Deze week heeft het kabinet in de persoon van de staatssecretaris van financiën aangekondigd dat er vergevorderde plannen zijn de belasting op erfenissen behoorlijk te verlagen. Hoewel ik principieel redelijk liberaal kapitalistisch van instelling ben, vraag ik mij af of de effecten van zo’n maatregel eigenlijk wel wenselijk zijn.
Ik ben een groot voorstander van een samenleving waarin de overheid, waar mogelijk, zorg draagt voor vergelijkbare beginkansen voor iedereen. Deze beginkansen kunnen bijvoorbeeld tot stand komen middels gelijke rechten op onderwijs en redelijke voorzieningen en ondersteuning voor de minder kansrijke bevolkingsgroepen in de samenleving. Uitgaande van deze zoveel mogelijk vergelijkbare beginsituatie zal vervolgens ieder individu zijn of haar eigen weg moeten vinden en daarbij op basis van zaken als persoonlijke aanleg, intelligentie en instelling meer of minder succesvol zijn gedurende zijn of haar leven.
Tot zover is er wat mij betreft nog niet zoveel aan de hand. Dit model zorgt ervoor dat ieder individu het maximale uit zijn of haar aanleg kan halen en dat ieder individu in principe vergelijkbare kansen heeft op zaken als zelfontplooiing en kapitaalvergaring. Er zullen in dit model, zoals in elk model, personen, denk aan chronisch zieken en bepaalde groepen gehandicapten, overblijven die niet in positie zijn de eigen kansen te benutten. Een beschaafde, rijke maatschappij als de onze beschermd deze groepen in meer of mindere mate en draagt zorg voor primaire en secundaire levensvoorwaarden.
Terug naar het erfrecht. Wanneer we kijken naar het totaal aan overheidsinkomsten (ongeveer 250 miljard euro) dan valt op dat omzetbelasting (BTW), belasting op inkomen (loon & inkomstenbelasting) en vennootschapsbelasting het leeuwendeel van het inkomen van de overheid vormt en dat successierechten (belasting op erfenissen dus) slechts een kleine inkomstenbron van ongeveer 2 miljard euro vormt.
Uitgaand van gelijk blijvende inkomsten vraag ik me af of deze situatie eigenlijk wel wenselijk is. Hoewel het bedrag van 2 miljard in verhouding klein lijkt en het erg lastig is te achterhalen hoeveel er eigenlijk per jaar ongeveer wordt nagelaten in Nederland, zal dit bedrag zeer aanzienlijk zijn. De tarieven voor directe familie en charitatieve instellingen zijn namelijk behoorlijk mild. Ik persoonlijk zou er veel voor voelen, juist in het kader van vergelijkbare beginkansen, dat de belasting op erfenissen verhoogd wordt en dat deze verhoging direct ten bate valt aan de belasting op inkomen.
Het probleem wat ik zie gaat niet zozeer om de kleine erfenisjes waarbij mensen een beetje geld, wat sieraden, kunst of iets dergelijks erven. Het probleem wat ik zie gaat over het vererven van grote kapitalen van ouder op kind. Waarom zou een kind van welgestelde ouders meer recht hebben op het kapitaal van die ouders dan de rest van de maatschappij? Is deze vorm van kapitaalvergaring, waarbij het individu zelf geen enkele prestatie heeft geleverd wel wenselijk? Zou het niet veel beter zijn wanneer dit soort kapitaal terugvalt aan de maatschappij en dat in ruil daarvoor de inkomstenbelasting, al is het maar met enkele procenten, wordt verlaagd?
Zoals ik in een eerdere column mijn afkeer van koningshuizen heb weergegeven, zo vind ik elke vorm van macht op basis van familiebanden, zeker over generaties heen, ongewenst. Het wordt in mijn ogen tijd dat de mensheid ontdekt dat oude oerinstincten waarop dit soort gedrag is gebaseerd inmiddels achterhaald zouden moeten zijn.
Reacties (56)
Kunnen oude oerinstincten ooit achterhaald zijn?
Samenvattend: erfenissen zijn een achterlijk overblijfsel uit het verleden, dus excuus voor de overheid om mensen van hun geld te beroven bij overlijden.
