Hitchens, op zijn beurt, schreef “dat de krachten vertegenwoordigd door Al Qaeda en de Taliban vrij eenvoudig te begrijpen vallen, maar niet vrij eenvoudig mee samen te leven.” Hij ontvouwde een vulgaire kritiek op religie, langs lijnen die inmiddels tot vervelens toe vertrouwd zijn.
De problemen in het Midden-Oosten stamden niet voort uit imperiale bemoeizucht in een olierijke regio maar uit de islam zelf, een geloof dat het gevolg was van (en vervolgens gekoesterd werd door) waandenken. Op grond van die zet was Hitchens in toenemende mate in staat zich te verbinden aan de kwalijkste elementen van Amerikaans rechts en tegelijkertijd vol te houden dat hij progressief was gebleven.
U kunt wel inzien hoe dat argument werkt. Als geloof in God voortkomt uit intellectuele gebrekkigheid, dan zijn alle gelovigen imbecielen en de vroomste zijn het imbecielst van allemaal. Alle godsdiensten zijn kwalijk maar sommige godsdiensten – in het bijzonder die in het Midden-Oosten, bij zuiver toeval! – zijn erger dan anderen.
In de naam van verlicht atheïsme arriveert men derhalve bij een ouderwets imperialisme: de mensen die wij toevallig juist bombarderen zijn nu eenmaal zwakhoofdige wilden, onontvankelijk voor rede en beschaving. Dat was het geheim van Hitchens’ succes: hij voorzag in een liberaal-progressieve rechtvaardiging voor de “war on terror”.
Je kunt verkondigen dat je een atheïst, een vrijdenker, een geestdriftig aanhanger van de Verlichting bent – en er toch op de een of andere manier in slagen om rechtsconservatieve christenen als George W. Bush en Ben Carson te steunen in hun campagnes tegen de moslimse horden.
De linkse activist, schrijver en mediaonderzoeker Jeff Sparrow geeft een fenomenale analyse van het neo-atheisme, zoals voorgestaan door Christopher Hitchens, Sam Harris, Richard Dawkins en Ayaan Hirsi Ali, en waarom hun streng van atheïsme neerkomt op Westerse suprematie in nieuwe kleren.
Reacties (22)
Als dit al voor een “fenomenale” analyse moet doorgaan dan helpe ons de HeereHeere…..
@1: Please elaborate
En hier zit het hem in.
Niet doorhebbende dat ze (de zgn. ‘new atheists’) niet meer zijn dan geïndoctrineerde juichaapjes. Je ziet exact dezelfde reflex telkens terugkomen. Of het nou bij die youtube-aandachtshoer Pat Condell is, Dawkins, Hitchens of, nou ja, noem al die malloten maar op..
Maar ja, niets nieuws onder de zon wat dat aangaat:
https://www.americanprogress.org/issues/religion/report/2015/02/11/106394/fear-inc-2-0/
Bigotry opgedrongen door zeloten. En dat noemt zich dan “atheist”.
Dank voor plaatsen, Prediker!
@2 Het volstrekte gebrek aan argumentatie bij die eenregelige, negatieve kwalificatie zegt toch gewoon alles wat je dient te weten over het oordeelsvermogen van de heer Weiss?
“Kwaadaardige wilden” is wel onhandig taalgebruik. Het zou beter zijn om dat niet te gebruiken.
Of imbecielen. Ook niet handig.
Ik weet niet precies wie die woorden gebruikt heeft, maar vooral Harris schat ik hoger in.
“In de naam van verlicht atheïsme arriveert men derhalve bij een ouderwets imperialisme: de mensen die wij toevallig juist bombarderen zijn nu eenmaal zwakhoofdige wilden, onontvankelijk voor rede en beschaving.”
