Max Molovich

353 Artikelen
9 Waanlinks
335 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | O.J.: Made in America

COLUMN - Het duurde even voordat de documentaireserie O.J. Made in America mij bij de kladden kreeg. Bij de eerste aflevering dacht ik: vijf afleveringen van anderhalf uur over een uitgekauwde zaak als dat van O.J. Simpson? Deze jongen heeft wel wat beters te doen. Maar zo rond de klok van 22.45 uur had ik de afgelopen dagen helemaal niet zoveel beters te doen, zo bleek. Met als gevolg dat ik steeds weer werd terug gezogen in deze Amerikaanse tragedie, zoals The Times het ooit doopte.

En langzaam maar zeker begreep ik wat de makers van deze serie voor ogen hadden. Het ging ze niet alleen om een nauwgezette reconstructie van de opkomst en ondergang van de superster O.J. Simpson met de rechtszaak als apotheose, het ging ze ook om de context. Aan de ene kant om duidelijk te maken hoe het mogelijk was dat O.J. Simpson vrijgesproken kon worden terwijl het bewijs tegen hem zo onweerlegbaar was. Aan de andere kant om te laten zien hoe deze zaak de verschillen tussen zwart en wit Amerika wist te gebruiken en daarmee nog groter maakte. 

De ster van O.J. Simpson kon ook buiten het veld rijzen juist door zich nooit uit te spreken over de problemen van de zwarte gemeenschap. Hij was niet zwart, hij was O.J. Simpson. Hij vond dat hij geen enkele verantwoordelijkheid had voor welke gemeenschap dan ook. Hij was voor zichzelf verantwoordelijk en voor niemand anders. Dat maakte hem ook bij blank Amerika geliefd. Waardoor hij het boegbeeld van autoverhuurbedrijf Herz kon worden, wat weer emancipatoir voordeel voor zwart Amerika opleverde.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Serious Request en het marathoninterview met Kristofer Schipper

COLUMN - Kristofer Marinus Schipper (Rik voor westerse vrienden, Shi Zhouren voor Chinese vrienden) wilde ons net inwijden in de grote geheimen van het taoïsme, toen presentator Chris Kijne hem moest onderbreken. Er was nieuws uit Breda. Ik was even van mijn à propos. Wat kon er in godsnaam in Breda gebeurd zijn dat een onderbreking van het marathoninterview met de belangrijkste Chinakenner van ons taalgebied rechtvaardigde? Was er een kerstmarkt omvergereden, had onze koning zijn voet verzwikt, was Guus Meeuwis overleden? Nee, het ging om Serious Request. De opbrengst was bekend: 8 miljoen 744 duizend 131 euro.

Ik denk niet dat er een luisteraar van het drie uur durende interview met Schipper was, die dit nieuws ook maar iets interesseerde. Ik deed mijn best niet te smalend te denken over alles wat ik hoorde in het daaropvolgende interviewtje met een van de twee dj’s die zich in het Glazen Huis had laten opsluiten. Geert Wilders, Jesse Klaver en Lodewijk Asscher hadden mij eerder deze week uit m’n social media-luchtbel gehaald door foto’s van hun gelakte nagels te laten zien waarmee ze de actie van ene Tijn steunden, een jongetje van zes jaar dat terminale kanker had. Hashtag #lakaan. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Dichter bij Remco Campert

COLUMN - ‘Schrijven is leven’, zegt Remco Campert aan het begin van de documentaire ‘Verloop van jaren – dichter bij Remco Campert’. ‘Als ik daarmee ophoud, ben ik er niet meer.’ Alsof het niet andersom is.

‘Die jongen heeft niets of niemand nodig’, had de dichter J.C. Bloem ooit tegen de moeder van Campert gezegd. Bloem had een tijdje naar de jonge Campert staan kijken terwijl die op de tram stond te wachten. Het was nog steeds waar, meende Deborah, Camperts vrouw. Maar dat viel te betwijfelen: ik kreeg sterk de indruk dat het leven op z’n minst een stuk leuker was met zijn vrouw aan zijn zijde. Ik denk zelfs dat ze onmisbaar is.

