Op verkiezingsavond van 12 september zal het erom spannen of Rutte of Roemer gaat winnen. Maar een dag later zal voor beide heren een kater zijn, betoogt Sebastiaan van der Lubben. 13 September wordt De Dag van Politiek en Journalistiek Cynisme.
Eerlijk is eerlijk: het is tot 12 september Roemer of Rutte. Andere partijen in dit land van minderheden zijn insignificant. Tenzij er wonderen gebeuren, uiteraard. Maar deze sterke vereenvoudiging van het politieke nieuws – de tweedeling tussen liberaal en socialistisch, tussen de corpsbal en de noeste arbeider, tussen winnaar en verliezer, tussen Mr. Vrijgezel en de familieman avant la lettre, kortom: tussen links en rechts – is bijzonder schadelijk.
In de eerste plaats krijgen mediagebruikers het idee dat de winnaar van 12 september, Roemer of Rutte, op 13 september almachtig puin mogen ruimen. Alsof ze alleen, zonder last en ruggespraak, orde op zaken kunnen en mogen stellen. Onzin natuurlijk, want Nederland mag zich 13 september opmaken voor lange en barre coalitie-onderhandelingen. SP en VVD gaan voor in de peilingen, maar met 30+ zetels elk (inclusief de foutmarge) is er minimaal een derde partij nodig om een regering te kunnen vormen.
Met drie partijen een coalitie smeden is geen sinecure. Daar gaat tijd overheen. En met elke week dat die vorming lager duurt, gaat er meer water bij de wijn. Er gaat helemaal niemand 13 september puinruimen. De kans is groot dat heel veel lijsttrekkers de puinhopen alleen maar groter maken. De spoeling wordt immers veel en veel te dun. Dát zou het verhaal moeten zijn – mogelijke coalitiegesprekken, verschillen van mening en punten waarover het ze (binnen bandbreedten) eens zijn. Inclusief de consequenties voor ons – burgers.
Kortom: er zijn in werkelijkheid meer partijen nodig om de macht te vormen. De kale dichotomie – Roemer of Rutte – staat namelijk verschrikkelijk los van de Haagse werkelijkheid. Waren voor de verkiezingen nog maar twee leiders die ertoe deden, na de verkiezingen zijn er plots weer tig (alle lijsttrekkers doen immers weer even mee). En die tig leiders zullen in wisselende samenstellingen proberen al te herkenbare programmapunten van de anderen weg te poetsen. De politieke verslaggeving is weer hopeloos complex (waarom doen ze toch zo moeilijk, daar in Den Haag?, is een onder mediagebruikers veel gehoorde klacht in deze fase van de politieke strijd). Media en -gebruiker moesten plots weer oog hebben voor de losers van 12 september … Gekkenhuis! Want wie dat weet, en dat zijn er veel in Nederland, zal weer cynischer over de (politieke) verslaggeving uit deze verkiezingen komen. Ze hebben zich weer mee laten slepen door een overzichtelijke tweestrijd om het Catshuis, terwijl in werkelijkheid er in de Nederlandse politieke verhoudingen geen overzichtelijke strijd is.
Kortom: 13 september is de dag van politiek en journalistiek cynisme. We worden wakker met het besef er weer ingestonken te zijn. We slaan onze kranten en tijdschriften dicht, zetten radio en televisie uit en trekken de stekker van internet er uit en wachten af. Wachten af tot het moment dat helemaal geen nieuws weer meer gaat knagen dan niet eens de helft van het verhaal.
Via Vanderlubben.
Foto Mark Rutte: Flickr / Meisje van de Slijterij
Foto Emile Roemer: Flickr / Roel Wijnants
Reacties (7)
Ach, ieder weldenkend mens weet allang hoe het beleid eruit gaat zien na 12 september. Het lenteakkoord wordt gewoon uitgevoerd. Er wordt voor de buhne nog wat scherpe kantjes afgehaald (langstudeerboete, forensentax en nog wat klein grut) en we gaan gewoon door op de ingeslagen weg.In de grote lijnen zijn alle partijen het er toch over eens, dat ene procentpuntje meer of minder bezuinigen maakt op het grote geheel ook geen bal uit.
