Jos van Dijk

1.187 Artikelen
604 Waanlinks
3.607 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Justitie mengt zich in bibliotheekproject (deel 2)

Hirsch Ballin

De KB mag van Hirsch Ballin nazikranten uit de Tweede Wereldoorlog laten zien op het internet. Dat schrijft hij in antwoord op vragen van kamerleden Van der Ham en Hennis-Plasschaert. Het openbaar maken van mogelijk haatdragend materiaal is niet strafbaar, zegt de minister, als het met de nodige zorgvuldigheid gebeurt in het kader van puur zakelijke berichtgeving. “De uitzonderingsgrond voor zakelijke berichtgeving is door de wetgever ingevoegd om voorlichting over dergelijke teksten mogelijk te maken en buiten de strafbaarstelling te houden.”

Daarmee is de kous echter niet af. Justitie gaat met de KB praten over ’technische voorzieningen’ die misbruik van discriminerende teksten moeten voorkomen en ongebreidelde digitale verspreiding tegengaan. “Daarbij gaat het onder andere om een voorafgaande waarschuwing aan online gebruikers over de aard van de teksten en het mogelijk strafbare karakter van verdere verspreiding daarvan en, voor zover technisch realiseerbaar, om het aanbrengen van een voorziening om het downloaden van teksten te belemmeren.”

Wat betekent dit allemaal? Een downloadverbod van geselecteerde teksten nog voordat strafbaar misbruik geconstateerd kan worden? Voorlichting moest toch mogelijk zijn? Krijgt de leraar geschiedenis straks dan toch niet de mogelijkheid om met zijn leerlingen lessen uit het verleden te trekken?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pokerspel met internetvrijheid

Poker (Wikicommons/Todd Klassy)

De bemoeienis van de overheid met het internet groeit met de dag. En dat geldt niet alleen voor landen als China, Iran of Saoedi-Arabië. Begin juli organiseerde de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Verhagen samen met zijn Franse collega Kouchner een conferentie over internetvrijheid in andere landen. In een gezelschap van regeringsvertegenwoordigers van 18 landen, ngo’s en bedrijven spraken zij over het beter naleven van internationale verdragen, een gedragscode voor bedrijven die technologie leveren, hulp aan cyberdissidenten en het internationale juridische kader voor het internet. En zij wijdden mooie woorden aan de bescherming van grondrechten op het internet. Nog dit jaar krijgt de conferentie een vervolg in Nederland. Verhagen en zijn collega werken aan een gedragscode met richtlijnen voor de export van internetfilters.

Verhagen heeft kennelijk weinig contact met zijn Nederlandse collega Hirsch Ballin. Deze publiceerde niet kort daarna voor Nederland een concept-wetsontwerp Bestrijding Computercriminaliteit waarin het Openbaar Ministerie volgens Bits of Freedom een censuurknop krijgt. Zonder rechterlijke toetsing zou het OM volgens dit ontwerp straks Internetaanbieders kunnen verplichten een site te blokkeren als er een vermoeden is van een strafbaar feit. Dat is een wel erg ruime formulering waar van alles en nog wat onder kan vallen, van kinderporno tot het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal of het toegankelijk maken van gedigitaliseerde oude kranten.

De minister is ook al veel langer bezig met providers tot een afspraak te komen over het blokkeren van (voornamelijk) kinderpornosites. Maar wat er precies gebeurt is nog steeds niet duidelijk. Duidelijk is wel dat de misdadigers er niet door worden gepakt. Het blokkeren van bepaalde sites vanwege het overtreden van de wet, zeggen Bits of Freedom en ook de Europese organisatie voor digitale rechten EDRi, mag geen vervanging worden voor het opsporen en berechten van wetsovertreders.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Anonimiteit, geloofwaardigheid en de grenzen van de uitingsvrijheid

In Engeland is onderzoek gedaan naar de vraag of anonimiteit de geloofwaardigheid van de blogger beïnvloedt. Niet dus. Wat wel meespeelt is de presentatie. Dezelfde informatie van een blog waarvan evenveel bekend is over de auteur werd geloofwaardiger geacht als het allemaal netjes is opgeschreven en minder geloofwaardig als er veel taal- en grammaticafouten zijn gemaakt.

De bloggers zelf hoeven zich dus geen zorgen te maken over anonimiteit. Anderen maken zich er nog wel vaak druk over, meestal naar aanleiding van incidenten.

In de archieven van GC vond ik bijvoorbeeld ook enkele bijdragen naar aanleiding van een discussie met Francisco van Jole drie jaar geleden (zie hier en hier).

