ACHTERGROND - Sharon Dijksma stelde vorige week (13 maart) in de Volkskrant:
Landbouwexport is nu een van de weinige lichtpunten in de economie. We zijn een absolute wereldspeler.
Dat is een…
Kunnen we Nederland een wereldspeler op het gebied van landbouw noemen?
Dijksma doet deze uitspraak op basis van het rapport “De agrarische handel van Nederland in 2012”, gemaakt door het Landbouw Economisch Instituut (LEI). Het rapport baseert zich met name op cijfers van het CBS.
Volgens de genoemde cijfers kunnen we Nederland inderdaad een wereldspeler noemen. Nederland is (in 2011) na de Verenigde Staten de grootste exporteur van landbouwproducten. Daarna volgen Duitsland en Frankrijk. Dit zegt overigens niets over hoeveel Nederland in verhouding met andere landen produceert. Hoewel we ook veel landbouwproducten importeren waren er in 2011 slechts drie landen grotere netto-exporteur dan Nederland: Brazilië, Argentinië en Thailand.
Nederland exporteerde in 2012 75,4 miljard euro aan landbouwproducten. Daarmee was de landbouw goed voor ruim 18% van de totale exportwaarde. Hoewel het totale handelsoverschot daalde van 44,4 miljard euro in 2011 naar 41,9 miljard euro in 2012, steeg het overschot van de agrarische handel in dezelfde periode van 24,5 naar 25 miljard euro.
Waar exporteren we zoal naartoe?
Veruit onze belangrijkste handelspartner is Duitsland. 26% van onze agrarische exportproducten gaat naar Duitsland, en van wat we importeren aan landbouwproducten komt 19% uit Duitsland. 80% van onze export en 60% van onze import is met EU-landen.
Landbouw is dus inderdaad een lichtpuntje in de Nederlandse economie?
Jazeker, al moet hier wel een kanttekening worden geplaatst. De bijdrage van de export van landbouwproducten aan de economie is kleiner dan de 75 miljard euro doet vermoeden. We verdienen namelijk niet aan alle uitvoer. Een groot deel van de waarde van de export gaat verloren doordat er ook kosten worden gemaakt, of omdat de geëxporteerde producten geen producten van eigen bodem zijn, maar sprake is van wederuitvoer.
Omdat we geen recente cijfers hebben van de toegevoegde waarde van de export van landbouw aan de Nederlandse economie kijken we even naar 2009. In 2009 was de toegevoegde waarde van export van landbouwproducten 9,2 miljard euro. De totale exportwaarde van landbouwproducten was toen 60,5 miljard euro. De toegevoegde waarde was dus ‘slechts’ 15%. Als deze verhouding zou kloppen voor de meest recente cijfers, dan komen we op een toegevoegde waarde van de export van landbouwproducten van 11,5 miljard euro.
Bronnen:
De agrarische handel van Nederland 2012
CBS rapport ‘Kenmerken van wederuitvoerbedrijven’
Via The Fact Club.
Reacties (12)
Ik heb wat moeite met het zwart-witte “feit-fabel”. Hier ook. Ik lees feit, maar zie in het stuk dingen die dat feitelijke enigszins onderuit schoffelen.
Het meest indrukwekkend is de 25% groei van 60 (2009) naar 75 miljard (2012).
Zijn wij ook een wereldspeler met de toegevoegde waarde of zijn we vooral een wereldspeler als doorvoerland?
Rozen uit Kenia, hier verhandeld en weer verder gevlogen.
@1: Nou dat valt wel mee. De feitelijkheid lijkt me wel aangetoond. Alleen lees ik in de cijfers dat de relevantie wel meevalt. Ja, we zijn een wereldspeler in de landbouwexport (en -import) en de landbouwhandel doet het momenteel goed, maar dat levert de economie navenant niet veel op. Maar goed, een lichtpunt hoeft natuurlijk niet groot te zijn (het is immers een punt).
Overigens kan ik je stelling bij de nodige andere feit/fabel topics wel ondersteunen.
@3.
Ook doorvoer (Rotterdam/Schiphol) levert de Nederlandse economie veel op. Komt nog bij dat het vaak hoogwaardige producten betreft. Afgezien van het rundervlees/paardevlees dan van de Noorbrabantse handelaar.
De titel zegt:
en de stelling zegt:
Ik lees twee verschillende dingen. De stelling gaat over handel, over economie. De titel gaat echt over landbouw, over primaire productie. Als handelsland is NL een wereldspeler. NL heeft ook grote voedingsbedrijven als Unilever en Nutricia. Wereldspelers. Jazeker.
Maar als je het over landbouw hebt, heb je het wel degelijk over productie. Daar is NL wellicht ooit wereldspeler geweest in de zin van kwaliteit en productie per M2 maar in absolute getallen van totale productie is dat waarschijnlijk toch nooit aan de orde geweest: te klein. Ook de diversiteit van producten is beperkt. En de hoeveelheid kaas die we nu produceren komt vrij zeker niet alleen van onze koeien. Net als de parmaham komt de bron overal vandaan voordat het stempeltje wordt gezet.
Aan de handelskant is transport dusdanig belangrijk dat het eerder als transportindustrie kan worden gezien dan als landbouw. De recente problemen rond paardenvlees geven aan dat de zekerheid van herkomst niet werkelijk eenduidig is.
Echte landbouw heeft te maken – eens en vooral – met primaire productie. En als je die gaat meten in NL dan kan ik me iig niet voorstellen dat we wereldspeler zijn, waarschijnlijk nooit geweest. Mansholt war einmal (lees de graanrepubliek, prachtboek!; De agrarische geschiedenis van West Europa, 500-1850 van Slicher van Bath mag je ook niet missen).
Het geklooi met voedingsmiddelen en voedselproducten, het transport er omheen, de verpakkingsindustrie, de handel. Ja, daar zullen we best wereldspeler in zijn. Geklooi zijn we altijd goed in geweest.
Zeeuws meisje is allang dood hoor.
Ik zou het toch een fabel noemen.
Oei, -1, heb ik nu de gramschap van de factclub over me af geroepen?
@5: Ik weet niet of we de titel aan Dijksma moeten toeschrijven, die heeft de Fact Club er waarschijnlijk aan toegevoegd (en ik acht je argumentatie wel voldoende om dat als fabel af te schrijven). De uitspraak van Dijksma lijkt me wel feitelijk onderbouwd.
@5: Hans
De productiewaarde van de primaire sector land- en tuinbouw in 2012 was 21,5 miljard. (https://dashboard.tuinbouw.nl/microstrategy/asp/Main.aspx)
OK, dat is dus tussen 25 en 30% van het bedrag van Sharon. En het is minder dan 10% van het <a href=http://nl.wikipedia.org/wiki/Economie_van_Nederland#BNPBNP.
Hoe significant is dit allemaal?
Ik denk toch: niet niks, maar je moet ook niet overdrijven.
nou ja, edit m’n reactie maar even.
@ Roland , we zijn met 73 % gegroeid vanaf 2000, een van de 5 pijlers van de Nederlandse economie.
http://www.boerderij.nl/PageFiles/153139/001_1363274131957.pdf
@2, dat is natuurlijk een interessante vraag, maar cijfers voor toegevoegde waarde van 2012 zijn nog niet beschikbaar.
Stefan (The Fact Club)