Arjen Kamphuis

55 Artikelen
3 Waanlinks
168 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Arjen studeerde natuurwetenschappen aan de universiteit van Utrecht en werkte voor IBM Twynstra Gudde als IT-acrchitect, trainer en IT-strategie adviseur. Sinds 2001 werkt Arjen zelfstandig en adviseert klanten over de stategische impact van nieuwe technologische ontwikkelingen. Sindsdien ik hij ook betrokken bij het nationale IT-beleid op het gebied van open standaarden en open source in het publieke domein. Arjen adviseert directies van publieke instellingen, Kamerleden, het kabinet en de EU over de kansen die open standaarden en open source software bieden voor de Nederlandse en Europese kenniseconomie. Sinds 2006 is Arjen Chief Technology Officer van Gendo. In deze rol helpt hij klanten als IT-strategie adviseur en IT-architect om hun informatievoorziening te baseren op open standaarden en zoveel mogelijk onafhankelijk te maken van specifieke producten of leveranciers. Door zijn technische achtergrond kan Arjen prima met de inhoudelijke professionals samenwerken. Zijn ervaring als boardroom consultant van financiële instellingen, ziekenhuizen en het huidige kabinet geeft hem de nodige ervaring om bestuurders inhoudelijk te ondersteunen in hun keuzeprocessen.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

IJsland kopen?

‘Zo’n crisis kan een prima moment zijn om wat zaken voor een prikkie te kopen’ vertrouwde een oud bestuurder van een van mijn bancaire klanten mij laatst toe tijdens een overleg. Nu ben ik zelf niet zo’n investeerder maar als je, zoals Wouter Bos, in een positie bent waar je vrij makkelijk even een koffer geld kan lenen bij de ECB liggen er deze dagen geweldige mogelijkheden.

Neem IJsland, een prachtig natuurgebied (mits je van woeste leegte houdt en een beetje tegen regen kan) ruim twee keer zo groot als Nederland met iets meer inwoners dan Utrecht. IJsland heeft twee zaken die het, net als Fortis/ABNAMRO, tot een investeringskans maken: een acuut financieel probleem en een hoop exploiteerbare hulpbronnen.

Ik heb het dan niet over de aanzienlijke visrechten in een brede strook rondom het eiland en ook zeker niet over de verschillende militaire installaties die allerlei landen wellicht wel voor een eeuw willen huren. Ik heb het over het potentieel aan geothermisch energie onder IJsland. Energie is een van de belangrijke schaarse hulpmiddelen totdat we die kernfusiereactoren aan de praat krijgen (over 50 jaar?) en de IJslanders zijn al decennia bezig om deze energie af te tappen. Het overgrote deel van al het warme water voor keukens, CV’s en openlucht zwembaden en ruim een kwart van de elektriciteit wordt in IJsland opgewekt met aardwarmte. Dat is goedkoop en veroorzaakt geen CO2 uitstoot. Doordat IJsland op de breuk tussen de Europese en Amerikaanse continentale platen ligt zijn er diverse plekken op het eiland waar het aftappen van de energie uit de warme binnenkant van de planeet betrouwbaar kan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Ultieme Business Model

Op een dag weet je het, je wordt … Wallstreet bankier! Serieus… wat een baan. Als het goed gaat geef je jezelf een bonus van een miljoen, of 10, of 100. Als het slecht gaat en je waardeloze papieren producten vergiftigen het complete wereldwijde financiële systeem ren je naar je overheid om even 700 miljard te tappen op kosten van de komende drie generaties belastingbetalers. ‘Privatise-the-profits-and-socialise-the-cost’ noemt men dat in strategie termen. Het is een model waarbij de winst van activiteiten bij private bedrijven terechtkomt maar de werkelijke kosten (die niet noodzakelijk monetair zijn – denk dode soldaten of een giftig milieu) bij de samenleving als geheel worden gelegd. Dit gedrag is extra hypocriet in het geval van de Wallstreet banken omdat de instellingen aldaar zich de laatste decennia vrijwel volledig heeft weten te onttrekken aan behoorlijk toezicht dat dit soort gedrag juist moet voorkomen.

