Over oorlogspropaganda en polarisatie

In het voetspoor van NAVO-admiraal Rob Bauer begeeft Mark Rutte zich nu ook op het pad van de oorlogspropaganda. De kersverse secretaris-generaal van het westerse bondgenootschap roept ons op om ons civiel en militair te wapenen tegen 'het gevaar dat op ons afkomt'. 'We moeten onder ogen zien dat wat in Oekraïne kan gebeuren, ons ook kan gebeuren,' sprak hij dreigend. Een nogal vergaande stellingname waar geen serieuze onderbouwing voor te vinden is. Maar een geluid dat we helaas de afgelopen jaren vaker horen in commentaren op de oorlog in Oekraïne. De Koude Oorlog revisited. De Franse historicus en communicatiewetenschapper Etienne Augé noemt de toespraak van Rutte in de NRC een klassiek staaltje oorlogspropaganda. 'Dit soort mobiliserende toespraken gaan altijd over iets heel ernstigs dat kán gebeuren, maar misschien wel helemaal níét gebeurt. Ter mobilisatie van landen en burgers ‘voor het geval dat’ worden speciale technieken ingezet zoals het aanjagen van angst en het voortdurend schermen met "de goede zaak".' De krant vroeg Augé een aantal media-optredens van militairen en politici te analyseren. Hij zag daarin 'vier, in zijn ogen typische propaganda-elementen: het archetype van de onschuldige jonkvrouw die door boze machten wordt belaagd (en gered wordt door een ridder te paard), de onmenselijke tegenstander, de domino-theorie (na Oekraïne komt....) en de eeuwige strijd tussen goed en kwaad.' Een analyse met een belangrijke waarschuwing voor zowel de mediaconsument als de journalist. Ik wil er nog een aspect aan toevoegen. Polarisatie In alle bezorgde oproepen om polarisatie in het openbare debat tegen te gaan wordt oorlogspropaganda meestal vergeten. Ten onrechte, vind ik. Want juist in deze vorm van propaganda zitten de kiemen voor een verstoring van de onderlinge verhoudingen die de samenleving ernstig kan ontwrichten. Oorlogspropaganda kan angst oproepen. En angst is niet alleen een slechte raadgever, maar belemmert ook een genuanceerde, rationele blik op de werkelijkheid. Angst vergroot de gevoeligheid voor desinformatie, complotterige verhalen en een eenzijdig negatieve maatschappijvisie die een open uitwisseling van meningen niet ten goede komen. Daarbij zorgen de beelden van 'onmenselijke tegenstanders' voor versterking van het wij-zij gevoel en de vreemdelingenhaat, belangrijke bronnen voor de hedendaagse gepolariseerde verhoudingen. De waarschuwing van Augé tegen verdraaide beelden in de oorlogspropaganda is urgenter dan ooit als we zien hoe funest de Israëlische oorlogspropaganda heeft uitgewerkt. De ontmenselijking van de Palestijnen kent geen grenzen, schreef The Rights Forum. Niet alleen blijft de steun voor de Palestijnen nog steeds uit. In Nederland en andere westerse landen heeft de Israëlische propagandamachine ook geleid tot meer polarisatie en een ernstige ontwrichting van het openbare debat. Het 'gevaar dat op ons afkomt', Mark, is onredelijkheid, gebrek aan nuance en verkettering van iedereen die niet binnen de traditionele Nederlandse consensus valt. Misschien kun je ons ook nog eens laten weten hoe we ons daartegen kunnen wapenen. [overgenomen van Free Flow of Information]

Closing Time | My Husband’s Ghost

Kyle Gordon is een Youtube-komiek die meestal korte sketches maakt. Hier pakt hij breed uit met een MTV-spoof op films als Ghost (1990) en het soort melodramatische operetteliedjes waar Jim Steinman befaamd mee is geworden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: European Parliament (cc)

Wordt Rome Trumps hub in Europa?

Giorgia Meloni moest deze week in het Italiaanse parlement haar vriendschap met Elon Musk verdedigen. ‘Ik laat me door niemand iets voorschrijven’, zei ze. Maar de hechte vriendschap van de Italiaanse premier met de Amerikaanse multimiljonair roept wel vragen op. Meloni heeft nogal frequent contact met de baas van Tesla, SpaceX en X. Er werd zelfs gesproken van een romance nadat een foto viraal ging waarop de twee elkaar liefdevol aankeken. Maar er zit ook een zakelijk kant aan de vriendschap met de grote vriend van aankomend president Trump. Afgelopen zomer keurde de Italiaanse regering nog een wettelijk kader goed dat het voor buitenlandse ruimtevaartbedrijven mogelijk moet maken om in Italië te opereren. Dat zou naar verwachting 7,3 miljard euro aan investeringen moeten opleveren tegen 2026.

