Jeroen Laemers

542 Artikelen
1.350 Waanlinks
901 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Arabieren kijken met Hassnae Bouazza

INTERVIEW - Het veelbesproken boek “Arabieren kijken” van Hassnae Bouazza is bedoeld als ‘kijkje in de gemiddelde Arabische woonkamer (en soms slaapkamer),’ zegt de schrijfster. Slaagt zij daarin?

Arabieren kijken van Hassnae Bouazza is een verfrissend en geslaagd boek. Een boek waarin de Arabische wereld weer een menselijk gezicht krijgt; dat laat zien dat Arabieren méér zijn dan ééndimensionale vlaggenverbranders, vrouwenonderdrukkers en geboren straatrovers.

Dat een boek met een dergelijk voor de hand liggende boodschap ‘verfrissend’ kan worden genoemd is natuurlijk veelzeggend. Een gezonde kijk op Arabieren hebben we blijkbaar al lang niet meer. Gezien de reële problemen met Islamitisch terrorisme en Marokkaanse veelplegers (die we voor het gemak maar even collectief onder de Arabieren scharen) is dat ook weer niet helemaal onbegrijpelijk. Niettemin kijken we wel degelijk – mede dankzij onze nationale media – met een overdreven verwrongen blik naar de Arabische wereld, net als naar hen die daaruit afkomstig zijn.

Arabieren kijken biedt hieraan een welkom tegenwicht. Zo bestaat een groot deel van het boek uit een beschrijving van Arabische populaire cultuur, waaronder films, muziek en soaps. Vooral deze hoofdstukken zijn effectief. Om George Orwell te parafraseren: Iemand die soaps kijkt is geen terrorist, maar overduidelijk een medemens, gelijk aan jezelf, waar je niet graag een drone op afstuurt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Kannibalen, het homohuwelijk en weer een nieuwe Bush

ELDERS - Deze keer een discussie over de grens tussen feit en fictie, een gevalletje ‘I only care if it affects me,’ en het zoveelste lid van de Bush-clan die de politiek in gaat.

Vorige week werd voormalig politieagent Gilberto Valle uit New York schuldig bevonden aan het maken van concrete plannen om verschillende vrouwen te ontvoeren en hen vervolgens – al dan niet levend – op te eten.

Valle zocht in een justitiële database naar potentiële (echt bestaande!) slachtoffers en op internet naar de werking van chloroform en recepten voor mensenvlees. De catch? Hoewel hij zijn voornemens uitgebreid online besprak, deed hij vooralsnog geen enkele moeite om daadwerkelijk met zijn anonieme medesamenzweerders in contact te treden. Ook benaderde hij zijn potentiële slachtoffers niet.

Zodoende blijft de vraag bestaan: is Valle een levensgevaarlijke lustmoordenaar die net op tijd is opgepakt of is hij, zoals zijn verdediging claimt, iemand die er weliswaar duistere seksuele fantasieën op nahoudt, maar geen daadwerkelijke misdadiger?

Daarnaast roept deze zaak de vraag op hoe ver fantasie en rollenspel mogen gaan voordat er sprake is van feitelijk crimineel gedrag. In dit aardige artikel worden deze vragen voorgelegd aan verschillende experts, onder meer op de gebieden van seksuele stoornissen en burgerlijke vrijheden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Consumentenmacht als ideologisch verzinsel

ACHTERGROND - Bedrijven beschikken over verschillende manieren om zichzelf van marktaandeel en omzet te verzekeren. Hierdoor zijn zij veel minder vatbaar voor de ’tucht van de markt’ dan (neo)liberalen – verzot als ze zijn op privatisering en deregulering – ons graag willen doen geloven.

Afgelopen zondag verscheen een, zoals altijd, uitstekende column van Bas Heijne op de website van het NRC. Heijnes betoog richt zich vooral tegen de mentaliteit van geïnstitutionaliseerde zwendel die hoogtij viert in het bedrijfsleven, waarbij de klant als ‘middel’ moeiteloos mag worden bedrogen zolang dit in het belang is van het uiteindelijke doel, namelijk de aandeelhouder.

Als onderdeel van zijn uiteenzetting, brengt Heijne onder andere de interim-topman van Douwe Egberts naar voren die zich opwindt over de afnemers van de nieuwe Sarista-bonenmachine. Vijf tot tien procent van deze consumenten kraakt immers de bijbehorende ‘bonenfunnels’ om deze vervolgens na te vullen met hun eigen bonen in plaats van die van DE. ‘We gaan die mogelijkheid afsluiten,’ reageert topman Jan Bennink. Heijne, op zijn beurt, is verontwaardigd.

Gedwongen winkelnering

Niettemin, wat DE hier uithaalt is wat succesvolle bedrijven nu eenmaal dóen. Als aanbieder van producten en diensten is het immers alleen maar gunstig om de keuzemogelijkheden van de consument zoveel mogelijk te beperken. Hierdoor is het namelijk gemakkelijker marktaandeel te behouden en de concurrentie buiten spel te zetten. Met andere woorden: bedrijven bieden niet wat de consument vraagt, maar laten consumenten slechts kiezen uit een beperkt aanbod: hoe beperkter hoe beter.