Ze tikt zijn columns over op de computer. Als ze klaar is, blaast ze op een toeter. In het begin van de documentaire komt Remco Campert dan de trap op strompelen. Aan het eind van de documentaire heeft hij een liftje. Zo’n liftje dat tergend traag langs de trapleuning omhoog glijdt. Als hij wordt opgenomen in het ziekenhuis gooit ze alle asbakken weg. Behalve één asbak, die ze van een dierbare vriendin hebben gekregen. Een paar dagen later, Campert is inmiddels thuis, liggen in die ene asbak weer sigaretten te smeulen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Vrijdenkers op de vlucht

COLUMN - “Als ik niet word vermoord door iemand die via mij nader tot zijn god wil komen, is dit een heel fijn land om te leven”, aldus een atheïstische vluchteling uit Syrië in de 2Doc Ongelovig – vrijdenkers op de vlucht. In deze documentaire komen ex-moslims aan het woord die hun land zijn gevlucht vanwege hun denkbeelden. Maar hier in Nederland zijn ze ook niet bepaald vrij om te zeggen wat ze denken. Denken ze eindelijk veilig te zijn, zitten ze weer opgesloten in een gedachtengevangenis, dankzij mede-azc-bewoners die goed opletten of iedereen wel moslim genoeg is.

Doen ze vervolgens hun beklag bij het COA, dan krijgen ze te horen dat je maar beter niet kan vertellen dat je atheïst bent. Kritiek op IS, Al Qaeda of de Taliban is ook taboe. Het hoeft nu eenmaal niet automatisch te betekenen dat je het extremisme afzweert als je het extremisme ontvlucht. 

Dat wil ik, als gediplomeerd wegkijker, natuurlijk liever niet horen. Ik heb mijn vluchtelingen het liefst als veerkrachtige slachtoffers die, mede dankzij hun ervaringen, tot inzicht zijn gekomen dat verdraagzaamheid de enige manier is om het leven leefbaar te houden. Mijn soort vluchtelingen staat te popelen om een positieve bijdrage te leveren aan onze maatschappij. Ze willen onze plantsoenen laten floreren, onze ouderen verzorgen en onze operatiekamers verrijken met hun kennis van de Syrische chirurgie (met name de oogheelkunde-opleiding van Aleppo stond altijd in zeer hoog aanzien).

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | You can’t always get what you want

COLUMN - Het einde van de overwinningsspeech van Donald Trump kwam langs op tv. Daar stond hij. Met z’n kapsel. Hij kijkt door de spleetjes van zijn samengeknepen ogen. Zijn lippen in een glimlach die jaren heeft liggen rijpen in de zon van zijn zelfgenoegzaamheid. “And I love this country”, zegt hij met die trage dictie van ‘m terwijl hij het internationale picobello-teken maakt met beide handen. 

Trump draait zich om naar zijn vicepresident Mike Pence en steekt zijn rechterhand uit. Mike Pence neemt de hand aan. In plaats van de hand te schudden, geeft Trump een korte ruk aan de hand van Mike Pence. Mike Pence schiet naar voren. Trump duwt ‘m weer weg. Pence schiet naar achteren. Trump houdt de hand vast. Laat ‘m dan los. Bedankt Mike Pence, draait zich weer om en pakt de hand nogmaals vast. En weer geeft hij een korte maar krachtige ruk aan de hand van Mike Pence. Hij trekt ‘m net even iets verder naar zich toe. Net weer wat krachtiger. En weer schiet Mike Pence een stuk naar voren. Mike Pence mompelt ‘thank you mister president’. Je ziet dat de ‘thank you’ uitschiet op het moment dat er aan zijn arm wordt getrokken. Het doet me denken aan Michael Douglas die in Wall Street altijd net even iets te harde klappen geeft op de wangen van Charlie Sheen. Altijd laten merken wie de baas is. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Kunst op Zondag: Blackface

Nog één nachtje slapen en dan komt de goede Sint met een lading cadeautjes laten zien wie hij ’t allermeest bemint. Met in zijn kielzog zijn knecht, die we geen knecht meer mogen noemen. Want Sint en Piet zijn tegenwoordig gelijkwaardig aan elkaar. Volgend jaar gaan ze wederzijds tutoyeren.