Nu de argumenten tegen successierechten:
Veel landen (Zweden, Rusland, Portugal en Italie) schaften deze lijkenpikkerij recent juist af, dus deze extreme nivelleringsdrang ontstaan in de 16e eeuw en in 1980 opgeschroefd tot het huidige hoge tarief lijkt zelf eerder een overblijfsel uit een donker verleden.
Over het opgespaarde geld heb je al meerdere malen belasting betaald (inkomstenbelasting, vermogensbelasting), wanneer is het genoeg voor de graaiende overheid?
Hoe handiger je bent met fiscale regelgeving, hoe beter je deze belasting kunt vermijden, (vaak juist bij grote vermogens).. Dus de burger die zich minder heeft verdiept in de mazen van de wet of een minder uitgedokterd testament heeft laten opstellen (en vaak ook beschikt over een kleiner vermogen) wordt het zwaarst getroffen.
Eens, maar successierechten omvatten niet alleen de grote erfenissen, maar ook de kleine. En juist die kleine erfenissen zijn relatief gezien veel harder de dupe van een verhoging van de successiebelasting, en profiteren veel harder van een verlaging daarvan. Er blijven eenvoudigweg meer studies voor kleinkinderen, nieuwe banken en vakanties van over. In contrast met het miljoen, dat er van dat miljoen 5 ton naar de fiscus gaat… dat voel je niet. Dat zijn zulke absurde bedragen.
Een schijvenstelsel op het successierecht?
Ik kan me het idee achter je geachten niet eens voorstellen, deja.
Afschaffen die hap.
Ik zie niet in hoe deze column past in een “principieel redelijk liberaal kapitalistische instelling”. Je ontneemt ouders het recht om hun eigen geld de bestemming te geven die zij er zelf aan willen geven. Als je op zo’n manier voor gelijke beginskansen bent, dan moet je ook de DNA-overerving van bovengemiddeld talent verbieden (of waarschijnlijker: belasten).
Waarom zou een kind van welgestelde ouders meer recht hebben op het kapitaal van die ouders dan de rest van de maatschappij?
Nou… omdat de rest van de maatschappij dus geen kind is van die ouders. Wil je straks ook zakgeld gaan belasten?
Het gaat uiteindelijk om vrijheid. Mag iemand zelf bepalen wat hij of zij mag doen met het geld dat hij of zij heeft verdiend?
Is iemand die zijn geld helemaal opmaakt aan dure vliegvakanties en dure auto’s een beter mens dan iemand die iets schenkt bij leven of bij dood aan zijn kinderen of kleinkinderen?
@5: Oer-liberaal J.S. Mill was voor 100% erfenisbelasting. Dus het kan best in een ‘liberaal, kapitalistisch’ denkraam passen. Als we een belasting *moeten* verlagen, waarom geen belasting waarvan we weten dat het een economische efficientie verlaagt?
Helemaal afschaffen gaat mij nog iets te ver. Een zekere belastingheffing met een schijvenstelsel (bestaat al) lijkt mij niet onterecht. Ik vind wel dat de hoogte beperkt moet zijn tot het maximale tarief van de kansspelbelasting. Dat over het vergaarde vermogen reeds belasting is betaald is voor mij inderdaad reden voor beperking van de heffing.
@JSK,
Hele vreemde opmerking van u dat 100% erfenisbelasting in een liberaal, kapitalisch systeem kan passen (waarschijnlijk was het ook een vreemde opmerking van Mill, maar daarvoor ontvang ik graag de vindplek van Mill’s opvatting op het internet).
100% erfenisbelasting zorgt ervoor dat binnen een paar generaties alle bedrijven in handen van de staat. Hoe kapitalistisch is dat. Daarnaast zal het iedere prikkel wegnemen om te sparen wat je bij leven niet op krijgt en (dus) veel investeringen (S=I toch) wegnemen.
Ten slotte vind ik uw stelling dat volledig (of hoog) erfrecht niet de economische efficientie zou verlagen, heel discutabel. Niet alleen vanwege bovenstaande, maar wie heeft u benoemd als professor in de nattevingerpsychologie dat u weet dat mensen er geen belang/eer in/bij hebben om een groot vermogen/bedrijf na te laten?