Bijstandsgezin houdt maandelijks vijf euro over voor sport en uitgaan

Een bijstandsgezin met twee kinderen houdt maandelijks vijf euro over voor cadeautjes, sport en uitgaan. […] In 2008 hield een gezin met twee kinderen volgens het [Nibud] maandelijks nog 121 euro over om deel te nemen aan sociale activiteiten. Nu dat vijf euro is, betekent dat volgens het Nibud dat kinderen niet naar verjaardagen van vriendjes kunnen, geen geld hebben om te sporten en geen bijdragen voor schooluitstapjes kunnen betalen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Bezuinigingen en compromissen in de Amerikaanse politiek

ELDERS - In de VS is met de ‘sequester’ zojuist de volgende zware bezuinigingsronde begonnen. Goed idee of niet? En wat heeft de Nederlandse pers hierover te melden?

Het grote nieuws van de afgelopen week uit de VS is de zogenaamde sequester, ofwel een groot pakket aan automatische bezuinigingen om het Amerikaanse begrotingstekort onder controle te brengen. Geschatte gevolgen: ruim een half procent minder economische groei en driekwart miljoen minder banen.

Dankzij Obama’s bezuinigingsmaatregelen daalt het Amerikaanse begrotingstekort echter al sinds 2009. Bovendien betaalt de Amerikaanse overheid al vanaf 2010 een negatieve reële rente op haar schuldpapier. Gemeten in reële goederen en diensten, levert geld lenen dus geld op, in plaats van dat het geld kost. Zodoende bestaat er geen enkele zinnige reden om middenin een economische depressie nóg meer drastische bezuinigingen af te kondigen.

Om te achterhalen waarom de sequester er toch is gekomen, moeten we terug naar de zomer van 2011. Toendertijd weigerde het door de Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden de extra staatsleningen goed te keuren die noodzakelijk waren om de begroting te bekostigen die het eerder zelf nog had aangenomen. Het gevolg van deze kunstmatige crisis was dat er een reëel gevaar ontstond dat de Amerikaanse overheid binnenkort niet meer aan haar betalingsverplichtingen zou kunnen voldoen. Dit zou ongetwijfeld desastreuze gevolgen hebben gehad voor zowel de Amerikaanse als de totale wereldeconomie.

Nederlandse ID-wet doet rabbijnen denken aan Nazi-tijd

NIEUWS - De Jerusalem Post:

The Conference of European Rabbis on Thursday compared a Dutch law that requires citizens to carry their identity cards at all times to restrictions placed on Jews by the Nazi regime in Germany.

The current controversy stems from a decision by an appeals court in The Hague which ruled this week that there is no religious exemption for Orthodox Jews that would allow them to refrain from carrying their identity documents on Shabbat, when transporting objects outdoors is prohibited under Halacha (Jewish law).

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Werken met behoud van uitkering leidt tot uitbuiting

ANALYSE - Bijstandontvangers worden regelmatig aan het werk gezet, zonder beloning, zinvolle begeleiding of reëel uitzicht op een arbeidscontract. Dubieuze werkgevers, reïntegratiebedrijven en gemeenten profiteren.

Een tijdje terug publiceerde FNV een zwartboek over werken in de bijstand. Sinds de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) in 2004 is het steeds gebruikelijker geworden dat bijstandontvangers, in ruil voor hun uitkering, verplicht aan het werk moeten.

Wettelijk kader

Deze verplichte werkzaamheden kunnen verschillende vormen aannemen, zo is bepaald in de WWB en enkele aanvullende notities. Allereerst is daar ‘werken met behoud van uitkering’. Dit wil zeggen dat bijstandontvangers aan het werk worden gezet in ruil voor een inkomen onder het wettelijke minimumloon. Voorwaarden zijn onder andere dat deze werkzaamheden tijdelijk zijn en bovendien zijn gericht op het vinden van betaald werk. Ook moeten training en scholing een belangrijk onderdeel vormen van een dergelijk traject.

Daarnaast zijn er zogenaamde ‘participatieplaatsen’. Deze zijn in principe bedoeld voor moeilijk bemiddelbare mensen die ver van de arbeidsmarkt afstaan. Doel is bijvoorbeeld het opdoen van werkritme. Begeleiding behoort een prominent onderdeel van een participatieplaats te zijn.

Tenslotte is er nog de ’tegenprestatie’. Hieronder worden maatschappelijk nuttige werkzaamheden begrepen (dat wil zeggen ‘vrijwilligerswerk’) die niet direct zijn gericht op toetreding op de arbeidsmarkt. Zowel in omvang als duur moet deze verplichte tegenprestatie beperkt blijven.

Foto: -JvL- (cc)

Eigen groep eerst!