In Frankrijk heeft senator Jean-Louis Masson onlangs een wetsontwerp ingediend om bloggers te verplichten alleen onder hun eigen naam te schrijven. Hij maakt de vergelijking met de schrijvende pers. De journalistenorganisatie “Reporters sans Frontieres” is het daar niet mee eens. Bloggers zijn geen journalisten. Ze schrijven over hun werk, hun relaties, persoonlijke opvattingen en aangelegenheden die hen last kunnen bezorgen als ze er hun eigen naam onder moeten zetten. Mensen die over de schreef gaan kunnen toch wel vervolgd worden, volgens RSF. De meeste bloggers kennen hun verantwoordelijkheid wel. Vanwege die enkeling die er een potje van maakt moet je niet een hele groep bloggers de mogelijkheid ontnemen om vrijuit te schrijven. Daarom heeft RSF zich ook aangesloten bij een appèl van een aantal Franse ISP’s om de anonimiteit te handhaven. En als hulp aan de blogger hebben ze een handleiding geschreven: Blogueurs: Droits et Devoir.

Begin vorige maand ontstond er grote opschudding onder gamers na een besluit van een grote speler in deze wereld, Blizzard, om geen anonieme bijdragen meer te accepteren op forums over bv. World of Warcraft. Motief: een verbetering van de kwaliteit van de forums. Blizzard kondigde ook nog aan ouders via ‘Parental Control’ de mogelijkheid te geven om hun kinderen te verbieden aan discussies deel te nemen (de vrijheid die de amerikanen zo belangrijk vinden geldt in dat land maar zeer beperkt voor kinderen). Het bedrijf heeft het hele plan na een stortvloed van negatieve reacties weer schielijk ingetrokken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitvoering bewaarplicht bevestigt bezwaren

Maria van der Hoeven (Wikicommons/Rijksvoorlichtingsdienst)

Sinds vorig jaar moeten alle aanbieders van telecomdiensten (telefoon, internet) alle verkeersgegevens anderhalf jaar bewaren. Wie met wie heeft gebeld en wie met wie heeft gemaild, simpel gezegd. Die bewaarplicht, opgelegd door de EU, is niet zonder slag of stoot door de Eerste Kamer gekomen. Het scheelde maar weinig of het wetsontwerp was gestrand. De regering kon uiteindelijk nog de steun van de VVD en het CDA krijgen met de belofte dat de termijn zou worden gereduceerd tot het minimum volgens de EU-richtlijn, zes maanden. En er zou worden uitgezocht of de bewaarplicht voor met name de kleinere bedrijven niet te bezwaarlijk en te kostbaar is.

Deze week schreef de minister van Economische Zaken, Maria van der Hoeven, mede namens haar collega Ernst Hirsch Ballin, aan de Eerste Kamer dat het allemaal wel in orde zou komen. Ten eerste heeft de regering zoals beloofd een wetswijziging voorgesteld aan de Tweede Kamer voor de reductie van de bewaartermijn. En er is een nulmeting gedaan naar de invoering van de wet.

Wat blijkt?

1. Er zijn geen onoverkomelijke bezwaren geconstateerd bij de internetaanbieders, zegt de minister. Maar….veel bedrijven voldoen nog niet aan de eisen omdat de specificaties onduidelijk zijn. En de kleine aanbieders zijn nog steeds erg onzeker over de kosten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EU financiert Israëlische wapenontwikkeling

Raketje, van het onschuldige soort (foto:flickr/Erik Charlton)

België, de huidige voorzitter van de EU, heeft beloofd prioriteit te geven aan ?research?. Iemand tegen? De procedures om geld binnen te halen voor onderzoek moeten vereenvoudigd worden. Vooral voor het midden- en kleinbedrijf. Goed plan, toch? Research is de verantwoordelijkheid van de Ierse commissaris Máire Geoghegan-Quinn. Zij zal in september een nieuw plan voor haar aandachtsgebied presenteren. Dan is het wellicht een geschikt moment om haar ook enkele vragen te stellen over de financiering van Israëlisch militair onderzoek uit haar EU-researchfondsen.

David Cronin, een Iers journalist in Brussel, schreef eind juni dat de EU onder verantwoordelijkheid van zijn landgenote van plan was om Israëlische bedrijven opnieuw subsidies voor onderzoek te verlenen. Daaronder ook de producent van de onbemande gevechtsvliegtuigen (?drones?) die in de Gaza-oorlog volgens Human Rights Watch 87 burgerslachtoffers hebben gemaakt en een bedrijf dat metaaldetectoren maakt en veiligheidssystemen voor het vervoer tussen Jeruzalem en de illegale settlements op de West-Bank.

