Max Molovich

357 Artikelen
9 Waanlinks
339 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Hoop in bange dagen

COLUMN - Ooit las ik een stukje van Arnon Grunberg over iemand die had geschreven dat het de hoop was die joden de gaskamers in had gedreven. ‘Hoop sterft het laatst’, luidt een bekend aforisme.

Hoop is een klein stukje wrakhout in een oceaan van vertwijfeling. Ik merkte het zelf in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen: ik klampte me vast aan elk nieuwsbericht, elke peiling, elke duiding die mij vertelde dat Donald Trump onmogelijk kon winnen. Tegelijkertijd zag ik wel dat het wrakhout verdomde klein was. Nieuwsberichten, peilingen en duidingen die het wrakhout uit mijn handen probeerden te rukken door me te vertellen dat Trump wel degelijk op winst lag, zorgden ervoor dat ik mij steviger vastklampte aan elk berichtje dat het tegendeel beweerde. 

Volgens Rob Wijnberg in een veel gedeeld stuk voor De Correspondent, heeft de journalistiek gefaald in de aanloop naar de verkiezing van Trump. Dankzij de vluchtige aard van het nieuws zou de journalistiek de politieke aardverschuiving hebben gemist. Zoals ze eerder al de financiële crisis en daarvoor de opkomst van Pim Fortuyn hadden gemist. Doordat journalisten met een 24-uursbril kijken, letten ze niet op de grotere ontwikkelingen, die onder de nieuwsberichten borrelen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op TV | de alternatieve realiteit van Donald Trump

COLUMN - ‘This program was taped in front of a live studio audience’, hoorde je vroeger altijd bij komedieshows als The Cosby Show, Friends en Zeg ‘ns ah. Misschien hoor je het nog steeds wel, maar ik kijk niet zo vaak meer naar dat soort komedieshows, om maar eens een understatement te gebruiken.

Waarmee we zijn aanbeland bij Donald Trump, onbekend met het fenomeen understatement. Zijn enige stijlmiddel is de niet-ironische hyperbool. Maar The Donald heeft publiek nodig. Zonder publiek slaan al z’n hyperbolen dood als een glas bier in een mottenballenfabriek. Alle fantastics, greats en best evers doen niks als niemand reageert. En daarom nodigt hij voor zijn speeches klapvee uit dat op de juiste momenten juicht, lacht en applaudisseert. 

Dat was overduidelijk te horen én te zien in de speech die Trump voor de CIA hield. Hij stond daar een beetje zichzelf en z’n super smart team op de schouders te kloppen. En terwijl hij z’n toehoorders vertelde een geweldige band te hebben met de instanties die hij nog geen week daarvoor van nazipraktijken had beschuldigd, hoorden we gelach en geklap terwijl wij naar onbewogen achterhoofden keken. De man loopt gewoon een alternative reality te produceren waar je bij staat en niemand die hem erop aanspreekt. Hij lijkt het zelf nog te geloven ook.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Ik ben Nederlander

COLUMN - In tijden als deze is zaak om zo nu en dan troost te zoeken. Gisteren zag ik, zonder hierop voorbereid te zijn, het begin van de speech die Thierry Baudet op 14 januari jongstleden hield op het partijcongres van Forum van de Democratie. Met deze zin weet de jonge oppergod van de Nederlandse democratie de aandacht gelijk op zich gericht:

Je hoeft de metafysische stellingnames van het Christendom niet te onderschrijven om toch de wederopstandingsgedachte als toonaangevend motief van onze beschaving te kunnen waarderen.

Waarna Baudet dit koppelt aan de wederopstanding van de klassieke oudheid aan het einde van de Middeleeuwen. Vervolgens lukt het hem met schier onnavolgbaar taalgegoochel om dit ‘Westerse motief’ te koppelen aan alles te onderzoeken en het goede te bewaren en daarmee aan de drang voorbij de horizon te kijken, wat fraais heeft opgeleverd als de kruistochten en de koloniën (met zeilbootjes naar verre landen varen om lekkere kruiden terug te brengen, noemt Baudet dat). Volgens de Messias van het Nieuwe Opportunisme hét bewijs dat xenofobie ons wezensvreemd is. En zo werkt hij in ferme slagen toe naar zijn stelling dat de democratie dood is en dat zijn forumpie de wederopstanding zal verzorgen. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Into the inferno met Donald Trump

COLUMN - Mijn dochter vroeg een tijdje geleden hoe je zeker kon weten dat het leven geen droom is. Ik keek naar de persconferentie van Donald Trump. De modderstroom die er uit zijn mond kwam gaf mij het sterke vermoeden dat deze wereld inderdaad gedroomd wordt. Een koortsdroom waar vaak geen touw aan vast te knopen is.

