ANALYSE - Nederlanders hebben het niet zo op Roemenen en Bulgaren. Verschillende steden zien ze voorlopig liever nog niet komen. Het wantrouwen is groot.
Wederzijds vertrouwen tussen de vele volken in de EU lijkt noodzakelijk voor een stabiel Europa, maar dat betekent niet dat dit vanzelfsprekend is. Waar komt dit vertrouwen vandaan? En wie worden er wel en niet vertrouwd?
Vertrouwde Zweden, zelfvoldane Oostenrijkers, misplaatste Cyprioten
Enkele jaren geleden hebben Debby Gerritsen en Marcel Lubbers (Radboud Universiteit Nijmegen) hier onderzoek naar verricht, op basis van een enquête uit 2004. In elk geval op dat moment werden Nederlanders na de Zweden en de Denen het meest vertrouwd van alle volkeren in de EU (en, opvallend genoeg, de Turken). 76% van de Europeanen vertrouwde ons. Het minst vertrouwd in Europa zijn achtereenvolgens de Turken (24%), Roemenen (30%) en Bulgaren (34%).
Wij Nederlanders hebben nog meer vertrouwen in onszelf (90%). Maar het zijn vooral Oostenrijkers (100%) en Luxemburgers (99%) die het erg met zichzelf getroffen hebben. Het meest misplaatste zelfbeeld hadden de Cyprioten (95% vertrouwt het eigen volk; wordt door de rest van de EU door slechts 46% vertrouwd) en Slovenen (95% om 46%).
Vertrouwen in anderen?
Maar waar komt dit vertrouwen vandaan? Bedenk dat vertrouwen een relationeel kenmerk is, afhankelijk van degene die vertrouwt, degene die vertrouwd wordt, en de relatie tussen de twee. Dat uitgangspunt gebruiken Gerritsen en Lubbers in hun analyse.
Een deel van hun bevindingen appelleert aan onze intuïtie:
- Wie zelf woont in een etnisch divers land heeft eerder vertrouwen in andere volkeren. Wel vaker blijkt dat gewenning aan andere etnische groepen negatieve stereotypen ondermijnt.
- Volkeren die arm zijn en landen die corrupt zijn worden het minst vertrouwd. Wanneer inwoners uit die landen naar hier komen, wordt dat ongetwijfeld direct in verband gebracht met misdaad en misbruik. Dat lijkt ook nu het geval, met de mogelijke komst van Roemenen en Bulgaren, waar armoede en corruptie wijdverspreid zijn.
- Overeenkomstige taal, overeenkomstige religie en een korte geografische afstand tussen de twee volkeren stimuleert het vertrouwen. Bekend maakt dus bemind.
Maar er zijn ook een paar opvallende verschillen.
- Directe buurlanden krijgen een kleine puntenaftrek dan je zou verwachten door alle overeenkomstigheden.
- Het vertrouwen in een ander volk is lager wanneer een aanzienlijke minderheid uit dat andere volk binnen onze landgrenzen woont. Althans, gegeven onze bekendheid met dat volk.
Wantrouwen in het eigen volk? Ongelijkheid!
Vertrouwen in het eigen volk heeft daarentegen andere wortels. Mensen wantrouwen de eigen landgenoten niet doordat het land etnisch gemengd is of doordat het arm is. Het enige effect dat overeind blijft is het effect van economische ongelijkheid. Economische ongelijkheid ondermijnt onderling vertrouwen, zoals ongelijkheid wel vaker de bron van alle kwaad is lijkt.
Zo beschouwd is het misschien opvallender dat de schadelijke werking van ongelijkheid alleen beperkt blijft tot het eigen volk.
Dit stuk van Tom van der Meer verscheen eerder op Stuk Rood Vlees.
