Christian Jongeneel

Nederland koerst nog altijd af op een gedoogkabinet. Het rommelt weliswaar in het CDA, maar Maxime Verhagen is woordkunstenaar genoeg om met een akkoord naar buiten te komen waarin op het eerste gezicht geen onvertogen woord staat. Daarmee overtuigt hij zijn fractie en het CDA-congres: “Geert zegt misschien minder frisse dingen (en daar zal ik hem stevig op aanspreken), maar het daadwerkelijk te voeren beleid is CDA-beleid.” Het zou nog waar zijn ook.

Maar dan moet er geregeerd worden. Opiniemakers houden het erop dat Wilders het kabinet zal gijzelen, maar is dat ook zo? Er is reden genoeg om aan te nemen dat precies het omgekeerde het geval zal zijn: het CDA neemt Wilders in de tang en Job Cohen kijkt lachend toe.

Het begint er al mee dat Wilders in zijn drang om te regeren veel meer bezuinigingen zal moeten slikken dan hij en zijn achterban willen. Als compensatie eist hij extra harde anti-immigratiemaatregelen. Die krijgt hij, met steun van de VVD. Het CDA protesteert, er wordt wat water bij de wijn gedaan en ten slotte sneuvelt het voorstel in de Eerste Kamer, waar het kabinet geen meerderheid heeft, als er al niet een paar CDA-dissidenten in de Tweede Kamer volhouden dat ze het kabinet steunen, maar dit te ver vinden gaan. Simpel gezegd: het CDA heeft een hele cascade aan machtsmiddelen om Wilders’ voorstellen de nek om te draaien, als ze er echt geen trek in heeft. De breed uitgemeten onrust in de partij brengt die middelen in stelling.