Uw levensverwachting na Rutte I

,

Onze levensverwachting stijgt maar door, meldt het CBS. Voor pasgeborenen nam de verwachting sterk toe, voor 65-plussers uiteraard wat minder. Maar ook onder de ouderen is een stijgende trend waar te nemen. De kans dat een 65-plusser 100 wordt is de afgelopen tien jaar verdubbeld.
Goed om te lezen, want zo weten we ook of er een kans is dat het nog wat wordt met de vergrijzing.

DATA - Die kans op vergrijzing is één van de redenen waarom kabinet Rutte zo dapper bezuinigt. Het kabinet is er van overtuigd zo aan een solide toekomst te bouwen.  Die overtuiging had elk kabinet wel. Laten we eens de statistieken van het CBS naast de tijdlijn van de na-oorlogse kabinetten leggen..We zien dan dat er een continu stijgende lijn is, die echter wel wat dipjes en perioden van lage groei vertoont. Voor de details: ga naar dit exceldocument.

De levensverwachting steeg na kabinetten Beel I en  Drees I. De eerste jaren van wederopbouw leek een positieve invloed te hebben op de levensverwachting. Maar in de navolgende kabinetten, Drees II en III, stagneert de stijging. Bij mannen wat langer, dan bij vrouwen.
Voor vrouwen steeg de levensverwachting sterk onder de kabinetten De Quay en Marijnen. Maar voor mannen zag het er een stuk beroerder uit. Zulke dipjes zagen we ook onder de kabinetten De Jong en Biesheuvel. Pas onder Den Uyl steeg de levensverwachting voor mannen en vrouwen gestaag, een verschijnsel dat daarna alleen nog voorkwam onder Van Agt I, Kok I en Balkenende II en IV.

Onder alle andere kabinetten waren perioden van stagnatie in de groei of lichte terugval te zien. De levensverwachting voor 65-plussers (CBS) geeft een iets ander beeld. Een sterk stijgende lijn over de hele na-oorlogse periode, op twee uitzonderingen na. Tussen 1967 en 1972, in de tijd van De Jong en Biesheuvel, was er amper stijging te zien. Daarna ging het weer sterk opwaarts, tot in 1994, onder Kok I, het weer erg matig omhoog liep. Pas in 2003 (Balkenende II) vloog de levensverwachting voor vrouwen weer omhoog.
Voor mannelijke 65-plussers was het lang tobben. De levensverwachting begin pas echt betekenisvol te stijgen in 1994, onder Kok I en navolgende kabinetten.

Kijken we naar de politieke samenstelling van de kabinetten, dan kunnen we deze balans opmaken (gerelateerd aan de levensverwachting nul-jarigen). De conclusie zou kunnen zijn dat CDA en VVD-coalities er het vaakst in slagen de levensverwachting te temperen.

Inmiddels zitten de echte statistiekdeskundigen te koken van woede over de onbenulligheid om de levensverwachting één op één te leggen met de tijdlijn der kabinetten. Is kabinetsbeleid dan zo weinig van invloed op de bekende oorzaken voor de stijgende levensverwachting?   

In 2009 legde het CBS een relatie tussen de levensverwachting en inkomen: “Mensen uit een huishouden met een inkomen onder de armoedegrens leven gemiddeld ongeveer 5 jaar korter dan mensen met een hoger inkomen. Het verschil in gezonde levensjaren bedraagt zelfs 14 jaar”.
In hoeverre slagen kabinetten erin armoede terug te dringen en meer welvaart, betere gezondheidszorg, voldoende eten te stimuleren?

Onder Den Uyl begon de levensverwachting aardig te stijgen, ondanks de oliecrisis. Zouden de autoloze zondagen een bijdrage hebben geleverd aan een hogere levensverwachting? Zou het normen en waarden offensief van Balkenende mensen er toe bewogen hebben gezonder te gaan leven? Of is een beleid à la Rutte I de manier om een stijgende vergrijzing af te remmen, zoals onze vaste reaguurder Yevgeny Podorkin hier suggereerde?

