VERSLAG - Zoek je nog een bestemming voor een keuzedag met de trein? Dan is Leiden misschien een idee. In verschillende musea zijn daar de komende tijd interessante tentoonstellingen te ontdekken. Van de kunst in Afrika tot een roerige tijd in Japan. Van de geschiedenis van Suriname met Anton de Kom, tot archeologische parels en hedendaagse kunst uit Korea.
Kimsooja in De Lakenhal
Museum De Lakenhal heeft de primeur met de Koreaanse kunstenaar Kimsooja (1957). Haar eerste solo-museale-tentoonstelling in ons land heet ‘Thread Roots’ (draadwortels). Het werk is in zes zalen te zien. Iedere bezoeker krijgt een klein boekje met een plattegrond met daarop de rode draad als wegwijzer. Op de begane grond van het museum zijn twee zalen exclusief ingericht met variaties van draadwortels. In de eerste zaal hangen twee grote videoschermen waarop je korte filmfragmenten van Kimsooja’s ontmoetingen ziet. In Thread Roots onderzoekt Kimsooja haar culturele geschiedenis binnen haar ontwikkeling als kunstenaar. Daarbij legt ze ook een directe relatie naar de collectie van de Lakenhal.
Je kunt de ‘draadwortels’ Thread Roots van Kimsooja nog tot en met 21 juli ontwarren in Museum De Lakenhal in Leiden. Kijk hier voor de details. Museum De Lakenhal is gratis te bezoeken met de Museumkaart.
In schitterend Licht in het Wereldmuseum
Sinds het Afrika Museum in Berg en Dal is gesloten, is een deel van de collectie terug verhuisd naar het Wereldmuseum in Leiden. Bij de aankondiging van de nieuwe tentoonstelling over Afrikaanse kunstenaars dacht ik heel even dat het een nieuwe opstelling zou zijn van wat ik in het Afrika Museum had ervaren. Ik had er niet meer naast kunnen zitten. Gastcurator Azu Nwagbogu bevraagt ‘In Schitterend licht’ onder andere de rol van etnografische musea in deze tijd. Op de route door deze nieuwe wereld verken je acht thema’s waarbinnen de 32 kunstenaar reflecteren via hun werk.
De spiritualiteit voorbij
In de Westerse kunstgeschiedenis werd het idee aangehangen dat kunst in Afrika een andere connotatie had, een andere representatie en een andere ideologie. Dit werd toegeschreven aan de heersende spiritualiteit. “Deze tentoonstelling begint deze vooroordelen opnieuw vorm te geven. Het ambacht van het maken, de impuls van het creëren, het verlangen om te creëren gaat veel verder dan spiritualiteit”, aldus Nwagbogu. In Schitterend Licht ontdek je het werk van 32 kunstenaars die allemaal een binding hebben met het Afrikaanse continent. Werken uit de collectie van het Wereldmuseum worden hier gecombineerd met recent werk van hedendaagse kunstenaars uit Afrika en haar diaspora. Zij zijn wars van de koloniale denkbeelden en bekijken de wereld om hun heen kritisch. Zij vinden inspiratie in de belofte van nieuwe werelden en gedeelde dromen voor een nieuwe samenleving.
‘In Schitterend Licht’ kun je tot en met 3 november zien in Wereldmuseum Leiden. Het Wereldmuseum is gratis te bezoeken met de Museumkaart.
Roerige tijden in het Siebold Huis
Het begon allemaal met een set kleurenlitho’s: Souvenir du Japon. De afbeeldingen op deze 20 litho’s zijn gebaseerd op tekeningen en aquarellen gemaakt door Johan Maurits, graaf van Lynden tijdens zijn diplomatieke missie. In 1855 werd hij namens Nederland naar Japan gestuurd. Ons land schonk in die dagen het stoomschip de s.s. Soembing aan Japan. Als dank kreeg Nederland van Japan een collectie wapens en gebruiksvoorwerpen. Dit gebaar ging de geschiedenis in als ‘de geschenken van de shogun’. In ‘Roerige tijden’ zie je hoe de Nederlanders en Japanners in de 19de eeuw samen navigeren. Het is een turbulente tijd vol wetenschappelijke en politieke veranderingen. Ontdek de nieuwe rol die beide landen krijgen in deze periode.
Roerige Tijden is nog tot en met 7 juli 2024 te zien in het Japanmuseum Sieboldhuis in Leiden. Japanmuseum Sieboldhuis is gratis te bezoeken met de Museumkaart.
Anton de Kom in De Lakenhal
In Museum De Lakenhal bezocht ik ook de tentoonstelling Strijden ga ik, over Anton de Kom en de Leidse Surinaamse Studenten Unie. Anton de Kom (Paramaribo 1898- Neuegamme 1945) is de auteur van onder andere Wij slaven in Suriname. SSU-student Rubia Zschuschen las de tekst van De Kom in de jaren zeventig in de Leidse universiteitsbibliotheek. Ze sloeg steil achterover van De Kom’s gedachtegoed over vrijheid en gerechtigheid voor alle Surinamers. Ze besprak de teksten met haar medestudenten. De reden voor de oprichting van de Surinaamse Studenten Unie was om een protestgroep op te zetten die zich verzette tegen kolonialisme en die streed tegen iedere vorm van overheersing. Voor deze strijd gingen ze ook daadwerkelijk de barricades op: ze organiseerden demonstraties, politiek geïnspireerde optredens, ze publiceerde een opinieblad (OPO) en verzorgde cabaretavonden. Daarnaast publiceerden ze zogenaamde roofdrukken van Wij slaven van Suriname.
De tentoonstelling Strijden ga ik – Anton de Kom en de Surinaamse Studenten Unie is nog tot en met 7 juli te verkennen in Museum De Lakenhal in Leiden. Kijk hier voor de details. Museum De Lakenhal is gratis te bezoeken met de Museumkaart.
Herontdek Paestum nu in Rijksmuseum van Oudheden
Aan het Rapenburg, schuin tegenover het Japanmuseum Sieboldhuis ligt het Rijksmuseum van Oudheden. Nieuw in dit statige pand is tentoonstelling Paestum, de stad die van oorsprong Poseidonia heette. De stad lag aan de Baai van Salerno in Zuid-Italië. Naast een rijke Romeinse geschiedenis, vind je hier sporen van de dynamische geschiedenis van de Grieken, zoals Griekse tempels. Stap binnen in Paestum en ontdek de stad van de godinnen. Via talrijke archeologische vondsten, komt de glorie van wel eer weer tot leven. Het museum van Paestum leende unieke beschilderde grafwanden uit naast tempelornamenten, glaswerk, munten en godinnenbeeldjes. Het team van dit museum weet steeds weer op een bijzondere manier objecten en gebeurtenissen uit een ver verleden opnieuw tot de verbeelding te laten spreken.
Paestum, Griekse en Romeinse stad van Godinnen is tot en met 25 augustus te zien in Rijksmuseum van Oudheden. Bekijk hier de details. Ook dit museum is gratis te bezoeken met de Museumkaart.
© foto’s en tekst Wilma Lankhorst.
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van de genoemde musea en kunstenaars, Mike Bink en alle bruikleengevers.