Opkomstpercentages verkiezingen sinds 1946

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

DATA - De opkomst voor de verkiezingen van de Provinciale Staten waren dit jaar weer erg laag. Geen nieuw record.
Hier een overzicht van alle verkiezingen in Nederland, m.u.v. de Europese, sinds 1946.
Opkomstpercentages_475

Reacties (53)

#1 Leon

Nog een paar jaar en er komt bijna niemand meer… Digitaliseren!

  • Volgende discussie
#2 Jos van Dijk

Wat mij gisteravond in de commentaren op de uitslagen opviel is dat niemand de lage opkomst als probleem benoemde. Geen enkele politicus wenst zich er in te verdiepen. Niemand komt met een voorstel om verandering te brengen in de teruglopende belangstelling voor de politiek. Hoe lang kunnen we nog spreken van een democratie, als deze trend niet gekeerd wordt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Sjap

Volgende PS verkiezingen een disclaimer op het stembiljet:
Bij onder de 50% opkomst gaan we over op een dictatuur.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Hans Verbeek

@2: goed punt, Jos.

De invloed van de politiek neemt mijns inziens af.
De economie laat zich niet meer sturen door regeringsbeleid. Lonen en prijzen worden bepaald door internationale ontwikkelingen en door “de Grenzen aan de Groei”. De invloed van de politiek valt in de categorie “rearranging the deckchairs on the Titanic.”
De verschillen tussen de politieke partijen nemen af omdat er in de huidige omstandigheden eigenlijk geen keuzes meer zijn.

De kiezers krijgen door dat hun invloed en de invloed van politici afneemt.
Ik heb zelf ook niet gestemd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Inca

@2, des te meer reden dat geen kiezer het nog gebruikt als ‘signaal’. Als je een signaal wilt geven, demonstreer, stuur brieven, richt een protestpartij op, teken desnoods online petities, maar stem in elk geval ook. Dit signaal werkt niet, en speelt alleen de verkeerde partijen in de kaart.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

Je zou ook wat concurrentie kunnen opwekken: Nu maakt het opkomstpercentage per provincie totaal niets uit (of die nu 5% of 95% is, de provincie krijgt evenveel stemmen voor de EK verkiezingen). Als je nu de stemgewichten per provincie laat afhangen van het aantal bij de PS uitgebrachte stemmen in plaats van het aantal stemgerechtigden, kun je kiezers mooi een stukje opjutten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

@2: “Wat mij gisteravond in de commentaren op de uitslagen opviel is dat niemand de lage opkomst als probleem benoemde.”

Een lage opkomst is in de eerste plaats ook niet het probleem van de politici, maar van de kiezers. Als je zo stom (/Seth) bent je stem niet te laten horen, hoeven (sterker nog, kunnen) politici hem ook niet horen. Verder lever je als niet stemmer in feite je stem in bij degenen die wel gaan stemmen. Dan vind je het blijkbaar allemaal wel goed. Het enige dat ik erover kan zeggen: Niet gestemd? Dan hoor ik je gezeur over de politiek ook tot de volgende verkiezingen niet aan, want het is je niet belangrijk genoeg om er iets aan te doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 su

@7 Niet gestemd? Dan hoor ik je gezeur over de politiek ook tot de volgende verkiezingen niet aan, want het is je niet belangrijk genoeg om er iets aan te doen.

Dat is de omgekeerde wereld. Als je je stem hebt gegeven, dan heb je je mandaat al afgestaan. Gestemd? Bek houwe en stilzitten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 zopie

@7:

Niet gestemd? Dan hoor ik je gezeur over de politiek ook tot de volgende verkiezingen niet aan, want het is je niet belangrijk genoeg om er iets aan te doen.

Kul. Je wauwelt een heel leger politici na, maar het is net andersom: Je kunt het niet én oneens zijn met de spelregels én met het spelletje meespelen. Als je gaat stemmen verklaar je je impliciet accoord met de spelregels en moet je dus vier jaar je mond houden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Dramklukkel

Ik stem; er komt een coalitie van partijen waar ik, noch wie dan ook daadwerkelijk voor heeft gekozen; er worden verkiezingsbeloftes gebroken en het ligt allemaal aan ons, de kiezer. Deze stemkantine serveert kots of kak, dus dat stemmers liever met een leeg bord naar buiten lopen is begrijpelijk. Het is mensen hun goed recht blanco te stemmen of helemaal niet, dus als ons bestuurders meer stemmers willen, zullen ze zelf met beter moeten komen. Hoofdelijke stemmingen bijvoorbeeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 mark3000

@2: Wat mij gisteravond in de commentaren op de uitslagen opviel is dat niemand de lage opkomst als probleem benoemde.

