ELDERS - Finland breekt records.
De nieuwe Finse premier Sanna Marin (34) is de jongst zittende premier ter wereld. Zij leidt een vijfpartijen-coalitieregering met uitsluitend vrouwelijke partijleiders. Slechts een van hen is boven de 35. Het nieuwe kabinet telt twaalf vrouwen en zeven mannen en Finland heeft daarmee in Europa het hoogste aantal vrouwen in de regering (hier nog een lijstje feiten over vrouwen in de politiek).
Marin, vice-voorzitter van de sociaal-democratische partij, vervangt haar partijgenoot Antti Rinne, een oud-vakbondsman die nog geen jaar premier was van de coalitieregering. Hij moest onlangs aftreden omdat hij in de afhandeling van een arbeidsconflict het vertrouwen had verloren van de Centrumpartij, de meest rechtse partner in de centrum-linkse regering.
Marin trekt de Finse regering nog wat verder naar links, is de verwachting. Ze wordt door links en rechts gewaardeerd voor haar klare taal. Rechts denkt dat ze het met haar ‘dogmatische linkse ideologie’ moeilijk zal krijgen om compromissen te sluiten. Sinds de verkiezingen van april dit jaar is de Finse regering in handen van een coalitie van de sociaal-democraten (SDP), de Groenen, de Centrumpartij, de Linkse Alliantie en de Zweedse Volkspartij. De SDP was bij de verkiezingen de grootste partij en bleef de extreemrechtse Ware Finnen net voor. De Centrumpartij, de grote verliezer in april, kan het ook de nieuwe premier nog lastig maken als ze te ver naar links uitwijkt.
Gaat Finland laten zien dat ‘een andere politiek mogelijk is’, zoals het commentaar van The Guardian ons wil doen geloven?
Regenboogfamilie
Sanna Marin heeft zich kritisch uitgelaten over de beperking van het aantal vluchtelingen dat Finland toelaat. Ze wil de energievoorziening in het land in 2035 fossielvrij maken. Met die ambitie kon ze deze week gelijk aan de slag op de vergadering van EU-leiders over de klimaatplannen van Eurocommissaris Timmermans. Marin heeft verder gepleit voor hogere belastingen op inkomen en winst van bedrijven om de zorg voor ouderen te kunnen financieren en ze is mordicus tegen een NAVO-lidmaatschap van het tot nu toe neutrale Finland.
De nieuwe Finse premier is afkomstig uit een arbeidersmilieu. Ze is opgevoed door haar moeder die na scheiding van haar aan alcohol verslaafde vader met haar vriendin ging samenwonen. Ze heeft aan de universiteit van Tampere bestuurskunde gestudeerd en zat daar ook in de Gemeenteraad. Marin: “Zonder de sterke Finse verzorgingsstaat en zijn onderwijssysteem zou ik niet de kans hebben gehad om in mijn carrière te slagen. Opgegroeid in een regenboogfamilie, is het duidelijk dat ik zowel gelijkheid als mensenrechten waardeer. “
Stakingen
Naast de opgave het Finse voorzitterschap van de EU deze maand tot een goed einde te brengen wordt de nieuwe premier deze week meteen geconfronteerd met een nieuwe golf stakingen in de industrie. Werknemers in de energiesector, farmaceutische bedrijven, de mijnen en verschillende technologie-bedrijven hebben het werk voor drie dagen neergelegd na een mislukte bemiddelingspoging van de regering.
Finland heeft het ook niet makkelijk met het hoog houden van de verworvenheden van de verzorgingsstaat. De Finse economie kwakkelt ‘sinds Nokia verloor van de i-phone en de papierindustrie van de i-pad’ zegt de voormalig premier Alex Stubb.
Populisten
Marin’s voorganger, Rinne, de oud-vakbondsman, zag het als zijn opgave arbeiders die waren uitgeweken naar de populistische Ware Finnen (PS) weer terug te winnen voor de sociaal-democraten. Hij is daar niet in geslaagd. De extreemrechtse partij is in de polls gegroeid en is in Finland op papier nu de grootste partij. Ook hier weet het sociaal-liberale midden geen goed antwoord te vinden op de verleiding van het populisme dat zich op de bekende botte wijze (zie AfD, PVV) keert tegen de politieke elite.
Repatriëringsplannen
Tegen deze achtergrond is premier Marin direct al geconfronteerd met een heikele kwestie. Net als Nederland heeft Finland moeite met de eventuele terugkeer van IS-vrouwen en hun kinderen uit Syrische gevangenkampen. Bij haar aantreden steunde de voltallige oppositie daarom een motie van wantrouwen tegen de nieuwe regering vanwege de onduidelijkheid over de koers van de coalitie op dit punt. Terwijl minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto (Groenen) volhield dat verschillende opties open moesten worden gehouden citeert de pers uit documenten die een gedetailleerd plan laten zien om deze week al te starten met repatriëring van Finse burgers uit kamp Al-Hol. Haavisto had zich wel al vastgelegd op de repatriëring van kinderen. Het nu onthulde plan gaat wel wat verder. ‘De communicatie had beter gekund’, erkende de minister, een oude rot in de Finse politiek.
Reacties (3)
Het stuk @0, is accuraat. Plusje.
Kan er weinig aan toevoegen, behalve dat ik niet verwacht dat Sanna het kabinet meer naar links kan laten bewegen. Ze zit daar met als 2e grootste coalitiepartij de centristen (Keskusta), die het equivalent zijn van het Nederlandse CDA in bijna alles.
Dit kabinet, dat bijna identiek is aan het vorige, met een andere premier, zal naar mijn verwachting gewoon doorgaan met het wat kleurloze ‘net niet’ beleid wat er lag. Er is een hoop internationale aandacht vanwege Sanna Marin en daarbij nog dat alle coalitieleiders vrouw zijn, maar dat is niet zo bijzonder. Ja buiten Finland wellicht. Hier in Finland werken en studeren vrouwen hard en that’s it. Ze hoeven niet de bitch te spelen om serieus genomen te worden, hun CV en kunde zegt gewoon alles. Dat is de reden dat ik vertrouwen heb in deze premier, die ik heb leren kennen als deskundig, kalm en rationeel.
@1: Ik denk dat #0 het toch wat zwart inziet met: “De Centrumpartij, de grote verliezer in april, kan het ook de nieuwe premier nog lastig maken als ze te ver naar links uitwijkt.”
De Centrumpartij is duidelijk afgestraft voor de chicane in de vorige coalitie en het is erg waarschijnlijk dat ze bij een volgende coalitiebreuk nog verder wordt afgestraft (en om hun zitjes zijn ze in CDA-achtige partijen toch vaak gevoelig). Dus al te hard van stapel lopen kan ze met de lastig maken uiteindelijk niet.
@2: Het zal om een balans gaan. Vlak voordat de spanningen rond de vorige premier op het hoogtepunt waren was er nog een poll en die Centrumpartij scoorde daar heel beroerd. Het was op hetzelfde moment ook de Centrumpartij die liet weten geen vertrouwen meer in de premier te hebben. De keuze voor een nieuwe premier, maar geen nieuwe verkiezingen zegt mij dat ze ook in het vervolg intern wel weerstand gaan bieden, maar tot op zekere hoogte.
Ja, het is bijna een volledige kopie van het CDA. Besturen en de pot verdelen staat echt op één.