In de wetenschap dat vooral CDA VVD-coalities dipjes in de stijgende lijn kennen en dat er bezuinigd zal worden op bijna alles wat een mens gelukkig en gezond houdt, kunnen we concluderen dat onder Rutte I de kans dat u als 65-plusser de 130 haalt, omgekeerd evenredig klein is aan de kans dat er meer wegen komen waar u met 130 km. per uur uw einde tegemoet kunt snellen.

Reacties (22)

#1 Yevgeny Podorkin

Wat voor mij een observatie/ voorspelling uit de heup/ losse pols was heeft Cokema dus met cijfers trachten te staven en is daar aardig in geslaagd naar wij dachten. Dank P.J. Cokema, ik voorspel u een he-le grote toekomst in blogland. Goed, de eurocrisis…ik denk echt dat dit liberale beleid van weinig tot geen bemoeienis van de Staat (zelfredzaamheid) leidt tot afbraak in alle geledingen: sociaal/ wegsnijden van voorzieningen/ zorg, natuur, duurzaam e.d.) die als het maar lang genoeg aanhoudt op termijn een reuzen armoedeval zal veroorzaken en aldus fnuikend zal blijken voor de volksgezondheid/ levensverwachting aan een brede onderkant van de samenleving.

Read my lips: Echt wel.

  • Volgende discussie
#2 Yevgeny Podorkin

Kijk…vroeger, v.a. 100 jaar geleden (maar zie b.v. ook ten tijde van de Vietnamoorlog waar de VS zijn kansloze zwarten heen stuurde) stond men in de herensociëteiten in de betere binnensteden, uweetwel…waar de notabelen uit politiek en bedrijfsleven elkaar met sigaar in de muil met een bel cognac op de schouders sloegen, stond men op het standpunt om een samenleving om-de-zoveel-tijd eens te “zuiveren van inferieur bloed”. Oorlog dus. Ik maak geen geintje, dat is echt zo. Maar omdat dat nu écht niet meer kan *slaat nu door* hebben Rutte/Verhagen met hun bruine bliksemafleider GW onder het mom van gedogen (want zo blijven Henk & Ingrid namelijk rustig) daar wat anders op gevonden…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Yevgeny Podorkin

Maar als je al die ontwikkelingen probeert te volgen (euro- obligaties (met name de gevolgen voor Nederland), nog maar weer eens topoverleg Merkel/ Sarkozy/ Monti, de afwaardering van België Portugal enz.enz.) die als een virus naar het Noorden oprukt…dan krijg je neiging je nutteloos levenloze lichaam maar metéén in stukken te laten hakken en aan te bieden voor orgaandonatie…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 L.Brusselman

@1,2,3,leuk triootje

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 vandyke

Leuke theorie en ik zou hem graag omarmen, maar is natuurlijk volkomen flauwe kul, want dan zou moeten blijken dat ten tijde van kabinetten van CDA/VVD een grotere sterfte zou zijn, waardoor de levensverwachting wordt gedrukt. Ik ga het nog geeneens opzoeken.

Ik beschouw dan maar het artikel als een geslaagde persiflage op mijn artikel van gisteren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 P.J. Cokema - Reactie op #5

Ik begreep de CBS-statistiek alvolgt: op hun site kun je de statistiek ook weergeven in lijnvorm over de jaren heen. Ik dus denken dat je zo kan zien dat in 1952 de levensverwachting lager ligt dan in 2003.
Aan de lijn zie je dat het niet altijd even gestaag stijgt, ja zelfs soms daalt. Met ander woorden: in die periode moet de verwachting dus minder hoog gelegen hebben.

Afijn, het toeval wil (?) dat er in dezelfde tijdlijn ook kabinetten aan het werk waren. Ik had natuurlijk serieuzer aan het werk kunnen gaan en, bijvoorbeeld, de statistiek van economische groei ernaast kunnen leggen.