In het parlement wees Meloni dinsdag op het het belang op van een “pragmatische, constructieve en open benadering” van de VS. Ze stelde voor om gebieden van EU-VS-samenwerking te benutten en tegelijkertijd te werken aan het voorkomen van handelsgeschillen die “beide partijen zouden schaden.” Ook tegenover haar Europese collega’s toont Meloni zich pragmatisch en bereid tot samenwerking. Ze sluit zich aan bij het pleidooi de Europese Defensie te versterken. Europa moet Oekraïne blijven steunen en sancties treffen tegen het ondemocratische regime in Georgië. De Italiaanse premier probeerde de Franse president Macron gerust te stellen over het omstreden Mercosur akkoord. Italië zou het verdrag dat Frankrijk graag van tafel wil hebben niet steunen ‘zonder een behoorlijk evenwicht’. Nee, met de huidige Italiaanse regering isoleert het land zich niet, zei Meloni tegen de bezorgde oppositie. Ze wees op de benoeming van haar partijgenoot Raffaele Fitto als vice-voorzitter van het Europese parlement. Geen zorgen, dus, over de hedendaagse Italiaanse politiek?

Foto: 24oranges.nl (cc)

Eigen BBBetutteling eerst

OPINIE - Een gastbijdrage van Frans Kuijpers, eerder verschenen op ‘Ballonnendoorprikker’.

“BBB is tegen toenemende betutteling van de overheid. Het voorstel “Nicotinee” legt extra druk op ondernemers, is nadelig voor de grensregio’s en stimuleert de illegale handel. BBB wil géén nationale regels bovenop Europese wetgeving. BBB pleit voor inzet op Europees niveau.” Aldus een bericht van de BBB dat ik op LinkedIn tegenkwam. De partij vindt het voorstel van Nicotinee als de Nederlandse overheid het overneemt, betutteling. Een bijzondere passage in een bijzonder bericht.

“Wij vinden dat het niet de taak is van de overheid om de persoonlijke vrijheden van mensen te beperken op basis van wat de overheid denkt dat beter voor ons is,” aldus BBB- en voormalig PVV-Kamerlid Lilian Helder in het bericht waar ze spreekt over roken en rookwaren. Het is de taak van de overheid om ons te beperken in hun persoonlijke vrijheid omdat ze denkt dat het goed voor ‘ons’ is. De verkeersregels beperken mij in mijn vrijheid. Ik mag niet met 200 kilometer per uur over de linker weghelft scheuren. Die vrijheid heb ik niet. Ik moet rechts rijden en moet me aan de geldende maximumsnelheid houden. Ik moet me daaraan houden omdat dit goed voor ‘ons’ is. Ik mag ook niet vrolijk schietend met een Kalasjnikov rondlopen of christal meth maken en verkopen. Als ik dat allemaal al zou willen. Ik mag geen medemens als slaaf houden. Ik mag, als werkgever, mensen die voor mij werken niet met 20 tegelijk in een krot van een woning stoppen. Helaas gebeurt dat wel. Ik mag dat niet omdat de overheid vindt dat dit niet goed is voor ‘ons’.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | The Price of Love

Matteo Mancuso is een jazz- en bluesgitarist uit het Siciliaanse Palermo. Op de muziekschool studeerde hij klassieke gitaar en dwarsfluit. Zijn vader Vincenzo Mancuso was trouwens ook al een professioneel gitarist en bekende muziekproducent.

Foto: IOM - UN Migration (cc)

De vogelverschrikker en de Internationale Dag van de Migrant

COLUMN - In het eerste halfjaar van 2024 vestigden zich 12 duizend mensen minder in Nederland, dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit komt doordat de immigratie met ruim 11 duizend is afgenomen en de emigratie met bijna duizend is toegenomen (CBS).

Wat ging daaraan vooraf? De Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Die leidden tot de aanstelling van vogelverschrikker Wilders en zijn even charmante als weerzinwekkende assistente Faber.

Er kwam werkelijk niets uit hun handen en het wachten is nog steeds op een coherent en effectief beleid. Daar kunnen we nog langer op wachten, want Wilders riep ‘boe!’ en migranten schrokken zich de pestpokken. Faber riep: “Ik ga u verrassen, het komt helemaal goed” en wég bleven die 11 duizend mensen.

