?Doorbreek de patstelling?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,
Tweede Kamer (Foto: Flickr/linkselente)

Uit het debat van dinsdag jongstleden blijkt dat Wilders een intelligente man en doorgewinterd politicus is. Of je het nu met hem eens bent of niet, ‘hij weet hoe het spel gespeeld moet worden’. En door zich te baseren op een ‘worst case scenario’ en daar pal achter te blijven staan, is het natuurlijk ook lastig om met Wilders écht te debatteren. Wilders weet namelijk zeker dat de islamisering over vijftig jaar voor grote problemen gaat zorgen, de Kamer is daar wat genuanceerder in, maar heeft -gelukkig- wel oog voor de problemen die het klakkeloos volgen van religieuze regels oplevert. Zo is de kamer niet blind voor discriminatie van homo’s of het bestaan van eerwraak in de Nederlandse samenleving.

Ik kan vanuit mijn stuurlui-aan-wal-positie niet beoordelen wat precies dé reden was waarom het debat uiteindelijk tegenviel. Daarnaast valt het ook lastig te beoordelen of dit nu komt doordat het alle partijen ontbreekt aan een visie op dit onderwerp, of doordat de overige partijen dit debat alleen wilden gebruiken om Wilders visie aan te vallen. Eén ding weet ik echter wel zeker: dat laatste is bijna onmogelijk, gezien het ‘worst case scenario’ dat Wilders gebruikt om zijn punt te maken. En gezien zijn negen kamerzetels en steun in Nederland is dat in ieder geval, of het nu terecht is of niet, een visie/gevoel die door een serieus te nemen deel van Nederland gedeeld wordt. Zo valt er te soebatten over de manier waarop Wilders zijn film heeft samengesteld, danwel of zijn ‘worst case scenario’ niet moedwillig is aangedikt. Maar hoe je het ook wendt of keert, het is zíjn boodschap, die door ons hoogste goed, de vrijheid van meningsuiting, beschermd zou moeten worden.

Wilders is namelijk radicaal in zijn mening, maar niet dom. Hij denkt dat indien de Koran consequent wordt uitgevoerd, er dan -en alleen dan- een complete oorlog tegen het Westen onvermijdelijk is. En, zo betoogt hij, omdat op dit moment de meeste moslims de Koran niet of nauwelijks kennen, is er nog tijd voor preventieve actie. Dat is -in een notendop- Wilders interpretatie van de Koran. Dáár zou het debat dan ook over moeten gaan, óf eigenlijk nog liever hoe de radicale randjes van de islamitische ideologie in onze samenleving niet getolereerd zouden moeten worden én wat daar tegen te doen. Helaas heeft de eenzijdige benadering, die dit debat de laatste jaren gijzelt, ook nu gezorgd voor een ‘hijgerige uitkomst’, maar aangezien we het hier mee moeten doen, zal ik hier kritisch op in gaan.

Wie is de leugenaar?
Doordat de Kamer Wilders niet rechtstreeks kon ondervragen, werd gekozen voor een spoeddebat, waarin de rol van Balkenende centraal zou staan. Natuurlijk werd dit gebruikt om Wilders aan de tand te voelen omtrent zijn film, boodschap en visie en het was dan ook niet verwonderlijk dat eenmaal ‘aan de beurt’ de interruptiemicrofoon driftig werd gebruikt. Het leverde vrij weinig op, behalve pogingen om Wilders te laten wankelen, in een hoek te zetten, danwel te vragen om een aanpassing van zijn visie.

Maar vanwege het onwrikbare standpunt van Wilders, werd het debat pas ‘interessant’ toen Wilders de excuses van Balkenende eiste, omdat deze over een ‘crisis’ sprak, terwijl dit niet gerechtvaardigd zou zijn. Hieropvolgend was het minister Hirsch Ballin die vrij onverwacht uit de school klapte met de mededeling dat hij met Wilders over het slot van zijn film had gesproken en het Kabinet zich hierdoor genoodzaakt voelde deze woorden te gebruiken. Om deze claim te ondersteunen werd dit gesprek, althans het deel zonder Wilders’ specifieke woorden, vrijgegeven aan de Tweede Kamer. De reactie van Wilders hierop moge duidelijk zijn: U maakt mij in deze Kamer voor leugenaar uit, terwijl u het bent die liegt.