Maar eerlijk is eerlijk: ik was geïnspireerd door die reactie op jouw artikel van heer Podorkin. Ergens denk ik dat hij daar een punt heeft. Ik heb het in mijn, schertsend bedoeld artikeltje, niet echt bewezen, maar het is wel opmerkelijk, vind je niet?

Overigens valt uit mijn artikel op te maken dat een bepaalde mate van armoe ( de periode Den Uyl en de oliecrisis) misschien juist wel tot een stijgende levensverwachting leidt.

  • Volgende reactie op #5
#5.2 Sjiek - Reactie op #5.1

dat een bepaalde mate van armoe ( de periode Den Uyl en de oliecrisis) misschien juist wel tot een stijgende levensverwachting leidt.

Pffff….

  • Volgende reactie op #5.1
#5.3 vandyke - Reactie op #5.1

Je kan ook zeggen dat rechtse kabinetten beter voor vrouwen zijn. :)

  • Vorige reactie op #5.1
#5.4 Yevgeny Podorkin - Reactie op #5

Flip.

Toch nog een poging om de noeste arbeid van Cokema een beetje uit die sfeer van de persiflage te trekken…

V.a. 9/11, v.Gogh & Fortuijn is progressief Links (de Zwarte Pieten van alle ellende) in het debat/ maatschappij weggeblazen wordt zelfs compleet weggehoond. Ga maar na: stekkerdoos Sap laat zich Kunduz infrommelen, Roemer lost 24/7 ouwe moorden op met die eeuwige Brabo- smile (waarvan ik soms denk dat ie er zelf ook kotsmisselijk van wordt) en Cohen ziet er zo langzamerhand uit als een verlopen straatkrantverkoper in die bruine regenjas onder de roos…

Onder de vorige kabinetten weliswaar al ingezet…het afbraakbeleid heeft mede door de crisis onder VVD/CDA/PVV nu écht wortel geschoten. PVV en VVD lijken de komende kabinetten en het debat aan te gaan voeren (VVD/ D’66? (want Rutte schurkt tegen Pechtoldt aan): PVV vól in de oppositie waar links vervolgens geen antwoord op heeft). Zie het niet over een periode van 4 jaar maar 10+ jaar: de gevolgen van dat beleid met alle gevolgen voor het Algemeen Welzijn van dien….

  • Vorige reactie op #5
#5.5 vandyke - Reactie op #5.4

Ik ben er mee eens dat dit kabinet met de grote afbraak is begonnen. Een Amerikaanse samenleving is het ideaal, echter 49 miljoen mensen daar leven beneden het minimum. Dat in de VS de werkloosheid groter is dan bij ons is iets dat de afbrekers er niet bij vertellen.

Dit heeft echter niets te maken met het feit dat de levensverwachting enorm is gestegen en met name de afgelopen 10 jaar. Gezonder en veiliger leven en een zeer sterk verbeterde gezondheidszorg is daar debet aan.

#6 Sjiek

Volgens Picasso is Rutte goed bezig. Ach ja er is iets voor te zeggen. Ik ben weer in een positieve bui gelukkig en ik kan melden dat het een beetje voorspelbaar werd. Al die decennia van voorspoed. En het ligt niet aan Rutte natuurlijk. We hebben ons ziek en misselijk gevreten en nu is de koek ver op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Pieter

Wat zijn de gele vlakken in de grafiek in het excel-bestand? Ik zie misschien iets overduidelijks over het hoofd…

En waarom wordt uit de grafiek van de levensverwachting voor 65-jarigen geconcludeerd dat de levensverwachting voor een 65-jarige pas sinds 1994 stijgt, terwijl ik in de grafiek zie dat dit al sinds 1986 was? Dit doet mij in de verte denken aan een “Roos Vonkje”: selectief datgene uit data halen wat je aanstaat. (Ik beschuldig je er niet van dat je dit gedaan hebt, maar soms is de rapportage wat onduidelijk, waardoor ik niet kan zien of je goed of slecht met je gegevens bent omgegaan. Een geweldig pluspunt aan je stukken is dat de gegevens er staan, en dat we niet puur je conclusies hoeven te geloven!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7.1 P.J. Cokema - Reactie op #7

De gele vlakken markeren de perioden waar de stijgende lijn vervlakt of terugvalt.
Wat de mannelijke 65-plussers betreft: de stijging vanaf 1986 klopt. Vanaf 1994 gaat het wel veel harder omhoog.