Die stap is toch echt een te grote en in de verkeerde directie (en die ervoor is ook een enorme chargering). In eigen land bombarderen we toch ook niet onze kinderen? In plaats daarvan geven we ze onderwijs (toegegeven, in Nederland staan we daarbij toe dat ze tegelijk onderwijs in waanideeën krijgen) en stellen ze in staat om kennis op te doen, waarop ze zelf kunnen ontdekken dat de de heilige boeken sprookjes zijn. Ik zie ook niet waar dat onontvankelijke vandaan komt. Ik krijg het idee dat Jeff Sparrow een stropop heeft opgezet.
Eén grote stroman, dit stuk. Er zal best een kern van waarheid in zitten, maar om deze zo te verkrachten, blijft er van je boodschap niets over.
@7
Want?
Zelfde gaat op voor @1 , zoals @2 al vroeg.
@5
Toonpolitie uithangen? Zal ik je weer…
Wat heeft cultuurrelativisme ooit opgeleverd, en waarom zou de ene cultuur niet superieur aan de andere kunnen zijn? Al is het alleen maar omdat men in de ene cultuur van mening mag verschillen over de superioriteit van de eigen cultuur, en in de andere niet? Met andere woorden, vanuit welke comfortabele positie kan deze analyse geschreven en omarmd worden? Zou een dergelijk discours, onlosmakelijk verbonden met de cultuur van Europa en de VS, ook denkbaar zijn in Saoedie Arabië, Rwanda of China? QED.
@10 Los van het feit dat je nu een drogreden inkachelt (vals dilemma; alsof het enige alternatief voor cultuursupremacisme zou liggen in cultuurrelativisme), denk ik dat licht aannemelijk valt te maken waarom het laatste nog altijd te verkiezen zou zijn boven het eerste.
Wat heeft cultuurrelativisme ooit opgeleverd, zo vraag je. Nou, een hoop subsidiesponzen met goedbedoelde multicultiprojectjes, een boel paternalistische schijntolerantie en hier en daar een snuifje maatschappelijke invloed van reactionaire relifascistoïde mannen met baarden. Voorwaar, een magere oogst.
Vergelijken we dat echter met de ‘zegeningen’ van het cultuursupremacisme dan is dat echter peanuts, om niet te zeggen: verwaarloosbaar.
Want dat cultuursupremacisme heeft 450 jaar kolonialisme opgeleverd met honderden miljoenen doden tot gevolg en hele landen die tot op de dag van vandaag geteisterd worden door burgeroorlogen, armoede en slecht bestuur.
Alleen het Britse Rijk al heeft meer dan 150 miljoen doden op haar naam staan. Maar België, Frankrijk en Portugal konden er ook wat van. En de Duitsers lieten zich begin 20e eeuw ook niet onbetuigd in Namibië.
Of wat dacht je van Nederland, dat honderden jaren de Indonesiërs uitroeide en als slaven gebruikte (“daar werd een groots werk verricht”) om vervolgens, zelf net bevrijd van het juk van de nazi’s, een smerige koloniale oorlog uit te vechten met honderdduizend Indonesische doden tot gevolg. Voornamelijk burgers, want aan Nederlandse zijde stierven slecht ongeveer zesduizend man.
Weet je wel, want die onnozele wilden in Zuid-Amerika, Afrika en Azië hadden de blanke man nodig om hen te beschaven en tot productiviteit te bewegen, dus mocht je ze best onderwerpen, verjagen, uitroeien, tot slaaf maken, en tot dwangarbeid op hun eigen grondgebied dwingen (of de halve wereld overslepen om op het grondgebied van verdreven inheemse volkeren dwangarbeid uit te voeren).
Ik denk dus dat we wel mogen zeggen dat cultuursupremacisme nog een ietsiepietsie kwalijker is dan racisme, niet in de laatste plaats omdat racisme voortkomt uit cultuursupremacisme.
@11: Je doet alsof een wat fanatiek atheïsme direct tot honderden miljoenen doden leidt. Over drogredenen gesproken.
