang tot zorg, over voedselvoorziening, over humanitaire bejegening. En juist daar hebben we het weinig over.

Wie meldt zich ziek in een dictatuur? De kans dat je gevangengezet wordt, is groter dan de kans dat je een ziekenhuisbed en zorg krijgt. Wie meldt zich ziek in een vluchtelingenkamp? Daar zijn veel mensen systematisch verzwakt en ondervoed, daar zijn geen dokters, medicijnen of hospitalen. Wie meldt zich ziek als daarna straf dreigt? Wie meldt een zieke medepassagier op een schip, trein of vliegtuig als daarna niemand het voertuig mag verlaten, wat vooral het risico voor alle andere inzittenden ernstig vergroot?

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Wat te doen als COVID-19 een pandemie wordt?

Bij zoiets als een wereldwijde virusuitbraak is het moeilijk om het juiste moment te kiezen om hardop te zeggen dat er een crisis aanstaande is. Doe je het te vroeg, heb je mogelijk veel paniek veroorzaakt en misschien zelfs de economie voor niets op zijn gat gekregen. Doe je het te laat, heb je onvoldoende tijd om de samenleving voor te bereiden om goed met de crisis om te gaan, mogelijk met veel onnodige doden en ook weer onnodige economische schade tot gevolg.

Maar nu blijkt dat COVID-19 toch over de Chinese muur heen gesprongen is en in heel veel landen voet aan de grond krijgt, waaronder gisteren 4 nieuwe Europese landen, is het moment toch daar om met de voorbereidingen te starten. En ik vind het een beetje jammer dat het aan de kant van de regering en Brussel nog zo stil blijft. Alleen het obligate “er is een verhoogd risico en we houden het in de gaten en we praten gezellig extra veel met elkaar”.

Nu zou ik kunnen roepen: Het is bijna te laat!!! Sla NU voor een jaar voedsel en medicijnen in, bouw een bunker en sluit je familie op want straks is half Nederland een zombie en de rest dood!!!! Paniek!!!
Maar dat is niet mijn punt.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Wat weten we over COVID19?

Dit is een gastbijdrage van Sam Gerrits, aardwetenschapper en journalist (@SamGerrits). Op verzoek brengt hij ons op de hoogte van de stand van zaken rondom COVID19.

Nederland lijkt zich vooralsnog weinig zorgen te maken om Covid19. Veel media, waaronder de Volkskrant, hebben lang volgehouden dat het om een soort koorts gaat, “WuFlu”, een term die pure desinformatie is overigens. Verder is op dit moment de informatie over deze ziekte nogal versnipperd. Daardoor is het gevoel van urgentie in Nederland niet groot. Maar is dat terecht? In deze blog zet ik op een rijtje wat er inmiddels bekend is over Covid19. Lees en oordeel zelf.

Op 18 januari maakte ik voor het eerst kennis met de nieuwe ziekte die momenteel wereldwijd om zich heen grijpt. Enige verdieping leerde me al snel dat het hier om een nauw aan SARS verwant coronavirus ging. Ik noemde het daarom direct “SARS 2.0”.

Op dinsdag 11 februari doopte de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de nieuwe Chinese ziekte “COVID-19”, wat staat voor COrona VIrus Disease 2019. Het virus zelf heet sindsdien SARS-CoV-2, een onderscheid vergelijkbaar met het AIDS-virus, dat HIV heet.

Verwantschap met andere coronavirussen

Wat de bron en verwantschap met andere coronavirussen betreft: Lee et al. melden op 24 februari in de Lancet (non peer reviewed) het volgende over SARS-CoV-2:

Vorige