Verder: zoals je aan de reacties hierboven al ziet, moet je het niet al te serieus nemen. Ik geef dat zelf ook al aan in het artikel (over van woede kokende statistiekdeskundigen), zeker omdat de eidnconclusie ook nog een gerealtiveerd wordt door de ervoor genoemde voorbeelden van Den Uyl (links kabinet) en Bslkenende 9rechts kabinet).

Maar die uitdaging van vandyke in reactie 005 ga ik aan. Die sterftecijfers ga ik erbij halen, puur voor de lol, die ik gaarne met u allen deel.

#7.2 L.Brusselman - Reactie op #7.1

Sterftecijfers erbij halen,puur voor de lol?
Vreemde liefhebberij.

#8 P.J. Cokema

Zoals beloofd in reactie 011, naar aanleiding van reactie 005, gooi ik het er tich maar in: de sterftecijfers onder de diverse kabinetten. Een exceldocument met twee werkbladen (1 met afgeronde cijfers, 1 met exacte cijfers).

Nogmaals: neem het met wat korrels zout, want niet elke doodsoorzaak heeft een directe relatie met kabinetsbeleid. Hoewel het anti-griepbeleid, het terugdringen van verkeersslachtoffers en het uitzenden van “onze jongens” naar oorlogsgebieden per kabinet wel verschilde ;-)

De conclusie blijft overeind: CDA-VVD kabinetten hebben vaker een macabere score. Maar bedenk ook dat een CDA-PvdA kabinet de hoogste gemiddelde stijging had. Het meest gunstig voor een laag sterftecijfer lijken de combinatie CDA/VVD/D66 en PvdA/CDA/D66.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8.1 Sjiek - Reactie op #8

Misschien is er ook nog een verband tussen het aantal keren dat Patty Brard op tv is geweest en de sterftecijfers?

#8.2 P.J. Cokema - Reactie op #8.1

Lol ;-) Patty ontkent: ik ben het meest op de buis als er een griepgolf heerst.
Maar alle gekheid op een stokje, waarmee ik bedoel echte alle gekheid op een stokje te gooien: ik zat eens te kijken naar de CBScijfertejs van doodsoorzaken en zette zaken op een rij waar kabinetten mogelijk invloed op hadden omdat ze er flink mee in de weer zijn geweest (verkeer, hart-en vaat en ademhalingsziekten, moord en doodslag en zelfmoord (psychiatrie). De voorlopige uitslag is verrassen: kabinetten met een PvdA/VVD-combinaties scoren de grootste gemiddelde afname (-569 sterfgevallen). Op de 2e plaats de CDA/VVD combinaties (-244). CDA/PvdA-combinaties scoren het slechtst: een gemiddelde toename (+180). Da’s dan op het totaal van genoemde onderwerpen.

Per onderdeel kan het verschillen. Bij wegverkeer ligt het iets anders. CDA/PvdA-combi’s scoren de grootste afname (gemiddeld -98). CDA/VVD weer goede tweede (- 78), PvdA/VVD het slechts (toename gemiddeld +53).

Je kan er om blijven lachen, want hiermee is niet gezegd dat overheidscampagnes en wetgeving ook daadwerkelijk levenstijl van burgers hebben beïnvloed, de medische wetesnchap hebben verbeterd of het verkeer veiliger hebben gemaakt. Laat staan dat zulks invloed op sterftecijfers en levensverwachting heeft, toch?

#9 vandyke

@Cokema.

Het zijn leuke verschillen, maar er zitten toch wel wat haken en ogen aan.
De levensverwachting stijgt in alle landen van de wereld. We hebben rechtse en linkse regeringen en dan lijkt het nogal willekeurig te worden. De uitvinding van bv een aidsremmend medicijn en een betere kankerbehandeling, lijkt toch echt meer invloed te hebben.