@11 Nee, ik laat zien dat de reactie van Kiba volstrekt voorbijgaat aan wat cultuursupremacisme zo ongeveer tussen 1492 en 1970 heeft uitgehaald.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat fanatiek atheïsme automatisch tot honderden miljoenen doden leidt. Maar wanneer fanatiek atheïsme de ideologische rechtvaardiging vormt van Westers cultuursupremacisme en Westerse oorlogen in de moslimwereld dan draagt dat wel degelijk bij tot miljoenen doden.
Neem bijvoorbeeld Hitchens’ rechtvaardiging van de bezetting van Irak. Die oorlog heeft zelf honderdduizenden Irakese doden gekost, en de nasleep ervan heeft het land in een burgeroorlog, chaos en ellende gestort; en bovendien de zaak van het internationaal jihadisme bevordert: IS is goeddeels het product van die Irak-invasie.
Als ik dan vervolgens een Ayaan Hirsi Ali hoor zeggen dat de islam vermorzeld moet worden, zowel met ideologische als militaire middelen, dan denk ik: die heeft dus niets geleerd van het Afghanistan en Irak-debacle.
@Prediker: Neem bijvoorbeeld Hitchens’ rechtvaardiging van de bezetting van Irak. Die oorlog heeft zelf honderdduizenden Irakese doden geko …”
Atheïst betekent toch niet dat je een soort softie wordt die tegen de oorlog is.
Over de aanval in Irak het volgende. Het is bewezen dat Saddam Hussein massavernietigingswapens gebruikt heeft ( https://nl.wikipedia.org/wiki/Gifgasaanval_op_Halabja ) en dat hij raketten afvuurde die in Israel neerkwamen.
Bovendien werkte hij maar matig mee tijdens de inspecties en mede omdat hij al eerder een land bezet had en ook gifgas niet schuwde werd het nodig geacht om in te grijpen.
Honderdduizenden doden is veel. Ik had liever iets minder gezien, maar soms lopen dingen zo. In Syrië is de VS niet de interventie begonnen (zover ik weet) en daar zijn inmiddels ook al honderdduizenden doden.
@14 Lul nou niet Alt. Johan: als Saddam gifgasvoorraden of verwerkingsfabrieken had gehad, dan had het Witte Huis de bewijzen daarvoor heus wel triomfantelijk overal rondgeparadeerd, want Saddams mobiele gifgasinstallaties waren de raison de guerre.
Maar er waren geen gifgasvoorraden. En al had ‘ie ze wel gehad, dan nog was Saddam geen bedreiging geweest voor de VS, net als Noord-Korea geen bedreiging vormt voor de VS. Ook had Saddam niks met 9/11 te maken.
De invasie van Irak heeft dus plaatsgevonden op basis van bedrog van de Amerikaanse overheidstop; de rechtvaardiging ervoor was een leugen; en de gevolgen ervan vallen desastreus te noemen; het heeft het Westen niet veiliger gemaakt, maar onveiliger, en we kunnen dagelijks de dood en verderf die er uit voortgekomen is op onze beeldschermen volgen.
Hitchens juichte die oorlog toe, met als argument dat we een brute dictator uit het zadel zouden wippen, democratie in het Midden-Oosten brengen, en het internationaal terrorisme een fikse slag toe zouden brengen; en zijn steun voor de Irak-oorlog maakte hem ineens respectabel in het oog van de Amerikaanse corporate media. Was hij daarvoor vooral op C-Span te zien geweest; na zijn omarming van de Amerikaanse imperiale oorlogen mocht hij ineens overal met zijn snufferd op de buis komen. Toeval?
Janken over een paar duizend gifgasdoden in een door de Amerikanen gesteunde oorlog met Iran, maar honderdduizend* dode burgers bagatelliseren met de dooddoener dat dit nu eenmaal bij oorlog hoort. Hoe hypocriet wil je het hebben?
Kennelijk is voor jou enkel doorslaggevend wie die doden maakt, niet hoeveel het er zijn en of ze vermijdbaar waren geweest.