Afijn, het leek mij een mooi moment om deze aflevering van Kunst op Zondag in het teken van blackface te zetten. Want door al dat gedoe over dat je de knecht van Sinterklaas geen knecht meer mag noemen en dat ze elkaar je en jij gaan noemen, zou je bijna vergeten dat er nóg een heikel puntje is dat een smet werpt op dit eens zo populaire kinderfeest: de kleur van Zwarte Piet.

Bij de NPO lopen ze momenteel door elkaar, Zwarte en Gekleurde Pieten, waaronder Pieten die geschminkt zijn in de kleuren van Mondriaan (die ook Piet heette). Toen ik na de eerste afleverging met een Mondriaan Piet vroeg of er nog wat gebeurd was, kreeg ik van alles te horen, maar geen woord over Pieten met rare kleurtjes. They couldn’t care less. Het kan natuurlijk ook dat ze de afgelopen jaren levend de moeder zijn gegaslight

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Trump en het monster van Postmodernistein

COLUMN - Een van de complottheorieën die Trump voor zijn verkiezing gebruikte om alvast aan te kondigen dat hij een eventueel verlies niet zou accepteren, was dat Obama in 2012 mede zou zijn verkozen op basis van de stemmen van overleden mensen. Dat had ik eerder gehoord. In een aflevering van The Simpsons om precies te zijn. Waarin de gefrustreerd clown sideshow Bob burgemeester van Springfield wordt maar Lisa en Bart Simpson erachter komen dat hij de verkiezingen geflest heeft. Ze krijgen van de plaatselijke deep throat een naam door. Die naam blijkt op een grafsteen te staan.

De aflevering met Sideshow Bob refereert geregeld aan All the President’s Men, over het Watergate-schandaal. Voor de gelegenheid heb ik die film nog maar eens bekeken. Alles om de wereld een beetje beter te begrijpen. We zien Woodberg en Bernstein stapje voor stapje de waarheid ontrafelen. Ze publiceren alleen als ze het zeker weten. Wanneer de feiten kloppen. Moet van de hoofdredacteur. 

Als Donald Trump ergens een broertje dood aan heeft, dan zijn het feiten. Ook nu hij bijna in het Witte Huis zit, blijft hij roepen wat in hem op komt. Of het nu waar is of niet. Dat hij zichzelf geregeld tegenspreekt, doet er niet toe. Hij kan het ene moment ja zeggen en een halve uur later beweren dat hij helemaal geen ja heeft gezegd. Het zal wel zaak zijn om zoveel mogelijk verwarring in het kamp van de tegenstander te zaaien.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Trump, politieke correctheid en de Braboneger

COLUMN - Donald Trump zit straks in het Witte Huis dankzij de politieke correctheid. Meent de Marxistische filosoof Slavoj Žižek. Of beter gezegd: dat meent de titel van dit filmpje waarin Žižek vertelt dat politieke correctheid niet het juiste wapen is om Trump mee te bestrijden. Hij erkent dat politieke correctheid helpt bij de emancipatie van minderheden die in de verdrukking zitten, maar hamert erop dat het geen universeel recht is om niet genoemd te willen worden op een manier die jou pijn doet. Want straks wordt het andersom gebruikt: is het de white supremacist die geen racist genoemd mag worden omdat je hem daarmee op z’n blanke zieltje trapt.