Op zich zou dit allemaal niet zo erg zijn als de Amerikaanse overheid 700 miljard dollar had liggen. Maar dat is niet zo. Elk van die dollars wordt geleend van buitenlandse investeerders die daarmee een steeds grotere greep op de VS krijgen. Inmiddels is een flink deel van de VS defacto in buitenlandse handel en kunnen de Bank of China en Europese pensioenfondsen de Amerikaanse economie laten instorten als ze dat zouden willen (waarbij ik eerder gok op China dan op het ABP). Hier is een realtime klok van de oplopende staatsschuld (slechts een topje van de ijsberg maar het geeft een beeld). Het injecteren van die 700 miljard helpt natuurlijk niet het echte probleem oplossen: Amerika maakt gewoon vrijwel niks dat de wereld wil hebben en heel veel consumeert heel veel uit de rest van de wereld dat geld kost. Vroeger of later treedt de zwaartekracht in.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stemcomputers, de bugs zijn niet het probleem

U heeft gestemd - of niet? Terwijl stemcomputers in Nederland al ruim een half jaar verboden zijn en het stemmen per computer voor zelfs waterschaps verkiezingen ook stervende is lijken fundamentele misverstanden over de kern van het probleem rond stemcomputers te blijven bestaan.

De vele knullige securityproblemen (video)of de afwezigheid van de broncode van de software (in het geval van Nedap en SDU stemcomputers) zijn weliswaar een prima aanleiding geweest om het onderwerp via de media op de politieke agenda te krijgen maar deze zaken zijn niet de kern van het probleem. En hoewel het dossier stemcomputer op het Ministerie van Binnenlandse zaken inmiddels een fel fluoriserende ‘radioactief, niet aankomen!’ sticker heeft blijft het risico bestaan dat lagere overheden of leveranciers blijven denken dat stemmen per computer best kan ‘als we maar even die bugjes oplossen’.

De werkelijke bezwaren zijn veel fundamenteler en hebben weinig te maken met security bugs of open sourcecode. Het zijn de fundamentele principes van de redenen waarom we democratie hebben die met het gebruik van stemcomputers geweld worden aangedaan. In de vele discussies op mailinglists en webfora lijken die fundamentele principes een beetje uit het zicht geraakt. In het eerste jaar van de acties van de werkgroep wijvertrouwenstemcomputersniet werd vaak geroepen door overheid en leveranciers dat men niet zo wantrouwend moest zijn. Nederland was tenslotte een net land en de suggestie dat iemand fraude zo plegen met zo iets fundamenteels als verkiezingen werd als ridicuul van de hand gedaan. Het was simpelweg ondenkbaar en verdere discussie of verantwoording erover was niet noodzakelijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Software; kennis of product?

Voor het eerst spreekt ICT~Office, de brancheorganisatie van de IT- en telecomsector, zich uit over het actieplan Heemskerk. Het lezen van het vorige week gepubliceerde document (PDF) is een bevreemdende ervaring. ICT~Office beklaagt zich erover dat software een politiek issue is geworden, en dat de ‘innovatieve’ Nederlandse softwaresector geplaagd wordt door het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) dat hen niet op de radar heeft en een Rijksoverheidsbeleid dat alleen nog maar open source wil. Dat laatste is, volgens ICT~Office, een direct gevolg van de marktdominantie van Microsoft.

Het stuk geeft het gevoel van ‘Trekschuitkapiteins tegen aanleg spoor’, of ‘Bronwaterfabrikanten klagen over oneerlijk lage prijzen waterleidingbedrijven’. De gebruikte cijfers zijn curieus te noemen. Zo wordt gesteld dat Nederland een software exporterend land is omdat we 1,7 miljard euro aan software zouden exporteren. In dezelfde paragraaf lezen we echter dat de totale softwarebestedingen in Nederland 6,5 miljard zijn. Ik ben natuurlijk geen econoom, maar als je 1,7 van iets exporteert en er 6,5 van consumeert, ben je volgens mij waarschijnlijk een netto importeur. Dit klopt ook wel met het feit dat alleen al de Verenigde Staten voor meer dan 5 miljard naar Nederland exporteert.