* Dat zijn dan nog enkel het aantal doden dat naar schatting direct door de Amerikanen zijn gemaakt; als je alle burgerdoden door sektarisch geweld, ondervoeding, gebrek aan medische zorg, etc. etc. bij elkaar optelt, kom je al gauw uit bij een miljoen (en de teller loopt gewoon door). Ach, nou ja, redeneert Alt. Johan, je kunt nu eenmaal geen omelet bakken zonder een eitje te breken…
@Prediker: Saddam Hoessein heeft de VS getergd en dat moet je niet doen met een wereldmacht. Bad Idea.
Saddam Houssein werd gewoon niet vertrouwd. Als je in eerste instantie niets kan vinden dan betekent dat niet dat er niets is. Er bestaat ook het “better safe than sorry” principe. Vooral ook al omdat hij die WMD’s eerder had gebruikt.
Over het aantal doden, op Wikipedia staan hele andere cijfers: https://en.wikipedia.org/wiki/2003_invasion_of_Iraq#Death_toll
@16 Je kunt beter zeggen dat de VS Saddam Hussein heeft getergd. Hij was een van hun voornaamste bondgenoten in de Irak-Iranoorlog, en hij had de indruk gekregen dat hij permissie van de VS had om Koeweit binnen te vallen; dat de VS zich daar niet mee zouden bemoeien.
Hoe dat is afgelopen hebben we in 1991/92 gezien. Vervolgens werd Irak tien jaar lang gekooid met verkreupelende sancties, en tot slot werd Saddam dmv een illegale invasie uit het zadel gewipt en het land in een burgeroorlog gestort, die nog altijd aanhoudt.
Daar is Daesh uit voortgekomen.
De Amerikanen hebben tien jaar lang de tijd gehad om iets te vinden. We mogen dus gevoeglijk aannemen dat de officiële reden voor de Irak-invasie op sprookjes berustte. Het Witte Huis heeft gewoon net zolang naar ‘bewijs’ gezocht en dat bewijs zo selectief en onkritisch mogelijk geïnterpreteerd zodat er uit de bus kwam wat zij bij voorbaat bepaald hadden.
Het eerste wat Dick Cheney zo’n beetje zei na 9/11 was: wanneer gaan we Irak binnen vallen. Het liefste had hij Iran en Syrië er ook nog even bijgepakt en het hele Midden-Oosten in brand gezet. Deze lui zijn volstrekt krankzinnig. Irak zou een makkie zijn, men zou als bevrijders binnengehaald worden, en vervolgens zouden democratie en Westerse waarden een domino-effect hebben op de hele regio. Tirannen zouden sidderen.
Nou, ze sidderen inderdaad. Voor Daesh. Precies het jihadistisch gevaar waarvan Hitchens zei dat om dit te stuiten, men Saddam moest aanpakken. De onbenul.
@15: “als je alle burgerdoden door sektarisch geweld, ondervoeding, gebrek aan medische zorg, etc. etc. bij elkaar optelt, kom je al gauw uit bij een miljoen”
Tel je die wel even bij de kolom “religieus geweld” op?
@18: Oeffff, heb je enig idee hoeveel doden kapitalistische bedrijven en kapitalistische overheden dan op hun conto hebben?
@18 Kan hoor, als je dat wilt; maar dat is zoiets als het geweld in Noord-Ierland tussen katholieken en protestanten tot ‘religieus geweld’ rekenen. Als de IRA een bomaanslag pleegt in Groot-Britannië, is dat dan ‘religieus geweld’? Of is dat veeleer nationalistisch geweld? Maar als de IRA een aanslag pleegt op de nazaten van (protestantse) Britten in Belfast of Derry dan is het ineens wel ‘religieus geweld’?
Zo is het ook veel te simplistisch om de sektarische burgeroorlog in Irak louter tot een religieus conflict te reduceren; decennialange sociaal-economische en politieke onderdrukking van de sji’itische bevolking door de soennitische minderheid (door een seculiere dictatuur) speelt een belangrijke rol, alsmede geopolitieke belangen, Iran vs. de Golfstaten.