En moeten we het daar dan mee doen?
Het is tekenend dat dit uiteindelijk de uitkomst van het debat is, maar omdat we het hiermee moeten doen, neem ik dit ook maar als dé uitkomst. Belangrijker: er is sprake van een patstelling, die –gezien de peilingen op internet– het Nederlandse publiek bezig lijkt te houden. Voor het CDA en de PvdA is het duidelijk: de documenten bewijzen dat het Wilders is die liegt en het kabinet dat het vertrouwen verdient. Een gerechtvaardigd uitgangspunt, ware het niet dat dit voor de Nederlandse burger hélemaal niet zo duidelijk is, een signaal dat serieus genomen dient te worden.

Het is dan ook niet zomaar een claim van Wilders: een liegend kabinet dat hém in een onjuiste hoek probeert te drukken. Het kabinet verdient het vertrouwen, maar deze claim maakt duidelijk dat er meer voor nodig is om dit vertrouwen daadwerkelijk te verdienen. Femke Halsema zag dit direct in en sprak tijdens het debat al over een ‘kwetsbare politieke patstelling‘.

Definitieve helderheid
Het zou het Kabinet niet alleen sieren als het deze opinie serieus neemt, het zou ook wijzen op het ‘midden in de samenleving staan’. Iets waar het kabinet en de politiek in het algemeen meer dan moeite mee lijken te hebben de laatste jaren. Het effect van deze patstelling is namelijk dat de messen nog meer geslepen zullen gaan worden. De mensen die tegen de visie van Wilders zijn, zullen zeggen dat er voldoende bewijs is. De mensen die Wilders’ inbreng in de Tweede Kamer waarderen, zullen dit gegeven gebruiken om zich nog verder tegen het kabinet af te zetten. Misschien ook begrijpelijk: het is immers niet de eerste keer dat een bewindspersoon, tijdens deze kabinetsperiode, notulen heeft aangepast.

Let wel, ik neem een middenpositie in en ga uit van de visie van beide kanten. Realistisch gezien staan namelijk nog steeds een aantal vragen open: zijn de aantekeningen juist of onjuist? Gaat het om een projectie, een vermoeden dat Wilders de Koran zou verbranden? Of is het Wilders die liegt en zijn filmplannen heeft aangepast na het vertrouwelijk gesprek?

Het kabinet, maar ook de Tweede Kamer, dient deze onenigheid met alle nauwkeurigheid te behandelen. Ook al gaat het dan niet over de inhoud van het ‘integratievraagstuk’, het debat heeft nu eenmaal deze vorm gekregen en zorgt hiermee voor een verminderd vertrouwen in het democratische stelsel. De roep van Halsema, gevolgd door Pechtold, voor definitieve helderheid is dan ook niet meer dan terecht en verdient ondersteuning van álle politieke partijen die het democratische stelsel lief hebben.

Het onder ede verhoren van de ambtenaar die bij het gesprek aanwezig was, is dan ook de enige en juiste weg die nu gevolgd dient te worden. Het zou van een gebrek aan inlevingsvermogen, dat de politiek zo vaak verweten wordt, getuigen als deze oproep wordt genegeerd.

Reacties (7)

#1 troebel

Hier een nette reactie van Hanneke Groenteman op de recente hetzerige praatjes van Geert, Rita en consorten:
“gevaar
Aan het einde van een lange dag speeddebatteren in de Tweede Kamer, waar ik helaas maar flarden van heb kunnen zien, ben ik vooral angstig geworden van de diepe minachting die Geert Wilders uit en uitstraalt voor de parlementaire democratie. Achter hem in elk geval de PVV-ers in de Kamer, Rita Verdonk die ook nooit nalaat het over “geneuzel” in het parlement te hebben (en die als een oude pin-upgirl 10 x levensgroot op de Passagiers Terminal in Amsterdam hangt!), plus: de verwachte aanhang van stemgerechtigde landgenoten. Als dát de stemming wordt in de nationale onderbuik (kabinet en volksvertegenwoordigers zijn laffe leugenachtige neuzelaars, behalve PVV en TON) zijn de rapen gaar. Dan kan iedereen die ‘van buitenaf’ onze maatschappij echt wil ontwrichten met de vingers in de neus toekijken hoe dat van binnenuit gewoon vanzelf gebeurt. Wantrouwen in de democratie is net houtworm, maar dan blond.
# | 02 April ’08 – 01:43″