In een eerder rapport van Cronin staat ook dat Israël spot met de EU-vereiste dat steun aan Israël niet besteed zou mogen worden op de West-Bank. In dat rapport wordt ook Motorola genoemd als begunstigde van EU-subsidies voor de ontwikkeling van technologie op het gebied van bewaking. Motorola maakt onderdelen van bommenwerpers die opereerden in de Gaza-oorlog. Human Rights Watch vond ook Motorola onderdelen in Qana, Libanon, op de plaats waar in 2006 Israëlische bommenwerpers 28 burgers doodden, voor het merendeel kinderen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Californië en homohuwelijk

[qvdd]

“Proposition 8 fails to advance any rational basis in singling out gay men and lesbians for denial of a marriage license. Indeed, the evidence shows Proposition 8 does nothing more than enshrine in the California Constitution the notion that opposite sex couples are superior to same-sex couples. Because California has no interest in discriminating against gay men and lesbians, and because Proposition 8 prevents California from fulfilling its constitutional obligation to provide marriages on an equal basis, the court concludes that Proposition 8 is unconstitutional.”

Rechter Vaughn R. Walker van het Californische District Court bepaalde tevens dat de ban op homohuwelijken opgeheven moet worden en dat er vanaf 18 augustus weer huwelijken tussen mensen van gelijk geslacht gesloten mogen worden. Het begin van een liberale wind vanuit de vanouds vrijzinnige westkust?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Justitie mengt zich in bibliotheekproject

De Koninklijke Bibliotheek heeft een schat aan historisch materiaal toegankelijk gemaakt op de website Historische Kranten. Van 1618 tot 1939 is inmiddels een groot aantal gedigitaliseerde kranten doorzoekbaar. Een vervolgproject betreft periodieken die verschenen zijn in de Tweede Wereldoorlog. De KB wil uit deze periode alle kranten, de verzetsbladen, maar ook de nazi-periodieken voor zover beschikbaar digitaliseren en toegankelijk maken. Het laatste onderdeel van dit plan heeft geleid tot een waarschuwing van de kant van het ministerie van Justitie, in tweede instantie ook gesteund door de subsidiegever van de KB, het ministerie van OC&W. Het ministerie van Justitie heeft de KB afgeraden het ‘foute’ materiaal online beschikbaar te stellen, omdat ze niet kunnen garanderen dat het Openbaar Ministerie niet zal overgaan tot vervolging van wat het ziet als vermenigvuldiging van strafbare uitingen, zo valt op het Archievenforum te lezen.

Deze bemoeienis van Justitie is om een aantal redenen opmerkelijk. Op de eerste plaats vanwege het tijdstip. De vrijheid om te publiceren is in Nederland gegarandeerd door artikel 7 van de Grondwet waarin staat dat niemand vooraf toestemming nodig heeft om gedachten te openbaren behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet. Die verantwoordelijkheid voor de wet wordt doorgaans achteraf getoetst als Justitie daar aanleiding voor vindt. Het voorafgaand aan publicatie dreigen met ingrijpen kan moeilijk opgevat worden als passend in de geest van dit grondrecht. Dat is dan ook zeer uitzonderlijk. Het feit dat het hier om inmenging van de staat gaat maakt de waarschuwing, die ook als verkapt dreigement opgevat kan worden, extra gevoelig. Een onafhankelijk jurist zou daartoe geraadpleegd de KB kunnen adviseren om voorzichtig te zijn. Maar hier treden twee ministeries namens de Nederlandse Staat op om een publicatie te ontmoedigen. Dat komt toch wel erg dichtbij censuur. Wie namens de staat optreedt zou zich beter kunnen onthouden van elke schijn van inmenging.

Dan kun je ook nog vraagtekens zetten bij de zin van een verbod van dit materiaal. In De Groene heeft historicus Frank van Vree er op gewezen dat veel periodieken die de KB wil digitaliseren al lang openbaar zijn en ook deels toegankelijk via het internet. Zou Justitie inzage van nazikranten in bibliotheken willen gedogen, maar willen verbieden dat ze doorzoekbaar zijn op het internet? In welke eeuw leven we?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chili loopt voorop met netneutraliteit

In de Verenigde Staten is de strijd nog niet gestreden. De EU is nog in het stadium van informatie verzamelen. Nederland lijkt er geen boodschap aan te hebben. Netneutraliteit, de verplichting van Internet Service Providers om alle informatie zonder onderscheid door te geven, is min of meer de basis voor de digitale burgerrechten. Het is op z’n minst opmerkelijk te noemen dat een land als Chili nu als eerste dit principe in de wet heeft vastgelegd.

In wezen gaat het bij netneutraliteit om publieke belangen versus het grote geld. Internetproviders kunnen door machtige partijen met veel geld in de verleiding worden gebracht bepaalde data sneller door te geven of bepaalde andere data langzamer af te handelen (zie de filmpjes op de website van de NRC).