Je kunt dus wel nagaan waarom Wilders en Faber vandaag, op de internationale dag van de migrant, op tafel staan te dansen.

Deze dag is bedoeld om aandacht te vestigen op de schaduwkanten van migratie en hoe die zouden kunnen worden weggewerkt. Dat gaat over de bijna 70.000 migranten die sinds 2014 gestorven of vermist geraakt zijn langs land- en zeeroutes.

En dat niet alleen: het gaat ook over arbeidsmigranten die omkomen tijdens hun werk (herinnert zich Qatar nog?). Ook in Nederland.

Foto: Ben Kerckx via Piaxabay.

De kabinetsplannen over naturalisatie en inburgering

ANALYSE - van Betty de Hart en Ricky van Oers

Zoals eerder aangekondigd in het hoofdlijnenakkoord, bevat het regeerprogramma van het kabinet Schoof meerdere plannen die betrekking hebben op naturalisatie en nationaliteit die, bij elkaar genomen, de toegang tot het Nederlanderschap zullen bemoeilijken en het verlies van Nederlanderschap makkelijker maken. Verblijfblog geeft een overzicht van deze plannen, de juridische knelpunten en verwachte effecten (eerder verschenen bij Verblijfsblog).

De naturalisatietermijn

Allereerst is er het voornemen om de standaardtermijn voor naturalisatie te verlengen van de huidige vijf jaar naar tien jaar: een verdubbeling dus. In de huidige Rijkswet op het Nederlanderschap is bepaald dat de naturalisandus (degene die wil naturaliseren) “tenminste sedert vijf jaren onmiddellijk voorafgaande aan het verzoek in het Europese deel van Nederland, Aruba, Curaçao, Sint Maarten of de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba, toelating en hoofdverblijf heeft” (8 lid 1 sub c RWN). Afwijkende, kortere termijnen dan deze vijf jaar gelden onder meer voor personen die met een Nederlander zijn gehuwd of samenleven en voor oud-Nederlanders, en voor personen die gedurende tien jaar op het grondgebied van het Koninkrijk toelating en hoofdverblijf hebben gehad (art 8 lid 2 t/m 5 RWN).  Het gaat hier om de termijn van verblijf voordat een naturalisatieverzoek kan worden ingediend. Daarnaast geldt er een wettelijke beslistermijn van een jaar waarbinnen de IND op een naturalisatieverzoek moet hebben beslist. In bijna alle gevallen (98%) wordt deze beslistermijn gehaald. Vervolgens moet de naturalisandus verplicht deelnemen aan een door de gemeente georganiseerde naturalisatieceremonie en daar een verklaring van verbondenheid ondertekenen. Pas dan is de naturalisatie een feit.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du Jour – ‘Den Haag’ en het lokaal bestuur

QUOTE - Uit een boeiend interview met Femke Halsema, door Binnenlands Bestuur:

De dilemma’s waarmee je worstelt in het lokaal bestuur zijn van een andere orde dan de abstracte problemen waarmee je in Den Haag worstelt. Kijk naar het demonstratierecht, het capaciteitsprobleem van de politie: men heeft vaak geen idee. Den Haag zegt heel gemakkelijk bij een demonstratie: dan moet ze maar meer politie inzetten. Maar dan heb ik geen wijkagenten meer. Als je ­bezuinigt op zorg, hebben wij met over straat zwervende mensen te maken. Dat plaatst ons voor onoplosbare problemen. Privatiseer je zorginstellingen, dan hebben wij geen controle meer op de uitvoering. We komen terecht in een warboel van regelingen en organisaties. Het is dan heel moeilijk om als lokaal bestuurder praktische oplossingen te vinden.’

Closing Time | Easy Money

Je zult je lichaam maar voor geld moeten verkopen, lijkt Nick Cave hier te zeggen. Maar ja, de kachel moet branden en je vrouw en kinderen willen ook graag een belegde boterham…

Zou deze artiest zich soms ook een prostitué voelen, denk ik dan.

Closing Time | White room

Cream was een Britse band die de tweede helft van de jaren zestig aan de weg timmerde en drie albums produceerde. Ze werd opgericht door gitarist Eric Clapton en drummer Ginger Baker, die op voorspraak van Clapton zanger en gitarist Jack Bruce bij de band haalde.

In 1993 en 2005 gaven ze opnieuw optredens.

Volgende