Reacties (12)
Tja, misschien moet men even wachten met roekeloos de grenzen voor dienstverlening open te gooien en eerst met ontwikkelprojecten, import- en export van goederen te beginnen om zo’n land vooruit te helpen. Zodra een land kan floreren zullen banden een stuk vriendelijker zijn. Iteratief te werk gaan is een vieze bezigheid blijkbaar.
“Het meest misplaatste zelfbeeld hadden de Cyprioten (95% vertrouwt het eigen volk; wordt door de rest van de EU door slechts 46% vertrouwd) en Slovenen (95% om 46%).”
Dat lijkt me een onjuiste conclusie. Die conclusie kan je alleen trekken als je veronderstelt dat onze vooroordelen feitelijke constateringen zijn.
Ik vertrouw de Hollanders nog niet eens, laat staan Bulgaren en/of Roemenen
Enige “volk’ wat ik niet vertrouw zijn de nederlandse ambtenaren en politici, helaas door ervaring …
interessant artikel.. ik zie de reclame campagnes over hoe betrouwbaar, lief en aardig die Roemenen en Bulgaren zijn graag tegemoet..
Alhoewel, zodra het “landgenoten” worden, bepaalt het ongelijkheidsprincipe de kwestie weer en zal er gewoon betaald moeten worden om “de vertrouwensband te versterken”..
of u dat nou wilt of niet, doet niet ter zake.
maar goed, ik zie toch ook wel kansen. Misschien moet ik als ondernemer gewoon een trailerpark beginnen.. Wat reclame maken in Roemenië en Bulgarije en ik zit “vol” de komende 50 jaar.
Sterker nog, misschien moet ik een KETEN beginnen.. overal trailerparks in Nederland. Ruimte zat, ze raken de bouwgrond toch niet kwijt!! Landal-trailerparks maar dan voor permanente bewoning.. concept naam: NEW FUTURE PARKS! ( a better way of living)
Ik word RIJK!! * wrijft in handen *
Ik vind het sowiso onbegrijpelijk dat er landen die door en door corrupt zijn, nog maar net een democratie en een veel lagere levensstandaard hebben, gewoon tot de EU kunnen toetreden alsof het vergelijkbare landen zijn als Nederland of Duitsland.
@7:
Wat de EU is bleek net uit het VS dreigement aan Kiev geen geweld tegen betogers te gebruiken.
Je kon het ook zien aan de onderdanigheid die Barroso en Van Rompuy ten toon spreidden tegenover Obama op een conferentie.
Ik denk en hoop dat Putin niet door de knieën zal gaan bij dit westerse imperialisme.
Het maakt Washington niet uit hoe crimineel en corrupt de landen zijn die tot de EU toetreden, als ze maar toetreden.
Als je nu vraagt waar het WANTROUWEN vandaan komt heb je het antwoord sneller te pakken, denk ik.
Volledig eens met @7.
Waarom wordt er nou nooit gekozen voor een verstandige koers. Eerst vertrouwen, dan partnerschap. Nu stappen de partijen keer op leer in een huwelijk zonder elkaar te vertrouwen. En dan toch weer afvragen waardoor al die wrijving is ontstaan
@7: het gaat dan ook in de eerste plaats om militair strategische belangen, wanneer we het over die landen hebben. Daarnaast en daarvoor moeten ze minstens op papier aan een aantal voorwaarden voldoen, waarbij onze eigen corrupte bankiers hen maar al te graag ter wille zijn, want zij lopen daarmee geen enkel risico, al lijkt dat op papier wel…
Als we alleen naar economische ontwikkeling kijken, en alleen leden accepteren, die economisch net zo rijk zijn als NL, lijkt het onbegrijpelijk. Wat corruptie betreft, denk ik dat er niet zo veel verschillen zijn, het valt in die landen alleen wat meer op. Bij ons noemen we dat bonussen, zakendiners, e.d.
Over het vertrouwen in Oost-Europeanen gesproken. Aan het einde van deze blog http://stophetgevaarwilders.blogspot.nl/
worden daar rake dingen over gezegd.