Dat is niet waar. De PVV heeft gezegd dat zij last hebben gehad van de lage opkomst.

@8,9: Stemrecht = stemmacht. En wie de macht heeft, bepaalt. Iedere Nederlander heeft de vrije keuze hoe hij/zij die macht gebruikt. Niet stemmen is ook een keuze, maar het komt er wel op neer dat je de macht uit handen geeft. Ik zie dat overigens niet als een probleem. Alleen als er minder mensen gaan stemmen dan dat er zetels zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@8: “Dat is de omgekeerde wereld. Als je je stem hebt gegeven, dan heb je je mandaat al afgestaan.”
Eh nee, dát is de omgekeerde wereld. Als je niet stemt, heb je je mandaat weggegooid (en dus geen recht van klacht meer). Heb je wel gestemd, dan kun je klagen (als er onjuist met je mandaat wordt omgegaan).

@9: “Je wauwelt een heel leger politici na”
Politici hebben blijkbaar toch soms gelijk!

“Je kunt het niet én oneens zijn met de spelregels én met het spelletje meespelen.”
Als je in Nederland woont, ben je het eens met de spelregels. Als je dan niet goed meespeelt, mag je ook niet zeuren als je het spelletje verliest. Speel je wel goed mee, maar verlies je vanwege de andere spelers, dan mag dat wel.

Het is en blijft die meer dan 50% zelf die zo dom is zichzelf buiten spel te zetten. Waren ze allemaal wel komen opdagen en hadden ze gestemd op een zelf opgerichte partij-van-mensen-die-het-anders-willen, hadden ze meteen aan de slag gekund, want meerderheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Grolschje

@6:
Gewoon de opkomstplicht weer instellen. Stem je maar blanco als je ertegen bent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 zopie

@12:

Als je in Nederland woont, ben je het eens met de spelregels.

Wist ik niet. Weer wat geleerd.
Wat ben je toch knáp, Bismarck!

plusje van mij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 AndreSomers

@1: Waarom denk je dat je daar meer opkomst van krijgt? En, gewetensvraag, wil je wel de stemmen hebben van mensen die kennelijk niet de kleine moeite willen nemen om zo één keer per jaar jaar een stembureau te komen?

En dan heb ik het nog niet over de vele inherente problemen die je hebt met digitale voorzieningen voor verkiezingen. Die zijn praktisch gezien niet op te lossen op een manier die zowel veilig is, als transparant is (dat wil zeggen: begrijpelijk voor een gewone kiezer), en dan ook nog de annonomiteit van de stemming garandeert.

@11: Als partij qua uitslag last hebben van een beperkte opkomst is natuurlijk wat anders dan een lage opkomst op zichzelf problematiseren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 su

@12 Als je in Nederland woont, ben je het eens met de spelregels.

Tsja, vervang Nederland met Syrië en besef wat een belachelijke uitspraak je doet. Van mij mag er vandaag nog de revolutie hier uitbreken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Grolschje

@16:
Als ze nog te lam zijn om op de hoek van de straat een vakje rood te kleuren hoe denk jij ze dan te motiveren voor een revolutie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 mark3000

@15: De lage opkomst is op zichzelf niet een probleem. Want niet-stemmen is ook een keuze en betekent dat je instemt met het feit dat de wel-stemmers bepalen. Er is dus nog altijd sprake van 100% democratie. Tenzij je kunt aantonen dat het niet-stemmen niet een keuze is geweest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Krekel

In principe eens met su en zopie …

Als je instemt met iemand te gaan tossen, dan moet je achteraf niet gaan zeuren als je verliest en de ander er met de buit vandoor gaat — moet je maar niet instemmen te gaan tossen.

Als iemand echter niet instemt te gaan tossen, en die andere gaat er vervolgens dan tóch met de buit vandoor … ja, dan heb je reden tot klagen.

Ik zie geen reden waarom dat niet voor stemmen telt: je legt je neer bij een besluitvormingsproces, dan leg je je in principe ook neer bij de uitkomsten.

