Juli 2006. Jeroen Kremers, de Nederlandse bewindvoerder van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), zit in zijn kantoor te werken aan een essay over de onafhankelijkheid van zijn organisatie. Dan gaat de telefoon.
?Met Jeroen.?
?Hé Jeroen, met Gerrit. Ik heb net het voorlopige rapport gelezen over de stand van de Nederlandse economie. Ik wilde je even een compliment geven. Puik werk, hoor.?
?Goh, dank je Gerrit. We hebben??
?Maar ik wil nog wel een paar dingetjes aanstippen. Heb je even??
?Nou??
?We zijn het niet helemaal eens met jullie analyse over de hypotheekrenteaftrek.?
?Dat kan.?
?Dus of je dat even zou willen schrappen.?
Het is even stil.
?Schrappen? Waarom zou ik dat doen??
?Omdat we afschaffing van de hypotheekrente niet zo zien zitten.?
?Ja, maar, wij schrijven onafhankelijke rapporten. Met objectieve analyses, waar jullie dan weer over kunnen debatteren, en zo.?
?Zeker, zeker, dat is precies wat de bedoeling is. Maar dat zou allemaal een stuk makkelijker gaan als in dat rapport wat minder over de hypotheekrente zou staan, en wat meer over, pak hem beet, de verhoging van de pensioenleeftijd.?
?Maar onze conclusie is dat het een goed idee is om de hypotheekrente geleidelijk af te schaffen. En over de pensioengerechtigde leeftijd hebben we niet eens een paragraaf.?
?Oh, mijn stagiair is bijna klaar met die paragraaf. Tien minuten, dan heb je hem op de mail. Als je hem over de paragraaf over de hypotheekrenteaftrek heen plakt, ben je meteen klaar.?
?Ik weet het niet, Gerrit. Is het niet de bedoeling dat wij gewoon opschrijven wat wij vinden, en dat dit soort discussies in de Tweede Kamer worden gevoerd??
?Ja, dat kan ook, maar dat is meer gedoe en het duurt langer. Wij pakken problemen bij de bron aan.?
?En wat als iemand er achter komt dat jij invloed hebt gehad op de inhoud van het rapport??
?Wie dan? Die lui van de SP zeker? Die zetten we gewoon weg als een stelletje linkse zeurpieten, die niet weten hoe zaken geregeld worden in de grotemensenwereld. Dat doen we al jaren zo, en het werkt elke keer weer.?
Reacties (19)
Hebben Nederlandse Tweede Kamerleden nu pas door hoe het werkt?
Ik wist niet eens dat een Nederlander aan het hoofd staat van deze organisatie.
Maar als dit waar is dan kan dat compliment van het IMF ook meteen de vuilnisbak in. Maar ik denk wel dat het “goede werk” van die schouderklop al gedaan is. De gewone man heeft dat gehoord en zal zich niet interesseren in een IMF-schandaal. Simpel omdat hij/zij zich al niet meer herinnert dat het IMF degenen waren die het compliment hadden gegeven.
De gewone man kan zich die schouderklop ook al niet meer herinneren hoor.
@Spuyt12: het IMF heeft per land een bewindvoerder. Jeroen Kremers is de Nederlandse bewindvoerder (zie ook deze link) en voor zover ik begrijp betekent dat dat hij de verantwoordelijke is voor IMF-raporten die over Nederland gaan.
Misschien heb ik dat fout. In dat geval moet je Kremers’ naam in mijn column vervangen door de naam die er wel zou moeten staan :).
En Gerrit loopt als gewoonlijk te neuriën:
Ik ben Gerrit en ik steel als de raven.
Ik lieg dat ik barst als het gaat om bedragen.
Vrij geciteerd.
Ik vind het SP bericht dat gelinkt wordt nogal vaag. Er wordt geen naam en toenaam genoemd, wie heeft precies wie onder druk gezet? Ik zie geen duidelijke aantijgingen. Of mis ik wat?