  • Volgende discussie
#2 Lord Flasheart

“Daarnaast valt het ook lastig te beoordelen of dit nu komt doordat het alle partijen ontbreekt aan een visie op dit onderwerp, of doordat de overige partijen dit debat alleen wilden gebruiken om Wilders visie aan te vallen.”

Ik heb hier wat moeite mee. Als je niet een of ander volkomen verknipt, doch uiterst rechtlijnig wereldbeeld heb lijkt het wel of je tegenwoordig geen visie hebt. Dat wordt je althans, hier ook weer, verweten.
Ik plaats tegenover de visie van Wilders (wij moeten alles doen om de islam te stoppen) in ieder geval de visie van de andere partijen dat wat we ook doen we onze rechtstaat en grondwet in ere moeten houden.
Het verschil in visie dat er wel of geen verschil bestaat tusen de radicale islam en de islam.
Het verschil in visie dat het bestrijden van de islam integratie gaat helpen of dat integratie gaat om mensen binden aan je maatschappij.

En ja, als je zo monomaan bent als Wilders, lijkt met assimilatie als hamer, elke moslim op een spijker. Dat maakt zn visie helder, maar niet correct. Als je onderkent dat het oneindig veel complexer is, dan ontkom je er niet aan om af en toe moeilijke afwegingen te maken. Moskee wel, haatzaaien in moskee niet. Islamitische school wel, alleen juffen met een hoofddoek niet. Is dat zwabberen of is dat erkennen dat zelfs principes soms onderling slechts met moeite verenigd kunnen worden? Is dat gebrek aan visie of is dat een visie die geworteld is in werkelijkheid?

En ja, af en toe sta ik ook met mn oren te klapperen als ik de visie van sommige gevestigde partijen verneem (bijv de PvdA die bij elk probleem tegenwoordig “wijk” roept). Nou ja, dan stem je daar niet op. Alleen het moeizaam worstelen met de werkelijkheid automatisch wegzetten als visieloos, vind ik wat al te makkelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Cerridwen

Erg eens met Lord Flasheart. Als je maar vaak genoeg blijft herhalen dat anderen geen ‘visie’ hebben op de moslimgemeenschap in Nederland lijkt het vanzelf waar. De nuance, realiteitszin en pragmatisme zijn het slachtoffer. De echte strijd gaat mijns inziens niet tussen extremistische moslims en zij die de moslims er het liefst uit willen schoppen, maar tussen een simpele, zwart-wit kijk op de wereld (Wilders, extremistische moslims) en een genuanceerde, complexe kijk op de wereld (de meerderheid van de moslims in Nederland, de meeste politieke partijen,ik). Overigens: het onsamenhangde zooitje oneliners van Wilders een heuse visie noemen vind ik te veel eer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Mart van de Wege

De stelling dat het debat over een interpretatie van een godsdienstig geschrift moet gaan is, in mijn ogen, de plank faliekant misslaan.

Het hoort geen ene donder uit te maken wat iemand gelooft of denkt. We hebben in een rechtsstaat alleen te maken met wat heet ‘materiele feiten’, oftewel, wat iemand *doet*.

Als iemand gelooft dat alle niet-moslims minderwaardig zijn, prima. Dat is zijn zaak. Dat geloof gebruiken als rechtvaardiging om op te roepen tot daadwerkelijk geweld tegen ongelovigen is iets heel anders.

Dito gegil aan de rechterkant tegen een bepaalde interpretatie van de Islam. Dat is ieders goed recht. Du moment dat iemand dit gaat gebruiken als excuus om molotov-cocktails door de ruiten van een moskee te gooien gaat men over de grens.

