Als we nu korten op 100.000 hectare natuurgebied, dan zullen we in de nabije toekomst alleen maar meer geld kwijt zijn aan het reguleren en beschermen van onze biodiversiteit, zeggen gastredacteuren Carijn Beumer, onderzoeker Duurzame Ontwikkeling aan de Universiteit Maastricht en Marlies Hanifer, Cultuurwetenschapper
Deze week presenteerde het kabinet Rutte de nieuwe begroting voor 2012, met daarin zoals verwacht veel hervormingen en bijbehorende bezuinigingen om ons land koersvast door de eurocrisis te helpen. Daarbij is ook besloten te korten op thema’s zoals duurzaamheid, klimaat en het behoud van biodiversiteit. Zo wordt bijvoorbeeld de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), het netwerk van Nederlandse natuurgebieden, 100.000 hectare kleiner dan gepland. Dat lijkt in deze roerige tijden, een schappelijke beslissing. Maar de inkrimping van de EHS heeft te veel lange termijngevolgen voor de Nederlandse biodiversiteit én voor de economie om deze plannen door de Tweede Kamer goed te laten keuren.
Dit kabinet schrapt namelijk de kern van het Nederlandse ruimtelijke ordeningsbeleid: het maken van robuuste verbindingen tussen natuurgebieden. Die zijn er voor bedoeld om de natuur zichzelf zo veel mogelijk te reguleren bij een veranderend klimaat. Gebeurt dat niet, dan gaat de kwaliteit en diversiteit van onze omgeving steeds meer achteruit. De volledige EHS maakt het mogelijk dat de Nederlandse flora & fauna zichzelf in stand houdt, zonder dat de overheid zich in de vingers snijdt met enorme natuurbeheerkosten. Het behoudt van de EHS van 700.000 hectare, zou dus eigenlijk een rechtse hobby moeten zijn.
Onze economie kan niet bloeien zonder een gezond ecologisch systeem. De natuur levert namelijk een substantiële bijdrage aan onze gezondheid, veiligheid en grondstoffenvoorziening. In de wetenschap is dit inmiddels een geaccepteerde stelling: onze samenleving is economisch afhankelijk van zogenaamde ‘ecosysteem diensten’.
Zo gaat het om de basis, ons eten: groente, fruit, bestuiving van gewassen. Het gaat om onze gezondheid: het is aangetoond dat zieke mensen sneller herstellen wanneer ze een groene omgeving om zich heen hebben. Ook stadsbewoners hebben veel baten bij een groene leefomgeving. Het gaat ook om onze veiligheid: bomen en planten kunnen bijvoorbeeld door hun absorptievermogen overstromingen voorkomen bij zware regenval. Een gezonde bodem kan helpen drinkwater schoon en veilig te maken, zonder dat we daar dure waterzuiveringsinstallaties voor hoeven te bouwen. Kort gezegd: een goed aan elkaar verbonden ‘groen’ levert ons diensten die als we ze zelf zouden moeten uitvoeren, enorm veel kosten met zich mee zouden brengen.
Daarnaast voorziet het Nederlandse landschap in toerisme en recreatie, waar Nederlandse inwoners en buitenlandse toeristen van kunnen profiteren. Ondernemers in deze recreatiegebieden verdienen substantieel meer dan hun collega’s in andere gebieden, en kunnen hierdoor ook een bijdrage leveren aan (alleen) de noodzakelijke beheerskosten.
Het inkrimpen van de EHS en het daarbij schrappen van de robuuste verbindingen zal averechts werken. Als we nu korten op de 100.000 hectare, dan zullen we in de nabije toekomst alleen maar meer geld kwijt zijn aan het reguleren en beschermen van onze biodiversiteit. De Tweede Kamer kan echter nog ook voor een andere koers kiezen, die zal helpen bij het bestrijden van de economische crisis: kiezen voor de rol als innovatieve inspirator voor een gezonde economie gebaseerd op een robuust, toekomstbestendig en gezond leefklimaat.
Carijn Beumer is Onderzoeker Duurzame Ontwikkeling bij het ICIS (Universiteit Maastricht) en Marlies Hanifer (blog) is Cultuurwetenschapper
Reacties (4)
Nou, volgens de auteurs is onze economie steeds meer afhankelijk van ecosysteemdiensten. Daar maakt 100.000 hectare minder Ecologische Hoofdstructuur minder toch wel veel op uit (ahum).
En nog iets: het aantal soorten in Nederland (alfa diversiteit) neemt aleen maar toe. We hebben zeer ernstige problemen met onze natuur, maar dit stuk werkt bij mij slechts ergernis…
Mooie kikker trouwens, ook een mooi icoon van de Nederlandse Natuur zeker?????
Commercieel agrarisch beheer leidt alleen maar tot meer kosten. Men legt het bij ‘apen, die je hoeft niet te leren klimmen’. Hoe meer commercie, hoe meer kosten. Kijk naar de gezondheidszorg.
“Neoliberalisme privatiseert de winsten en socialiseert de verliezen”. zoals EU-parlementslid Kathleen van Brempt dat typeert.
De tevredenheid met de zorg is de laatste jaren dan wel sterk toegenomen.
“(…) zonder dat de overheid zich in de vingers snijdt met enorme natuurbeheerkosten. Het behoudt van de EHS van 700.000 hectare, zou dus eigenlijk een rechtse hobby moeten zijn.”
De schrijvers gaan hier uit van twee dingen: dat rechtse kabinetten natuur willen beheren, en zo ja, dat ze daar eigenlijk niet voor willen betalen. Ik denk dat dat allebei niet zo is: de EHS en een groen ecosysteem zal ze worst zijn, en als er toch wat beheerd moet worden, betalen ze er heus wel voor, alleen wel aan mensen en bedrijven die ze dat geld gunnen. In het geval van Bleker: boeren.
Inmiddels heb ik gemerkt dat een “groene omgeving” door een aantal reaguurders op Sargasso ook niet zo belangrijk wordt gevonden. Als die moet wijken voor woningbouw en bedrijvigheid is dat geen probleem.
Detail: onlangs is er een onderzoek geweest waaruit blijkt dat bomen langs wegen slecht zijn voor omwonenden, omdat die het fijnstof in de omgeving vasthouden, het fijnstof blijft hangen. Dus dit “groene” ecosysteem werkt niet zo goed.