Mijn moeder wordt in februari 87 jaar en ze verblijft in een woonvorm voor ouderen die een hoge zorgvraag hebben. Volgens de site krijgt de bewoner daar zorg op maat. Verzorging, verpleging, tot aan het overlijden toe. En men houdt daar ‘persoonlijkheid, kwaliteit en respect hoog in het vaandel’, zoals de woonvorm het omschrijft. Mijn moeder is dementerend, maar ze weet nog wel wie ik ben. Gelukkig wel. Maar waar ze is en in welk tijdperk precies, en hoe ze daar is gekomen, dat weet ze dan weer niet.
Op het digitale zorglogboek had ik gelezen over de entree van een interactieve pop in mijn moeders bestaan. Er werd geen motivering of introductie bij gegeven. Dus toen ik bij haar op bezoek was, was ik wel nieuwsgierig naar die pop. Iets nieuws. Hoe zou dat interactieve eruit zien? Ik had wel ’ns filmpjes van interactieve zorgrobots gezien. Een kijkje in de toekomst. Maar ik werd teleurgesteld. Want de pop die ik aantrof bij mijn moeder was een variant op de sprekende pop die ‘mama’ zegt als je op de buik duwt. Er was niets interactiefs aan. En de pop bleek een aap met een roze strikje, inclusief een poppenwagen. De aap lacht, kirt, lonkt met haar ogen en maakt wat kronkelbewegingen. Dat is het.
Interactief is wat je noemt een praktisch woord. Het woord vertelt zelf wat het betekent: actieve wisselwerking. Dus dat er een interactie bestaat tussen twee partijen. In dit geval zouden dat dus mijn moeder en de aap zijn. Maar ik heb die aap even bekeken, maar zij beschikt niet over zintuigen en ik zag ook geen receptoren, sensoren, of hoe heten die dingen. Met andere woorden: die aap weet niet van mijn moeders bestaan en kan dus ook niet op haar reageren. De pop is een koppeling van scharniertjes, chip en luidsprekertje, gegoten in de vorm van een aap die op baterijen loopt.
Het begrip ‘interactief’ is dus niet van toepassing op dit stuk speelgoed, want dat is het, niets meer. Het is een prijs die je zou kunnen winnen bij de schietkraam op de kermis. Het klinkt natuurlijk professioneler als je een speelgoedpop verkoopt als interactief en als zorginstrument, maar ik trap daar niet in. Maar mijn moeder helaas wel. En dat vind ik treurig om te zien, mijn moeder, op haar oude dag, in de weer met een kermisaap en een poppenwagen en een dekentje, godbetert. Een inkijkje in de zorg voor dementerenden in 2021.
Reacties (3)
Mijn moeder werd de laatste jaren van haar leven in het tehuis verzorgd door schatten van meiden: laag opgeleid en met een migratie-achtergrond en waarschijnlijk zeer slecht betaald. Ik ben die verzorgenden zeer dankbaar voor het geduld en de aandacht, die zij voor de bewoners hadden.
Ik kan me voorstellen dat u het pijnlijk vind uw moeder zo te zien. En dat kan ik begrijpen. Het verdriet wat je hebt om een familielid wat niet meer in staat is haar oude leven te leiden. Maar hoe beleeft uw moeder het? En wat voor steun of plezier ondervind zij? Zowel van aap als van de mensen die haar begeleiden? Is dat niet wat centraal staat?
Ik heb bij mijn moeder gezien dat ze omdat ze als volwaardig mens benaderd word, en heel liefdevol, ze zichzelf ook heel waardevol acht, ook al kan ze vanalles niet meer. En zelfs een mooiere “tweede jeugd” beleeft als dat haar eerste jeugd was. De ballast van de normen en waarden van de jaren 30/40 zijn van haar afgevallen! Ze leert zelfs nog dingen nu.
Als ik het lees is uw moeder wel prettig in de weer met de aap, de Poppenwagen en het dekentje. Dat kan een fijne bezigheid voor haar zijn. En misschien hebben de mensen die haar verzorgen en begeleiden dat goed gezien en gestimuleerd. Hebt u contact met hen daarover gehad, behalve het zorgdossier lezen? Een gesprek kan veel inzicht geven in hoe zij de situatie voor uw moeder inschatten. Dat kan ondersteuning ook voor u bieden.
Dank je voor het delen. En u mag er wat van vinden. Want er is wel degelijk iemand verantwoordelijk. Van de manager die goekeuring geeft aan de medewerker die de ‘interactieve pop’ koopt tot de verzorgenden die de pop aanbieden aan de mensen zoals u moeder. En al die waarschijnlijk zeer lieve mensen mogen zich aangesproken voelen door uw stukje. Want deze pop is inderdaad treurig om te zien. En dat komt omdat het de waardigheid van uw moeder aantast. Als zij niet weet welk jaar het is en waar ze is dan doet niets af aan de waardigheid van uw moeder want dat is een gevolg van de dementie. En de kermisaap is dat niet en dat is het verschil. Ik voel met u mee en neem het aub de anderen niet kwalijk. Het is alsof de mensen vroeger allemaal naar een orca in een badje keken en dachten dat het leuk en nieuw en goed was. Sommige dingen voelen mensen gewoon niet.