ANALYSE - In diverse media (de NOS, het Financieel Dagblad en het NRC) begint men zich af te vragen waar toch al die acties van dit jaar vandaan komen. Algehele teneur: niks bijzonders, er was altijd wel maatschappelijke onrust.
Algehele verklaring: nu de economie weer aantrekt willen mensen wel geld zien voor salaris of verbetering van werkomstandigheden. Het Financieel Dagblad (achter betaalmuur) voegt daar nog aan toe: “De gemene deler in de boodschap van al die protesten, zeggen deskundigen, is de verontwaardiging over het handelen van de overheid”.
Of dat nu sterker is dan in andere jaren en bij andere kabinetten, is nader onderzoek waard, maar de onrust onder de kabinetten Rutte is aanhoudend groot. Omdat ik vermoedde dat de aangekondigde bezuinigingen op veel weerstand konden rekenen, ben ik dat in 2010 bij gaan houden in de ‘Onrust Monitor’.
Vlak na aantreden van Rutte I (14 oktober 2010) waren er nog maar 18 acties, maar in 2011 noteerden we 332 acties. In een eerder artikel op Sargasso was te lezen waarom zowel vakbondsacties, als lokale acties onder ‘Ruttes onrust’ vielen. Achterliggende data van onderstaande grafiek in dit exeldocument.
Naar verwachting zou dat in jaren na 2011 niet veel minder worden. We hebben het niet meer bijgehouden, maar een snelle scan in nieuwsberichten laat zien dat de grote, veelal landelijke onrust, niet is afgenomen. Een overzicht:
2012 – Onderwijsstaking tegen bezuinigingen in het passend onderwijs, acties van schoonmakers voor o.a. doorbetaling bij ziekte en hoger loon, landelijk protest tegen wietpas, landelijke actieweek van studenten tegen bezuinigingen op hoger onderwijs en universiteiten, diverse protesten tegen Wilders wegens zijn meldpunt voor overlast door Oost-Europeanen (tijdens Rutte I, dat gedoogsteun van de PVV had).
2013 – landelijke demonstratie gevangenispersoneel tegen bezuinigingen, werknemers in groot – en kleinmetaal in actie en staking voor een betere cao, stakingen door zelfstandige pakketkoeriers van PostNL voor betere arbeidsvoorwaarden, thuiszorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten demonstreren tegen bezuinigingen op de thuiszorg, landelijke demonstratie en manifestatie, onder het motto “Geen vluchteling op straat of in de cel!”, petities voor burgerinitiatief tegen hondenbelasting en tegen overvolle klassen.
2014 – wederom diverse vakbondsacties van o.a. schoonmakers. Verder stakingen van mbo-leraren, verpleeg- en verzorgingshuizen, en studenten komen in actie tegen afschaffing basisbeurs in de studiefinanciering.
Actievoerders veroorzaakten een paar fles met hun langzaam rijdend verkeer op de A2, bedoeld als ludieke actie tegen o.a. de bezuinigingen van het kabinet. Georganiseerd door vrachtwagenchauffeur Jerry Agema, gesteund door het platform Landelijke Demonstratie. Wat aanvankelijk bedoeld was als een truckersactie tegen oneerlijke concurrentie van chauffeurs uit het buitenland, ontwikkelde zich tegen een brede actie tegen het kabinetsbeleid.
Ook files aan beide kanten van de Afsluitdijk, toen twee schepen de brug openhielden als protest tegen een windmolenpark bij Breezand.
2015 – De NOS zocht het uit: gemiddeld 34 demonstraties per week tot begin november van 2015. Landelijk gaat 43 procent van de demonstraties over internationale onderwerpen en conflicten. De zorg komt met 11 procent op de tweede plek, milieu en dierenwelzijn is derde met 10 procent. Op de laatste plek zag de NOS demonstraties over actuele vluchtelingenproblemen, vooral tegen de opvang in asielzoekerscentra. Extreemrechtse clubjes gaan zich er steeds meer mee bemoeien (o.a. Pegida).
2016 – medisch specialisten voeren actie wegens een conflict met de werkgevers over pensioengeld. Protesten tegen AZC’s gaan door (Geldermalsen wordt berucht). Basis- en voortgezet onderwijs: protesteert tegen invoering lerarenregister.
2017 – landelijke staking van basisschoolleerkrachten, een demonstratie tegen de komst van Trump, de pro-Zwarter Pieten clubjes gaan zich harder manifesteren (o.a. bij Dokkum), bij een demonstratie spreken politici van SP, PvdA en PVV zich uit tegen nertsenfokkerijen, meerdere demonstraties tegen extreemrechtse clubs.
2018 – Onderwijs blijft in actie voor beter salaris en verlichting werkdruk. Veder: landelijke staking Openbaar Vervoer, acties en landelijke staking van woondiensten van woningcoöperaties. Ook acties en stakingen in klein- en grootmetaal. Militairen, politieagenten, zorgmedewerkers en leraren demonstreerden gezamenlijk tegen het afschaffen van de dividendbelasting, omdat het geld dat daardoor minder naar de staatskas gaat, beter gebruikt kan worden om hun noden te verlichten.