ruim 5 miljard stuurt Nederland elk jaar naar de VS voor licentiesLang en uitgebreid wordt er geklaagd over het feit dat de overheid ‘alleen nog maar open source wil’. Nog even afgezien van het feit dat dit niet waar is (‘bij gelijke geschiktheid geniet OS de voorkeur’, en dat is heel wat anders). Het zou kunnen dat sommige leden van ICT~Office, die niet in staat zijn producten te leveren die zich significant functioneel onderscheiden van gratis beschikbare open source software, wat problemen krijgen met hun overheids- en publieke-sector klanten. Maar wiens schuld is dat? Zagen ze dit beleid niet aankomen? Het hing toch echt al een paar jaar in de lucht. Als je als bedrijf niet in staat bent de open source community te overtreffen, dan moet je je echt gaan afvragen of je niet iets anders moet gaan doen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Belgen doen het beter

Al jaren wordt in Nederland gedebatteerd over de wijze waarop we mensen orgaandonor laten worden. In Nederland moet je je actief aanmelden, in België sta je automatisch op de lijst tenzij je daar actief bezwaar tegen maakt. Ondank alle goed bedoelde acties ten spijt zijn er in België ongeveer twee keer zo veel organen beschikbaar als in Nederland. Dit hogere aanbod redt een hoog aantal mensenlevens, zowel Belgen als Nederlanders, door wachtlijsten die in weken en maanden worden gemeten in plaats van jaren.

Waarom hebben we in Nederland niet het Belgische ‘ja-tenzij’ systeem ingevoerd? Volgens Minister Klink is het van belang dat mensen zelf actief kiezen voor het donorschap en is het onwenselijk dat een overheid een dergelijke keuze maakt. Hij gaat daar wel erg soepeltjes voorbij aan het feit dat die overheid formeel eerst wel door alle Nederlanders gekozen is en op allerlei gebieden de taak heeft voor ons keuzes te maken. Brommerhelm, gordels op de achterbank, hoogte van een deur in het kinderdagverblijf, geen alcohol onder de 16. Wordt allemaal door de overheid opgelegd in het kader van de volksgezondheid. En de meesten Nederlanders vinden het prima.

De Belgen, Donorshow organisatoren en heel veel mensen die op een nieuw orgaan zitten te wachten vinden dat de ja-tenzij methode zo snel mogelijk ook in Nederland mag worden ingevoerd. De discussie zit echter muurvast ondanks het feit dat bijna iedereen in Nederland wel een orgaan wil ontvangen als het alternatief doodgaan is maar slechts een minderheid van 25% het initiatief neemt zich aan te melden als donor. Dit kan ook gemakkelijk want er is op individueel niveau geen enkel nadeel aan het niet-donor zijn. Er is geen relatie tussen iemands wil om anderen te helpen en het ontvangen van hulp als dat ooit nodig mocht blijken. Ik denk dat daar de systeemfout zit die je moet corrigeren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Little Brother: zelf waken over privacy

De laatste maanden staat het onderwerp privacy steeds meer op de agenda van blogs en nieuwssites in Nederland. Logisch want de invasie van onze privacy en de wijze waarop onze overheid als een olifant door de porseleinkast van onze burgerrechten lijkt te denderen maakt een krachtig tegengeluid noodzakelijk.

De uitholling van de rechtstaat en democratie is niet alleen in Nederland een rap voortschrijdend proces. Met de VS voorop zijn de meeste westerse landen druk bezig om alle sinds de 13e eeuw opgebouwde mensenrechten af te breken in naam van de strijd tegen het terrorisme. Waarbij noch strijd, noch terrorisme ooit zijn gedefinieerd. Een eindeloze oorlog tegen een grotendeels imaginaire vijand (die we trouwens aan het verliezen zijn), Orwell kon het niet beter verzinnen.

In de VS is net een wet aangenomen die het afgeven van een vingerafdruk verplicht maakt bij het afsluiten van een hypotheek. Hoe makkelijk vingerafdrukken te faken zijn is door de Duitse Chaos Computer Club eerder dit jaar aangetoond. Ondertussen blijken de de miljoenen camera’s in Londen blijken geen effect hebben op het niveau van misdaad (of terrorisme).

