De hausse van rechtszaken over copyright-schendingen gaat aan de mode-industrie grotendeels voorbij. Voor kleding gelden andere regels dan voor pakweg muziek of film, met als gevolg dat er vrijuit wordt geleend van de grote ontwerpers als Lagerfeld, Gucci of Chanel. Ketens als H & M staan erom bekend dat ze de laatste mode rechtstreeks vertalen naar de eigen, goedkope kledinglijn, zodat iedereen erin kan rondlopen. Maar dat lijkt te gaan veranderen.
Het Amerikaanse Slate vertelt hoe, aangespoord door de successen die platen- en filmmaatschappijen hebben gehaald rond het steviger beschermen van hun creatieve rechten, ook de mode-industrie een nieuwe poging doet om de teugels strakker aan te halen. De Amerikaanse mode-industrie, verenigt in de Council of Fashion Designers of America, praat met het Amerikaanse congres over het instellen van een nieuwe wet die kledingontwerpen meer auteursrechtelijke bescherming moet bieden, en zo moet voorkomen dat anderen weglopen met het ontwerp.
De mode-industrie is niet geheel onbeschermd als het gaat om rechten op ontwerp, maar dat gaat vooral over het beschermen van merknamen. Met andere woorden, het is nu niet toegestaan om een Guccibroek na te maken en er Gucci op te zetten, maar het identieke ontwerp overnemen mag wel. In het voorstel van de Council of Fashion Designers of America wordt dit nu wel verboden, al zal de juridische strijd over wanneer een kledingstuk nu gejat is en wanneer origineel dusdanig ingewikkeld zijn dat er een flinke berg juristen nodig zal zijn om een en ander uit te vogelen.
Het is dan ook zeer de vraag of de mode-industrie er iets mee opschiet.
De huidige regels lijken vrij goed te werken. De grote modehuizen maken winst, en er is veel creatieve uitwisseling, die mogelijk gemaakt wordt door de losse wetgeving. Bovendien kopen de meeste modefreaks nieuwe kleren zodra hun huidige collectie overal op straat te zien is. En als er geen goedkopere varianten meer opduiken, zou dat weleens afgelopen kunnen zijn….
Reacties (14)
Copyright is toch een beetje een techniek om inkomen op basis van een idee – een illusie? – langer en vooral breder te genereren dan van nature mogelijk zou zijn. Een heel leger van advocaten, juristen en marketeers – parasieten dus – is nodig om zoiets uit te buiten.
Gaat copyright zijn doel niet voorbij?
Kan het zelfs niet nuttig zijn copyright schendingen toe te staan? Het geeft natuurlijk wel cachet als je ontwerp goedkoop by the millions is en je op je eigen (dure) productie goed kan verdienen omdat het status van echtheid heeft. Er mkoet dus wel enig onderscheid tussen echt en fake zijn.
(overigens niets tegen copyright als bronbeschermer)
Van tijd tot tijd duikt in de schaakwereld ook deze discussie op. Valt de notatie van een schaakpartij onder auteursrecht of is het nieuws? Tot nu toe is het nieuws en verdient de schaker geen cent als een partij in de krant wordt gepubliceerd.
Toevallig kwam ik laatst ook een discussie tegen over gerecht en recepten, met daarin de zin: ‘Toch is de auteursrechtelijke bescherming van recept en gerecht bepaald geen gesneden koek’.
Het is niet waar dat er geen strakke regelgeving is over het jatten van een ontwerp. Er is hele goeie regelgeving over, die dan ook door de C&A’s en H&M’s op de letter gevolgd wordt. Zo MOETEN er minimaal 8 verschillen zijn tussen twee ontwerpen en er zijn wschl nog wel meer van dat soort regeltjes… Ze hebben bij ‘werken aan werk’ eens iemand van H&M gevolgd die dus ontwerper daar was… die heeft dat daar helemaal uitgelegd.
dit vind ik veel groffer, http://selma.punt.nl/index.php?r=1&id=275616&tbl_archief=0
@1, de opzet van copyricht is natuurlijk erg mooi, maar het gevolg is dat bepaalde mensen, de grote labels, er bakken en bakken aan verdienen….ik vind het zijn doel voorbij gestreefd…!
Kwam dit linkje van jullie, of heb ik het zelf ergens opgesnord (zat in m’n bookmarks): http://download.nowis.com/index.cfm?phile=FreedomExpression.html&tipe=text/html
Over een journalist die het begrip “vrijheid van meningsuiting” heeft laten patenteren. Boeiend leesvoer, zeker voor muziekliefhebbers.
The right to make a copy.
Naamsvermelding is wel belangrijk vind ik. Maar verders… copyright? It just smells funny!
@ Guy: goeie link!
Maar is het imiteren van anderen niet de essentie van Mode?
Ik ga meteen een patent aanvragen voor “de knoop” ,”de rits”, “spijkerbroek” en “jashangertje” (waarmee je jas kan ophangen), morgen ben ik miljoenair mensen, joepie!
*besteld via de achterdeur open source sokken.
@BINGA
patent en copyright zijn wel heel verschillende dingen.
De afbeelding toont het nieuwe voetbalshirt in retrostijl van het oostenrijkse elftal, de Nike Ötzi.
@HansR, idd, maar je kunt nooit te vroeg op de mode vooruit lopen niet?
http://www.law.duke.edu/cspd/comics/
Leuk maar ook nog leerzaam
“een nieuwe wet die kledingontwerpen meer auteursrechtelijke bescherming moet bieden”
Het auteursrecht beschermt de belangen van de maker, niet de ontwerpen. Zoals uit het voorbeeld van de mode-industrie blijkt zijn ontwerpen er juist enorm bij gebaat als iedereen erop kan voortborduren.
“Tot nu toe is het nieuws en verdient de schaker geen cent als een partij in de krant wordt gepubliceerd.”
Tja, de vraag is of een genoteerde schaakpartij een wedstrijdverslag of het product van een creatief proces is. Als wedstrijdverslag voldoet het niet aan het originaliteitsbeginsel.
“Zo MOETEN er minimaal 8 verschillen zijn tussen twee ontwerpen en er zijn wschl nog wel meer van dat soort regeltjes…”
Dit is volslagen onzin. Waar heb je dat in godsnaam vandaan? Om een auteursrecht te krijgen, moet een auteur op basis van zijn eigen inzichten en ervaring een werk maken; als twee auteurs op die manier tot hetzelfde kledingontwerp komen, hebben ze allebei het auteursrecht op die trui.
“Maar is het imiteren van anderen niet de essentie van Mode?”
Het imiteren van anderen is de essentie van elk werk, niet alleen van kledingontwerpen. Er bestaan geen werken die in een vacuum ontstaan zijn. Daarom is auteursrecht ook zo’n vreemd recht, dat alleen rechtvaardiging vindt in het feit dat er niet al te overdreven rigide mee wordt omgegaan.
IANAL.