Meer slettenbakkerij, minder machismo!

COLUMN - Kenniscentrum Rutgers publiceerde gisteren een uitgebreid onderzoek naar seksueel geweld in Nederland. De cijfers liegen er niet om. Bijna één op de vier vrouwen en ruim één op de twintig mannen werd ooit gedwongen – vrijwel altijd door mannen – tot seksuele handelingen. Ruim één op de twee vrouwen en bijna één op de vijf mannen had ooit te maken met grensoverschrijdend gedrag, zoals seksuele betastingen – alweer: vrijwel uitsluitend van de kant van mannen.

Dus ja, #metoo was hard nodig.

Wie nu sputtert dat een scheutje aandringen hier, een snufje veroveringszin daar, gelardeerd met een zweem van overmacht, gestoomd in een air van ‘ik kan me nu écht niet langer inhouden’, integraal onderdeel is van het eeuwenoude recept dat voorspel heet, en dat we zoveel spannends verliezen wanneer we mannen deze beproefde verleidingstactiek ontzeggen, wil ik vriendelijk vragen de vorige alinea nog eens rustig door te lezen. Want ook mannen – ja, die gevierde, vermeende veroveraars – zijn geregeld slachtoffers van zulk wangedrag.

Koste wat kost doorgaan wanneer de tegenpartij te kennen geeft niet van je avances gediend te zijn, is geen flirten. Op z’n best is het ongemanierde opdringerigheid, op z’n slechtst grof machtsmisbruik: geen greintje charme te bekennen.

Tip voor Catherine Deneuve en haar Nederlandse companen, die mediabreed bang zijn dat de #metoo-beweging de flirt met het badwater weggooit: draai de zaken eens om. Je bepleit een vrije seksuele moraal. Geweldig! Doe dat nu ook eens voor vrouwen zelf?

Want waarom zou je, wanneer je een vrije seksuele moraal voorstaat, jezelf volautomatisch scharen achter de mannen die liever geen enkele grens erkennen, en negeer je de shit die vrouwen krijgen die openlijk laten merken dat ze niet vies zijn van een potje van dattum? Je zou dan toch juist de vrouwen die hun grenzen en hun wensen duidelijk markeren, allerhartelijkst willen steunen?

Maar Daniëlle Hooghiemstra, Aleid Truijens, Jessica Durlacher noch Wilma de Rek klommen in de pen toen Jort Kelder vrouwen die avances jegens hem maakten, publiekelijk neersabelde als “vrouwen die verkracht willen worden”. Ze deden er laf het zwijgen toe. Want zulke vrouwen passen niet in hun frame. Ze verdedigden de status quo, niet de vrije seks – laat staan de rechten van vrije vrouwen.

Want dat is de achterkant van #metoo: pas wanneer vrouwen rustig en zonder enige consequentie ‘nee’ kunnen zeggen, heeft hun ‘ja’ enige waarde. En pas wanneer vrouwen vrijelijk seks kunnen entameren, zonder daarna als slet, hoer of willig slachtoffer te worden weggezet – iemand wier grenzen door iedereen genegeerd en geschonden mogen worden – is er sprake van een waarlijk vrije seksuele moraal. Wie voor vrije seks is, dient ook de slet te verdedigen en haar stigma aan te vechten.

Zolang we goedpraten dat mannen gerust wat dwang mogen gebruiken omdat we anders ‘het spel’ te verliezen, maar tegelijkertijd vrouwen die hun grenzen en wensen markeren afschilderen als spelbrekers of sletten, hebben we #metoo nog hard nodig.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.