Joost

Wie denkt aan een wijkagent ziet over het algemeen een compromissensluiter voor zich. Iemand die toezicht houdt in de wijk, zich mengt in de conflicten van de wijk en probeert door middel van bemiddeling de angel eruit te trekken. En aangezien hij een band moet opbouwen met de bewoners en niet als boeman gezien wil worden zal hij niet zo snel extreme acties ondernemen. Een wijkagent zie je dus over het algemeen niemand voor kleine vergrijpen bekeuren.

Hoe anders is dat beeld bij onze nationale wijkagent, Hero Brinkman. Als ik aan hem denk als wijkagent dan lost hij conflicten op een iets andere manier op. Stel, er zijn problemen in de wijk. Een groep bewoners bezorgt overlast, en Hero wil er wat aan doen. Begrijpelijk, want hij is verantwoordelijk voor de rust in zijn wijk. Dus hij maakt een afspraak met de groep om te gaan praten. Bij het gesprek zullen ook andere hulpverleners aanwezig zijn.

Maar wacht! Hij heeft een briljant idee. De avond voor de afspraak rijdt hij met een geluidswagen door de straat van de onruststokers en roept om dat de onruststokers klootzakken zijn, dat ze het uitschot zijn van de wijk, boeven enzovoort.

De volgende dag vertrekt de groep goedgemutst richting de huizen, maar treft alle deuren op slot en ze worden onvriendelijk weggestuurd. De verslaggever van het lokale suffertje is erbij en tekent het volgende uit zijn mond op:

De laatste tijd komen er veel verhalen bovendrijven over hulpverleners die het werk onmogelijk gemaakt wordt, of zelfs mishandeld worden tijdens hun werk. Extra zuur natuurlijk, omdat deze mensen daar juist zijn om te helpen. Afgelopen oud en nieuw was het – heel traditioneel – weer raak. En zoals wel vaker wordt de roep om hogere straffen voor mensen die zich aan dit type geweld schuldig maken dan ook groter.

Dit keer waagde RTL Nieuws er een opiniepeiling aan, en wat bleek? 90 procent van de Nederlanders is voor strengere straffen. En eigenlijk is de roep om hogere straffen wel begrijpelijk. Deze mensen werken voor het algemeen belang, en als je hen aanvalt val je niet alleen hen aan. Je maakt ze immers het werken onmogelijk en brengt daardoor indirect anderen in gevaar.

Aan de andere kant moet je met dit soort dingen wel oppassen, natuurlijk. Er ontstaat een soort rechtsongelijkheid. De ene persoon is voor het recht “beter” dan de andere. Mij in elkaar slaan levert minder straf op dan een hulpverlener. Breng je met zulke wetgeving niet andere mensen in groter gevaar?

Ik weet het niet. Er zijn uiteraard andere middelen om deze mensen aan te pakken, zonder ze direct hogere straffen op te leggen. Supersnelrecht bijvoorbeeld. Maar of het genoeg is?

Ik had het al eerder over het negativisme van de oude media naar de nieuwe media toe. Maar de twee voorbeelden die ik daarin aanhaal vallen in het niet bij het initiatief van een groepering die zichzelf Stichting Media Ombudsman Nederland noemt. Zij, een stel oud-journalisten, gaan strijden tegen de scoringsdrift van de media. Uiteraard ligt de oorzaak niet bij de journalistiek zelf, maar bij u, de ‘nieuwsconsument’:

“De moderne lezer, kijker en luisteraar is veranderd in een nieuwsconsument die wil worden behaagd met verstrooiing, infotainment en entertainment. Deze ontwikkeling gaat ten koste van het serieuze nieuws en heeft nadelige effecten op de inhoudelijke pluriformiteit van de nieuwsmedia. Op termijn dreigt dit te leiden tot een democratisch deficit in de Nederlandse samenleving.”

En hetgene waardoor u, de willoze consument, bent veranderd zijn de mobiele telefoon, websites, weblogs en podcasts. Onder andere ons dus. Onze excuses. Deze duivelse vindingen veroorzaken een “transformatie van de journalistiek die nog niet is uitgekristalliseerd”. Tijdens dit proces is het zelfregulerende vermogen van de pers aangetast. En dat moet veranderen. Hoe?

Door stellingnames inzake structurele journalistiek ethiek, door discussies te leiden over bestaande of nieuwe gedragscodes en door bewustwording te vergroten binnen de journalistieke beroepsgroep. Het belang van het serieuze nieuws kan dan weer prevaleren boven info- en entertainment, zodat de journalistiek haar onafhankelijkheid en respectabiliteit herwint in het belang van een open en democratische samenleving.