Mill’s remedy for this maldistribution, which he proposed in the first edition (1848) of the Principles, was the institution, not of an estates duty, but of what we would nowadays call an accessions or inheritance tax, to be levied on the recipient and not on the donor of capital. For Mill, the merit of such a tax was that, unlike other arrangements, it need not transfer wealth from private individuals to the state, since it was easily avoidable by the desirable expedient of dispersing one’s wealth widely. Importantly, Mill favored a steeply progressive inheritance tax. This tax, though it would allow the transfer of a “modest competence,” would destroy all great fortunes in a couple of generations.
(bron)
Niet overdrijven @JSK
Samengevat wil de auteur een dwingende vorm van gelijkheid. Uitgangspunt van deze schrijver is dat elke vorm van overerfbaar voordeel zoveel mogelijk dient te worden beperkt en daar ben ik het pertinent niet mee eens.
Naar mijn mening gaat het in de maatschappij niet om het creëren van gelijke monniken en gelijke kappen. Het gaat erom dat iedereen de mogelijkheid zichzelf te ontwikkelen en ontplooien. De uniformiteit die de auteur najaagt doet geweld aan de individuele behoeften van een mens.
De gedachtegang van de auteur is autoritair en paternalistisch. Hij wil een schijnwerkelijkheid creëren door middel van recht en beleid en in dat streven ontneemt hij de autonomie van de burger. De schrijver dicteert wat de maat is en alles wat er boven staat dient te worden gekort.
Verder geeft de auteur blijk van een gebrek aan realiteitszin, want is het niet juist het netwerk, het opleidingsniveau van de ouders en de omgeving die ervoor zorgen dat de startpositie van kinderen kan verschillen?
Wat wil de auteur daar dan aan doen nadat hij deze belasting ongelijkheid heeft bestreden?
Verplichte herplaatsing van Wassenaarse kinderen naar rtl4 gezinnetjes in Almere?
Staatszwangerschappen?
Waarin wil de auteur eigenlijk dat er allemaal ingegrepen wordt, als hij al zo lichtzinnig wil omspringen met een van de pijlers van de westerse samenleving: het exclusieve recht van eigendom.
Want de auteur denkt in zijn maakbaarheidsdrang toch niet werkelijk dat er substantiele groepen zijn die uitsluitend door de ouwe sok van oma in zo’n voordelige positie zijn gekomen dat zij niet meer hoeven bijdragen aan de maatschappij? Dat de erfenis de doorslaggevende ongelijkheid bewerkstelligt die onze samenleving zo onverteerbaar verscheurt?
Nog een laatste punt: het soort “getallen gelijkheid” waar Deja naar zoekt doet geen recht aan de realiteit.
De verhouding tussen successierechten en inkomstenbelasting is niet 1 op 1 te vergelijken.
Over datgene dat overblijft als erfenis is al inkomstenbelasting en allerhande andere vormen van belasting heengegaan. Waarom als dank voor de grote bijdrage bij leven, nog eens een duw in de rug bij afscheid?
De inkomsten op successierechten worden ook beinvloed door de hoeveelheid die een persoon wegschenkt aan goede doelen etc.
Dus waarom deze 1 op 1 vergelijking?
Zie hier voor de oorspronkelijke redenatie van Mill (want daar is dit hele stuk natuurlijk op gebaseerd).
Misschien kan JSK aangeven waar die 100% staat?
Of kan hij aangeven waar hij zijn aanname op baseert?
Wat Mill ook bedoeld lijkt te hebben, het lijkt in elk geval zijn antwoord op de socialistische dreiging: zorg dat er een kapitalistische manier van kapitaalverdeling bestaat die een dynamische samenleving bevorderd.
Op die manier is socialisme overbodig.
Die “Oer-liberaal J.S. Mill” was dus eigenlijk een soort communist. Na overlijden valt het bezit in de handen van de staat.
@13 en anderen: wel even lezen. Deja geeft aan dat de hogere erfenisbelasting ten goede moet komen aan inkomstenbelasting. Dus van dat kapitaal wat je nalaat wordt er vooraf veel minder ingenomen. Daar zit veel minder graaierigheid achter dan jullie willen doen voorkomen.
@12: Je doet aan strooienmantactiek. Deja zegt niet dat hij iedereen gelijk wil maken (niks gelijke monniken en kappen). Sterker nog, hij pleit precies voor wat jij denkt dat hij bestrijdt: Voor iedereen de mogelijkheid om zichzelf te ontplooien. Die mogelijkheid ontstaat juist als iedereen een gelijke start heeft. Daarna ben je zelf verantwoordelijk voor je ontwikkeling.
Daarentegen als je ongebreideld kapitaal van je ouders mee krijgt, hangt je mogelijkheid tot ontplooiing volledig af van wat je ouders gepresteerd hebben. Veel kapitaal is volledige ontplooiingsmogelijkheid, weinig kapitaal is beperkte mogelijkheden. Daarmee stagneer je de maatschappij en creeer je in feite een aristocratie.
Kan iemand voorrekenen hoeveel belasting uiteindelijk over het bezit van kapitaal of een huis betaald wordt?
In Nederland behoort bijna 90% van de mensen tot de middenklasse. Deja wil hogere belastingen voor de 5% aan de top vooral om de 5% aan de onderkant een gelijke uitgangspositie te verschaffen. In de praktijk zal de bovenklasse echter wel een truc weten te verzinnen om die belasting te ontduiken. (Dat was ook de kritiek van deskundigen op de plannen van De Jager. Die laatste wil vooral de huidige ontduikingspraktijken – buitenlandse trustfunds – van de top 5% tegengaan. Met dat geld verlaagd hij de tarieven, maar daarbij plaatsten fiscalisten direct vraagtekens.) Mijn inschatting is dat de 90% in het midden vooral de gevolgen zal voelen van een dergelijke verhoging. Wie wil dat? Als je ouders je hun rijtjeshuis nalaten, zou je dat toch niet voor een belangrijk deel aan de overheid moeten afstaan? Laten we met de middelen die we nu hebben zorgen voor gelijke kansen, voornamelijk door een sterke verbetering van het onderwijs.
@1:
“Kunnen oude oerinstincten ooit achterhaald zijn?”
Ja. ‘Natuurlijk’ is niet gelijk aan ‘goed’ (een veelgemaakte redeneerfout).
@5:
“Je ontneemt ouders het recht om hun eigen geld de bestemming te geven die zij er zelf aan willen geven.”
Als je dood bent, heb je geen wil. Als je levend bent daarentegen… Het is dus redelijk om levende mensen meer vrij besteedbaar inkomen te geven en dode mensen, die er toch niks aan hebben veel te laten betalen. Maar ik geloof dat iedereen er overheen leest dat de auteur tegenover de verhoging van het erfrecht een verlaging van andere belastingen bepleit.
@10:
“100% erfenisbelasting zorgt ervoor dat binnen een paar generaties alle bedrijven in handen van de staat.”
Natuurlijk niet, het bedrijf wordt gewoon verkocht aan iemand anders. Alleen familiebedrijven houden dus op te bestaan. De nieuwe eigenaar wil het bedrijf ook echt hebben ipv dat het hem/haar in de schoot geworpen wordt, dus verwacht je een betere bedrijfsvoering.
@12:
“Het gaat erom dat iedereen de mogelijkheid zichzelf te ontwikkelen en ontplooien.”
Precies. Alleen sommige mensen kunnen zich minder goed ontwikkelen omdat ze de pech hebben arme ouders te hebben. De auteur probeert de ongelijkheid bij de start iets te verminderen.
Er is weleens uitgerekend dat je in NL met een middeninkomen niet 42 -50% belasting betaald, maar tegen de 65%. Veel en veel te veel.
Ik heb @#$% al eens over dat geld belasting betaald. Nu moet ik er na mijn dood in feite weer belasting over betalen. Want voor mijn dood schenken mag ook niet.
Hup, op naar een vlaktax dan kan je al die achterlijke aftrekposten en idiote belastingen als erfenisbelasting afschaffen.