En dan is het 2019: advocaten protesteren tegen afbraak van de rechtsbijstand; diverse protestacties tegen de zgn. Nashville-verklaring van de SGP, veel klimaatacties (o.a. de scholierenstaking, de Klimaatmarsen in Amsterdam en Den Haag en acties van Extinction Rebellion), onderwijs gaat door: basisonderwijsstaking en later nog een landelijke staking van leraren/onderwijzers.. Verder: Landelijke pensioenstakingen in OV en andere sectoren (o,a. politie, douane, brandweer en ambulancepersoneel), landelijke stakingsdagen voor hoger loon in Metaal & Techniek, landelijke Jeugdzorgstaking, diverse acties van cateringmedewerkers in diverse sectoren, protesten van boeren en bouwaannemers.
De dieptrieste aanval op een vergadering van anti-racisten zal de actiebereidheid in het land hopelijk niet verminderen, want dat is democratie. In ieder geval staan nog op de agenda een landelijke stakingsdag voor betere ziekenhuis-cao (na estafette-acties in mei en oktober) en in december gaat Greenpeace demonstreren op Schiphol. Het zogeheten Protestival begint zaterdag 14 december en duurt in ieder geval het hele weekend.
Rutte heeft eens beloofd dit prachtige land aan de Nederlanders terug te geven. Voorlopig is hij er niet in geslaagd. We komen er nog op terug.
Reacties (10)
Niet in geslaagd is een zware understatement. Rutte heeft een groot deel van de problemen zelf veroorzaakt.
Ik weet dat de inkomstenbelasting in dit land krankzinnig hoog is, maar wel typisch Nederlands om te denken dat je voor meer loon (wat een private afspraak is tussen werkgever en werknemer) eerst bij de overheid moet wezen. Zeker voor het FD.
Nee want die Jeffrey Affrywhatever heeft schone handjes. Jezus wat een typ. Die zou niet misstaan bij de Westboro Baptist Church.
@2: Een kabinet geeft wel invloed op de koopkracht. Als die tegenvalt kan dat reden zijn voor hardere cao-onderhandelingen.
Het citaat uit het FD is een toevoeging aan wat bij de NOS en het NRC te berde werd gebracht, namelijk de vraag waarom er veel wordt gedemonstreerd ook al zit het economische tij mee. Alle drie artikelen gaan daar verder niet dieper op in maar focussen op allerlei onvrede.
Je slotopmerking: zelfs al zou genoemde actievoerder geen schone handjes hebben (een discussie die we niet bij dit topic opnieuw gaan voeren), rechtvaardig dat de gewelddadige aanval niet. Bovendien, valt ook te lezen in de aangehaalde artikelen, partijen in kwesties van maatschappelijke onrust verspelen krediet bij het grote publiek als ze overgaan tot geweld. Het valt dus ook onder ‘zinloos geweld’
@2: U weet blijkbaar niet de naam van die Jeffrey, maar wel of hij schone handen heeft? Laat even weten waar u die informatie gevonden heeft.
@2:
Na de kredietcrisis is ervoor gekozen om het bedrijfsleven te ontlasten en burgers zwaarder te belasten (en het loon van zorg, onderwijs en ambtenaren op nul te houden). Uit het FD van 24 oktober:
De stikstofcrisis is ook falend overheidsbeleid, net zoals de pensioencrisis en de huizencrisis (verhuurdersheffing).
Het lijkt erop dat Rutte nu eindelijk de rekening gepresenteerd krijgt voor een decennium aan asociaal beleid maken.
@5: Wat in feite het symptoom van een zwaar socialistische houding is: de burger heeft geen geld – de overheid en het bedrijfsleven hebben het voor u. Want u kunt er niet mee omgaan. Maar als u heel lief lacht, mag u een beetje terug hebben.
@6:
Ik snap je helemaal, de Quote500 is het Nederlandse Politbureau!
@7: Het is er niet heel ver van af. Grote bedrijven vallen vaak onder regelgeving die de bureaucratie binnen zo’n bedrijf enorm maakt. Voeg toe de CAO’s waar hun werknemers onder vallen, en de andere arbeidsvoorwaarden (pensioen, auto van de zaak, internet van de zaak), en je waant je in heel veel grote bedrijven eerder bij de overheid dan in het vrije bedrijfsleven.
Vergeet niet dat in Nederland, de overheid de helft (!) van het BNP rondpompt. Dat heeft consequenties. Veel bedrijven zijn voor hun winst vrijwel uitsluitend afhankelijk van de overheid als klant.
@8: Gaan we misschien richting het Chinese model, het staatskapitalisme? Daar zou ik dan echt onrustig van worden.
@9: Onrustig als je geld toe krijgt wanneer je internationaal pakjes verstuurt? ;)