Trump heeft geen rem, geen filter, geen reflectie, geen angst iets verkeerds te zeggen. In zo’n persconferentie zegt hij het met een iets ‘presidentiëlere’ toon, maar in wezen is er geen verschil met de speeches die hij tijdens de verkiezingen gaf. Hij associeert moeiteloos van de hak op de tak en herinnert zijn toehoorders er om de zin aan, hoe geweldig hij is. Onder die mudstream of consciousness voel je de woede borrelen in minachting voor iedereen die hem dwarszit. 

Hij begint met een pluim voor de pers (de pluim voelt als een koekje voor kruiperigheid), hij suggereert dat de geheime dienst fake nieuws in het leven heeft geroepen, vergelijkt dit met Nazi-Duitsland, geeft toe dat de verkiezingen zijn gehackt, door Russen en Chinezen, vertelt hoe hij hoogstpersoonlijk de economie een boost heeft gegeven, noemt zichzelf the greatest job producer that God ever created, belooft dat zijn inauguratie a very elegant day wordt, belooft de veterenen een beter leven (en sneller hulp bij kanker), zegt dat Poetin bevestigde dat ‘this fake news was indeed fake news’, vertelt als bewijs van zijn integriteit dat hij afgelopen weekend een deal van 2 miljard heeft afgeslagen en weigert de politiek verslaggever van CNN een vraag toe te spelen. Het voelt als één lange woordenbrij, hier en daar onderbroken door een onhoorbare vraag uit het publiek.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | O.J.: Made in America

COLUMN - Het duurde even voordat de documentaireserie O.J. Made in America mij bij de kladden kreeg. Bij de eerste aflevering dacht ik: vijf afleveringen van anderhalf uur over een uitgekauwde zaak als dat van O.J. Simpson? Deze jongen heeft wel wat beters te doen. Maar zo rond de klok van 22.45 uur had ik de afgelopen dagen helemaal niet zoveel beters te doen, zo bleek. Met als gevolg dat ik steeds weer werd terug gezogen in deze Amerikaanse tragedie, zoals The Times het ooit doopte.

En langzaam maar zeker begreep ik wat de makers van deze serie voor ogen hadden. Het ging ze niet alleen om een nauwgezette reconstructie van de opkomst en ondergang van de superster O.J. Simpson met de rechtszaak als apotheose, het ging ze ook om de context. Aan de ene kant om duidelijk te maken hoe het mogelijk was dat O.J. Simpson vrijgesproken kon worden terwijl het bewijs tegen hem zo onweerlegbaar was. Aan de andere kant om te laten zien hoe deze zaak de verschillen tussen zwart en wit Amerika wist te gebruiken en daarmee nog groter maakte. 

De ster van O.J. Simpson kon ook buiten het veld rijzen juist door zich nooit uit te spreken over de problemen van de zwarte gemeenschap. Hij was niet zwart, hij was O.J. Simpson. Hij vond dat hij geen enkele verantwoordelijkheid had voor welke gemeenschap dan ook. Hij was voor zichzelf verantwoordelijk en voor niemand anders. Dat maakte hem ook bij blank Amerika geliefd. Waardoor hij het boegbeeld van autoverhuurbedrijf Herz kon worden, wat weer emancipatoir voordeel voor zwart Amerika opleverde.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Serious Request en het marathoninterview met Kristofer Schipper

COLUMN - Kristofer Marinus Schipper (Rik voor westerse vrienden, Shi Zhouren voor Chinese vrienden) wilde ons net inwijden in de grote geheimen van het taoïsme, toen presentator Chris Kijne hem moest onderbreken. Er was nieuws uit Breda. Ik was even van mijn à propos. Wat kon er in godsnaam in Breda gebeurd zijn dat een onderbreking van het marathoninterview met de belangrijkste Chinakenner van ons taalgebied rechtvaardigde? Was er een kerstmarkt omvergereden, had onze koning zijn voet verzwikt, was Guus Meeuwis overleden? Nee, het ging om Serious Request. De opbrengst was bekend: 8 miljoen 744 duizend 131 euro.

Ik denk niet dat er een luisteraar van het drie uur durende interview met Schipper was, die dit nieuws ook maar iets interesseerde. Ik deed mijn best niet te smalend te denken over alles wat ik hoorde in het daaropvolgende interviewtje met een van de twee dj’s die zich in het Glazen Huis had laten opsluiten. Geert Wilders, Jesse Klaver en Lodewijk Asscher hadden mij eerder deze week uit m’n social media-luchtbel gehaald door foto’s van hun gelakte nagels te laten zien waarmee ze de actie van ene Tijn steunden, een jongetje van zes jaar dat terminale kanker had. Hashtag #lakaan. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Dichter bij Remco Campert

COLUMN - ‘Schrijven is leven’, zegt Remco Campert aan het begin van de documentaire ‘Verloop van jaren – dichter bij Remco Campert’. ‘Als ik daarmee ophoud, ben ik er niet meer.’ Alsof het niet andersom is.

‘Die jongen heeft niets of niemand nodig’, had de dichter J.C. Bloem ooit tegen de moeder van Campert gezegd. Bloem had een tijdje naar de jonge Campert staan kijken terwijl die op de tram stond te wachten. Het was nog steeds waar, meende Deborah, Camperts vrouw. Maar dat viel te betwijfelen: ik kreeg sterk de indruk dat het leven op z’n minst een stuk leuker was met zijn vrouw aan zijn zijde. Ik denk zelfs dat ze onmisbaar is.

Ze tikt zijn columns over op de computer. Als ze klaar is, blaast ze op een toeter. In het begin van de documentaire komt Remco Campert dan de trap op strompelen. Aan het eind van de documentaire heeft hij een liftje. Zo’n liftje dat tergend traag langs de trapleuning omhoog glijdt. Als hij wordt opgenomen in het ziekenhuis gooit ze alle asbakken weg. Behalve één asbak, die ze van een dierbare vriendin hebben gekregen. Een paar dagen later, Campert is inmiddels thuis, liggen in die ene asbak weer sigaretten te smeulen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Vrijdenkers op de vlucht

COLUMN - “Als ik niet word vermoord door iemand die via mij nader tot zijn god wil komen, is dit een heel fijn land om te leven”, aldus een atheïstische vluchteling uit Syrië in de 2Doc Ongelovig – vrijdenkers op de vlucht. In deze documentaire komen ex-moslims aan het woord die hun land zijn gevlucht vanwege hun denkbeelden. Maar hier in Nederland zijn ze ook niet bepaald vrij om te zeggen wat ze denken. Denken ze eindelijk veilig te zijn, zitten ze weer opgesloten in een gedachtengevangenis, dankzij mede-azc-bewoners die goed opletten of iedereen wel moslim genoeg is.

Doen ze vervolgens hun beklag bij het COA, dan krijgen ze te horen dat je maar beter niet kan vertellen dat je atheïst bent. Kritiek op IS, Al Qaeda of de Taliban is ook taboe. Het hoeft nu eenmaal niet automatisch te betekenen dat je het extremisme afzweert als je het extremisme ontvlucht. 

Dat wil ik, als gediplomeerd wegkijker, natuurlijk liever niet horen. Ik heb mijn vluchtelingen het liefst als veerkrachtige slachtoffers die, mede dankzij hun ervaringen, tot inzicht zijn gekomen dat verdraagzaamheid de enige manier is om het leven leefbaar te houden. Mijn soort vluchtelingen staat te popelen om een positieve bijdrage te leveren aan onze maatschappij. Ze willen onze plantsoenen laten floreren, onze ouderen verzorgen en onze operatiekamers verrijken met hun kennis van de Syrische chirurgie (met name de oogheelkunde-opleiding van Aleppo stond altijd in zeer hoog aanzien).

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | You can’t always get what you want

COLUMN - Het einde van de overwinningsspeech van Donald Trump kwam langs op tv. Daar stond hij. Met z’n kapsel. Hij kijkt door de spleetjes van zijn samengeknepen ogen. Zijn lippen in een glimlach die jaren heeft liggen rijpen in de zon van zijn zelfgenoegzaamheid. “And I love this country”, zegt hij met die trage dictie van ‘m terwijl hij het internationale picobello-teken maakt met beide handen. 

Trump draait zich om naar zijn vicepresident Mike Pence en steekt zijn rechterhand uit. Mike Pence neemt de hand aan. In plaats van de hand te schudden, geeft Trump een korte ruk aan de hand van Mike Pence. Mike Pence schiet naar voren. Trump duwt ‘m weer weg. Pence schiet naar achteren. Trump houdt de hand vast. Laat ‘m dan los. Bedankt Mike Pence, draait zich weer om en pakt de hand nogmaals vast. En weer geeft hij een korte maar krachtige ruk aan de hand van Mike Pence. Hij trekt ‘m net even iets verder naar zich toe. Net weer wat krachtiger. En weer schiet Mike Pence een stuk naar voren. Mike Pence mompelt ‘thank you mister president’. Je ziet dat de ‘thank you’ uitschiet op het moment dat er aan zijn arm wordt getrokken. Het doet me denken aan Michael Douglas die in Wall Street altijd net even iets te harde klappen geeft op de wangen van Charlie Sheen. Altijd laten merken wie de baas is. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Kunst op Zondag: Blackface

Nog één nachtje slapen en dan komt de goede Sint met een lading cadeautjes laten zien wie hij ’t allermeest bemint. Met in zijn kielzog zijn knecht, die we geen knecht meer mogen noemen. Want Sint en Piet zijn tegenwoordig gelijkwaardig aan elkaar. Volgend jaar gaan ze wederzijds tutoyeren.