@MP: Nee, want Mill was bijvoorbeeld ook tegen progressieve belasting. Beta’s en algemene ontwikkeling/politieke filosofie/economie/alles wat met mensen te maken heeft, pfff…
@14: Ik luister niet naar niemand.
@18: Gelijke kansen doen niks af aan socio-economische ongelijkheid omdat talenten, intelligentie en doorzettingsvermogen van nature ongelijk verdeeld is. Inkomensgelijkheid vereist meer activisme vanuit de staat dan ‘iedereen onderwijs’.
Er is weleens uitgerekend dat je in NL met een middeninkomen niet 42 -50% belasting betaald, maar tegen de 65%.
Door wie precies en doe eens link. Klinkt als politiek geinspireerde onzin namelijk.
Ieuw! Gelijke beginkansen? Ik vind het vies klinken en krijg meteen kokhalsneigingen. Ieder individu zou in gelijke mate moeten kunnen profiteren van de samenleving. Dat wel. Maar verder zou het niet moeten gaan. Vind ik. Het leven is nou eenmaal niet eerlijk, laten we de overheid dat niet nog erger laten maken en laten we al helemaal niet net doen alsof het de taak is van de overheid om voor nivellering van oneerlijkheid te zorgen.
Beginkansen worden toch voor een heel groot gedeelte door je omgeving geschapen en niet door de overheid. Die omgeving streeft namelijk – al dan niet bewust – naar het doorgeven van haar genenmateriaal en dus naar zo oneerlijk mogelijke kansen.
Ik zie dan ook niet in waarom je als ouder wel het recht hebt om voor je kinderen betere beginkansen na te streven om dat vervolgens op financieel vlak niet te mogen. Ik vind het een belachelijk voorstel – wat mij betreft schaffen we successierechten per direct af. Want IK doe er wel alles aan om zo oneerlijk mogelijke kansen te creeeren voor mijn nageslacht.
Laten we die Darwin ook een kleine kans gunnen met zijn evolutietheorie. En mij met mijn setje superieure genen. Danku. Als u al zonodig andermans geld wil afpakken, wordt dan gewoon dief of struikrover.
@zmc: Je doet iets met computers toch?
Ja, met software dan; ik haat computers;-P Maar schijnt mijn autistische wereldbeeld door mijn relaas heen?;-)
@Martin ter Haar
Natuur(lijk) staat inderdaad niet gelijk aan goed.
Oude oerkrachten kunnen naar de achtergrond worden gedrongen of al of niet tijdelijk teniet worden gedaan door andere oerkrachten maar oude oerkrachten zijn nooit achterhaald. Tenzij we mensen gaan genetisch manipuleren.
@Martijn ter Haar,
Oke je verkoopt je bedrijf, je krijgt miljoenen op je rekening gestort, en als je doodgaat krijgt de staat alsnog al dat geld.
Waar het om gaat is dat dit een vrij land is met vrije burgers.
Ik mag bepalen wat ik met mijn centen doe.
Ik kan er jenever voor kopen, of een auto, of het aan mijn kinderen laten.
Dat is mijn keuze.
En de overheid heeft daar niks mee te maken.
Er is loonbelasting of dividentsbelasting of winstbelasting betaald bij het vergaren, dat is meer dan genoeg om alle goede doelen van de goededoelers te betalen.
Dat verhaal van jou over dat de overheid wel voor gelijke kansen zal zorgen, is klets. Dat zou de overheid de afgelopen 60 jaar al doen en daar zitten we nou leuk met de brokken mee.
Waar het natuurlijk om gaat (maar dat begrijp jij niet) is dat de overheid ronduit toegeeft dat een belasting percentage van 50-68% zo idioot hoog is dat mensen de belasting gaan ontduiken.
Dat is gek.
Begint er al een lichtje te branden?
Het hoogste tarief loonbelasting is 52%
En de overheid verwacht serieus dat ik extra ga overwerken om nederland een ‘kennisland’ te maken als ik de helft van mijn werk dat ik extra doe, aan die idioten in den haag moet geven? Lissabon accorrd etc.
Get real.
Dit is een schuldbekentenis eerste klas.