De overheid kan natuurlijk we wat. Het verplicht stellen van de autogordel scheelt 30-40% doden. Die maatregel is ingevoerd door het kabinet Den Uyl in 1975. De vraag is of de VVD wel zo’n maatregel zou invoeren. Moeten mensen toch zelf weten of ze een autogordel dragen?

Afschaffen van het rookverbood en de verhoging van de maximum snelheid zijn daarintegen weer maatregelen van de VVD die een hogere sterfte te weeg zal brengen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9.1 P.J. Cokema - Reactie op #9

Ik meen het al eerder gezegd te hebben: neem het met een korrel zout. Zomaar bulkcijfers naast elkaar leggen, zegt weinig tot niets als er geen relevante parameters worden meegenomen. De bevolking groeit, evenals het aantal overledenen. De gemiddelde leeftijd van overlijden stijgt ook. De levensverwachting dus ook en ik heb met mijn artikel ook helemaal niets af willen doen aan jouw artikel. Het was ook niet als persiflage op jouw artikel bedoeld, je moet het er helemaal los van zien. De trigger was de opmerking van Yevegeni Podorkin.

De autogordels van Den Uyl zijn trouwens een voorbeeld van jouw terechte kanttekeningen: door alle jaren heen daalt het aantal dodelijke verkeersslachtoffers. Er zijn wat uitzonderingen op die trend, bijvoorbeeld de jaren, ’76 en ’77, dus na de invoering van de autogordel. Dat zegt alles? Dat zegt niets? Dat zegt iets?
Overigens willen ministers ook wel eens een loopje met cijfers nemen. Eurlings klopt zich, als minister van Verkeer en Waterstaat, op de borst dat het aantal slachtoffers weer was afgenomen, dankzij allerlei verkeersmaatregelen. Hij was er dus van overtuigd dat er wel een direct verband is. Tegelijkertijd klaagden hulpverleners over de langere aanrijtijden, wegens de toename van rotondes en vreesden minder levens te kunnen redden. Over die verwachting zijn geen cijfers, voor zover ik weet.

En dan nog een kritische noot, namens mezelf: welke kabinetten meet je mee? Van Agt II en Balkenende I zaten slechts 1 jaar in het zadel en kwamen aan regeren eigenlijk niet toe. De eerste kabinetten na W.O. II moet je misschien ook buiten beschouwing laten.

Toch meen ik dat mijn grap tot nadenken stemt. Zoals ik eerder stelde: in de stijgende lijn der levensverwachting zitten dipjes en minder sterke stijgingen. De curve wordt o.a. beïnvloed door de sterftecijfers, die meer of minder hard groeien.
Ik kan het dan toch niet laten er op te wijzen dat als ik zes oorzaken van sterfte, die zo’n 50 tot 60 procent van alle sterfteoorzaken vormen op en rij zet, omdat ze wellicht iets te maken hebben met beleid op gebied van verkeer, milieu, gezondheidszorg en wetenschap, CDA en VVD combi’s een gemiddeld stijging van 373 gevallen kennen, PvdA en VVD combi’s een daling van -421 en CDA PvdA combi’s een daling van – 1477 kennen. Met de toevoeging dat die conclusie pas wat kan betekenen als we ze af zetten tegen concreet genomen kabinetsmaatregelen en ontwikkelingen buitn de invloedssferen van kabinetten.

#10 vandyke

Ik hen nog even een plaatje gemaakt van de levensverwachting van man en vrouw over een gemiddelde van 5 jaar en het verschil tussen mannen en vrouwen.

http://www.flipvandyke.nl/wp-content/uploads/2015/05/verschil_mv.jpg

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10.1 P.J. Cokema - Reactie op #10

Ook dat plaatje bevestigt je aanbeveling de AOW-leeftijd voor vrouwen te verhogen ;-)

#11 Emigrant

Vanzelfsprekend brengt een regering als de huidige een aanzienlijke wens tot sterven te weeg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie