De betrouwbaarheid van de AIVD

Waarom ik volgende week tegen de 'sleepwet' ga stemmen. Bezwaren genoeg tegen de nieuwe Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (WIV). Privacy First heeft een heel alfabet aan kritiekpunten. Amnesty noemt er drie: de privacy van onschuldige burgers die door het 'sleepnet' geschonden kan worden, het delen van bulkgegevens met buitenlandse diensten en het vrijblijvende toezicht. Bits of Freedom vindt dat de wet op vijf punten verbeterd zou moeten worden. Naast de drie punten van Amnesty heeft BoF ook nog bezwaar tegen het mogelijk gebruik van databases van allerlei organisaties en tegen het misbruik van zwakke plekken in de software die inbraak in computers moet vergemakkelijken. GroenLinks Kamerlid Kathalijne Buitenweg heeft een reparatiewet ingediend die het sleepnet uit de wet haalt, het delen van gegevens met buitenlandse diensten beperkt en meer garanties biedt voor journalisten en medici bij de bescherming van persoonsgegevens. In De Groene las ik vorige week tenslotte nog een verontrustend artikel over de mogelijkheid die de AIVD krijgt om een eigen database met DNA-gegevens in stand te houden. De AIVD probeert de critici gerust te stellen met politiek correcte toezeggingen over het gebruik van de nieuwe bevoegdheden. Harm Brouwer, lid van de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD), noemt de wet 'niet volmaakt'. Hij meent echter dat allerlei toezeggingen die de minister in het Kamerdebat heeft gedaan toch wel voldoende garanties geven voor de nodige zorgvuldigheid van de dienst. Maar waarom staan die garanties dan niet in de wet? En zullen alle ministers zich daar in de toekomst aan houden? De meest gunstige uitleg van de wet laat onverlet dat alleen de ministers van Binnenlandse Zaken en Defensie uiteindelijk verantwoordelijk zijn voor de inzet van de ruime bevoegdheden die de AIVD en de MIVD (de militairen) krijgen. De CTIVD kan achteraf veel onderzoeken, maar de minister krijgt het laatste woord. De nieuwe toetsingscommissie (TIB) die de minister vooraf gaat adviseren over de inzet van bijzondere bevoegdheden gaat over de rechtmatigheid, ze kijkt naar de wet en niet naar de noodzaak en de politieke context. De TIB heeft geen eigen onderzoeksbevoegdheden en is compleet afhankelijk van de informatie van de diensten. 'Verscheidene instanties, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens, hebben gewaarschuwd dat moet worden voorkomen dat de TIB een ‘stempelmachine’ zal zijn.' Er is tot nu toe niet voorzien in een degelijke juridische procedure die de AIVD bij grensoverschrijdingen kan corrigeren. De wet veronderstelt, kortom, een buitengewoon groot vertrouwen in de diensten en hun politieke superieuren. En precies daar zit wat mij betreft het grootste probleem.

Door: Foto: FaceMePLS (cc)
Foto: Free Press/ Free Press Action Fund (cc)

EUvsDisinfo: de beperkingen van een epistemische autoriteit

, door

In een vorig artikel hebben we gezien, dat digitale technologie ervoor zorgt dat Nepnieuws niet alleen heel veel sneller verspreid kan worden dan vroeger, maar ook dat het veel moeilijker is om te weten dat er überhaupt nepnieuws verspreid wordt. De vraag is natuurlijk wat we hieraan kunnen doen. Om die vraag te beantwoorden gaan we eens kijken naar de plannen die er nu zijn, en we beginnen met EUvsDisinfo, dat de oplettende lezer zal herkennen van een recente ruzie met enkele Nederlandse main stream media.

Wat is het idee erachter? Het idee is, dat het stoppen van de verspreiding nepnieuws weliswaar niet mogelijk is, maar dat het wel mogelijk is om ervoor te zorgen dat mensen er niet in trappen. Door een instantie in het leven te roepen die in staat is om nepnieuws te herkennen, hebben mensen altijd de mogelijkheid om te controleren of het nieuws dat ze lezen en delen wel klopt. Met een duur woord noemen we dit een “epistemische autoriteit”; een instantie die het waarheidsgehalte van informatie bepaalt.

Angstscenario’s

Even voor de duidelijkheid: dit gaat dus niet over censuur, of sowieso niet om het verbieden van publicatie. Zo wordt het hele initiatief weliswaar geframed in sommige media, maar dat is een retorische hyperbool die waarschijnlijk bedoeld is om mensen te misleiden. In werkelijkheid kan EUvsDisinfo helemaal niets verbieden (sterker nog, het budget is zodanig klein, dat ze niet eens rechtszaken kunnen voeren, en bakzeil moeten halen bij de eerste dreiging daarmee [1]).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: FaceMePLS (cc)

Jumbo importeert Zuid Amerikaanse praktijken

, door

OPINIE - In enkele Zuid Amerikaanse landen komen illegale overeenkomsten voor waarbij het afzweren van de vakbond een loonsverhoging oplevert. De beruchte “pactos collectivos”. 

Met de ArbeidsVoorwaarden Regeling (AVR) ondermijnen Nederlandse werkgevers de vrijheid van vereniging, het recht op collectieve onderhandelingen en het stakingsrecht. Ze zijn feitelijk één stap verwijderd van illegale praktijken zoals we die zien in landen als Columbia en Mexico.