@ Martijn ter Haar
Met het herhalen van versleten en verstofte sociale principes die in de jaren 50 nog wel een functie hadden, red je het nu niet meer.
De economische achtergrond van verschillende problemen wordt, (bewust?), zwaar overschat. Het enige instrument dat de sociaal democraat zich namelijk kan bedenken is: financieel belonen of belasten.
De sociaal democraat is echter vergeten dat door vele decennia geschuif en verander aan beloningssystemen en belastingssystemen, de gevoeligheid voor deze systemen is afgenomen en dat de gewilde maatschappelijke veranderingen niet (meer) optreden. Dan wel bewezen dat de werkelijke problemen tegenwoordig een sterk verminderde economische achtergrond hebben. Daarbij is door het eindeloze geschroef en gesleutel, het systeem te complex en onbegrijpelijk geworden. Beloningen komen niet aan bij degenen die beloond moeten worden en mensen worden te zwaar belast voor gedrag dat zij niet vertonen.
Het praatje van deja, en van jou Martijn, is niet het juiste instrument om vermeende ongelijkheid te bestrijden.
Ik ben nu, veel te laat eigenlijk, wat die ongelijkheid volgens de schrijver en volgens u, Martijn, dan wel precies inhoudt. En wat houdt de beoogde gelijkheid dan precies in. Want zo geformuleerd kunnen we blijkbaar alle kanten nog op met die ontplooiingskansen. Misschien zit daar ons meningsverschil in…
@26:
“Oude oerkrachten kunnen naar de achtergrond worden gedrongen of al of niet tijdelijk teniet worden gedaan door andere oerkrachten maar oude oerkrachten zijn nooit achterhaald.”
Er moet zeker een culturele omslag komen: mensen moeten gaan inzien dat er geen enkele reden is waarom ze hun eigen kinderen zouden moeten bevoordelen tov van de rest van de maatschappij.
@27:
Niet als je het daarvoor uitgeeft. En dat doe je, want als je dood bent, dan heb je toch niks aan dat geld.
@28:
Wie dood is, heeft niks te willen.
@30:
“Ik ben nu, veel te laat eigenlijk, wat die ongelijkheid volgens de schrijver en volgens u, Martijn, dan wel precies inhoudt.”
Voor Deja kan ik niet spreken, voor mezelf: ik vind dat een samenleving zo meritocratisch mogelijk moet zijn. Ieder individu moet de kans krijgen zijn talenten te ontplooien en uit te buiten. Het hele concept van de erfenis verstoord dat. Het creëert dynastiën, wat leidt tot een samenleving met feodale trekjes.
@ JSK Ik ken maar weinig andere middelen die mensen hogerop hebben geholpen. De belangrijkste poging van de afgelopen eeuw was de verzorgingsstaat. Ik denk dat we nu wel vast kunnen stellen dat die deminima voornamelijk klein houdt. Wat zou je dan willen doen met al dat geld? Wat heeft bewezen te helpen behalve onderwijs?
Martijn,
Hoe kom je daar nou bij dat je het uitgeeft voor je doodgaat.
Stel ik wil het voor mijn dood schenken aan mijn kinderen wat dan?
@MP, #33: Voor een dergelijke gift kun je eenmalig belastingvrijstelling krijgen. Bovendien is er een jaarlijkse vrijstelling op giften.
Meer info: http://www.st-lis.nl/steun_de_site/fiscus_betaalt_mee.htm
Is het niet een oplossing om de erfenis veel te belasten maar niet het geboortehuis/kasteel van een familie? (Tweede huisjes natuurlijk wel, ivm de erven van Harry Mens ed)
Het is toch erg treurig als het huis van een familie verkocht moet worden alleen om de erfbelasting te kunnen betalen, zodat een projectontwikkelaar het overneemt, sloopt en er een groot industrieterrein op zet.
@zazkia, #35: Dat is niet eerlijk tegenover mensen die huren. Helemaal als ze zo tegen het eind van hun leven hun huis uit moeten omdat ze een verzorgingstehuis in moeten. En dan als belastingdienst nog even een klap na komen geven. Ik vind het hufterig.