Het is inderdaad één van de redenen van Trumps succes: zijn weigering om zich voorzichtig uit te drukken. Hij maakte een einde aan de politieke correctheid in het politieke debat, trok zich niets aan van de mores. Precies zoals Wilders dat hier heeft gedaan. Zijn kiezers vinden het verfrissend. Eindelijk iemand die zich niets aantrekt van de tere gevoelens van een zeikende minderheid die nooit ook maar iets heeft gedaan voor de opbouw van dit land. De politieke correctheid schiet inmiddels, waar Žižek voor waarschuwt, de andere kant op: je mag een racist geen racist noemen en een antisemiet geen antisemiet. 

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Leonard Cohen, de opgewekte onheilsprofeet

COLUMN - ‘You want it darker? We kill the flame’, zingt Leonard Cohen op zijn laatste cd. Er klinkt enig plezier in door. Leedvermaak haast. Alsof hij ons met licht sardonisch genoegen achter laat in dit aardse tranendal. Zoek het maar uit met jullie gezeik! Ben je niet blij met wat je hebt? Dan kun je het krijgen ook! I’m ready my lord, zingt hij erna. Dat was me duidelijk.

Niet lang na de release van You want it darker kozen de Verenigde Staten van Amerika de vrolijke sociopaat Donald Trump tot hun president. Voor iemand die klaar was voor zijn Heer, was dit het perfecte moment om er tussenuit te piepen. 

Anders dan bij het overlijden van Prince en Bowie duurde het even voordat ik mijn favoriete liedjes op ging zoeken. Bij Nieuwsuur interviewden ze de zanger van de Nits. De voice-over sprak over de melancholische liefdesliedjes van de Canadese bard (weet niet zeker of ze Canadese bard zeiden, maar het zou mij niets verbazen).

Mevrouw Molovich was het niet eens met dat ‘melancholische liefdesliedjes’. Daarvoor was het werk van Cohen te grimmig. En daar had ze natuurlijk gelijk in. Niet in de laatste plaats wat mij betreft omdat Cohen niet alleen voor Suzanne, Like a bird on a wire en Hallelujah zou moeten worden herinnerd, maar vooral ook om First We Take Manhattan, Everybody Knows en The Future. Liedjes waarin Cohen ons op vrolijke toon duidelijk maakt dat het nooit goed komt met de wereld. Als iemand dat ooit al had durven denken.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Donald Trump, Biff Tannen en Jeff Tweedy

“Let’s go to John King at the magic wall”, zei de presentator van CNN tegen me. Ik ging mee. We hadden net een KEY RACE ALERT gehad met de MAJOR PROJECTIONS IN THE BALANCE OF POWER in de staten die TOO EARLY TOO CALL waren. Het nieuws was dus dat het te vroeg was om er iets over te zeggen. De KEY RACE ALERT had een eigen bumper inclusief gezwollen voice-over die vertelde dat we ontzettend belangrijke informatie zouden krijgen over deze dag der dagen. Ik begon zelf ook tegen mevrouw Molovich te schreeuwen dat ik EVEN NAAR DE KEUKEN ging om EEN KOP LIFE CHANGING KOFFIE te zetten.

Ik zei het al eerder: we zijn onszelf kapot aan het amuseren. Ik zag nu aan de gezichten van de presentatoren dat ze willoze passagiers waren in de achtbaan die ze zelf hadden gebouwd. Ze konden niks anders dan meebewegen. Op en neer en heen en weer. Rechtstreeks de afgrond in. De rem was zoek.

John King kon op zijn magic wall precies zien welke kleur de staten kregen. In real time. Bloedstollend. En terwijl de presentator steeds stevige conclusies trok, hield John King voortdurend een flinke slag om de arm. Want ja, heel Florida kleurde rood, echter: in Palm Beach en in Miami County waren nog maar 25% van de stemmen geteld en percentueel gezien had Clinton daar een flinke voorsprong. Dus als ze die percentuele voorsprong kon vasthouden, dan zou Florida ongetwijfeld naar Clinton gaan.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Michael Moore in TrumpLand

Michael Moore wilde in zijn stand up show TrumpLand iemand aan het woord laten die iets aardigs zei over Hillary Clinton. Dat had ze wel verdiend, na alle haat die ze de laatste maanden over haar heen had gekregen. De lichten in de zaal dimden, het bioscoopscherm ging aan. We zagen een jonge Donald Trump die, ergens ten tijde van een schandaal rond Bill Clinton, zei dat Hillary het wel zou redden. Ze was een sterke, intelligente vrouw en een zorgzame moeder. Of woorden van soortgelijke strekking.

