De PvdA en kleine scholen

Crosspost: Het nu volgende stuk van Eurocraat verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Ach kijk eens, de PvdA komt op voor kleine scholen. Een krantenbericht dat ongetwijfeld een cynisch glimlachje op vele onderwijslippen doet spelen.
Er is immers in de naoorlogse geschiedenis geen kracht geweest die zoveel heeft bijgedragen aan de enorme schaalvergroting in het onderwijs als de PvdA.

Een klein geschiedenislesje: nadat onderwijsminister Wim Deetman (CDA) in de jaren ’80 lekker had huisgehouden en onder andere via het erg schandalige HOS-akkoord toekomstige generaties had verzekerd van een flink lerarentekort – overigens met volle instemming van de toenmalige voorzitster van onderwijsvakbond ABOP -, nam de PvdA de sloophamer van hem over. Het was staatssecretaris Wallage van de PvdA die in 1991 met zijn wetsvoorstel voor de basisvorming de schaalvergroting – geheel in stijl – op grote schaal inzette. Vanaf dat moment waren (middelbare) scholen van minder dan 240 leerlingen niet meer toegestaan: uit efficiëntie-oogpunt.
Opmerkelijk ook nu weer toegejuicht door dezelfde vakbondsvrouw die eerder had ingestemd met een salarisverlaging voor toekomstige leraren, terwijl zij toch met haar banden in het veld beter zou moeten weten. En onderwijswoordvoerder van de PvdA Tineke Netelenbos zag ook alleen maar voordelen.

Netelenbos werd vervolgens beloond voor haar rechtlijnigheid doordat zij Wallage mocht opvolgen op onderwijs. En hoewel de uitvalcijfers in de nieuwgevormde onderwijsfabrieken angstwekkend stegen was dit voor haar geen reden om het schaalvergrotingsexperiment te staken. In haar eigen gevleugelde woorden: “Je moet niet te lang praten over onderwijsvernieuwing, dat is fnuikend. Je moet ermee beginnen en het afmaken.” En afmaken deed ze, door de vernieuwing uit te breiden naar het nieuw te vormen VMBO, zodat ook de zwakste leerlingen de zegeningen van het lopende-bandonderwijs konden ondergaan. Waardoor ook zij zich verzekerd wist van rokende onderwijspuinhopen op haar naam.

Dat de PvdA nu (rijkelijk laat) tot voortschrijdend inzicht is gekomen is op zich toe te juichen. Maar toch ook wel een beetje ironisch, vooral omdat de huidige staatssecretaris van Onderwijs Sharon Dijksma destijds als onderwijswoordvoerder voor de PvdA toch vooral veel lof had voor Netelenbos.
De schaalvergroting mag nu dus worden teruggedraaid door iemand die groot is geworden in de school van Wallage (niet letterlijk, ze is van ’71 en is die dans dus ontsprongen).

En wat is er met de hoofdrolspelers van dit enorme drama gebeurd? Wim Deetman mocht als burgemeester (NSFW) jarenlang de Hagenezen plagen, Wallage vroeg en kreeg zijn oude liefde Groningen en Netelenbos landde na een serie van wat mindere burgemeesterposten uiteindelijk in het zachte bed van de Provincie Utrecht als CdK. En die eerder genoemde onverstandige vakbondsbestuurder? Die had een wel heel ongelukkige politieke carriere.
Maar dankzij de naar haar vernoemde Vogelaarwijken heeft ze toch haar plaats in de politieke geschiedenis verzekerd.

De moraal: als Sharon Dijksma verstandig is gaat ze gewoon door met kleine scholen sluiten. Dat is weliswaar desastreus voor het onderwijs, maar haar eigen politieke carriere kan het alleen maar goed doen.