Je moet dus proberen net genoeg te werken tijdens je leven, en vooral niets overhouden want dat moet dan weer naar de gemeenschap (lees de staat).
@MP, ook schenken aan kinderen of kleinkinderen is nu al zwaar belast.
@Martijn ter Haar,31
“Er moet zeker een culturele omslag komen: mensen moeten gaan inzien dat er geen enkele reden is waarom ze hun eigen kinderen zouden moeten bevoordelen tov van de rest van de maatschappij.”
Get Real!!
Bij overlijden zouden dan alle schulden ook moeten komen te vervallen, want je bent toch dood dus kun je het niet terug betalen.
@zmc, laat me niet lachen dat zijn minieme bedragen.
@MP: Ja weet ik, was ook niet bedoeld om te lachen:-(
Ik zie niet in waarom ik mijn kinderen niet mag ‘bevoordelen’ ten opzichte van anderen. Op die manier zou ik ook geen geld mogen sparen zodat mijn kinderen later een fatsoenlijke opleiding kunnen volgen.
MP, (27 + 41, ben ik het eens mee +) “Die “Oer-liberaal J.S. Mill” was dus eigenlijk een soort communist. Na overlijden valt het bezit in de handen van de staat.”
Daar lijkt het wel op. Maar we weten hier te weinig van. JSK kan zijn woorden niet motiveren. Het kan bv. ook dat Mill, die dit dus blijkbaar niet zo gezegd heeft, met woorden van ongeveer deze strekking de scheve vermogensophoping bij de adel wilde rechttrekken om het kapitalisme beter te laten werken. Nu is er in elk geval weinig voor te zeggen vanuit kapitalistisch oogpunt zou ik denken.
Zeker ook omdat waar JSK nog impliceert dat uit erfrecht geen prikkels tbv economische efficientie uitgaan, er een aantal grote economen is die hier gans anders over denkt:
Alfred Marshall held that “family affection is the main motive for saving.” Josef Schumpeter called the “family motive” the “mainspring” of savings. F.W. Taussig argued that, for long-term savings, “the main motives are domestic affection and family ambition.” Frank A. Fetter argued that “Much of the existing wealth probably never would have been created if men did not have [the] right of gift.”
Ja die prikkel is wel JSK zijn stokpaardje, en die is ook belangrijk om een economie gezond te houden. Maar zoals ik al in #37 opmerk verdwijnt de prikkel feitelijk om iets op te bouwen omdat het opgebouwde vermogen en bezit uiteindelijk toch weer grotendeels aan de staat vervalt. Een van belangrijkste prikkels voor mensen om hard te werken lijkt mij inderdaad het waarborgen van een goede toekomst voor de kinderen en een stabiele gezinssituatie. Misschien moeten we maar af van het gezin, kind bij geboorte afgeven aan een opvoedfabriek.
JSK maakt met zijn prikkelfundamentalisme iedereen overspannen.
@42: Zonder een discussie over de ideeen van Mill te starten wilde ik opmerken dat Deja’s voorstel prima past in de traditie van het (romantisch) liberalisme. #5 vond ik dus bunk
Maar goed, een wat inhoudelijkere reactie:
Zeker ook omdat waar JSK nog impliceert dat uit erfrecht geen prikkels tbv economische efficientie uitgaan, er een aantal grote economen is die hier gans anders over denkt:
Allereerst zijn de grote (dode) economen die je aanhaalt economen uit het midden-industriële tijdperk, wij leven tegenwoordig in het post-industriële tijdperk. Waarom dit onderscheid belangrijk is? Omdat in de tijd van Marshall en Schumpeter de reproductie van de kapitaalvoorraad via het sparen van de 5% gefortuneerde individuen ging.
Nu daarentegen heeft het sparen/investeren voornamelijk plaats door middel van het gedrag van institutionele beleggers (o.a. pensioenfondsen), de retained earnings van bedrijven en overheidsmaatregelen*. In andere woorden: sparen is tegenwoordig in mindere mate een individuele beslissing en in toenemende mate een institutionele beslissing. In andere woorden: een erfenisbelasting zal naar mijn mening het geaggregreerde spaargedrag weinig beïnvloeden.