Ik vind het debat over de hypotheekrente altijd iets gevaarlijker dan hij meestal, ook hier, wordt voorgedaan. Ik weet dat het vaak wordt afgedaan als iets voor rijke mensen nog rijker te maken. Maar het is ook juist een instrument dat ervoor zorgt dat veel mensen een huis kunnen betalen. Niet meer afhankelijk zijn van woningbouw stichtingen en “huisjes melkers”.
Het bezit van je eigen onderkomen vind ik een redelijk belangrijk recht en iets waar voor de “minder bedeelden dan heel erg rijk” de hypotheekrente aftrek aan tegemoed komt. Zeker gezien de huidige woon problematiek. Het is voor starters bijna onmogelijk op de woning markt te starten zonder.
Wat ik van de SP’s standpunt overigens begrijp is dat zij enkel de hypotheekrente aftrek willen afschaffen voor de hoogste inkomens klasse. Die hebben namelijk deze hulp niet nodig. Daar geef ik ze groot gelijk ik. Maar het middenkader daaronder heeft dit wel nodig. Erger nog, ik denk dat een heel groot deel van de bevolking in de financiele problemen komt zonder.
Zolang het echte probleem van de woning nood niet is opgelost (ik betaal bijv. vele malen meer hypotheek dan mijn ouders. ik heb een piepklein huisje waar je de buren zo hoort, mijn ouders een dijk van een losstaand huis met een waarde waar je u tegen zegt) is het te gemakkelijk om de hypotheekrente maar blindelings af te schaffen. Huren is vaak in de praktijk helemaal niet zo makkelijk (ik, en veel mensen die ik ken kopen bijna uit noodzaak omdat je anders 7+ jaar op een wachtlijst moet staan, of je echt volledig uitgemolken wordt voor een huur die bijna hoger is dan een hypotheek, en je er nooit meer wat van terug ziet).
Maar daarnaast vind ik is het ook een sociaal punt dat iedereen eigelijk niet alleen onderdak zou moeten hebben, maar ook haar eigen onderdak in bezit heeft. Het is toch een redelijk essentieel onderdeel van iemands bestaan; zijn of haar onderdak. Ik zou liever naar een wereld toebewegen waar iedereen huis-eigenaar is, dan dat huizen in het bezit zijn van een paar organisaties en rijke mensen.
@Aldo#7: Een gedeelte van de redenatie is dat de hypotheekrente aftrek huizen juist extra duur maakt, net als dat huursubsidie de huren onnodig opdrijft.
Als de koper meer geld te besteden heeft voor jouw produkt, zeker als dat geld niet van hem is, is hij bereid er meer voor te betalen.
Gefaseerde afschaffing lijkt mij daarom nog niet eens zo gek. Helaas zal dit een waardedaling van woningen tot gevolg hebben.
@7: helaas werk t niet helemaal zo. Er is sinds WOII nog nooit voldoende bijgebouwd om woningsnood op te heffen. Zodat de prijs die men bereid is te betalen overeenkomt met wat men overhoud na aftrek van de leefkosten. oftewel de financiele situatie vd vragers bepaald de in te leggen waarde.De prijs is een vermenigvulding daarvan met vele factoren.
De prijsontwikkeling heeft dan ook vnl te maken met ontwikkeling van lonen, hypotheekaftrek en max verkrijgbare hypotheek. Bijv. de grote prijsontwikkeling van huizen in de jaren 90 is veroorzaakt omdat men vanaf dat moment een hypotheek op twee salarissen ging toestaan.
