Meehuilen met de digitale wolven

In de tijd van sociale media  is zo’n beetje iedereen bij De Goede Zaak betrokken. Maar dat maakt nog niet iedereen tot een activist. De Amerikaanse journalist Malcolm Gladwell heeft deze week in de New Yorker weer een pareltje afgeleverd. In Small Change: why the revolution will not be tweeted, veegt hij de vloer aan met het idee dat moderne revoluties en grote sociale veranderingen veroorzaakt worden door de opkomst van sociale media.

Zijn redenering is als volgt: Ja, mensen zijn meer betrokken bij gewichtige issues en nemen daar kennis van, maar dat betekent nog niet dat mensen ook daadwerkelijk bereid zijn zich in te zetten voor een goede zaak. Sociale media knopen veel mensen aan elkaar, maar doen dat in zwakke, decentrale verbanden. Als je hoort dat een vage twittervriend in het ziekenhuis ligt, ga je daar niet iedere dag met een bos bloemen langs.

Grote sociale veranderingen vereisen veel meer inzet. En vereisen vaak het nemen van grote risico’s. Dat doe je niet voor een twitter- of facebookvriend. Je neemt alleen grote risico’s als je een grote persoonlijke betrokkenheid hebt bij een zaak. En vaak betekent dat sterke persoonlijke banden met slachtoffers of gedupeerden, of dat je er zelf een bent.

Gladwell noemt het voorbeeld van het Mississippi Freedom Summer Project of 1964 (waar de film Mississippi Burning op is gebaseerd). Activisten werden vermoord en mishandeld. De helft van de vrijwilligers stopte tussentijds. Uit onderzoek bleek later dat alle vrijwilligers zich zeer betrokken voelden bij de Civil Rights Movement, maar dat degene die bleven dat vaak deden uit persoonlijke overweging: omdat ze zwarte Amerikanen kenden die te lijden hadden onder de blanke apartheid. Of ze kwamen zelf uit het Zuiden van de VS.

Gladwell’s verhaal overtuigt. Met de opkomst van sociale media zijn veel mensen ineens heel betrokken bij goede doelen of maatschappelijke problemen. Maar dat is vaak ook gratuit. Want zeg nou zelf: hoeveel heeft u aan de slachtoffers van de watersnood in Pakistan overgemaakt? Bent u gaan patrouilleren de laatste keer dat u een Amber Alert kreeg? Of neem dit schrijnende voorbeeld van Gladwell: ,,The Facebook page of the Save Darfur Coalition has 1,282,339 members, who have donated an average of nine cents apiece. The next biggest Darfur charity on Facebook has 22,073 members, who have donated an average of thirty-five cents. Help Save Darfur has 2,797 members, who have given, on average, fifteen cents.”

Er worden mooie campagnes opgezet en sociale media zijn zeker een positieve kracht in deze donkere wereld. Maar het online gedweep van veel mensen met de Goede Zaak is vaak niet meer dan meehuilen met de digitale wolven. Persoonlijke PR. Kijk mij eens goed doen. Erbij willen zijn. Het is ook spannend om te weten dat er op dat moment een kind is verdwenen.

Wil je de wereld veranderen? Pak je iPhone, bel je vrienden en ga de straat op. En berg dan die telefoon maar weer op.