Bovendien blijft staan dat die sektarische burgeroorlog in Irak het directe gevolg is van de illegale invasie van Irak en het ontmantelen van het staatsapparaat van de Amerikanen;
De voornaamste reden waarom het nu zo’n puinzooi is in Irak ligt dan ook in Westers supremacisme en Amerikaanse arrogantie.
En wie juichte die invasie ook al weer luid toe op grond van datzelfde Westerse supremacisme? Juist ja, onze formidabele atheïst Christopher Hitchens. Dat zou de Arabische barbaren namelijk wel even uit de duisternis leiden tot de superieure Westerse, liberale waarden: democratie, rechtstaat, vrijheid, politiek discours, mensenrechten, etc.
Ik denk dat we inmiddels wel kunnen vaststellen dat dit volstrekt averechts heeft uitgepakt. Hoogmoed komt voor de val. Jammer alleen dat miljoenen anderen de rekening betalen.
@Prediker: IS is gesprongen in het vacuum wat de Amerikanen achterlieten nadat ze uit Irak vertrokken.
Ik vind de inval nog steeds te rechtvaardigen. Saddam was eigenlijk zelf een WMD. Hij heeft de bevolkingsgroepen op zodanige wijze tegen elkaar opgezet dat ze na 12 jaar nog steeds ruzie maken (dictators doen dat als een soort levensverzekering, ze maken de prijs van regime-change zo hoog mogelijk). En oud officieren van de Bath-partij strooien dood en verderf bij IS.
Syrië is eigenlijk een soort Irak. En Syrië toont aan dat er geen Amerikanen nodig zijn om van een dictatuur in een dodelijke burgeroorlog te geraken.
@21 Nee, IS is geboren uit de burgeroorlog die de Amerikanen hebben veroorzaakt door Irak in 2003 binnen te vallen, het staatsapparaat te ontmantelen, en de macht in handen van de sji’ieten te leggen.
Dat is zoiets als zeggen: ik vind het nog steeds te rechtvaardigen dat ze de pin uit de granaat getrokken hebben, want ja, die granaat moest vroeger of later toch op een of andere onschadelijk gemaakt worden.
Wat een kul. Om te beginnen trek je de pin niet uit de granaat. Doe je dat wel, dan ben je ook verantwoordelijk voor de slachting die er op volgt. Dan kun je niet zeggen: ja, maar wíj hebben die granaat hier toch niet geplaatst? Of: ja, maar anders zou die later mogelijk toch wel zijn ontploft!
Bovendien speelt er nog iets mee en dat is de invloed van allerlei spelers in de regio met geopolitieke belangen. Assad is een speler op de as Rusland-Iran, en allerlei Golfstaten zijn al jaren voor de Arabische lente bezig geweest met het opzetten van jihadistische netwerken om het regime van Assad te ondermijnen – met de zegen van de Amerikanen.
Toen de burgerrevolte tegen Assad ontstond hebben die Golfstaten die jihadi’s gesteund met wapens en geld. Assad heeft zelf een hoop jihadi’s uit de gevangenis ontslagen om zijn eigen bevolking zo tot een keuze tussen hem of de jihadi’s te dwingen.
Uiteindelijk heeft IS zich ontpopt tot de sterkste en meest wrede groep, maar dat is mede omdat ze wordt gerund door Baath-officieren en jihadisten als Al-Baghdadi die volkomen geradicaliseerd is in een Amerikaans gevangenenkamp. (Nusra is in feite gewoon een Al Qaeda-tak, waar IS van is afgebroken wegens verschil van inzicht over strategie en wat je zoal niet meer kunt maken).
Dat roept de vraag op of de Golfstaten de jihad ook in Irak zouden hebben gesteund, want Saddam mocht dan hun vriend niet zijn, hij houdt wel Iran buiten de deur; en daarnaast zou Al Qaeda in Irak de logistieke know-how niet hebben gehad van voormalig legerleiders en officieren van de inlichtingendienst van Saddam’s Baath-partij, die dus nu zijn overgelopen naar IS (thank you, mr. Bush!)