Ook met dat: ‘als je woont in land X, dan ben je onderhorig aan de heer van X’ ben ik het (natuurlijk) niet eens. Behalve de heren zelf, zou ook eigenlijk niemand die een beetje verstandig is het daarmee eens moeten zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 aynranddebiel

@19
Verkeerde voorstelling van zaken dit. De situatie is dat iemand zegt: “Hé mag ik die buit hebben of zullen we erom tossen?”

Als je speelt en je verliest heb je recht tot klagen (over pech in dit geval). Als je niet speelt moet je je bek houden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Krekel

@20: Nee, oneens natuurlijk.

Waarom zou je accepteren dat iemand eenzijdig bepaalt: 1. wat de buit is, 2. dat het recht om zich die toe te eigenen überhaupt bestaat, en 3. door middel van welk besluitvormingsproces doe toe-eigening verloopt … zeker als die ook nog eens sterk in zijn voordeel is?*

Dat is alsof de man met de grootste voeten van het dorp in zijn eentje bepaalt dat de man met de grootste voeten van dorp de rest in zijn gezicht mag fluimen: ‘Je mag instemmen met die regel, dan heb je kans dat jij degene met de grootste voeten blijkt … maar doe je dat niet, dan moet je ook niet klagen als je in je gezicht gefluimd wordt!’

—-
(* het voordeel ligt bij verkiezingen nu eenmaal altijd bij de huidige politieke en economische machten, zelfs afgezien van de status quo-bias is dat zo … zelfs in een volledige open democratie, waarin iedereen gelijke vrijheid heeft om mensen te overtuigen van hun boodschap, hebben de huidige economische en politieke machten immers altijd meer middelen óm mensen te overtuigen van hun boodschap)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 zopie

Volgens mij word je gedist, Krekel.

Het hele punt is dat verkiezingen van een andere orde zijn dan een spelletje straatvoetbal. Het gaat over de nabije toekomst van een natie en dat is niet één keuze, dat zijn er honderden, zo niet duizenden die allemaal samenkomen in dat ene rode rondje. Inclusief de vraag of de democratie wel functioneert.

Dat maakt het geheel tot een absurd theater. Je speelt geen spel, je geeft hooguit een signaal af. En niet stemmen is net zo goed een signaal. Wat mij betreft mag iedereen daarover mee blijven praten/zeuren, stemmers en thuisblijvers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 aynranddebiel

@21
Kijk, dat is al een hele andere metafoor. Met dat tossen impliceer je dat er meerdere uitkomsten mogelijk zijn en dat er daadwerkelijk buit te verdelen is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Cerridwen

@16: Vergelijk Nederland met Syrië, en het zou direct duidelijk moeten zijn hoe belachelijk het is om te gaan zitten zeuren dat stemmen geen zin heeft. In Syrië zijn een paar honderdduizend mensen dood juist omdat er geen vrije verkiezingen zijn, en in Nederland gaan mensen thuis zitten mokken dat er niemand naar ze luistert omdat er tussen de 20+ partijen niet eentje zit die precies jou particuliere set aan meningen deelt.

De drempel in Nederland om een eigen partij te beginnen en aan de verkiezingen mee te doen is ongelofelijk laag. Als je er dan zo heilig van overtuigd bent dat het radicaal anders moet, en dat heel veel andere mensen jouw mening delen, zou het toch een koud kunstje moeten zijn om daar de benodigde handtekeningen en stemmen voor te verzamelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 JeNaaitUtSteeds

@1: Digitaliseren??? Ben je helemaal gek geworden??? Dan is de weg helemaal vrij voor allerlei hackers: Russen, Amerikanen via de NSA, Chinezen. Dan kunnen we beter gelijk de zaak verkopen aan een multinational, zoals het Chinese Ali Baba.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Krekel

@22:

Wat mij betreft mag iedereen daarover mee blijven praten/zeuren, stemmers en thuisblijvers.

Daar ben ik het in praktijk mee eens

Ik ben zelf ook allang geen niet-stemmer meer (omdat de wereld nu eenmaal niets had aan mijn principiële niet-stem) maar het altijd maar herhaalde principe: ‘je moet stemmen of je bek houden’ blijft wat mij betreft onjuist.

En dient van repliek bediend te worden.

Ook omdat het alleen maar in het straatje van de gevestigde orde past (daarom herhalen ze het daar ook zo graag) een hoog opkomstpercentage wordt immers altijd voorgesteld als een groter mandaat en een steuntje in de rug van het systeem.