En zodirect wordt de vraag naar woningen nog groter omdat de sociale huurkosten opgedreven gaan worden. Het is mijn inschatting dat de politiek op het moment dat deze prijsopdrijvende kracht loskomt gaan praten over het H-woord. De belangen vd meerderheid vd kiezers tav de aftrek is dan al wat milder. Bovendien is door de vergrijzing (zeer omvangrijk stemaandeel) de laatste jaren het aandeel mensen met een volledig afgeloste hypotheek aanzienlijk aan het stijgen. Deze mensen (zoals je ouders waarschijnlijk) hebben tegen die tijd minder op met de aftrek. Vanwege bezuinigingen zullen we dan de keuze krijgen aftrek of ouderdombijlage. En dan gok ik zo (met oog op stemaandeel vergrijzing) dat de aftrek eraf gaat. Huizenmarkt zakt wat in en vele jongeren die net een huisje hebben gekocht zonder aflossing blijven met een grotere schuld zitten dan ze aan onderpand hebben.
Uiteindelijk komt de rekening dan bij de jongere generatie (weinig stemmen), Geen woning of grote schuld, geen financiele ruimte om kinderen te laten studeren. Tot de bevolkingafname huizen zo goedkoop maakt dat iedereen in 2onder1kap woont. Mijn advies komende 20jaar (vanaf 2010 daalt de bevolking) naar t buitenland gaan (geen premie voor ouderdomswet betalen) en daarna terugkomen. Goedkoper huisje, lagere premies en toch een leuk landje.
Het is niet slim zoveel geld van een land voor zo lang vast te leggen, wat door de rentesubsidie gebeurt.
De woningbehoefte is sinds WOII ook veel groter geworden doordat mensen individueler (meer m2 per persoon) zijn gaan wonen, en bijv. 30% van de huwelijken eindigt in scheiding wat de woningbehoefte stimuleert.
Van economie begrijp ik weinig en van politiek begrijpt niemand veel, vandaar wellicht dat Zalm zowel bij de paarse- als bij de balkkabinetten een financieel beleid kon voeren dat de ellende verergerde. Veel uitgeven als je de kans hebt te sparen (bij paars), veel besparen als je de economie zou moeten stimuleren. En als Zalm niet terug komt als minister ligt er een goudgerande baan voor hem klaar in de top van het financiële bedrijfsleven.
@10: Om GZ een beetje in bescherming te nemen:
die gouden baan had hij al lang kunnen hebben. Maar kennelijk doet hij dit toch meer voor plezier/macht dan voor t geld
en om het anders te bekijken: de oude generatie heeft een leuk spaarpotje voor de oude dag opgebouwd door zijn hypotheek af te lossen. Daar ben ik nu jaloers op. Wat Gerrit doet met aflossen staatsschuld heeft min of meer wel hetzelfde effect.
overigens tav woningbehoefte ruimer wonen hebje gelijk. Gaan we ook nog een mooie tijd tegemoed met de vergrijzing. Moet alles opeens gelijkvloers.
Die senioren gaan ooit dood, hun nabestaanden (jij?) erven dan wat er nog rest van dat jaloersmakende spaarpotje.
Obscure club, die IMF.
Lastige discussie, dat wel.
Maar in mijn beleving zal er soort van flax-tax met bandbreedte moeten komen.
In Zweden is de aftrek er begin jaren ’90 ook afgegeaan, gevolg een daling van meer dan 50% van de waardes. Wat in een jaar of 8 is ingelopen. Dus de stelling dat de aftrek er af zou moeten heeft een behoorlijke impact gedurende relatief korte periode. Ware het niet dat de economische omstandigheid van Zweden heel anders was dan die van ons op dit moment. Een afschaffing zal deflatie in de hand werken, iets wat op dit moment gewoon dodelijk is voor de economie. Daarbij de financieringsconstructies die gebruikt worden door financiers zijn zeer gevaarlijk. Zodra het onderpand sterk in waarde daalt zullen de herfinancierders sterk in de problemen kunnen komen. (Freddy Mac en Fanny Mae in de US)
Deze constructies komen in Nederland ook voor.
Waardoor echt hele grote marktpartijen in de problemen komen…
@12: Ooit wel ja. Maar in de tussentijd wat is er gebeurt met de economie (zie ook #13) en de waarde van onroerend goed. En wat blijft er over na successierecht (-68%?).