Een van de motieven van de Chileens initiatiefnemer, parlementslid Gonzalo Arenas, was het verhinderen van het selectief ‘afknijpen’ van het downloaden van muziek en films door providers. Daar staat nu in Chili een boete op. Burgers moeten ongelimiteerde toegang krijgen tot het internet. De belangrijkste waarde van het internet is volgens oorspronkelijk ontwerper Vint Cerf nu juist dat het zonder poortwachters functioneert.

De strijd om de netneutraliteit is vergelijkbaar met de strijd om burgerlijke vrijheidsrechten in de 19e eeuw. Het gaat immers om de vrijheid van burgers om informatie te vergaren zonder tussenkomst van andere partijen. Toen ging het om de vrijheid van de burger ten opzichte van de macht van de staat. Nu lijkt het meer te gaan om het behoud van de publieke ruimte die onze voorouders hebben bevochten. Een publieke ruimte, die wezenlijk is voor een democratie van vrije burgers, en die door de staat zou moeten worden beschermd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Vrouw en islam

[qvdd]De Gemeente Nijmegen trekt de subsidie in van de orthodoxe islamitische Stichting Ar Rayaan. Teksten op de website zouden antisemitisch en vrouwonvriendelijk zijn. De VVD maakte er een punt van. Een van de gewraakte teksten betreft het contactverbod tussen mannen en vrouwen:

“Mannen en vrouwen die niet directe verwanten zijn van elkaar, zouden niet onnoodzakelijk met elkaar moeten praten. Wanneer er sprake is van een echte noodzaak (zoals werk of educatie) om te praten, zou het gesprek op een bescheiden, ingetogen manier moeten plaatsvinden en beperkt blijven tot zover noodzakelijk.”

De Stichting juicht de belangstelling voor haar site toe. Verder wijzen ze fijntjes op de rol die de vrouw in de christelijke bijbel krijgt:

1 Korintiërs 14:33-36: “…Zoals in alle gemeenten der heiligen moeten de vrouwen in de gemeenten zwijgen; want het is haar niet vergund te spreken…” en “…want het staat lelijk voor een vrouw te spreken in de gemeente…”

En zeg nu niet dat christenen hun heilige geschrift minder letterlijk nemen dan de islamieten. Het Vaticaan: “Vrouw als priester is misdaad.”

Hadden we niet ooit bedacht dat de overheid zich beter verre kan houden van religieuze disputen……?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Nederland kijkt passief toe”

Deze week werd in Bosnië de val van Srebrenica herdacht. Nederland had er nauwelijks aandacht voor. Maar ook na vijftien jaar raakt het gebeuren direct betrokken Dutchbatters ( ook al maakt de Telegraaf er iets anders van). En het gevoel dat Nederland medeverantwoordelijkheid draagt voor de 8000 slachtoffers is er nog steeds (ook al wil het leger zelf daar niet aan). Nederland keek toe: dat gevoel zal verbonden blijven aan de tragische afloop van de inname van Srebrenica door de Serviërs.

Deze week is het ook zes jaar geleden dat het Internationaal Gerechtshof in Den Haag oordeelde dat de muur die Israel bouwt illegaal is. Illegaal omdat Israël de muur grotendeels op Palestijns grondgebied bouwt. In de uitspraak heeft het Internationaal Gerechtshof bepaald dat de internationale gemeenschap (dus ook Nederland) erop moet toezien dat Israel de uitspraak naleeft. Maar de Nederlandse overheid doet niets en kijkt passief toe, schrijft United Civilians for Peace over deze kwestie bij de presentatie van een kort filmpje. Passief toekijken: wordt dat de nieuwe geest van de buitenlandse politiek van het voormalige gidsland?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Vrij internet

[qvdd]

“Internet moet een open forum blijven waarop de vrijheid van meningsuiting wordt beschermd. Landen, organisaties en bedrijven moeten zich gezamenlijk inzetten om de vrije stroom van informatie te waarborgen.”

Dat stelde demissionair minister Maxime Verhagen (minister van buitenlandse zaken, CDA) donderdag in Parijs in een toespraak aan het begin van een conferentie over internetvrijheid.

Elders riepen CDA Europarlementariërs de Europese Raad en de Commissie op ‘de toepassingssfeer van Richtlijn 2006/24/EG uit te breiden tot zoekmachines’. En die Richtlijn gaat over de bewaarplicht, op grond waarvan jouw provider een jaar lang moet opslaan met wie je belt, waar je mobiele telefoon is en wanneer je inlogt op internet.

Vorige Volgende