Willem-Alexander stemt om die reden bijvoorbeeld ook blanco (parafrase): “want dan spreek je je steun aan het systeem uit zonder partijdig te zijn.”

Hogere opkomst = steun aan het systeem … zo wordt dat uitgelegd, zelfs al zou je tegen het systeem kiezen. Dat is waarom sommige mensen niet stemmen, en die redenering is deugdelijk … dus moet die ondoordachte: ‘je moet stemmen of je bek houden’-meme kapotgestampt worden …

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 JeNaaitUtSteeds

Er is dus weinig veranderd in de stemverhoudingen sinds de gemeenteraadsverkiezingen (of sinds altijd):
– De kleinste coalitie partner verliest, zoals altijd,
-de rechts-links verschuiving is minimaal, zoals altijd,
– MAAR VOORAL: BIJ SPEK EN BONENVERKIEZINGEN STEMT IEDEREEN RADICAL(ER)!!! Zoals altijd, en OVERAL in de Westerse wereld en ver daarbuiten: Bij mickey mouse verkiezingen, waar het nergens om gaat stemt iedereen emotioneel, ha eens lekker PVV stemmen, of op de “Dieren”.
DAT vertellen de media je niet, want DAT verkoopt geen kranten of clicks.

Veel hangt af van hoe je D66, CU en 50+ ziet. Als je ze links vindt, gaat het verlies van PvdA/GL geheel naar naar andere linkse partijen: Met de SP winnen deze 8 zetels, het verlies is 7.

Als je D66, CU en 50+ middenpartijen vindt, en dat mag, dan is er van chaos geen sprake, integendeel: Hiermee geven kiezers aan dat ze lekker in het midden gaan zitten, en dat het CDA bevestigt wordt als een benepen rechtse partij voor de 11e achtereenvolgende keer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 JeNaaitUtSteeds

@3: als dat effectief moet zijn, dan op de stemKAART, niet het biljet. Wel zo handig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 JeNaaitUtSteeds

@8: Wat een onzettende bullshit redenering, een onvervalste stropop drogreden!
NIEMAND zegt dat je als je gestemt hebt, je verder je mond moet houden! NIEMAND! integendeel, men zegt het omgekeerde, het tegenovergestelde”
Niet gestemd? Bek houwe dan!
Hiermee ben ik het eens.
Ik stel voor een stemplicht, de boetes worden verdeeld over de wel-stemmers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 JeNaaitUtSteeds

@10: Elke verkiezing weer, treffen we mensen aan die huilie huilie doen over zg. verbroken beloften. HALLO!!!! WAKKER WORDEN!!!! DIT IS NEDERLAND, EEN COALITIELAND!!!!
Tering zeg, de domheid bij sommigen is niet te geloven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 su

@24 Klepel – klok.

De drempel in Nederland om een eigen partij te beginnen en aan de verkiezingen mee te doen is ongelofelijk laag. Als je er dan zo heilig van overtuigd bent dat het radicaal anders moet, en dat heel veel andere mensen jouw mening delen, zou het toch een koud kunstje moeten zijn om daar de benodigde handtekeningen en stemmen voor te verzamelen.

Absoluut. Maar daar heb je bijster weinig aan als je de politieke stelsel niet ziet als werkbare vehikel om de noodzakelijke verandering ook daadwerkelijk te bewerkstelligen. Genoeg Nederlandse voorbeelden van met idealen gestichte partijen die uiteindelijk ingekapseld raken en hun doel verloochenen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 JeNaaitUtSteeds

@31: Dat is dan vet pech hebben, want we gaan echt niet verkiezingen afschaffen omdat iemand te dom is om te beseffen dat we nu eenmaal in een coalitieland leven.
Geef toe, 99,9% is gewoon te lui om een eigen partij te starten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Jos van Dijk

@22: Ik ben het helemaal met eens ‘dat verkiezingen van een andere orde zijn dan een spelletje straatvoetbal’. En daarom vind ik het wat al te gemakkelijk @7 om het probleem bij de kiezer neer te leggen. Veel niet-stemmers zijn er van overtuigd dat de politici toch niet luisteren. Dus laten ze niets meer van zich horen. Daar zit veel ongezonde rancune, onbegrip, negatieve sentimenten en tekort aan kennis over van alles en nog wat. Politici dragen volgens mij echter wel de verantwoordelijkheid voor een verstoorde relatie omdat ze de kiezer nauwelijks serieus nemen en veel te veel gedirigeerd worden door hun spindoctors en communicatie-adviseurs. Debatten zijn inderdaad veranderd in absurde theaterstukken. Met, zoals in Nederland vaker het geval, erg beroerde acteurs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Inca