Geen woorden, maar daden. Dat is waar we mensen op af moeten rekenen. Meer dan dat leidt tot een afbraak van ons rechtssysteem, waar uiteindelijk alleen de radicalen van beide kanten mee gediend worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Johan

@1: Ervanuitgaande dat GC weldenkende reageerders heeft, is het dan vreemd dat de discussie in het GC Café: Wie is de leugenaar? nog steeds bezig is? Zo duidelijk is het namelijk in deze kwestie niet wie er nu écht de waarheid spreekt. Het is wel erg ‘oude politiek’ om te wijzen op de partijen die dit veroorzaken. Of je er nu blij mee bent of niet, democratie houdt ook in dat de mensen die op de PVV (danwel TON) stemmen gehoord dienen te worden. Vandaar mijn oproep om de patstelling te doorbreken. En dat doe je niet door de wijzen naar de PVV en te zeggen ‘ow, foei! wat jullie doen dat kan niet’. Dat levert nu juist weer nóg meer afstand op tussen de PVV-stemmer en de rest.

@2: Dat mag, maar welke partij heeft dan in jouw ogen, wél een sluitende visie op dit vraagstuk? Tuurlijk, het is voor Wilders een stuk makkelijker omdat hij zich baseert op ‘over vijftig jaar nemen de moslims dit land over’, punt. Maar het is omgekeerd evenredig aan de overige partijen om hier een reactie (visie) op te hebben, die onder andere de problemen bespreekt en oplossingen aandraagt.

Ik vind het dan ook tekenend dat de discussie zich vooral richt op de theologische implicaties van de islam of Koran. Het is ook niet voor niets dat Opinio een indirecte oproep doet aan Balkenende om -vanuit een Christelijk uitgangspunt- een visie op de Islam te ontwikkelen.

‘Wij vinden dat het CDA te weinig visie heeft ontwikkeld op de islam, waardoor er te veel ruimte ontstaat voor Geert Wilders.’

@3: Je mag het oneens zijn met Wilders’ visie, maar zijn kernpunt: over vijftig jaar is een complete oorlog tegen het Westen onvermijdelijk is, is toch wel degelijk een visie.

@4: De stelling dat het debat over een interpretatie van een godsdienstig geschrift moet gaan is, in mijn ogen, de plank faliekant misslaan.
Want? Wilders doet het (toch) ook? Daarnaast, als je even had doorgelezen: óf eigenlijk nog liever hoe de radicale randjes van de islamitische ideologie in onze samenleving niet getolereerd zouden moeten worden én wat daar tegen te doen.

Vergeet ook niet dat dit debat bedoeld was om Balkenende te ondervragen over zijn reactie op Fitna. En Fitna ging over Wilders’ interpretatie van de Koran.

Voor de rest kan ik me prima vinden in de rest van je reactie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Mart van de Wege

@5: Het kan mij geen bom schelen of het radicale randjes van de islam zijn of radicale randjes van Pastafarianisme.

Motief hoort a priori irrelevant te zijn. Pas als er sprake is van feiten, *daden*, is er reden om in te grijpen. Zal vast zo zijn dat er op die grond meer moslims gepakt worden, maar dat is dan om wat ze *gedaan* hebben, niet om wat ze zijn, denken of aanhangen.

En dat Wilders probeert door interpretatie spelletjes de zwarte piet al bij alle moslims neer te leggen nog voordat die iets gedaan hebben, wil nog niet zeggen dat het daarom een correcte redenering is, en we er daarom maar in mee moeten gaan.

That way lies madness.

Mart

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Johan

En dat Wilders probeert door interpretatie spelletjes de zwarte piet al bij alle moslims neer te leggen nog voordat die iets gedaan hebben, wil nog niet zeggen dat het daarom een correcte redenering is, en we er daarom maar in mee moeten gaan. ->

Juist, daarom zou ook de ‘visie’ van Wilders (o.a.) met dit argument bestreden dienen te worden.

Pas als er sprake is van feiten, *daden*, is er reden om in te grijpen. -> Klopt, maar in het geval van eerwraak en discriminatie van homo’s is dit het a priori-moment al voorbij.

Jammergenoeg lijken alleen de oppositiepartijen over inlevingsvermogen te beschikken.

  • Vorige discussie