Ondank als deze publiek beschikbare informatie blijven regeringen vragen om meer bevoegdheden om ons te beschermen tegen ’terrorisme’. Is er enig bewijs dat meer bevoegdheden iets uithalen? Volgens onze Minister van Justitie had met OM drie jaar nodig om Greg Nekschot op te pakken. Wat is erger: een Minister van Justitie die liegt tegen het parlement (en een parlement dat dat toestaat) of een OM dat daadwerkelijk zo incompetent is als de Minister suggereert?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Auteursrecht maakt meer kapot dan je lief is

In een artikel in de NRC van 17 april maken Martin Bossenbroek en Hans Jansen duidelijk waarom de het auteursrecht de ontwikkeling van een landelijke digitale bibliotheek in de weg staat. Om een werken in een dergelijke bibliotheek op te nemen en via Internet te ontsluiten is het onder de bestaande wetgeving noodzakelijk alle mogelijke rechthebbenden te achterhalen en hun toestemming te verkrijgen. Dit is in veel gevallen praktisch volstrekt onhaalbaar. De auteurs noemen een treffend voorbeeld van een exemplaar van Panorama uit 1921 waar tientallen freelancers aan hebben meegewerkt. De namen van al deze personen achterhalen, bepalen of hun sterfdag voor of na 1937 ligt (het auteursrecht blijft geldig tot 70 jaar na de sterfdag van de auteur) en dan alle mogelijke erfgenamen vinden vormt een berg administratief werk dat zo’n Panorama onbetaalbaar maakt om online beschikbaar te stellen. Het eindresultaat is dus dat het exemplaar van de Panorama in papieren formaat bewaard blijft en niemand het kan gebruiken voor onderzoek of onderwijs over de recente geschiedenis van Nederland. De feitelijke beschikbaarheid van het werk voor de samenleving is effectief tot nul gereduceerd. Nog erger is het met zeldzame nitraatfilms die niemand uit angst voor de auteurswet durft te digitaliseren en die binnen enkele decennia uit elkaar zullen vallen. Voor eeuwig verloren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

OV chipkaart, bestuurlijke zombie?

Een paar weken geleden schreef ik al op mijn blog over de OV-chip farce als ‘een geloof in de platte Aarde’. De werkelijkheid is echter nog erger dan een 21ste-eeuwse staatssecretaris die Middeleeuwse denkbeelden aanhangt. De OV-chipkaart is net een zombie in een low-budget film. Iedere keer als je denkt dat hij nu écht dood is omdat het niet meer lachwekkender en ongeloofwaardiger kan, staat de bloederige vleesklomp toch weer op om grommend nog een wannabe-acteur te lijf te gaan.

Het is opvallend dat de afgelopen dagen vrijwel niemand heeft bericht over het verschijnen van een rapport (PDF) van Inno-V, een adviesbureau voor duurzame mobiliteit. Alleen Kassa en Webwereld besteedden er aandacht aan. Of zou het zijn dat werkelijk niemand deze ‘gebakken lucht’ nog serieus genoeg neemt? Of heeft de meerderheid zich inmiddels neergelegd bij de overwinning van de OV-zombies?

Het rapport is een oefening in bestuurlijk doordouwen van iets dat niemand meer wil. Legitieme problemen worden gebagatelliseerd of genegeerd. Privacy- en veiligheidsissues worden afgedaan als ‘media-hypes’. Hoewel het rapport de laatste TNO-uitspraken zonder meer overneemt, wordt het Britse contra-expertiserapport genegeerd ‘omdat het nog niet beschikbaar was’. Curieus, want het Britse rapport, dat vriendelijk doch kordaat gehakt maakt van eerdere TNO-studies, was publiekelijk beschikbaar op 15 april. Het persbericht van OV-ambassadeur Jeltje van Nieuwenhoven over het rapport is van 17 april en het bestand op de site van Inno-V dateert van 21 april. Als je in de 6 dagen tussen de Britse studie en het uitbrengen van het rapport de nieuwe inzichten had meegenomen in de overwegingen, was er wellicht nog een spoortje van geloofwaardigheid te bekennen geweest. Nu komt het rapport op mij op z’n best over als geklungel en op z’n slechts als moedwillige selectieve informatievoorziening. En dat op een dossier waar TNO al keer op keer de plank volkomen missloeg.

Vorige