@31, dat zou een argument kunnen zijn als men z’n best doet om iets anders te creeren. Maar uiteindelijk kiest Nederland wel vrij regelmatig voor de allerlafste vorm van protest – die waar ze zelf geen last van hebben. Geen risico, geen opoffering, alleen maar ontevreden zijn, en ondertussen anderen met de nadelen opzadelen. (Want zoals gezegd: niet-stemmen speelt vooral de partijen die wel-stemmende achterban heeft in de kaart. De SGP, CU en godbetere CDA zijn hier in zetelverdeling toegenomen…)

Dit doet me erg denken aan het ‘protest’ van artsen en apothekers van de steeds uitdijende geneeskundige verklaringen: ze vulden ze niet meer in. Dus de verzekeraars hoefden als straf nog minder uit te keren! Daar waren ze zwaar van onder de indruk. Die artsen kwamen tenminste echt op voor de belangen van hun patienten (die het verschil uit eigen zak konden bijbetalen.)

Gelukkig hebben de huisartsen inmiddelsn ingezien dat dat niet werkt – dat je je moet verzetten en aandacht moet vragen voor de problemen. De apothekers volgen hopelijk op korte termijn (nu de verzekeraars rechtstreekse vijandelijkheden hebben geopend.)

Nu de rest van Nederland nog. Als je het ergens niet mee eens ben, verzet je dan, met alle middelen die je hebt, kleine en grote, ipv voortdurend te bedenken wat er allemaal nooit kan veranderen en waarom niet, en waarom je dus ook vooral niets hoeft te doen, behalve (de opoffering) thuis te blijven als je ook zou kunnen stemmen.

(Was je een kabaalprotest gestart op de toegestane x meter van een stembureau, dan had je mijn zegen gehad. Zelfs al is het nog niet zo sterk als alternatief plan, dan is in elk geval het verschil tussen een niet-stem uit lamlendigheid / desinteresse of een uit principe duidelijk.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 su

@34 (Was je een kabaalprotest gestart op de toegestane x meter van een stembureau, dan had je mijn zegen gehad. Zelfs al is het nog niet zo sterk als alternatief plan, dan is in elk geval het verschil tussen een niet-stem uit lamlendigheid / desinteresse of een uit principe duidelijk.)

Meh. Voor mij is het academisch. Ik heb geen actieve stemrecht voor de PS en TK.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Cerridwen

@26:

Hogere opkomst = steun aan het systeem

Je moet altijd erg oppassen om algehele conclusies te trekken op basis van de optelsom van individuele stemmen.

In Nederland hoge en lage opkomst in zijn algemeenheid wijten aan steun/afkeer van het systeem lijkt me onzinnig. De laatste decennia correleert de opkomst veel meer met of er iets te kiezen valt, bijvoorbeeld 2002 of 2011. En nu dus duidelijk lager, maar wel hoger dan in de jaren 2000, want de EK is bijna net zo belangrijk nu als de verhouding in de TK.

Je hebt het ook nog ergens over ‘de gevestigde orde’. Het punt is nu juist dat via het open Nederlandse kiessysteem het relatief eenvoudig is om die te veranderen (maar je moet er wel moeite voor doen. De bottleneck zit vooral in het overtuigen van een voldoende groot deel van de bevolking in de relevantie van jouw verhaal).

En natuurlijk mogen niet-stemmers nog steeds een mening hebben. Alleen vind ik niet dat we die perse serieus moeten nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 zopie

En natuurlijk mogen niet-stemmers nog steeds een mening hebben. Alleen vind ik niet dat we die perse serieus moeten nemen.

Daar zou ook kunnen staan:

En natuurlijk mogen D’66-stemmers nog steeds een mening hebben. Alleen vind ik niet dat we die perse serieus moeten nemen.

Ik begrijp niet wat je daar nu precies wilt zeggen? Dat niet-stemmen gemakzuchtiger is dan je belangen aan een ander te delegeren? Dus het verschil zit hem in dat wandeltochtje van hooguit vijf minuten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Krekel

@36:

Hogere opkomst = steun aan het systeem

Je moet altijd erg oppassen om algehele conclusies te trekken op basis van de optelsom van individuele stemmen.

Je leest me ook niet goed, ik schreef niet:

Hogere opkomst = steun aan het systeem

Maar:

Hogere opkomst = steun aan het systeem … zo wordt dat uitgelegd,

En voeg daar zelfs aan toe:

zelfs al zou je tegen het systeem kiezen.

Daarin zit dus al bij inbegrepen dat ik juist niet zeg wat jij nu stelt wat ik zeg.

Je hebt het ook nog ergens over ‘de gevestigde orde’. Het punt is nu juist dat via het open Nederlandse kiessysteem het relatief eenvoudig is om die te veranderen […]

Jij begrijpt onder die term dan iets anders dan wat er doorgaans onder verstaan wordt. Doorgaans wordt er ongeveer onder verstaan (het zijn meestal buitenstaanders die gebruiken), ik neem het gewoon van Wikipedia over:

de gevestigde orde; de groep van personen die het geheel van institutionele, politieke, culturele, juridische en economische hefbomen in handen heeft, en deze macht uiteraard ook wenst te bestendigen.

De term omvat dus meer dan alleen de gebruikelijke regeringspartijen in enge zin, zoals jij het schijnbaar begrijpt, maar alle apparaten eromheen in breedste zin: het ambtenarenapparaat, media, bedrijven, onderwijsinstellingen, denktanks, lobbyclubs, rechters, etc., etc.

En natuurlijk is dit niet een monolithisch maar een pluralistisch geheel, maar dat pluralistische geheel is wel ideologisch verweven. Al die instellingen zijn doorwasemd met dezelfde systemische ideologie en een daarbij behorende perspectieven en aannames … en invloedrijk word je in die instellingen doorgaans pas als je die orthodoxie deelt. (Dit geldt niet overal in gelijke mate natuurlijk, binnen universiteiten is over het algemeen wat meer ruimte voor meningsverschillen dan bij een krant, waar iedereen vrij streng binnen het keurslijf van de consensus dient te blijven, maar nergens zit men echt heel op mensen met een uitgesproken mening te wachten die heel erg verschilt van de ideologie van de status quo.)

En het punt is nou juist dat dit nooit zomaar schoon krijgt met alleen een beetje democratie. Grote delen van die gevestigde orde, onze werkgevers bijvoorbeeld, kunnen we sowieso al niet wegstemmen, maar zelfs de instellingen die wel aan democratie onderhavig zijn kennen allerlei ingebouwde beschermingen om ze toch een beetje uit de democratische wind te houden … een senaat, een grondwet, een systeem van benoemingen, veto’s en meer.

Dus zelfs al staat 90% van de bevolking achter je, alleen al om het politieke systeem op je hand te krijgen heb je meerdere jaren en tientallen verkiezingen voor nodig.

En dan loop je ook nog tegen de internationale gevestigde orde aan … die allemaal afspraken heeft staan met de binnenlandse orde die je probeert weg te werken, en die ‘ja maar democratie en zo, toch?’ nooit accepteert boven ‘afspraak is afspraak’ …

Logisch dus dat mensen die geloven dat een systemische verandering noodzakelijk is – en daar hebben we het hier feitelijk over – vaak niet de moeite nemen om te gaan stemmen of zich verkiesbaar te stellen … in tegenstelling tot jij weten ze namelijk heel goed hoe de vork in de steel zit.

Binnen het systeem is het hoogst haalbare een beetje bijsturen, misschien wat bewustmaken … een ander geluid laten horen, dat soort dingen. Om die redenen stem ik wel, en vind ik het ook eigenlijk jammer dat die anderen niet stemmen. Maar ik begrijp het wel, en zou er geen dictaat van maken dat het ‘moet of anders bek houwe!'

En natuurlijk mogen niet-stemmers nog steeds een mening hebben. Alleen vind ik niet dat we die perse serieus moeten nemen.

En dat mag natuurlijk. Zoals ik weer mag vinden dat die mening kortzichtig is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Folkward

Ik zie het al, er missen nog wat vakjes op het stembiljet. Nu moet iedereen maar herinterpretieren wat niet-stemmen, blanco stemmen en ongeldig stemmen betekent.