Het is een trend onder werkgevers om vrije collectieve onderhandelingen te omzeilen met zo’n AVR. De werkgever sluit dan een akkoord met de ondernemingsraad en vraagt de werknemers hiermee in te stemmen. Dat lijkt democratisch, maar met de handtekening machtigen werknemers de OR om in het vervolg afspraken namens hen te maken. De enige invloed die overblijft is de OR-verkiezing, doorgaans eens in de vier jaar.

Vakbonden leggen de uitkomst van CAO-onderhandelingen altijd ter instemming voor aan hun leden. Als de leden niet tevreden zijn kunnen ze gaan staken. Dat staat in de statuten en is geregeld in het stakingsrecht. De ondernemingsraad hoeft een overeenkomst niet voor te leggen en doet dat ook zelden. In het geval van de Jumbo-AVR is het de directie die het dealtje éénmalig ter ondertekening aan de werknemers voorlegt. De OR kan in het Nederlandse recht geen staking uitroepen. Ze hebben ook geen middelen om dat te doen.

Foto: Christoffer Horsfjord Nilsen (cc)

Palestijnen niet welkom bij de VU

, door

OPINIE - Het ene universiteitsbestuur is het andere niet.

Opnieuw heeft het VU-bestuur maatregelen genomen die er op duiden dat solidariteit met Palestina moeilijk ligt op de Vrije Universiteit. De VU zegde vorige week de studenten van het kraakpand De Verrekijker de wacht aan nadat de Palestijnse activiste Ramea Odeh daar een lezing had gehouden. De studenten hadden het niet overlegd met het bestuur. Het bestuur was ziedend. “We moesten door de politie worden gewaarschuwd dat het zou plaatsvinden. Bovendien konden de studenten niet garanderen dat het er niet weer stiekem iets zou gebeuren,” zegt woordvoerder Wessel Agterhof. De studenten zijn gevraagd te vertrekken, maar dat zijn ze niet van plan.

Een van de studenten zegt:  “Odeh is legaal in Nederland, ze zegt niets illegaals, we zijn een platform voor de vrijheid van meningsuiting.” De bijeenkomst verliep zonder problemen. Volgens het OM zijn er geen strafbare uitingen gedaan tijdens de bijeenkomst, maar de universiteit houdt voet bij stuk. “We zien dit als een grove vertrouwensbreuk en een riskante bijeenkomst.”

De kwestie doet denken aan de ophef die er drie jaar geleden op de VU was toen een groep studenten wilde discussiëren over academische vrijheid en de banden van de universiteit met Israël.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Waan van de dag

Het is niet fijn om Kees Verhoeven te zijn

, door

SP Tweedekamerlid Ronald van Raak neemt op TPO Kees Verhoeven flink op de korrel:

D66’er noemde de Sleepwet vorig jaar nog ‘een valse belofte, een fata morgana in een droge woestijn’

Inmiddels heeft Kees Verhoeven lak aan z’n eigen amendementen.

Foto: Dennis Jarvis (cc)

Vermoorde journalist vermoedde ‘Ndrangheta in Slowakije

, door

ELDERS - Slowakije is begin deze week opgeschrikt door een brute moord op een onderzoeksjournalist en zijn vriendin. Was dit het werk van de Italiaanse mafia?

Ján Kuciak (27) en zijn partner Martina Kušnírová zijn afgelopen weekend in hun huis in Velka Maca, veertig kilometer ten oosten van Bratislava, om het leven gebracht. Kuciak werkte voor de website Aktuality.sk. Het hoofd van de politie verklaarde op een persconferentie dat de moord waarschijnlijk  verband houdt met de onderzoeksjournalistiek van Kuciak. De journalist publiceerde over belastingfraude in de bouwwereld, waarbij Ladislav Bašternák was betrokken, een vriend van politici van de regerende SMER-SD partij.

‘Afschuwelijk dat zoiets in Slowakije kan gebeuren’, schreef president Andrej Kiska op zijn Facebook site. Premier Fico (SMER-SD) veroordeelde de moord als een aanval op de vrije pers en de democratie in zijn land. En zo waren er meer geschokte en  voorspelbare reacties van de autoriteiten die verzekerden dat er een diepgaand onderzoek zal plaatsvinden en dat de schuldigen zullen worden gestraft.

Het meest geschokt waren de collega’s van Kuciak. Onderzoeksjournalisten zijn veel tegenwerking gewend in Slowakije, inclusief het gebruik van geweld en het in brand steken van auto’s, maar een moord is nog niet eerder voorgekomen.

Waan van de dag

Tor wordt gefinancierd door Amerikaanse geheime diensten

, door

Journalist Yasha Levine heeft op basis van correspondentie tussen verschillende geheime diensten (o.a.: CIA, FBI & NSA) van de VS en het Tor-project vast kunnen stellen dat Tor hoofdzakelijk wordt gefinancierd door deze geheime diensten. Daarnaast vind/vond er ook veelvuldig inhoudelijke afstemming plaats over o.a. kwetsbaarheden die (nog) niet publiek waren gemaakt.

Most shockingly, the FOIA documents put under question Tor’s pledge that it would never put in any backdoors that gave the government secret privileged access to Tor’s network under question.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende