Eén van de laatste voorspellingen bij de verkiezingen is die van de opkomstcijfers. De geschiedenis is hier op Sargasso al eens in beeld gebracht.
Vandaag wijzen de voorspellingen op een hoge opkomst. Om 15.45 uur was 43 procent van de stemgerechtigden in de stemlokalen op komen dagen. Dat is een hogere opkomst dan bij de verkiezingen van 2012 rond diezelfde tijd. Uiteindelijk was er in 2012 een opkomstpercentage van 74,57%.
Dat was trouwens een bedroevend lage opkomst. Alleen in 1998 was de opkomst nog lager (met 73,3% de laagste opkomst sinds de afschaffing van de stemplicht in 1970).
De hoogste opkomst cijfers dateren van 1977 (88%), 1981 (87%) en 1986 (85,5%). Roemruchte jaren. Na de verkiezingen volgden bizarre formatiebesprekingen die tot de kabinetten Van Agt en Lubbers leidden.
Met nog ruim 3 uur te gaan tot de sluiting van de stemlokalen: heeft het electoraat er vandaag zin an gehad? Gaan we nu eens boven de 80% komen?
Update 22:40 u
De opkomst lijkt zo goed als zeker op 81% uit te komen. Een resultaat dat eerder bij de verkiezingen in 1982 is gehaald en daarmee op een gedeelde vijfde plaats komt in de ranglijst opkomstcijfers sinds de afschaffing van de stemplicht.
Opmerkelijk detail: de hoge opkomst heeft tot problemen geleid. Er was op diverse plekken een tekort aan stembiljetten. Dat is opgelost door biljetten bij te drukken of kiezers naar andere stembureaus te verwijzen.
Tweede probleem: de drukte is hier en daar zo groot dat stembureaus langer open blijven. Saillant detail: volgens een Belgisch nieuwsmedium mag dat van de Kiesraad helemaal niet.
En jawel, in artikel J 30 van de Kieswet staat:
Zodra de voor de stemming bepaalde tijd verstreken is, wordt dit door de voorzitter aangekondigd en worden alleen de op dat ogenblik in het stemlokaal of bij de ingang daarvan aanwezige kiezers nog tot de stemming toegelaten.
De Kiesraad legt uit: De hoofdregel is dat stembureaus op de dag van stemming open zijn van 7.30 uur ’s ochtends tot 21.00 uur in de avond. Afwijkende tijden zijn toegestaan bij bijzondere stembureaus. Zij kunnen eerder of later open gaan en eerder (niet later) sluiten.
Niet later dus. zoals in ieder geval in Nijmegen(misschien wel tot 23.00 uur) het geval is. Het ligt dus geheel aan de interpretatie van wat onder “bij de ingang aanwezige kiezers” moet worden verstaan, wil de Kiesraad verklaren dat deze verkiezingen volledig legitiem zijn verlopen.
Reacties (12)
Pssst.. volgens mij is er bij de 3e en 4e alinea iets fout gegaan.
Verder hoop ik met je mee op een hoge opkomst, aan het weer zal het in ieder geval niet liggen..
@1: ah, dank u. Is nu hersteld. Er was in de 4e alinea wat weg gevallen.
Het ligt ongetwijfeld aan mijn verwarde kop, maar wat is er niet goed aan de 3e alinea?
Mooi weer zorgt voor een hogere opkomst. Maar dan knaagt de vraag of die mooiweerkiezers even hard over hun stem hebben nagedacht als zij die er al weken wakker van liggen en/of -zoals ik- vinden dat ze eigenlijk wel twee stemmen waard zijn…
edit:@2: al3: komma ipv punt. Al4: Laatste bijzin nog steeds geen werkwoord.
“74,57% … Dat was trouwens een bedroevend lage opkomst”
Er zijn veel landen waar ze met zo’n “bedroevend lage” opkomst totaal verrast zouden zijn. Zie bijvoorbeeld de opkomst bij de laatste verkiezingen in de VS (55,3%, althans voor de presidentsverkiezingen, waarschijnlijk lager voor de parlementsverkiezingen), Duitsland (71,5%), het VK (66,4%), Spanje (66,5%), Frankrijk (eerste ronde 57,3%, tweede 55,4%) of Zwitserland (48,2%). Voor een land zonder stemplicht, noch gecombineerde verkiezingen (zoals bv. de VS en Zwitserland) heeft Nederland een buitengewoon hoge opkomst bij parlementsverkiezingen.
@2: ‘leidden’ ontbreekt.
O, nee. Da’s alinea 4.
Verrassend de hoge opkomst, goed nieuws.
Kunnen ww dan eindelijk afscheid nemen van het idee dat de opkomst in Nederland alleen maar daalt? Dat is sinds 1998 namelijk niet meer het geval.
@4: Altijd goed om vergelijkingen met andere landen te maken. Daarbij houden wij verkiezingen op een werkdag ipv een zondag. (wat natuurlijk een vuile rechtse truuk is, maar soit)
Nadelig voor de kleine partijen, meer stemmen nodig voor een zetel.
@7: protestant-christelijke truuk
Ziet ernaar uit dat we makkelijk boven de 80% gaan geraken. Overigens vermeldde RTL nieuws vanmiddag nog resultaten van een (ouder) onderzoek naar de invloed van het weer op de opkomst. Zo zou elke 10 mm regen overeenkomen met een daling van 0,4% en een mooie zonnige dag als vandaag met zo’n 1,5% stijging. Niet veel, maar ook niet gek gezien de gemiddeld zeer hoge opkomstcijfers.
Ik hoor Asscher praten over dromen en idealen…
Zie ook de update in het artikel hier boven: opkomst goed (81%), zo goed dat het tot problemen leidt.