O Ik ben het niet eens met hoe het democratisch proces nu is ingericht;
O Ik voel me niet vertegenwoordigd door één van de partijen op de lijst;
O Ik vind alles prima;

Dan kan niemand daarna nog iets gaan lullen van ‘zo moet actie X begrepen worden.’ Alleen al het feit dat er daarover een discussie is, die onopgelost is en blijft, geeft aan dat er geen eenduidige interpretatie van is. Persoonlijk vind ik dat als iemand niet eens de moeite neemt om naar een stembureau gaat, dat niet getuigt van betrokkenheid. Je kunt me veel wijsmaken, maar niet dat er ongelooflijk veel wilskracht nodig is om met je gat op de bank te blijven zitten. Stem dan ongeldig door leuzen te kalken op je stemlijst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 zopie

@39:

Persoonlijk vind ik dat als iemand niet eens de moeite neemt om naar een stembureau gaat, dat niet getuigt van betrokkenheid.

Nee een wandelingetje van nog geen vijf minuten om je (on-)genoegen te delegeren met een rood potloodje, dat is van een heel andere orde. Dat is pas VOC mentaliteit. Die mensen, daar kun je een oorlog mee winnen. Door wind en regen … oh wacht, het zonnetje scheen.

Ik heb trouwens een keer ongeldig proberen te stemmen maar toen werd ik uit het stemlokaal verwijderd. Ik wist het niet maar je mag niet ongeldig stemmen met een stemcomputer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Folkward

@40

Dat is pas VOC mentaliteit. Die mensen, daar kun je een oorlog mee winnen.

Nee, dat natuurlijk ook niet, maar het verschil tussen wél of niet die 5 minuten is… die 5 minuten. Als je zelfs die moeite niet neemt, dan verdien je het naar mijn idee gewoon om in een autocratie te leven, maar dat is mijn mening en ik snap ook prima als je het er niet mee eens bent. (Excuses trouwens voor het slechte Nederlands in die quote :S)

Ik heb trouwens een keer ongeldig proberen te stemmen maar toen werd ik uit het stemlokaal verwijderd. Ik wist het niet maar je mag niet ongeldig stemmen met een stemcomputer.

LOL’ed – niet ten koste van jou, echter. Men kan je moeilijk gebrek aan doorzettingsvermogen verwijten ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Krekel

@Folkward:

Persoonlijk vind ik dat als iemand niet eens de moeite neemt om naar een stembureau gaat, dat niet getuigt van betrokkenheid. Je kunt me veel wijsmaken, maar niet dat er ongelooflijk veel wilskracht nodig is om met je gat op de bank te blijven zitten.

Als je zelfs die moeite niet neemt, dan verdien je het naar mijn idee gewoon om in een autocratie te leven, maar dat is mijn mening

Waarom neem je überhaupt aan dat iemand met zijn “gat op de bank” blijft zitten als hij niet gaat stemmen?

Veel principiële niet-stemmers zijn juist bijzonder politiek betrokken lijkt me, die kunnen zo de helft of meer van hun vrije tijd kwijt zijn aan hun anarchistische/socialistische/libertarische/conservatief-religieuze/idiosyncratische/etc. overtuigingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Bismarck

“Als je D66, CU en 50+ middenpartijen vindt, en dat mag”

Wat aardig van je. Ik begrijp dat we D66 (ondanks het programma van die partij) niet rechts mogen vinden, want voor die situatie ontbreekt je analyse.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 Cerridwen

@38:

Logisch dus dat mensen die geloven dat een systemische verandering noodzakelijk is – en daar hebben we het hier feitelijk over – vaak niet de moeite nemen om te gaan stemmen of zich verkiesbaar te stellen

Dat vind ik helemaal niet logisch. Uiteraard is het ene hele klus om ‘het systeem’ te veranderen. Maar als je de middelen die je hebt niet gebruikt, hoe serieus ben je dan helemaal met je ‘systeemverandering’?

In de Arabische wereld gaan mensen met gevaar voor eigen leven de straat op om het systeem te veranderen. In Nederland loop je dat gevaar niet, maar blijven ze thuis zitten mokken. Het is gewoon zelfbescherming, want het kan best blijken dat er helemaal niet zo veel steun is voor je ‘radicale systeemverandering.’

Neem nou zopie. Wel veel kritiek op het handjeklap rond de EK verkiezingen (door de statenleden), maar geen voorstel om dat te veranderen. Terwijl het toch niet zo moeilijk is om iets te verzinnen: rechtstreeks de EK kiezen, of gewoon opheffen. Er zijn meer dan genoeg partijen die de EK anders willen inrichten. Stem daar dan op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 su

@38 Maar als je de middelen die je hebt niet gebruikt, hoe serieus ben je dan helemaal met je ‘systeemverandering’?

