Dat was het nieuws

NIEUWS - Zomaar een gesprek in zomaar een trein op zomaar een zaterdagmiddag. Dat er op een kantoor dus twee soorten mensen zijn, namelijk degenen die werken vanuit hun eigenbelang en degenen die zich laten leiden door het doel van de organisatie. En dat die laatste groep dus altijd weer het loodje legt tegen de eerste. En dat grote organisaties dus nooit functioneren.

Ik luister half mee naar dit gesprek, terwijl ik door de kranten blader. Net als tijdens mijn vorige weekendkrantentest staat er weinig in.

De Volkskrant heeft een stuk over Lodewijk Asscher, waarin precies zo weinig nieuws staat als je mag verwachten van iemand die al honderden keren is geïnterviewd. Het daaropvolgende artikel gaat over Beatrice de Graaf, die deze week al in het nieuws is geweest en inderdaad niets meldt dat we niet al vernomen hadden. Verder wat recensies van boeken die elders al waren besproken (alwéér Andreas Burnier, alwéér Garry Kasparovs Het wordt winter).

Dezelfde krant heeft een feestbijlage, die – het moet gezegd – alleen kan worden getypeerd als hoogstandje. Er is namelijk zorgvuldige redactie voor nodig om honderd pagina’s te vullen met artikelen waar alles uit is weg gefilterd dat interessant zou kunnen zijn.

Ook Het Parool heeft een feestbijlage, die zich onderscheidt van die van De Volkskrant doordat ze de lezer slechts half zo lang verveelt. Opvallend citaat uit een interview met VU-hoogleraar genetica Meike Bertels (“geluksprofessor”):

Uit onze data blijkt dat mensen met een stabiele relatie gelukkiger zijn. Van die groep geeft 75 procent een zeven of hoger voor zijn geluk. Onder singles is dat vijftig procent.

Ik verzin dit niet. Het staat er echt. Dat de tweede groep bestaat uit enerzijds weduwen/weduwnaars (die een partner hebben verloren en redenen hebben om ongelukkig te zijn) en anderzijds mensen die altijd alleenstaand waren (en geen partner verloren), wordt genegeerd en wekt de indruk dat Bertels óf twee wezenlijk verschillende groepen op één hoop gooit óf verkeerd wordt geciteerd. Hoe kort-door-de-bocht kan wetenschapsnieuws zijn.

Het NRC Handelsblad heeft een stuk van – hoe verrassend – Ilja Pfeijffer, die antwoord geeft aan – alweer – Beatrice de Graaf. Er staat geen gedachte in. Er is verder een stuk over Molenbeek in Brussel, dat ook niets bevat dat we niet al eerder lazen. Verder een artikel over mishandelde Yezidi-vrouwen, dat de pagina deelt met “leuke weetjes”. Over gebrek aan smaak hoeft men niet te twisten.

Over de lifestyle-bijlagen zal ik het niet hebben want die heb ik ongelezen weggegooid.

Was er dan niets interessants? Jawel. Een stuk van Maarten Keulemans in De Volkskrant over het klimaat, waarin hij meldt dat een opwarming van twee graden – het klimaatdoel in Parijs – ons niet zal vrijwaren van grote problemen.

Drie kranten en zegge en schrijve één artikel dat de moeite waard was. De kranten weten heel goed wat mensen in het weekend willen lezen, want dat kunnen ze meten aan bijvoorbeeld de kliks op artikelen in hun website. Dit soort nieuwsloze kranten, dat is wat de gemiddelde Nederlander in het weekend wil.

Misschien zoekt de Nederlander wat ontspanning omdat hij murw is gebeukt op kantoor, waar hij het zo goed bedoelt maar wordt tegengewerkt door egoïsten. Of misschien lukt het beter een kantoor-egoïst te zijn als je niet teveel informatie opdoet, want zo loop je tenminste geen empathische vermogens op. Of misschien is de Nederlander zo oppervlakkig als zijn lectuur.

Ik heb geen idee. Ik vermoed echter dat de ideeënarmoede van de weekendkranten symptomatisch is voor een zelfvoldane samenleving die niet het idee heeft dat het opdoen van informatie belangrijk is. Een land dat zich afsluit voor de grote boze buitenwereld. Als de minister-president historische parallellen mag gebruiken om zijn visie op de samenleving te typeren, sta mij dan een literaire toe: The Mask of the Red Death van Edgar Allan Poe.