Donald Trump zag er doodnormaal uit. En praatte doodnormaal. Hij was ongetwijfeld de zelfingenomen narcist die hij altijd is geweest, maar het had niet de groteske trekken die het nu heeft. De vadsigheid, die hangende mond, het kapsel, het was allemaal nog in toom. Het deed me denken aan The Picture of Dorian Grey van Oscar Wilde. Waarin de hoofdpersoon een portret van zichzelf op zolder opgeborgen heeft dat in zijn plaats ouder wordt. Terwijl de hoofdpersoon jong en mooi en onberispelijk blijft, rot het portret boven weg, lijdend onder de verdorven daden van zijn geportretteerde.

Dat is Trump. Het portret van een systeem dat verrot is. 

In de laatste uitzending van Droomland Amerika vertelde George Packer, commentator van The New Yorker en schrijver van The Unwinding, over Washington. Hoe congresleden het grootste deel van hun tijd bezig zijn met fundraising, om hun herverkiezingen te financieren. De helft van de tijd zijn ze bezig met lobbyisten van wie ze geld krijgen. Volgens Packer is de middenklasse langzaam maar zeker aan het verdwijnen. In de loop der tijd hebben ze de culturele agenda van de conservatieven overgenomen: tegen het homohuwelijk, tegen abortus en tegen immigratie. En nu de middenklasse in economische malaise aan het verdwijnen is, rest hen niks dan woedend te zijn op de politieke elite die de Amerikaanse democratie in de uitverkoop heeft gedaan. Deze woedende ex-middenklasse ziet Trump als de man die buiten het systeem staat. Terwijl hij er natuurlijk een product van is. Maar dat is dan juist weer bewijs dat hij precies weet hoe verdorven die wereld in elkaar zit.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Privacy en The United States of Secrets

RECENSIE - Een tijdje geleden vroeg mijn zoon aan mij hoe lang een mug leeft. Dat wist ik niet. Ik besloot het op te zoeken op mijn telefoon. Nadat ik het woordje ‘hoe’ had ingetikt, maakte Google mijn vraag af met de woorden ‘lang leeft een mug’. Google had mij afgeluisterd. Ik was min of meer geschokt. Zij het ook weer niet zo erg dat ik alle banden met Google brak.

Inmiddels zijn we een maand of twee verder en valt het me tegen dat Google mijn gedachten nog niet kan lezen.

“Als je een kikker in een pan stopt en je doet het vuur aan, dan zal de kikker blijven zitten en zich laten dood koken”, zei iemand in de documentaire ‘Terms and conditions may apply’ over de kleine lettertjes die bedrijven als Google en Facebook in hun Terms & conditions opnemen om steeds meer van onze privacy af te kunnen snoepen. Nu is het verhaal over de kikker en het kokend water een hardnekkige mythe (alleen een kikker die levensmoe is, zal in het pannetje blijven zitten), maar iets hoeft nog niet waar te zijn om als metafoor te kunnen werken: beetje bij beetje permitteren die bedrijven zich meer, zodat wij er niets van voelen. Daartoe aangemoedigd door de (Amerikaanse) overheid die, onder het mom van terrorismebestrijding, zich laaft aan alle data die wij voortbrengen. En wij blijven met z’n allen lekker in de pan zitten. Soms, als Facebook ineens besluit dat alles wat eerst privé was nu openbaar is, dreigen we eventjes uit de pan te springen. Maar als Facebook zich daar vervolgens niets van aantrekt, stappen we er weer terug in. Verslaafd aan het gemak. 

Vorige Volgende