De grap is welke groepering zich uit de wind weet te houden en welke de volle mep krijgt. Het zullen niet de sterken zijn die eronder lijden.
Aan de andere kant…
When the wind rises, some build walls, others build windmills.
Mee eens Knut, als die daling n.a.v. afschaffing aftrek, sterk toeneemt dan zullen er partijen zijn die daar sterk voordeel uit kunnen halen…
@ 7 ? Aldo
Zoals spuyt 12 al zegt:
Die hypotheekrente aftrek heeft er alleen maar voor gezorgd dat de huizen hier duurder zijn dan noodzakelijk.
Gemeenten en projectontwikkelaars konden in gezamelijk wanbeleid zorgdragen voor hoge prijzen, geholpen door de scaarstepolitiek van Den Haag.
Kijk maar naar de huizenprijzen in de omringende landen.
@16: Niet helemaal mee eens. “schaarste politiek” is in belang van Huizenbezittende stemmers geweest. Milieubewegingen hebben criteria tav bouwen verder opgestuwd. Na decennia van prijsopdrijven en speculatie door projectontwikkelaars zijn partijen het bestuur gaan verwijten dat zij teveel geld weggaven door de grond te goedkoop te verkopen. EN daarna is pas de gemeente mee gaan doen. Nu moeten we de volgorde van verwijten niet omdraaien. Want aandrijvend zijn de belanghebbende de vastgoedmensen en huizenbezitters geweest die het allemaal wel mooi vonden want zij waren/zijn binnen.
Als samenleving kan je natuurlijk wel wat doen aan prijsopdrijving en schaarste politiek maar helaas staan mededingingswetten van de EU in de weg. Overigens moet ik wel erkennen dat als ik door Engeland, Belgie rij waar men niet deze schaarste politiek heeft gevoerd toch meer armoe tgv “krottenwijken” ervaar.
@ 17
Quote:
“”schaarste politiek” is in belang van Huizenbezittende stemmers geweest”
Dat geldt misschien voor hen die veel huizen bezitten.
Voor iemand met een eigen huis heeft schaarste politiek(hoge prijs) alleen voordeel bij vehuizing naar buiten de grenzen, omdat een nieuw c.q. ander huis ook duur is.
NB, ik heb laatst eens met een kleine aannemer zitten uitrekenen, hoeveel winst hij zou kunnen maken indien aanschaf grond en kwaliteit gelijk was in vergelijk tot projectontwikkelaarshuis.
Indien het verschil met koper wordt gedeeld zijn beide tevreden.
De gemeenten blijven gewoon hun voorkeursbehandeling (met of zonder steekpenningen) t.o.v. de projectontwikkelaars handhaven.
Misschien dat in Almere een voorzichtige kentering gaat ontstaan; ik heb A. Duivestein iets horen mompelen.
@18: gemeentes laten zich idd door projectontwikkelaars verleiden tot onhandige deals maar dan vnl omdat wethouders graag een mooie ontwikkeling (schijnbaar minder rendabel) in de stad willen (bijv bioscoop/parkeerkelder/app.complex) die zij op hun naam kunnen zetten en handjeklap met de ontwikkelaar resulteert ertoe dat de ontwikkelaar extra grond kan krijgen om ook zijn eigen plan te trekken. Een aannmer/individu kan nooit die “meerwaarde” bieden. Zolang wethouders kunnen “scoren” door samen te werken met ontwikkelaars zal men deze handel blijven drijven.
Kreten van ene duivestijn zou ik alleen plaatsen in de context dat ie een betere deal wil hebben. Uiteindelijk betaalt hij toch niets maar kan hij zichzelf (zijn cv) verrijken op kosten vd staat en een goed onderhandelaar weet dat. Ergo je situ blijft bestaan tot men individueel belang op gemeenteniveau uitschakeld. Helaas hebben de laatste ontwikkelingen (dankszij D66) daarop een averechts effect en wil je winnen.. investeer dus maar in P.O.’s