OPINIE - Politieke besluitvorming pakt doorgaans vooral goed uit voor de beter gesitueerden. Hoe komt dat toch?

Politici zijn gevoeliger voor de belangen van de haves dan van de have-nots. Zo verdween onlangs het voorstel voor een inkomensafhankelijke zorgpremie, die vooral mensen met een hoger inkomen in de portemonnee zou treffen, binnen no time van tafel. Flinke demonstraties tegen de bezuinigingen op de geestelijke gezondheidszorg onder Rutte I hielpen daarentegen helemaal niets.

Evenzo hadden protesten tegen bezuinigingen op de huurtoeslag weinig effect, terwijl de hypotheekrenteaftrek lang volstrekt onaantastbaar bleef. Om dit in context te plaatsen: in 2008 was de overheid ruim twee miljard kwijt aan huurtoeslagen en liep dik tien miljard aan belastinginkomsten mis dankzij de hypotheekrenteaftrek. Maar liefst de helft van deze misgelopen belastinginkomsten kwam bovendien ten goede aan de twintig procent rijkste huishoudens (met een jaarinkomen van 81.000 euro of meer). Of zoals een Zweedse hitmachine ooit (min of meer) zong: we’re living in a rich man’s world.

Leven na de politiek

Eén oorzaak hiervan is dat het voor politici bijzonder lonend kan zijn om gevestigde belangen te ontzien. Dat is een internationaal verschijnsel. Zo tekende Bill Clinton op 21 december 2000 een wet die de regulering van financiële derivaten verbood. Twee maanden later ontving hij 125.000 dollar van de zakenbank Morgan Stanley als vergoeding voor een toespraak die hij hield voor de top executives van dit bedrijf. Een paar weken later kwam Credit Suisse met hetzelfde bedrag over de brug, eveneens voor een ’toespraak’. Inmiddels heeft Bill Clinton tenminste tachtig miljoen dollar bij elkaar gesproken.

Foto: Jon S (cc)

Onwetendheid is kracht

ELDERS - In de VS zijn pers en overheid maar al te vaak als twee handen op één buik.

Onlangs werd bekend dat de Amerikaanse kwaliteitskranten The New York Times en The Washington Post op verzoek van hun regering de locatie van een geheime drone-basis in Saoedi-Arabië een jaar lang voor het Amerikaanse publiek verborgen hadden gehouden.

Naar eigen zeggen waren beide Amerikaanse kranten op het regeringsverzoek ingegaan om de national security niet in gevaar te brengen. De ombudsman van The New York Times, Dean Baquet, lichtte die beslissing toe in een interview:

The government’s rationale for asking that the location be withheld was this: Revealing it might jeopardize the existence of the base and harm counterterrorism efforts. “The Saudis might shut it down because the citizenry would be very upset,” he said.

Mr. Baquet added, “We have to balance that concern with reporting the news.”

Naar aanleiding hiervan constateerde journalist David Sirota dat de twee belangrijkste kranten van Amerika beide een verhaal achterhielden, niet vanwege een reële bezorgdheid om de veiligheid van Amerikaanse burgers, maar om te voorkomen dat mensen, met name in Saoedi-Arabië, erachter zouden komen wat de VS precies uitvoeren – met als potentieel gevolg dat er een einde zou worden gemaakt aan deze praktijken.

Foto: Jason (cc)

De glazen bol van Milton Friedman

ANALYSE - Milton Friedman (1912-2006) was de invloedrijkste econoom van de late twintigste eeuw. Zijn ideeën hadden – met name gedurende de laatste decennia – een reusachtige, wereldwijde invloed op daadwerkelijk gevoerd economisch beleid. Maar is Friedmans reputatie wel terecht?

Milton Friedmans reputatie staat als een huis. Hij won de Nobelprijs voor de Economie en was één van de voornaamste aanvoerders van de anti-keynesiaanse Chicago school of economics.

Vanzelfsprekend stond (en staat) een econoom van Friedmans statuur ook bloot aan de nodige kritiek. Heel vreemd is dat niet: Friedman bezat een heilig geloof in ‘de vrije markt’ en was, behalve economisch adviseur van Ronald Reagan, ook nog eens overtuigd libertariër en Republikein. De alarmbellen gaan dus al af.

Uiteraard is het te gemakkelijk om iemands economische ideeën af te serveren puur en alleen vanwege zijn politieke overtuigingen en associaties. Zodoende is het noodzakelijk dat we een aantal van Friedmans basale ideeën en methoden nader onder de loep nemen. Gelukkig is zijn werk (deels) zodanig toegankelijk dat je daarvoor geen econoom hoeft te zijn – laat staan een briljant econoom.

Positieve en normatieve wetenschap

Centraal in Friedmans oeuvre staat zijn essay The Methodology of Positive Economics (pdf) uit 1953. Dit essay is wel het invloedrijkste werk over economische methodologie van de twintigste eeuw genoemd.

Vorige Volgende