Daarnaast maak je een fout die heel veel niet-economen maken: het negeren van opportuniteitskosten. Door het verhogen van de successiebelasting is er ruimte om andere belastingen te verlagen. Als je het over kapitaalaccumulatie wil hebben, heeft een verlaging van het hoogste belastingtarief in ons huidige institutionele stelsel een sterker positief effect op het sparen/kapitaalaccumulatie dan een verlaging van de succesierechten.
*belastinggeld aangewend voor bv het hoger onderwijs is een vorm van sparen
@MP:
JSK maakt met zijn prikkelfundamentalisme iedereen overspannen.
Jaja, ik heb het al gehoord hoor.
Ach weet je JSK als jezelf kinderen krijgt dan kijk waarschijnlijk met hele andere ogen naar dit soort dingen.
Ik heb er geen enkel vertrouwen in dat de overheid of het kapitalistische systeem goed voor mijn kinderen zal zorgen.
Daarom probeer ik maatschappelijke vraagstukken niet vanuit mijn eigen positie te benaderen, maar vanuit een conceptie van ‘collectief welzijn’.
GO get them MP! Je bent een eenzame profeet.
ik zou zeggen JSK laat als overheid eerst maar eens zien dat het astronomische bedrag aan belastinggeld doelmatig en efficiënt besteedt wordt.
En wat ervaar je als welzijn? Ik denk dat veel mensen een gevoel van zekerheid nodig hebben om zich goed te voelen, vooral als ze een gezin hebben.
Dat welzijn wordt straks je hele leven lang keihard werken voor het economische systeem, onder een constante dreiging in de goot terecht te komen, en aan het eind van je leven zeg je, maar ik heb hard gewerkt, en dan ga je dood.
-t, De dood als het ultieme welzijn.
@ Martijn en Deja
Hoe groot is het (Feodale) Probleem eigenlijk volgens deja of Martijn ter Haar?
Hoeveel oneigenlijk verrijkte kinderen worden er ter aarde geworpen hier in nederland? En hoeveel is dat in verhouding tot het aantal kinderen dat zo arm aan het leven begint, dat hun de moed al in de kinderschoenen zakt?
Strikvraag: zit de familie Donner al zo lang in het zadel door de centen of door de zorgvuldig onderhouden sociale omgeving?
Apo, hoezo, stak ik hier dan helemaal alleen voor?
plofkip, het is een principe kwestie he.
Daarom de opvoedfabriek, dan kun je nergens gebruik van maken, geen geld van je ouders, geen goede opvoeding van je ouders, geen netwerk via je ouders noem maar op. Eigenlijk moeten we gewoon een mens klonen, zodat ze ook allemaal hetzelfde DNA hebben, dan is het helemaal eerlijk. Dan wel oppassen voor dat ene dodelijke virus, haha
slap gelul alleen die geen adviseurs kunnen betalen, betalen successierechechten
@ MP
Ook geen sexuele voorkeuren meer, die dienen afgeschaft want die schijnen nog wel eens ongelijk uit te kunnen vallen.
Of gekleurde kleding, die kan namelik, subversief, gebruikt worden om Anders te zijn. En dus misschien wel ongelijk.
Voer voor psychologen, de Martijnen ter Haar en Dejas van deze wereld, voer voor psychologen.
@ 53 en mensen die successierechten in één keer correct kunnen spellen.
als ik het eerste citaat van Mill (“Mill’s remedy for this maldistribution, which he proposed in the first edition (1848) of the Principles, was the institution, not of an estates duty”) zo lees, zag hij die erfenisbelasting als de manier om aan ongelijke verdeling van geld wat te doen ipv een vermogensbelasting (wat een estates duty feitelijk zou zijn). Maw: iemand mag tijdens zijn leven maximaal verdienen en dan halen we het aan het eind weg. Zeker dat eerste deel klinkt best liberaal. Eigenlijk stelt DeJa hetzelfde voor: inkomen tijdens het leven ontlasten en na de dood zwaarder belasten.
Dat principe lijkt me redelijk. Een andere, of gelijktijdige, optie zou kunnen zijn het successierecht verhogen, maar het schenkingsrecht versoepelen.