Afijn, het leek mij een mooi moment om deze aflevering van Kunst op Zondag in het teken van blackface te zetten. Want door al dat gedoe over dat je de knecht van Sinterklaas geen knecht meer mag noemen en dat ze elkaar je en jij gaan noemen, zou je bijna vergeten dat er nóg een heikel puntje is dat een smet werpt op dit eens zo populaire kinderfeest: de kleur van Zwarte Piet.

Bij de NPO lopen ze momenteel door elkaar, Zwarte en Gekleurde Pieten, waaronder Pieten die geschminkt zijn in de kleuren van Mondriaan (die ook Piet heette). Toen ik na de eerste afleverging met een Mondriaan Piet vroeg of er nog wat gebeurd was, kreeg ik van alles te horen, maar geen woord over Pieten met rare kleurtjes. They couldn’t care less. Het kan natuurlijk ook dat ze de afgelopen jaren levend de moeder zijn gegaslight

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Trump en het monster van Postmodernistein

COLUMN - Een van de complottheorieën die Trump voor zijn verkiezing gebruikte om alvast aan te kondigen dat hij een eventueel verlies niet zou accepteren, was dat Obama in 2012 mede zou zijn verkozen op basis van de stemmen van overleden mensen. Dat had ik eerder gehoord. In een aflevering van The Simpsons om precies te zijn. Waarin de gefrustreerd clown sideshow Bob burgemeester van Springfield wordt maar Lisa en Bart Simpson erachter komen dat hij de verkiezingen geflest heeft. Ze krijgen van de plaatselijke deep throat een naam door. Die naam blijkt op een grafsteen te staan.

De aflevering met Sideshow Bob refereert geregeld aan All the President’s Men, over het Watergate-schandaal. Voor de gelegenheid heb ik die film nog maar eens bekeken. Alles om de wereld een beetje beter te begrijpen. We zien Woodberg en Bernstein stapje voor stapje de waarheid ontrafelen. Ze publiceren alleen als ze het zeker weten. Wanneer de feiten kloppen. Moet van de hoofdredacteur. 

Als Donald Trump ergens een broertje dood aan heeft, dan zijn het feiten. Ook nu hij bijna in het Witte Huis zit, blijft hij roepen wat in hem op komt. Of het nu waar is of niet. Dat hij zichzelf geregeld tegenspreekt, doet er niet toe. Hij kan het ene moment ja zeggen en een halve uur later beweren dat hij helemaal geen ja heeft gezegd. Het zal wel zaak zijn om zoveel mogelijk verwarring in het kamp van de tegenstander te zaaien.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Trump, politieke correctheid en de Braboneger

COLUMN - Donald Trump zit straks in het Witte Huis dankzij de politieke correctheid. Meent de Marxistische filosoof Slavoj Žižek. Of beter gezegd: dat meent de titel van dit filmpje waarin Žižek vertelt dat politieke correctheid niet het juiste wapen is om Trump mee te bestrijden. Hij erkent dat politieke correctheid helpt bij de emancipatie van minderheden die in de verdrukking zitten, maar hamert erop dat het geen universeel recht is om niet genoemd te willen worden op een manier die jou pijn doet. Want straks wordt het andersom gebruikt: is het de white supremacist die geen racist genoemd mag worden omdat je hem daarmee op z’n blanke zieltje trapt.

Het is inderdaad één van de redenen van Trumps succes: zijn weigering om zich voorzichtig uit te drukken. Hij maakte een einde aan de politieke correctheid in het politieke debat, trok zich niets aan van de mores. Precies zoals Wilders dat hier heeft gedaan. Zijn kiezers vinden het verfrissend. Eindelijk iemand die zich niets aantrekt van de tere gevoelens van een zeikende minderheid die nooit ook maar iets heeft gedaan voor de opbouw van dit land. De politieke correctheid schiet inmiddels, waar Žižek voor waarschuwt, de andere kant op: je mag een racist geen racist noemen en een antisemiet geen antisemiet. 

Vorige Volgende