Wat mij dwars zit werd gisteren door Dig Istha verwoord: over de crisis en de euro is er niet het begin van een verhaal. Als de politiek serieus de pretentie wil overeind houden leiding te geven, dan moet er meer perspectief worden geboden.
Er wordt wat geneuzeld over democratie in de EU en discipline, maar daar redden de opeenvolgende toppen de euro niet mee. Is er niemand die iets vindt? Het lijkt er op. Dat totaal gebrek aan leiding op fundamentele onderwerpen wordt al aardig zichtbaar.
Beetje off-topic, maar die claim van de Jager dat Roemers uitspraken Nederland geld hebben gekost doordat ze de rentes op Nederlandse staatsobligaties hebben opgedreven is toch gewoon quatsch? Hier is het nrc.next artikel dat de Jagers bewering in twijfel trok en hier de magische grafiek van de Jager die het nrc.next artikel van tafel zou moeten vegen. Het geeft alleen aan dat de koers wat hoger zou zijn begonnen op de dag dat ’s ochtends Roemers uitspraken in het FD werden gepubliceerd, maar dat kan net zo goed een voortzetting van de stijgende trend van de vorige dag zijn (en zelfs dagen als je naar de grafiek bij het nrc.next artikel kijkt); bovendien stabiliseerde de koers daarna en werden er volgens nrc.next op dat moment toch geen obligaties verhandeld, dus die opmerkingen hebben Nederland zeker geen cent gekost en waarschijnlijk ook niet als er wel nieuwe obligaties werden uitgegeven.
Hee, waar is de link naar de grafiek van de Jager gebleven? Poging 2:
https://twitter.com/Financien/status/238581327350362114/photo/1/large
Het is verkiezingstijd, en dat roept men wat men denkt dat stemmen zal opleveren.
Bovendien wordt Kees Jan niet gehinderd door kennis van zaken.
Automatiseerders bergijpen meestal niet veel van economie, de plof bv van Kees Jan toen Balkenende hem staatssecretaris maakte zou daar ook op kunnen wijzen.
Wat na 12 sept betreft, ik voorspel dat de SP buiten de regering zal worden gehouden, ook als de SP de grootste partij wordt.
Je ziet aan Assange hoe de VS gedraagt ten opzichte van tegenstanders.
En de steun van Bolivië aan Roemer zal in het Haagse niet veel uithalen.
Verder woekert het EU geloof verder, ik zag net een warrige Ugent professor in Europese studies uitleggen dat Hollande en Merkel het eens zullen moeten worden.
De man begreep niet dat hij uitlegde dat de kleine EU landen niets meer te betekenen hebben.
Misschien gaat het met 5 partijen juist wel makkelijker dan met 3. Dan is het des te duidelijker dat er op belangrijke punten water bij de wijn moet en kan er geconentreerd worden op de echte belangrijke punten en de grote lijnen.
Het grove “puin” is al geruimd door Rutte 1 en Kunzuz, het gevaar voor een 2e Griekenland of Spanje is hiermee geweken, de rest van de politieke agenda is minder urgent.
We moeten alleen dit verstandige beleid doorzetten, en wat dat betreft maakt het natuurlijk wel uit of het Rutte of Roemer word. Rutte wil gewoon doorbezuinigen en Roemer heeft al aangekondigd dat hij een boete verwacht van de EU voor het overschrijden van de EU begrotingsregels. Dit zal zo zijn gevolg hebben voor de mogelijke coalitie’s, met als extra complicatie dat Wilders sociaal-economisch nu aan Roemer’s kant staat. Feitelijk kan je kiezen voor het Griekse of het Duitse model.