Lucy Parsons, een wijze vrouw, zei ooit eens:

Never be deceived that the rich will allow you to vote away their wealth.

Het is een farce om te beweren dat systeemveranderingen via de gebaande wegen kunnen verlopen. Zoals je zelf opmerkt:

In de Arabische wereld gaan mensen met gevaar voor eigen leven de straat op om het systeem te veranderen.

Ook daar beseffen ze dat ze verandering niet kunnen bewerkstelligen door de gebaande paden te volgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 Inca

@45, mensen willen zo graag in de onmogelijkheid van verandering geloven, dat ze gelijk krijgen. Voorlopig proberen we niet eens om verandering via de gebaande paden te krijgen – een groot deel gaat niet stemmen en het deel wat invloed heeft op partijlijnen stemt nooit een keertje rigoreus de top naar huis. Het kan wel maar men doet het niet. De oorzaak daarvan is echter geen groots complot, maar omdat wij ontzettend goed zijn in het elkaar aanpraten van machteloosheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 Pineaux

Zelfs de straat op gaan voor een verandering in het systeem kan nogal een riskante strategische stap zijn. Zie wat er van de Arabische lente gekomen is!

Die mensen die de straat op zijn gegaan deden dat om de goede redenen, maar hetsysteemheeft langzaam alles waar ze voor vochten kapotgerationaliseerd, geperverteerd en onmogelijk gemaakt. Duistere krachten hebben van de Arabische lente een ramp gemaakt, je zou er bijna een complot in gaan zien…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#48 su

@46 Verandering is zeker niet onmogelijk. Maar als je telkenmale ziet dat verandering binnen het huidige stelsel wordt gedwarsboomd, dan ga je toch zoeken naar andere wegen. Ze zeggen ook wel dat een ezel zich niet telkens aan dezelfde steen stoot. Als ik jullie hoor moet je dat wat politiek betreft tot bloedens toe blijven herhalen om een andere uitkomst te krijgen. Dat gaat niet werken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 Cerridwen

@47:

Zelfs de straat op gaan voor een verandering in het systeem kan nogal een riskante strategische stap zijn. Zie wat er van de Arabische lente gekomen is!

De situatie in Nederland gelijk stellen met de situatie in Arabische dictaturen vind ik wel heel droevig.

Die mensen die de straat op zijn gegaan deden dat om de goede redenen, maar hetsysteemheeft langzaam alles waar ze voor vochten kapotgerationaliseerd, geperverteerd en onmogelijk gemaakt

De mensen die de straat op zijn gegaan hebben zelf ook strategische fouten gemaakt. Een helaas maar al te vaak voorkomende is denkfout is bijvoorbeeld dat overeenstemming over dat ‘het systeem’ weg moet ook betekent dat men het eens is over welk systeem daar voor in de plaats moet komen.
Je zult ongetwijfeld PVV’ers en Jihadisten bereid vinden om samen met jou het systeem omver te werpen. En dan?

In Egypte hebben de moslimbroeders en de liberale activisten een grote strategische fout gemaakt door niet samen te werken om het leger er echt uit te werken. Nu is het leger weer helemaal terug, en zowel moslimbroeders als liberale activisten zitten weer in de gevangenis.

@48: Andere wegen? En wat zijn die andere wegen dan wel? En is het dan nog belangrijk dat andere mensen het met jou eens zijn, of worden die straks gevangen gezet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#50 su

@49 En is het dan nog belangrijk dat andere mensen het met jou eens zijn, of worden die straks gevangen gezet?

Dat is meer beleid van gevestigde machten. Waar het hart vol van is..?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#51 Cerridwen

@50: Ik ben oprecht benieuwd wat jouw ‘andere wegen dan inhouden’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#52 zopie

@44:

Neem nou zopie. Wel veel kritiek op het handjeklap rond de EK verkiezingen (door de statenleden), maar geen voorstel om dat te veranderen.

Speciaal voor jou:

Je zou bijvoorbeeld rechtstreeks de EK kunnen kiezen.

Je verzint het niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#53 su

@51 Volgens mij heb ik in andere draden veelvuldig mijn andere wegen wel de revu laten passeren. Zo neem ik deel aan een revolutionaire vakbond bijvoorbeeld.

  • Vorige discussie